Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
มาตรฐานการจัดการ ขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล - Coggle Diagram
มาตรฐานการจัดการ
ขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ 2535
การเก็บรวบรวม ขนส่ง ขยะมูลฝฝอยละของเสียให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้จัดการ
ห้ามมิให้ผู้ใดรับจ้างเป็นผู้ควบคุมหรือรับจ้างให้บริการบำบัดน้ำเสียหรือกำจัดของเสียเว้นแต่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น
กรณีไม่มีกฎหมายใดบัญญัติไว้ให้คณะกรรมการออกกฎกรทรวจกำหนดชนิดของเสียอันตราย ให้กำหนดหลักเกณฑ์มารการและวิธีควบคุมการส่งออกนนอกประเทศ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2540
รัฐต้องส่งเสริม สนับสนุนให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการสงวน บำรุงรักษาและใช้ประโยช์จากทรัพยากรธรรมชาติอย่างสมดุล รวมทั้งมีส่วนร่วมในการส่งเสริม บำรุงรักษา และคุ้มครองคุณภาพสิ่งแวดล้อมตามหลักการการพัฒนาที่ยั่งยืน
พระราชบัญญัติการสาธารณสุข 2535
การกำจัดสิ่งปฏิกูลและมูลฝอยเป็นอำนจหน้าที่ของราชการส่วนท้องถิ่น
ห้ามมิให้ผู้ใดดำเนินกิจการรับทำการเก็บ ขน หรือกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูฝอยโดยทำเป็นธุรกิจหรือโดยได้รับประโยชน์ตอบแทนด้วยการคิดค่าบริการ เวนแต่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นในกรณีมีเหตุอันควร
เพื่อประโยชน์ในการรักษาความสะอาดและจัดระเบียบในการเก็บ ขน และกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยให้ราชการส่วนท้องถิ่นมีอำนาจออกข้อกำหนดท้องถิ่นดังนี้
1 ห้ามถ่ายเท ทิ้ง หรือทำให้มีขึ้นในที่หรือทางสาธารณะซึ่งสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยนอกจากที่ที่ราชการส่วนท้องถิ่น้จัดไว้
2 ให้มีที่รองรับสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยตามที่หรือทางสาธารณะและสถานที่เอกชน
3 กำหนดวิธีการเก็บ ขน และกำจัดสิ่งปฏิกูลหรือมูลฝอยหรือเจ้าของ ผู้ครอบครองอาคารสถานที่ให้กำจัดอย่างถูกต้อง
4 กำหนดค่าธรรมเนียม
เทคนิคการจัดการขขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
แหล่งกำเนิดขยะมูลฝอย
ขยะจากแหล่ง ชุมชนหรืออาคาร บ้าน ร้านอาหาร วัสดุที่ใช้หีบห่อ
ขยะจากทำความสะอาดทางเท้า ที่สาธารณะ ตลาด
ขยะจากโรงงานอุตสาหกรรม แหล่งพาณิชย์
ประเภทขยะมูลฝอย
ขยะทั่วไป
ขยะจากสำนักงาน ถนน การก่อสร้าง ได้แก่ กระดาษ เศษไม้ กิ่งไม้ ฟาง ข้าว แก้ว กระเบื้อง ยาง เศษอิฐ กรวด หิน ทราย เศษปูน
ขยะประเภทนี้ไม่ย่อยสลายและเน่าเหม็น
การกำจัดควรคัดแยกขยะที่นำกลับมาใช้ใหม่ได้
ขยะอินทรีย์
ขยะจากครัวเรือน ภัตตาคาร โรงอาหาร ตลาดสด เกษตรกรรม ได้แก่ เศษอาหาร ผักเนื้อ ผลไม้ ซากสัตว์
ขยะประเภทนี้ย่อยสลายและเน่าเปื่อยง่าย มีกลิ่นเหม็น
การกำจัดควรพิจารณาการหมักทำปุ๋ย
ขยะอุตสาหกรรม
เป็นเศษวัสดุจากการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรม อาจเป็นสารอินทรีย์ที่เน่าเปื่อยขึ้นอยู่กับชนิดอุตสาหกรรม
ซากยานพาหนะที่หมดสภาพใช้งานหรือใช้ไม่ได้แล้ว รวมทั้งชิ้นส่วนประกอบยานพาหนะ เช่น ยาง แบตเตอรี่
การกำจัดควรแยกชิ้นส่วนที่นำกลับมาใช้ได้
ขยะติดเชื้อและขยะอันตราย
ขยะจากสถานพยาบาลหรืออื่นๆ ต้องใช้กรรมวิธีทำลายพิเศษ ได้แก่ แบตเตอรี่ กระป๋องสี พลาสติก ฟิล์มถ่ายรูปถ่านไฟฉาย
การกำจัดขยะติดเชื้อจากโรงพยาบาลทำลายโดยเผาในเตาเผา ส่วนขยะอันตรายต้องทำอย่างระวัง
การจัดทำฐานข้อมูลเพื่อการวางแผนจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
ขั้นตอนการรวบรวมข้อมูลทีมีทั้งหมดและจัดเก็บไว้ประกอบด้วย ข้อมูลประชากร ข้อมูลการใช้ประโยชน์ที่ดิน ข้อมูลปริมาณการเกิดขยะมูลฝอย ข้อมูลองค์ประกอบของขยะมูลฝอยที่เกิดขึ้น ข้อมูลการจัดเก็บ รวบรวบขยะมูลฝอย ข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่กำจัดขยะมูลฝอยในปัจจุบันและจำนวนข้อร้องเรียนเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอยท้องถิ่น
นำข้อมูลที่รวบรวมมาได้จัดหมวดหมู่ให้ชัดเจน โดยป้อนข้อมูลเพื่อเก็บในระบบคอม หรือพัฒนาเป็นระบบข้อมูลสารสนเทศที่เรียกใช้ง่าย
การออกแบบฟอร์มสำหรับบันทึกข้อมูลรายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน รายปีให้ฝ่ายที่เดกี่ยวข้องกรอกข้อมูลในแบบฟอร์มเพื่อเก็บเป็นฐานข้อมูล
ข้อมูลที่รวบรวมและจัดเก็บไว้ ควรพัฒนาให้ทันสมัย โดยเแพาะข้อมูลปริมาณขยะควรบันทึกทุกวัน
อปท ควรมอบหน้าที่รวบรวมข้อมูล บันทึกข้อมูลให้เจ้าหน้าที่เฉพาะในการดำเนินงาน
นำข้อมูลที่รวบรวมได้มาใช้ในกระบวนการวางแผนและตัดสินใจเป็นขั้นตอนสุดท้าย
การลดอัตรา่การเกิดขยะมูลฝอย
ลดปริมาณการผลิตขยะมูลฝอย ( Reduce)
ใช้สินค้าเติม เช่น ผงซักฟอก น้ำยาล้างจาน น้ำยาทำความสะอาด
ใช้สินค้ามีห่อบรรจุภัณฑ์น้อยใช้ได้นาน ไม่เป็นพิษ
ลดใช้วัสดุย่อยลายยาก เช่น โฟมบรรจุอาหาร ถุงพลาสติก
ลดการใช้สินค้าฟุ่มเฟือย เช่น ทิชชู
ลดปริมาณขยะโดยใช้ซ้ำ (Reuse)
ใช้กระดาษทั้ง 2 หน้า
นำบรรจุภัณฑ์มาใช้ซ้ำ เช่น กล่อง ถุง
นำขววดน้ำดื่มมาใช้ นำขวดแก้วทำเป็นแจกัน
ลดปริมาณขยะโดยรีไซเคิล (Recycle)
นำวัสดุที่ยังสามารถนำกลับมาใช้ใหม่โดยนำมาแปรรูป คัดแยกขยะมูลฝอยแต่ละประเภท
การคัดแยกขยะมูลฝอย
ประเภทขยะมูลฝอย
ขยะทั่วไป ย่อยสลายยาก ไม่คุ้มในการนำไปรีไซเคิล เช่น ซองมาม่า เปลือกลูกอม ถุงขนม
ขยะย่อยสลายได้ เช่น เศษผัก เศษอาหาร เปลือกผลไม้ นำไปหมักทำปุ๋ยได้
ขยะรีไซเคิล(ขายได้) เช่น แก้ว กระดาษ พลาสติก โลหะ อโลหะ
ขยะอันตราย เช่น ขยะติดเชื้อ ขยะพิษ
ข้อกำหนดในการคัดแยก
แยกขยะที่กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ได้หรือขยะรีไซเคิล ออกจากขยะย่อยสลาย ขยะอันตราย ขยะทั่วไป
เก็บขยะที่แยกแล้วไว้ในถุงหรือภาชนะรองรับเตรียมไว้
วางภาชนะรองรับขยะแยกประเภทบริเวณที่อากาศถ่ายเทสะดวกสว่างพอ ไม่ขวางทางเดิน อยู่ห่างจากที่ทำอาหาร ที่รับประทานอาหาร แหล่งน้ำดื่ม
เก็บขยะอันตรายเป็นสัดส่วนแยกจากขยะอื่นแล้วรวบรวมไว้ที่ภาชนะขยะอันตราย
ห้ามเก็บขยะอันตรายไว้รวมกัน ให้แยกเป็นประเภท ของเหลวใส่บรรจุภัณฑ์มิดชิด ของแข็งใส่ภาชนะแข็งแรง
ห้ามเผา หลอม สกัดเพื่อแยกโลหะหรือทำลายบริเวณที่พักอาศัย
การเก็บรวบรวมขยะมูลฝอย
ภาชนะสําหรับรองรับขยะมูลฝอย
วางภาชนะรองรับขยะบริเวณที่มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่น เช่น ตลาด ที่พักอาศัย สถาบันการศึกษา ชุมชน อุตสาหกรรม โดยวางภาชนะรองรับขยะแบบแยกประเภทในอัตราไม่น้อยกว่า 500 ลิตรต่อประชากร 350 คน มีภาชนะหรือสถานที่เก็บกักขยะแบบแยกประเภท ณ จุดรวบรวมขยะเพื่อรอเก็บขนไปกำจัดโดยให้มีความจุไม่น้อยกว่า 3 เท่าของปริมาณขยะที่เกิดขึ้นในแต่ละวัน
การจัดหาภาชนะรองรับขยะในชุมชน ตามลักษณะของขยะที่จะทําการคัดแยก เช่น ภาชนขยะรีไซเคิล ขยะย่อยสลาย ขยะทั่วไปและขยะอันตราย
สถานที่ที่ใช้สําหรับเก็บกักขยะรวมในชุมชนจะต้องทำด้วยวัสดุถาวรและทนไฟ ตั้งอยู่ห่างจากแหล่งน้ําเพื่อการอุปโภค บริโภคและตั้งอยู่ในบริเวณที่สาธารณชนเข้าถึงได้ง่าย
ผู้คัดแยกขยะมูลฝอย
ห้ามแยกคัดขยะเพื่อประโยชน์เชิงพาณิชย์ บุคคลที่ได้รับอนุญาตเป็นผู้คัดแยกขยะต้องควบคุมไม่ให้หล่นปลิว ห้ามเผา หลอม สกัดขยะเพื่อการคัดแยก
จํานวนรถเก็บรวบรวมขยะ
รถ 1 คันเปิดข้าง ขนาด 4 ลบ.ม. ต่อ 2000 คน
รถ 1 คันเปิดข้าง ขนาด 10 ลบ.ม. ต่อ 5000 คน
รถ 1 คันเปิดข้าง ขนาด 12 ลบ.ม. ต่อ 6000 คน
รถ 1 คันอัดท้าย ขนาด 8 ลบ.ม. ต่อ 12000 คน
รถ 1 คันอัดท้าย ขนาด 8 ลบ.ม. ต่อ 12000 คน
รถ 1 คันอัดท้าย ขนาด 10 ลบ.ม. ต่อ 15000 คน
การดําเนินการจัดเก็บ
จัดเก็บขยะให้หมดทุกวันหรือให้มีปริมาณขยะตกค้างน้อยที่สุด ป้องกันเรื่องกลิ่นและพาหะนำโรค
เก็บขยะแยกตามประเภท/ชนิดของขยะที่ได้คัดแยกไว้
เส้นทางการจัดเก็บ
กําหนดเส้นทางให้จุดสุดท้ายของการเก็บขยะอยู่ใกล้สถานีขนถ่ายขยะ หรือพื้นที่กําจัดขยะมากที่สุด
ควรเก็บรวบรวมขยะ ในบริเวณที่มีปริมาณมากที่สุดก่อนในช่วงวันที่ทําการเก็บขนขยะ
การป้องกันอันตรายสําหรับพนักงานเก็บขน
พนักงานต้องสวมเสื้อผ้าที่รัดกุม ใส่ถุงมือให้มิดชิด สวมรองเท้าหุ้มส้นและใช้ผ้าปิดจมูกตลอดระยะเวลาการปฏิบัติงาน
การเก็บขนขยะมูลฝอย
ควบคุมดูแลมิให้มีการบรรทุกขยะเกินพิกัดน้ำหนักที่กําหนดไว้
ขยะจะต้องถูกขนส่งในภาชนะบรรจุหรือตู้ที่ปิดของยานพาหนะขนส่ง เช่น การปิดฝาด้านข้างและด้านท้ายของรถยนต์
ขยะอันตรายจะต้องขนส่งแยกต่างหากจากขยะรีไซเคิลขยะย่อยสลาย และขยะทั่วไป
จํากัดความเร็วรถช่วงที่วิ่งผ่านชุมชนให้มีความเร็วไม่เกิน 40 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
ห้ามมิให้ระบายน้ำชะขยะและน้ำเสียที่เกิดจากการล้างทำความสะดอาดรถยนต์ลงแม่น้ำ แหล่งน้ำ
สถานที่กําจัดขยะ
เกณฑ์การคัดเลือกพื้นที่สถานีขนถ่ายขยะมูลฝอยและสถานที่นําวัสดุกลับคืน
ไม่ตั้งอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 และชั้นที่ 2
ตั้งอยู่ห่างจากแนวเขตโบราณสถาน ไม่น้อยกว่า 1 กิโลเมตร
ควรตั้งอยู่ห่างจากชุมชนหลักไม่น้อยกว่า 1 กิโลเมตร
เกณฑ์การคัดเลือกพื้นที่ของสถานที่กําจัดโดยเตาเผาและสถานที่หมักทําปุ๋ย
ไม่ตั้งอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 และชั้นที่ 2
ตั้งอยู่ห่างจากแนวเขตโบราณสถาน ไม่น้อยกว่า 1 กิโลเมตร
ควรตั้งอยู่ห่างจากชุมชนหลัก ไม่น้อยกว่า 2 กิโลเมตร
ที่ตั้งเตาเผาควรเป็นที่โล่ง
เกณฑ์การคัดเลือกพื้นที่ของสถานที่ฝูงกลบขยะมูลฝอย
ไม่ตั้งอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำชั้นที่ 1 และชั้นที่ 2
ตั้งอยู่ห่างจากแนวเขตโบราณสถาน ไม่น้อยกว่า 1 กิโลเมตร
ตั้งอยู่ห่างจากแนวเขตสนามบินไม่น้อยกว่า 5 กิโลเมตร
ตั้งอยู่ห่างจากโรงผลิตน้ําประปาไม่น้อยกว่า 700 เมตร
ควรเป็นพื้นที่ดอน มีระดับน้ําใต้ดินอยู่ลึก
เป็นพื้นที่ต่อเนื่องผืนเดียวและมีขนาดเพียงพอ ใช้งานได้ไม่น้อยกว่า 20 ปี
การคัดแยกขยะในสถานที่กําจัดขยะ
จัดเตรียมบริเวณพื้นที่คัดแยกขยะไว้เฉพาะแยกต่างหากจากพื้นที่ใช้สําหรับการกำจัดขยะ
บริเวณพื้นที่ดําเนินการคัดแยกขยะจะต้องรองรับขยะที่จะนําเข้ามาคัดแยกหรือกําจัดได้ไม่น้อยกว่า 1 เท่าของที่รองรับได้
มีระบบป้องกันน้ำฝนและท่าน้ำ
มีระบบป้องกันสัตว์คุ้ยเขี่ยและพาหะนําโรค
มีการระบายอากาศที่ดี
มีมาตรการควบคุมความปลอดภัยในการทํางาน
ระบบการกําจัดขยะมูลฝอย
การหมักปุ๋ย
จะต้องเตรียม
แผนที่หรือภาพถ่ายทางอากาศแสดงท่ีต้ัง
แสดงแผนผังกระบวนการปฏิบัติงานของสถานที่หมักทําปุ๋ย
กระบวนการหมักและกําลังการผลิตที่ออกแบบไว้
จํานวนวันและชั่วโมงปฏิบัติงาน
ข้อกำหนดการปฏิบัติงาน
กําหนดบุคลากรปฏิบัติงานในระหว่างชั่วโมงทํางาน
จัดการมิให้มูลฝอยติดเชื้อและขยะอันตราย หรือของเสียอันตรายปะปนกับขยะอินทรีย์ที่จะนําไปหมักทําปุ๋ย
ต้องจัดเตรียมมาตรการป้องกันอัคคีภัย
ต้องควบคุมเศษขยะ กลิ่น แมลง ฝุ่นละออง และพาหะนําโรค
คัดแยกและเก็บรวบรวมเศษวัสดุที่ไม่ย่อยสลายจากการหมัก
ติดตามตรวจสอบน้ําผิวดิน
เตาเผา
ต้องจัดเตรียม
แผนที่หรือภาพถ่ายทางอากาศแสดงท่ีตั้ง โดยเตาเผา การใช้ท่ีดินโดยรอบในรัศมี 1 กิโลเมตร
แสดงแผนผังกระบวนการปฏิบัติงานของสถานท่ีกําจัดโดยเตาเผา
กระบวนการเผาและขนาดท่ีใช้ออกแบบ
รูปแบบการควบคุมการระบายอากาศเสียจากปล่องเตาเผา
ข้อกำหนดปฏิบัติงาน
จัดเตรียมเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานในชั่วโมงทํางาน
จัดเตรียมคู่มือการปฏิบัติงาน
จัดเตรียมมาตรการตรวจสอบ การจัดการมิให้มูลฝอยติดเชื้อและของ เสียอันตราย ปะปนกับขยะมูลฝอยทั่วไป -ควบคุมเศษขยะมูลฝอย กลิ่น แมลง และพาหะนําโรค
บันทึกปริมาณขยะมูลฝอยรายวันจากแหล่งกําเนิดต่างๆ
ต้องจัดเตรียมมาตรการป้องกันอัคคีภัย
ติดตามตรวจสอบอากาศเสียจากปล่องเตาเผา อย่างน้อยปีละ 2 คร้ัง
ต้องบําบัดนํ้าเสียจากการปนเปื้อนขยะมูลฝอย คุณภาพน้ําทิ้งไม่เกินมาตรฐาน
ต้องกําจัดกากขี้เถ้าโดยการฝังกลบหรือวิธีการที่เหมาะสม
ฝังกลบ
ต้องจัดเตรียม แผนท่ีหรือภาพถ่ายทางอากาศแสดงที่ต้ัง
แสดงแผนผังกระบวนการปฏิบัติงานของสถานท่ีฝังกลบ- ขยะมูลฝอย
ประเภทของสถานที่ฝังกลบ มี 2 ประเภท
ประเภทท่ี 1 : รับขยะมูลฝอยทั่วไป
ประเภทที่ 2 : รับขยะมูลฝอยที่ย่อยสลายยากหรือไม่เกิดการเน่าเสียง่าย หรือพลาสติก ยาง ท่อนไม้ แก้ว เศษวัสดุก่อสร้าง
ขนาดเนื้อที่ที่ใช้ในการก่อสร้างสถานท่ีฝังกลบขยะมูลฝอย (ใช้การฝังกลบรวม 4 ชั้น และมีอายุการใช้งานประมาณ 20 ปี)
เขตของการระบายน้ําทิ้ง จะต้องไม่เกิน 100 เมตรจากขอบเขตของพื้นท่ีหลุมฝังกลบ
การจัดการส่ิงปฏิกูล
ความสำคัญ
ส่ิงปฏิกูลเป็นแหล่งกําเนิดของเชื้อโรคติดต่อในระบบทางเดินอาหารและโรค หนอนพยาธิที่สําคัญซึ่งมีอยู่หลายชนิด ซึ่งถ้าไม่มีการจัดการ ส่ิงปฏิกูลอย่างถูกสุขลักษณะแล้ว เชื้อโรคเหล่านี้จะแพร่กระจายไปยังบุคคลอื่นๆ ส่งผลให้เกิดการแพร่ระบาดของโรคติดต่อขึ้นได้ การแพร่กระจายของเชื้อวโรคที่พบในส่ิงปฏิกูลอาจเกิดจากการแพร่กระจายโดยตรง เนื่องจากสุขวิทยาส่วนบุคคลไม่ดี หรือการแพร่กระจายโดยทางอ้อมจากแหล่งต่างๆ เช่น นํ้า อาหาร ดิน แมลงวัน และสัตว์อื่นๆ
ปริมาณและองค์ประกอบของสิ่งปฏิกูล
พบว่าคนในประเทศที่กําลังพัฒนาจะถ่ายอุจจาระประมาณวันละ 200 ถึง 600 กรัม (น้ําหนักเปียก) และในผู้ใหญ่จะถ่ายปัสสาวะประมาณวันละ 0.6 ถึง 1.3 ลิตร
ในกรณีที่การบําบัดและการกําจัดส่ิงปฏิกูล ใช้น้ําในการ ขับเคลื่อน จะมีปริมาณประมาณ 15-50 ลิตรต่อคนต่อวัน
การบำบัดสิ่งปฏิกูล
วัตถุประสงค์ เพื่อทําลายลดหรือควบคุมป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคที่ปนมากับส่ิงปฏิกูลและเพื่อทําการย่อยสลายสารอินทรีย์ในสิ่งปฏิกูลเพื่อป้องกันการเกิดมลพิษต่อ สิ่งแวดล้อมต่างๆ เช่น มลพิษทางน้ํา มลพิษทางดิน
หลักการบําบัดและกําจัดสิ่งปฏิกูล สามารถแบ่งออกเป็น 2 กระบวนการท่ีสําคัญตามชนิดของจุลินทรีย์ ได้แก่ กระบวนการย่อยสลายสารอินทรีย์แบบใช้ออกซิเจน ซึ่งอาศัยจุลินทรีย์ที่ต้องการออกซิเจนในการย่อยสลายสารอินทรีย์และกระบวนการย่อยสลายสารอินทรีย์แบบไม่ใช้ออกซิเจนซึ่งอาศัยจุลินทรีย ที่ไม่ต้องการออกซิเจนในการย่อยสลายสารอินทรีย์
เกณฑ์ที่สําคัญในการบําบัดและกําจัดสิ่งปฏิกูล สิ่งปฏิกูลต้องไม่ปนเปื้อนกับผิวดิน ไม่ปนเปื้อนกับน้ําใต้ดิน ไม่ปนเปื้อนกับน้ําผิวดิน และต้องไม่เป็นท่ีอยู่อาศัยของแมลงและสัตว์ต่างๆ
ระบบบําบัดและกําจัดสิ่งปฏิกูล ส้วมบางชนิดเป็นเพียงที่เก็บกักส่ิงปฏิกูลเท่าน้ัน บางชนิดก็มีทั้งระบบบําบัดและกําจัดสิ่งปฏิกูลอยู่บริเวณท่ีตั้งส้วมโดยระบบบําบัดและกําจัดสิ่งปฏิกูลที่นิยมใช้อย่างแพร่หลาย ได้แก่ บ่อเกรอะ บ่อซึม,ถังบำบัดสำเร็จรูป
การเฝ้าระวังและติดตามตรวจสอบคุณภาพสิ่งแวดล้อม
การติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ําใต้ดินจะทําโดยการติดต้ังบ่อตรวจสอบคุณภาพน้ําใต้ดินใน บริเวณใกล้เคียงกับสถานที่กําจัดมูลฝอย ติดต้ังอย่างน้อย 3 บ่อ ตามทิศทางการไหลของน้ําใต้ดิน โดยติดตั้งในบริเวณต้นน้ําใต้ดิน จํานวน1บ่อและท้ายนํ้าใต้ดิน จํานวน 2 บ่อ
ดัชนีที่จําเป็นและควร วิเคราะห์แบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม คือ กลุ่มสารอินทรีย์ระเหย กลุ่มโลหะหนัก กลุ่มสารป้องกันและกําจัดศัตรูพืช กลุ่มสารอันตรายอื่นๆและดัชนีคุณภาพอื่นๆ เช่น สี พีเอช
การบริหารจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
นโยบายป้องกันและขจัดมลพิษจากขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
นโยบายและแผนการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2540-2559 มุ่งหมายท่ีจะให้มีการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและส่งเสริมและรักษาคุณภาพส่ิงแวดล้อมแห่งชาติให้ควบคู่ไปกับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม
เป้าหมาย
ลดหรือควบคุมการผลิตขยะมูลฝอยของประชากรในอัตรา ไม่เกิน 1.0 กิโลกรัม ต่อคนต่อวัน
ให้มีการใช้ประโยชน์จากขยะมูลฝอย ไม่น้อยกว่าร้อยละ 15 ของปริมาณขยะมูลฝอยท่ีเกิดข้ึน
พื้นที่นอกเขตเทศบาลจะมีปริมาณขยะมูลฝอยตกค้างไม่เกิน ร้อยละ 10 ของปริมาณขยะมูลฝอยท่ีเกิดขึ้น
แนวทางการป้องกันปัญหาส่ิงแวดล้อมด้านขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลตามมติคณะรัฐมนตรี
ส่งเสริมให้เอกชนเข้ามาลงทุนและดําเนินการให้มากขึ้นโดยมีวิธีการดําเนินการ ดังนี้
1 ส่งเสริมและสนับสนุนให้ชุมชนมีการคัดแยกขยะมูลฝอยไปใช้ประโยชน์และใช้สินค้าที่มีส่วนประกอบของวัสดุที่ใช้แล้วหรือวัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
2 ให้ทุกจังหวัดต้องจัดหาสถานท่ีกําจัดขยะมูลฝอยในระยะยาว
3 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดให้มีระบบคัดแยกและรวบรวมของเสียอันตรายจากชุมชนต่างหากจากขยะมูลฝอยทั่วไป
การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
ความสำคัญการมีส่วนร่วม
การมีส่วนร่วม เป็นกระบวนการทางสังคมท่ีเปิดโอกาสให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในฐานะที่เป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียใน การประสานความร่วมมือ แก้ไขปัญหามูลฝอยและสิ่งปฏิกูลของชุมชน หรือท้องถิ่นของตน
การมีส่วนร่วม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องสนับสนุน ให้เกิดกระบวนการอย่างสร้างสรรค์ ดังนี้ การกําหนดวัตถุประสงค์ชัดเจน กำหนดเป้าหมาย กลุ่มเป้าหมาย และการสร้างข้อตกลงร่วมกัน
ปัจจุบันการดําเนินการเพื่อจัดหาสถานที่จํากัดขยะมูลฝอยและส่ิงปฏิกูล มักประสบปัญหาการคัดค้านจากประชาชนในชุมชน
ความสำคัญของการมีส่วนร่วม
1 ช่วยเพิ่มคุณค่าในการตัดสินใจเพื่อแก้ไขปัญหาของชุมชน
2 ช่วยลดค่าใช้จ่ายและเวลาของหน่วยงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการแก้ไขปัญหา
3 ช่วยสร้างฉันทามติร่วมกันของสมาชิกในชุมชนต่อการแก้ไขปัญหา
4 ช่วยเพิ่มความง่ายต่อการปฏิบัติตามแนวทางการแก้ไขปัญหา
5 หลีกเลี่ยงการเผชิญหน้าระหว่างกันของคู่กรณีพิพาท
6 ดํารงไว้ซึ่งความน่าเช่ือถือของผู้นําชุมชนและ/หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
7 พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของสมาชิกในชุมชนในการแก้ไขปัญหา
การเสริมสร้างศักยภาพของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล
ความสําเร็จของการจัดการขยะมูลฝอย ต้องเริ่มต้นที่การจัดการกับประชาชนเป็นอันดับแรกก่อน
แนวทางที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรดําเนินการ คือ
1 การให้ความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกับการจัดการขยะ
2 การจัดตั้งกลุ่มอาสาสมัครสิ่งแวดล้อม หาผู้นำชุมชนร่วมรณรงค์ การจัดการขยะมูลฝอย
3 การประชาสัมพันธ์ ควรเริ่มต้นในการประชาสัมพันธ์และรณรงค์ให้ชุมชน ริมนํ้ามีการจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลที่ถูกหลักสุขาภิบาลก่อน โดยการรณรงค์การคัดแยกขยะมูลฝอยเพื่อจําหน่าย
4 การจัดกิจกรรมส่งเสริม เพื่อกระตุ้นชุมชน เช่น จัดทําโครงการประกวดการนําขยะมูลฝอยกลับมาใช้ใหม่
การรณรงค์การลดและคัดแยกขยะมูลฝอยจากครัวเรือน
ความสําเร็จของการจัดการขยะมูลฝอย คือ การที่มีขยะมูลฝอยเกิดขึ้นน้อยที่สุด
แนวทางปฏิบัติในการรณรงค์การลดและคัดแยกขยะมูลฝอยจากครัวเรือน
1 ส่งเสริมการคัดแยกขยะมูลฝอยจากครัวเรือน เลือกชุมชนนำร่อง
2 ส่งเสริมให้ครัวเรือนใช้ถุงบรรจุขยะมูลฝอยแบบแยกสี ถุงเขียวเป็นขยะมูลฝอยนำกลับมาใช้ใหม่ได้ ถุงดำเป็นขยะมูลฝอยทั่วไป *โดยต้องแจกถุงให้ครัวเรือน
3 จัดเก็บถุงบรรจุขยะมูลฝอย ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกําหนดวันและเวลาในการเก็บขนขยะมูลฝอยที่สามารถ นํากลับมาใช้ประโยชน์ได้เพื่อจําหน่ายและเป็นรายได้ให้กับครัวเรือนในพื้นที่เป้าหมาย อย่างน้อยควรจัดเก็บเดือนละ 1-2 ครั้ง
4 การลดปริมาณขยะมูลฝอยจากครัวเรือน ส่งเสริมให้ครัวเรือนจัดทํากล่องคอนกรีต หรืออาจใช้เป็นถังหมักขยะมูลฝอย ขนาดบรรจุ 20 ลิตรแทน ให้นํามูลฝอยอินทรีย์ ประเภทเศษผัก ผลไม้ เศษอาหารมาหมักรวมกันในภาชนะนี้ เพื่อให้เกิดการย่อย สลายเป็นปุ๋ยหมัก ใช้บํารุงต้นไม้
การมีส่วนร่วมในการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
แนวทางในการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
1 สํารวจความคิดเห็นของประชาชนในการเต็มใจท่ีจะจ่ายค่าธรรมเนียม
2 ประชาสัมพันธ์รณรงค์ให้ประชาชนโดยทั่วไปได้รับทราบการจัดเก็บค่าธรรมเนียม
3 กําหนดอัตราการจัดเก็บ
4 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องจัดทําแผนการใช้เงิน ชัดเจน โปร่งใส ประชาชนสามารถตรวจสอบได้
การมีส่วนร่วมของประชาชนในการคัดเลือกพื้นที่ก่อสร้างบ่อฝังกลบ
โดยจะเลือกเอาพื้นที่ท่ีมีผลกระทบน้อยที่สุดเป็นพื้นที่สําหรับการก่อสร้างโครงการ
ประชาชนควรเข้าไปมีส่วนร่วมในการให้ข้อคิดเห็น
1 ติดตามข่าวสาร
2 แสดงความจำนงการเข้าร่วมแสดงความคิดเห็น
3 เข้าร่วมประชุม แสดงความคิดเห็น
4 ทำความเข้าใจ ปรึกษาหารือความห่วงใยของชุมชน
5 ติดตามผล