Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
BÚT HẾT NẶNG VIẾT HẾT ĐAU Linh Phan+nhiều tác giả. - Coggle Diagram
BÚT HẾT NẶNG VIẾT HẾT ĐAU
Linh Phan+nhiều tác giả.
THAY ĐỔI TƯ DUY VÀ THÚC ĐẨY ĐỘNG LỰC VIẾT LÁCH.
LÝ DO ĐỂ BẮT ĐẦU
Những điều bạn cần "tưới tắm" cho não bộ và tâm trí của mình khi viết: niềm tin hóa ra cũng như một loại cảm giác khi bạn lái xe. Niềm tin khẳng định là lúc bạn nhấn chân ga, đưa xe lao về phía trước. Niềm tin phủ định là lúc bạn nhân chân phanh, hãm xe lại tại chỗ thậm chí thụt lùi, ngã xe.
Niềm tin cũng có 2 loại: phủ định và khẳng định
Có lẽ, viết không khó như bạn nghĩ. Mũi tên luôn cần đích ngắm còn người viết luôn cần mục tiêu rõ ràng:
Viết để thông minh hơn: viết giúp bạn chọn lọc, sắp xếp suy nghĩ và cảm xúc của mình dưới dạng ngôn từ.
Viết để đến nơi chưa bao giờ tới: kích hoạt trí tưởng tượng để kết nối ý tưởng, hình ảnh, suy nghĩ và cảm xúc thành một câu văn có nghĩa, lôi cuốn độc giả.
Viết để nhận diện, khám phá những trải nghiệm bản thân là cách chữa lành căng thẳng và chấn thương
Viết để phát triển nghề nghiệp ở bất cứ lĩnh vực nào
BẠN ĐANG TỰ KỂ NHỮNG CÂU CHUYỆN GÌ
Nhà phê bình nội tâm: vừa là bạn vừa là thù: Khi bạn thường xuyên nghe lời chỉ trích từ nhà phê bình bên trong mình, đừng tức giận vì lời nói đó mà hãy dành thời gian nỗ lực nhiều hơn. Cũng không cần phải chứng minh với nhà phê bình, bạn chỉ cần cố gắng vì chính mình.
Trưởng thành từ nỗi sợ: để nỗi sợ hãi là đôi cánh, là động lực thúc đẩy mình tiến lên phía trước
Ước mơ không chết đi vì khuyết điểm, nó chết vì sự bào chữa của chúng ta cho chính những khiếm khuyết đó. Hãy trân trọng hiện tại, trau dồi ý thức tự giác và tập trung hoàn tất theo giai đoạn.
THAY ĐỔI TƯ DUY ĐỂ VIẾT TỐT HƠN
Không ai sinh ra đã là cây viết giỏi, ngừng so sánh để tiến bộ hơn.
Mỗi người viết mang một phong cách, giọng điệu riêng dù viết cùng chủ đề. Việc đánh bại bản thân không giúp chung ta tốt hơn. Nó chỉ mang lại sự bất an. Việc so sánh làm bạn giảm sự tập trung vào phát triển bản thân, vì phải dành time quá nhiều cho những người viết khác.
Không ai sinh ra đã là cây viết giỏi. Tất cả đều học thông qua thử nghiệm và thực hành và bằng cách nghiên cứu những người viết mà chúng ta hâm mộ.
Gởi ý để bạn áp dụng tư duy phát triển trong viết lách
Học cách chấp nhận bài viết không cần phải hoàn hảo. Vì vậy, đừng sử dụng chủ nghĩa hoàn hảo như một cái cớ để không viết bản nháp đầu tiên, để không biên tập bài viết, để không viết nữa, để nghĩ rằng "mình không có khả năng".
Những người có tư duy phát triển sẽ tìm thấy sự cân bằng giữa phấn đấu để trở nên tốt hơn và hoàn thành công việc. Thay vì tìm ý tốt nhất, tôi tìm ý tưởng kích thích và giúp ích người đọc. Thay vì viết hoàn hảo 1 chủ đề, tôi chia sẻ mẹo giá trị nhất của mình. Thay vì cố gắng đặt tiêu đề hấp dẫn, tôi đặt nhiều tiêu đề nhất có thể và chọn 1 cái phù hợp nhất. Thay vì nghiên cứu đến "kiệt sức" 1 chủ đề, tôi biết tự hỏi liệu thông tin đang có đã đủ chia sẻ hoặc trả lời được câu hỏi của người đọc hay chưa. Thay vì trì hoãn, tôi tin tưởng vào quy trình và chấp nhận bản thảo đầu tiên dù nó có dỡ tệ. Thay vì bớt móc những sai lầm, tôi tìm ra những điểm mình đã làm tốt. Thay vì sửa chữa, thay thế từng từ một, tôi nổ lực tập trung vào phần quan trọng nhất của bài viết.
Xây dựng lòng can đảm nhờ thực hành theo những mục tiêu nhỏ
Tôi có thể thực hiện những bước nhỏ nào để viết nhiều hơn hôm nay? Bước nhỏ nào giúp tôi viết chủ đề đó? Câu hỏi nhỏ nào mà bài viết tiếp theo của tôi có thể trả lời?
Bạn hãy ngồi xuống mỗi tối và viết ra cam kết cụ thể cho ngày hôm sau: Làm gì? Bắt đầu khi nào? Trong bao lâu?
SỰ TỬ TẾ VÀ NIỀM TIN
Chủ nghĩa hoàn hảo có thể ảnh hưởng đến bạn ở bất kỳ giai đoạn nào của quá trình viết. Nếu chúng ta quan tâm đến sản phẩm của mình, cho dù đó là vẽ hay viết, chúng ta vẫn có thể chú ý đến những chi tiết nhỏ xíu - điều đó mang lại niềm vui cho chúng ta. Chủ nghĩa hoàn hảo chỉ trở nên xấu xí khi nó làm mất đi niềm vui của viết lách, khi chung ta lo lắng về phản ứng của người khác hoặc chúng ta quá căng thẳng.
Muốn thành công trong viết lách, bạn phải có niềm tin vào bản thân. Trong nghề viết nói riêng và mọi lĩnh vực nói chung, muốn thành công, chắc chắn bạn cần tin vào năng lực của mình. Sẽ không có chuyện thay đổi một niềm tin gốc rễ đã có từ lâu chỉ qua một đêm. Điều đó lý tưởng nhưng khó thành sự thật. Bộ não chúng ta cân time để thích nghi với một thói quen, niềm tin chính là thói quen tư duy trong một thời gian dài. Hành trình này cần nhiều kiên nhẫn nơi bạn. Dẫu vậy, thành quả sẽ rất ngọt ngào.
Viết phản ánh thế giới nội tâm của người viết. Hãy tử tế với bản thân. Chúng ta không cần phải so sánh các kỹ năng của mình với những người đã trở thành "tượng đài" khác. Việc của chúng ta là chăm chút để bản thân mình tốt hơn mỗi ngày, bằng sự tử tế, chân thành và lòng trắc ẩn.
NIỀM VUI VÀ ĐỘNG LỰC
Bất kỳ ai cũng sẽ có lúc chán chường và mất đi niềm vụi viết lách. Mọi người viết vì nhiều lý do khác nhau. Một số lý do liên quan đến kinh doanh. Một số chỉ là sở thích. Hoặc có lẽ bạn tập trung nhiều hơn vào đọc giả của mình. Điều quan trọng nhất là bạn thấy vui nhất khi viết cho ai, viết như thế nào. Đặc biệt bạn có muốn rèn luyện kỹ năng , sắp xếp suy nghĩ, khám phá những hiểu biết mới và học cách diễn đạt ý tưởng của mình hay không. Nếu có, bạn chắc chắn sẽ biết cách để động viên và làm chính mình hoan hỉ hơn với việc viết.
Bạn hoàn toàn có thể viết nhiều hơn chỉ bằng một phương pháp thay đổi tư duy nhỏ.
Xác định được động lực là điều kiện cần, duy trì được động lực mới là điều kiện đủ. Hiểu được lý do vì sao chúng ta làm là mấu chốt quan trọng nhất, bởi từ điểm này, động lực được khởi sinh, dẫn dắt hàng loạt các hành động tích cực hướng đến đạt kết quả tích cực và hoàn thành mục tiêu.
KỶ LUẬT LÀ SỨC MẠNH
Việc bạn có ưu tiên viết hay không là lựa chọn của bạn, đừng đổ cho bận rộn.
Việc bạn có ưu tiên viết hay không là lựa chọn của bạn, đừng đổ cho bận rộn. Thường thì chúng ta có xu hướng đấu tranh khi mọi nhiệm vụ chúng ta cần hoàn thành đều quan trọng. Nhưng cắt bỏ, giảm thiểu là cách tiếp cận tốt hơn. Việc loại bỏ những nhiệm vụ không thực sự cần thiết sẽ giúp bạn có cơ hội dành time cho những hoạt động khác phát triển, đặc biệt là viết.
Thay vì đi tìm công thức chung cho thời gian viết, tốt hơn là nên dấn thân và hành động. Hãy viết khi có time, dù chỉ 5 phút và lặp lại mỗi ngày. Một điểm quan trọng nữa là "giờ nào viết nấy", bạn hãy tối ưu time, chia nhỏ quá trình thành nhiều phần. Đừng vừa lên kế hoạch vừa viết, vừa tra cứu vừa viết hoặc vừa chỉnh sửa vừa viết. Bản chỉ nên tập trung vào viết
Nếu muốn trở thành cây viết chuyên nghiệp, điều bạn cần bây giờ là thực hành viết đều đặn và duy trì kỷ luật với điều đó.
Điều quan trọng khi nuôi dưỡng thói quen đó là bắt đầu từ những hành động nhỏ. Thói quen giúp bạn dễ dàng thực hiện hành động hơn vì thói quen làm giảm sự kháng cự của bạn đối với các công việc như viết. Đây là cách chúng ta đối phó với công việc không chắc chắn, lắng đọng những câu chuyện nội tâm và tăng cường niềm tin vào bản thân để chúng ta có thể chia sẻ những câu chuyện mình muốn kể và viết nên kiệt tác của chúng ta. Bằng cách viết thường xuyên hơn, bạn có thể tăng cường can đảm để tiếp tục viết - bất kể bạn nghi ngờ, bất kể tâm trạng của bạn, bất kể bạn bận rộn như thế nào.
NGHIỀN NGẪM VÀ THỨC TỈNH
Muốn hoàn thành chỉ có cách là tập trung. Hãy nhớ rằng, những bước đi nhỏ là bạn của bạn. Khi trì hoãn, hãy nghĩ về bước nhỏ nhất tiếp theo bạn có thể thực hiện. Nếu bạn cảm thấy viết một bản nháp đầu tiên là quá nhiều, hãy tự bắt đầu bằng cách gợi ý rằng bạn chỉ cần viết một đoạn văn và cho phép bản thân được bắt đầu. Nếu việc sửa đổi cảm thấy quá nhiều, bản chỉ cần cam kết đọc bản nháp. Mỗi bước nhỏ sẽ đưa bạn đến gần hơn với mục tiêu xuất bản bài viết của mình.
Hiều điều gì là quan trọng nhất mà bạn muốn viết hiện tại. Nếu lúc viết, bạn xuất hiện những suy nghĩ khác, hãy nhanh chóng ghi chú lại. Khi bạn viết xuống cũng chính là lúc những suy nghĩ lan man này được giải phóng đi. Lưu ý bạn chỉ ghi lại và để đấy, không dành sự chú tâm vào nó. Nếu là vấn đề quan trọng, việc ghi chép có thể giúp bạn "lưu trữ" tạm thời và giải quyết vào một thời điểm khác.
Đừng chạy theo năng suất khi viết. Hãy tập trung hơn khi viết
Đặt giới hạn time, dù chỉ là 10 phút hay 30 phút. Bạn lên lịch viết cho mình, ví dụ 8h-8h30 sáng thứ 2-4-6.
Ràng buộc trách nhiệm, hãy thông báo với người thân thiết rằng bạn sẽ hoàn thành bài viết trước ngày nào đó.
Cắt bỏ phiền nhiễm. Hãy để ý tới sự kháng cự của bạn, cố gắng đấu tranh với nó và tập trung vào việc bắt đầu. Tất cả những gì bạn cần là viết vài từ đầu tiên.
Hãy tưởng tượng bạn đang nói chuyện với một ai đó khi viết, bạn sẽ nói gì với họ? Sau đó, bạn viết tất cả ra giấy.
Hãy kiên định. Hãy xem bạn có bị thôi thúc làm điều gì đó khác không, chú ý đến nó và đừng hành động gì cả, hãy qua lại với việc viết. Hãy tận hưởng niềm vui của việc viết lách, đừng chạy theo năng suất.
NẮM VỮNG KỸ THUẬT VIẾT ĐÚNG
THỰC HÀNH VỚI "TỪ"
Gom từ nhặt chữ. Ngôn từ là phương tiện thiết yếu để viết lách và cả trong giao tiếp hàng ngày. vì vậy, khi bạn chủ động làm giàu vốn từ, kỹ năng giao tiếp và viết lách của bạn sẽ đồng thời phát triển. 3 bước tăng vốn từ vùng: 1. Tiếp xúc với từ mới từ sách, báo, phim,...;2. Ghi nhớ từ mới bằng cách ghi chép lại; 3. Đem từ mới vào bài viết hay giao tiếp hằng ngày.
Chơi với chữ, tô điểm cho câu. Biện pháp tu từ là cách dùng hình ảnh để làm câu văn trở nên bóng bẩy, giúp người đọc dễ hiểu mà không thấy nhàm chán.
Ẩn dụ: là cách mượn tên vật này để chỉ vật kia, giữa chúng sẽ có nét tượng đồng về hình thức, cách thức, tính chất hoặc vận dụng kỹ thuật chuyển đổi cảm giác để tạo liên tưởng.
Hoán dụ: lấy một bộ phận để chỉ toàn thể, dùng vật chứa chỉ vật bị chứa bên trong hoặc dùng thứ cụ thể để minh họa cho cái trừu tượng.
So sánh: thường đi kèm với một số từ ngữ sau: "như, bao nhiêu, bấy nhiêu,..." Cách này sẽ đối chiếu những sự vật, sự việc có nét tương đồng để làm tăng sức gợi tả cho câu văn.
Nhân hóa: Xem vật như người, miêu tả vật có hành vi, cảm xúc...
Điệp: lặp lại câu chữ nhằm tạo ý liệt kê, nhấn mạnh, tạo nhịp điệu cho lời văn, lời thơ. Lưu ý quan trọng, điệp từ, điệp ngữ là sử dụng một từ ngữ nhiều lần có chủ đích, thường là từ ngữ sẽ xuất hiện ở cùng một vị trí trong câu. Nó khác với LỖI LẶP TỪ khiến câu văn rối rắm, rườm rà, làm người đọc khó chịu.
Để từ nối dẫn dắt. Những từ nối xuất hiện đúng nơi, đúng lúc sẽ giúp bài viết miệt mà, thu hút sự chú ý và giữ chân đọc giả đến "chặng cuối cùng" của hình trình.
Từ nối các câu trong đoạn
Sắp xếp thông tin theo trình tự/ khẳng định thêm/ giải thích thêm: "trước hết, trước đây, thứ nhất, thứ nhì, tiếp theo, sau đó, kế đến, đồng thời, sau cùng, cuối cùng, suy cho cùng"/ "quả thật, thật vậy, quả nhiên"/ "ví dụ, chẳng hạn, nói cách khác, cụ thể, để minh họa"
Mối quan hệ nguyên nhân-kết quả/ tóm tắt thông tin/ so sánh thông tin:
"nên, vì thế, vì vậy, do vậy, do đó, kết quả là,../ "tóm lại, nói ngắn gọi, nói chung, kết luận lại/ "tương tự"
.
Nối cùng thông tin cùng loại/đối lập/bổ sung:
"và, hoặc, cũng như"/ "nhưng, vẫn, tuy thế, tuy nhiên, mặt khác, thay vì, ngược lại, cho dù"/ "cũng, lại, hơn nữa, ngoài ra, bên cạnh đó, thêm vào đó, chưa kể, trong thực tế, mặt khác".
Từ nối các đoạn trong bài: các từ nối đề cập trên cũng có thể được sử dụng cho câu đầu tiên của đoạn để dẫn dắt người đọc chuyển từ đoạn trước sang đoạn này một cách chặt chẽ và liền mạch.
Từ nối các ý trong câu: nối bằng từ như
"và, hoặc, vì, nhưng,..."
hoặc nối bằng cặp quan hệ từ như
"nếu-thì, hễ-mà, giá mà-thì, vì-nên, tuy-nhưng, chẳng những-mà còn, không chỉ-mà còn, càng-càng, vừa-vừa."
Chọn từ đúng nghĩa, dùng từ đúng nơi. Khi viết hay nói hãy tự hỏi từ mình dùng đã đúng nghĩa chưa, ngữ cảnh cụ thể là gì và ai đang giao tiếp với mình.
Ngữ cảnh: hãy xác định một ngữ cảnh cụ thể để từ đó chọn từ cho phù hợp. Việc học và vận dụng từ chính xác không chỉ bằng cách tra từ điển mà còn cần đặt từ trong cảnh cụ thể để xem xét nó được dùng như thế nào, với sắc thái ra sao.
Đối tượng tiếp nhận: yếu tố cuối cùng quyết định cách dùng từ là đối tượng tiếp nhận. Email gởi cho sếp khác với gửi bạn thân.
Ý nghĩa của từ: đảm bảo hiểu đúng nghĩa của từ ví dụ "yếu điểm" khác với "điểm yếu". Hãy cẩn trọng với từ đồng nghĩa khi muốn tránh lặp từ, vì chúng có thể khác nhau về sắc thái biểu cảm, cường độ ví dụ "lăn tăn" không thể thay thế cho "nhấp nhô" vì khác về cường độ.
THỰC HÀNH VỚI "CÂU"
Kiểu câu bắc cầu trang viết
Các kiểu câu trong văn bản. Câu đơn là kiểu câu chỉ một cụm chủ-vị. Ví dụ "Tôi viết". Câu ghép gồm nhiều vế câu đơn có quan hệ chặt chẽ với nhau về nghĩa. Câu phức thành phần gồm nhiều cụm chủ-vị, có cụm chủ vị nằm bên trong.
Khi đã nắm vững các kiểu câu, bạn cần biết kết hợp sao cho tạo nhịp điệu nôi dung. Để tạo nhịp điệu cho đoạn dài 7-10 câu như sau: 1-2 cầu dài, còn lại là các câu ngắn. Câu đầu đoạn nêu ra vấn đề chính thường là một câu đơn. Câu cuối đoạn để tóm lại nội dung nên cũng là câu đơn. Phần thân đoạn có từ 1-2 câu ghép, xen kẻ chúng giữa các câu đơn để triển khai hoặc làm rõ vấn đề của đoạn, bổ sung nghĩa cho câu trước đó.
Vết nứt vàng từ câu không hoàn chỉnh.
Tiếng việt có 2 kiểu câu rút gọn và câu đặc biệt, là những câu không theo cấu tạo đầy đủ chủ-vị thông thường. Nhưng câu vẫn vẹn nguyên phần nghĩa và không gây khó hiểu.
Vận dụng câu rút gọn và câu đặc biệt phù hợp với văn cảnh sẽ giúp câu văn ngắn gọn, thông tin nhanh, nhấn mạnh ý và vẫn đảm bảo được nôi dung cũng như cảm xúc bài viết.
Sử dụng văn nói vào văn viết
Văn nói là lời ăn tiếng nói hàng ngày, thường có xu hướng bộc phát, không chuẩn bị trước. Câu trong văn nói đôi khi được tỉnh lược, có lúc lại rườm rà, hoặc xuất hiện từ địa phương, khẩu ngữ, tiếng lóng, biệt ngữ,...Thông thường văn nói sẽ được dùng trong sáng tác văn học như tiểu thuyết, truyện ngắn...
Văn viết là chữ nghĩa thể hiện trên văn bản. Khác với văn nói, người viết có thể trau chuốt nội dung, và người đọc có thời gian chiêm nghiệm. Do đó, người viết cần nắm các quy tắc sử dụng từ ngữ, ngữ pháp, cách tổ chức văn bản, sao cho người đọc dễ dàng nắm đầy đủ thông tin và hiểu đúng những gì người viết muốn truyền tải.
Cách dùng văn nói vào văn viết: Đưa văn nói vào văn viết dưới dạng trích dẫn nhằm làm rõ cảm xúc, tính cách nhân vật hoặc tường thuật phát biểu một cách chân thực. Để làm được điều đó, bạn phải: loại bỏ từ trùng lặp, từ không cần thiết; thay tiếng lóng, địa phương bằng tiếng phổ thông; "cắt tỉa" câu dài thành câu ngắn gọn xúc tích mà vẫn đủ nghĩa. Sau cùng bạn phải kiểm tra đã đủ thành phần cấu trúc câu chưa, có cần bổ sung các từ nối để câu được liên kêt.
Lợi ích của phép tương đồng
4 nguyên tắc cần lưu ý:
Luôn nhớ mục đích sử dụng là giúp người đọc hiểu rõ một khái niệm phức tạp, trừu tượng. Nên hãy cân nhắc lựa chọn đối tượng so sánh phù hợp lĩnh vực đang viết, đảm bảo tính cụ thể, thông dụng và dễ hình dung.
Xác định đúng khía cạnh bạn muốn so sánh ở các đối tượng
Đảm bảo cấu trúc: đưa ra nhận định và giải thích chúng.
Hãy tin tưởng khán giả. Không phải mọi thứ đều cần được giải thích. Vì vậy tránh lạm dụng phép tương đồng đã trình bày rõ quan điểm của mình.
Phép tương đồng với những liên tưởng độc đáo, hợp lý từ những cây viết có chuyên môn, lĩnh vực sở trường khác nhau sẽ tạo nên sự lý thú cho mỗi bài viết dù có cùng chủ đề. Chịu khó quan sát và thử diễn đạt nó theo hiểu biết của bạn, những điều trừu tượng cũng sẽ trở nên dễ hiểu.
"Niêm gia vị" cho bài viết. Gợi hình, gợi thanh, gợi cảm... tất cả những gì gợi sự tò mò và trí tưởng tượng của độc giả đều có thể tăng sức cuốn hút, hấp dẫn cho bài viết.
CHUẨN BỊ CHO MỘT BÀI VIẾT
"Nắm bắt" trái tim đọc giả bằng cách viết dễ hiểu. Một món ăn được trang trí cầu kỳ, đẹp đẽ sẽ không quan trọng bằng một món ăn hợp khẩu vị và thực khách có thể nhận biết đó là món ăn gì. Người viết cũng vậy, hãy viết sao cho độc giả hiểu được điều bạn muốn nói. Bằng cách là mỗi bài viết tập trung giải quyết một chủ đề, mỗi câu thể hiện một ý và mỗi từ thể hiện một nghĩa.
Tránh "bẫy" nghiên cứu khi viết.
Có 2 loại nghiên cứu bạn cần biết:
Nghiên cứu thông tin nền tảng là loại khiến đa số cây viết sa đà vào việc trì hoãn viết. Nó thường là chủ đề lớn, một lĩnh vực, một ngành công nghiệp. Nghiên cứu này sẽ cần thiết khi người viết có ít kinh nghiệm va kiến thức về chủ đề họ viết. Nhưng cũng chính vì vậy mà họ dễ "sa lầy" vào bể thông tin mà không biết mình nên chọn lọc gì hoặc trì hoãn việc viết vì nghĩ mình chưa có đủ thông tin.
Nghiên cứu thông tin chi tiết là một phần thông tin nhỏ có ngữ cảnh xác định trong bài viết mà bạn cần kiểm tra lại như tên một quốc gia, loại thuốc,...Nếu nghiên cứu thông tin nền tảng dễ làm người viết trì hoãn thì loại này dễ làm người viết bị gián đoạn (nếu vừa viết vừa tiềm kiếm thông tin). Với loại này, bạn chỉ cần đánh dấu và quay lại tìm khi bạn đã hoàn thành xong bài viết.
Quan trọng là bạn hoàn thành được bài viết. Vì vậy, bạn có thể dừng lại nghiên cứu nhưng đừng dùng nó làm lý do dừng viết. Hãy ra thời hạn, đặt câu hỏi và tuân thủ những quy tắc cơ bản khi nghiên cứu.
Viết lách và nấu ăn
Mở bài - Món khai vị đầy kích thích. Món khai vị có nhiệm vụ gây cảm giác thèm ăn, đồng thời giới thiệu phong cách ẩm thực của bữa ăn. Tương tự, mở bài phải thật sự gây hứng thú cho người đọc bằng cách chỉ ra trọng tâm của vấn đề, tiết lộ lợi ích đối với độc giả nếu họ đọc tiếp và khơi gợi sự tò mò trong họ.
Thân bài - Món chính phong phú. Thông thường, món chính trong một bữa ăn sẽ có từ 3 - 5 món. Chúng cũng tương tự các ý được bạn triển khai ở phần thân của một bài viết. Các ý này cùng với các ví dụ minh họa sẽ làm rõ, đồng thời mở rộng nội dung xoay quanh chủ đề mà bạn đã nêu ở phần mở đầu.
Dù là nấu một bữa ăn ngon hoặc viết một bài hoàn chỉnh, bạn đều cần đảm bảo các thành phần chính, đi theo tuần tự và quan trọng là hãy làm bằng tất cả trái tim để độc giả cảm nhân, thưởng thức.
Kết bài - Món tráng miệng thú vị. Tráng miệng là món đổi từ vị mặn qua vị ngọt và không nhiều như món chính. Nó đơn giản và khác lạ. Kết bài của bạn cũng nên như vậy. Bạn nên chốt lại vấn đề, một lần nữa khẳng định quan điểm của người viết, hoặc để một cái kết mở với góc nhìn mới cho độc giả. Mạnh mẽ hơn có thể là lời kêu gọi người đọc hành động.
VIẾT CÓ CẤU TRÚC
Trình bày đoạn văn: Quy nạp, phương pháp này gây sự tò mò cho người đọc. Công thức là, câu mở đầu và các câu giữa đoạn mang tính khơi gợi, chứng minh, phân tích, dẫn dắt người đọc đi đến cuối cùng. Câu chủ đề đặt ở cuối đoạn: khẳng định, đúc kết, nêu tên chủ đề. Để đưa đến một kết luận khiến độc giả đồng tình, bạn cần phải tìm cách làm cho bài viết có giá trị từ trải nghiệm, quan sát và nghiên cứu kỹ càng.
Trình bày đoạn văn: Tổng phân hợp, là phương pháp kết hợp giữa diễn dịch và quy nạp. Tổng: câu đầu đề có tính chất khái quát chung, gợi mở vấn đề hoặc tóm tắt nội dụng chính cho vấn đề sắp triển khai. Phân: triển khai có ý tiếp theo dựa trên câu đầu đề, các ý triển khai phải liên kết chặt chẽ, bổ sung cho ý chính bằng cách giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, nhận xét, đáng giá hoặc nêu suy nghĩ của bản thân người viết. Hợp: là câu kết đoạn, vừa có khả năng khái quát, vừa có thể liên hệ, mở rộng để khẳng định cũng như nâng cao vấn đề, gợi suy nghĩ thêm cho người đọc.
Trình bày đoạn văn: Diễn dịch, phương pháp này có thể khái quát thành một công thức đơn giản như sau. Bạn có một ý tưởng và bạn viết ý tưởng ấy thành câu mở đầu. Các câu tiếp theo bạn chỉ cần giải thích, chứng minh, phân tích,... để người đọc hiểu và được thuyết phục.
Ý TƯỞNG ĐẾN TỪ ĐÂU?
Làm mới từ bài viết cũ. Sau đây là một số cách để biến những điều cũ kỹ thành tươi mới: đổi ngôi kể chuyện, nhân cách hóa đồ vật, đổi thể loại hay chọn một luận điểm trong bài cũ để viết thành bài mới.
Đọc và viết, đôi bạn song hành.
Chọn một số trích dẫn phù hợp đưa vào bài viết mới của bạn.
Nhặt một vài ý lấy từ sách và phát triển thành một bài viết mới.
Viết một đoạn cảm nhận ngắn gọn về sách
Viết một bài đánh giá sách đầy đủ, nếu bạn có nhiều cảm hứng.
Ý tưởng đến từ cuộc đi dạo. Đằng sau mỗi sự vật hiện tượng mà có khi ta ngỡ là vô tri đều ẩn chứa một câu chuyện. Chỉ cần ta chú tâm lắng nghe, mọi thứ đều có thể trở thành ý tưởng viết tuyệt vời.
VIẾT MỘT BÀI HOÀN CHỈNH
Viết mở đầu như đổ dầu vào lửa
Khi viết bất kỳ thể loại gì, bạn thử tưởng tượng mình là thám tử tài ba đang kể lại câu chuyện trinh thám mình đã khám phá ra. Lúc này, chủ đề bạn đang viết tương tự như một vụ án ly kỳ. Hãy bắt đầu câu chuyện như một cú nổ súng lúc nửa đêm, làm khơi gợi trí tò mò của mọi người ngay cả khi họ đang ngủ.
Nếu tiêu đề ấn tượng là đốm lửa lập lòe mời gọi, thì phần mở đầu thú vị sẽ làm cho ngọn lửa đó bùng cháy, khiến người đọc không thể cưỡng lại ý muốn đọc tiếp. Sau đây là một vài "nhiên liệu" gợi ý cho "ngọn lửa" - phần mở đầu của bạn thêm cuốn hút.
Thống kê: Mở đầu đưa ra con số hoặc dữ liệu ấn tượng, có quan hệ với chủ đề để tạo độ tin cậy và thu hút sự chú ý của người đọc.
Kể chuyện: Giọng điệu kể chuyện làm cho thông tin trở nên nhẹ nhàng mà thấm thía. Hơn nữa, chúng ta đều thích nghe kể chuyển, nếu nó hấp dẫn. Đó có thể là câu chuyện của bạn hoặc người khác, sự kiện hoặc nhân vật lịch sử,...
Nguyên cớ: Phần mở đầu gợi lại cuộc tiếp xúc giữa bạn với đối tượng được đề cập. Sự kiện gì đã thúc đẩy bạn thực hiện bài viết?
Trích dẫn: Chọn những câu nói ấn tượng để "mời gọi" sự chú ý của độc giả. Cũng cần cân nhắc xem câu trích dẫn đó có đại diện cho ý tưởng toàn bài và đủ mới mẻ, thú vị không.
So sánh, ẩn dụ: So sánh sự giống hay khác nhau giữa người, sự vật, hiện tượng, quá khứ - hiện tại... giúp người đọc dễ mường tượng vấn đề. Còn ẩn dụ với những liên tưởng mới mẻ sẽ tạo nên sự thú vị.
Yêu cầu động não: Bắt đầu bằng "Thử tưởng tượng...", "Thử hình dung ...?", ... để thúc đẩy độc giả suy nghĩ về vấn đề và khiến họ phải đọc tiếp để tìm lời giải.
Câu hỏi gợi mở: Đừng ngại hỏi người đọc về những điều bạn muốn thể hiện trong bài viết. "Bạn có biêt...?", "Bạn có bao giờ...? ",... là những câu hỏi kích thích sự tò mò. Qua đó, bạn tiếp tục dẫn dắt độc giả tìm câu trả lời trong bài viết.
Viết thân bài như xây tòa nhà đẹp
Thiết lập nền móng: Giống như nền móng của tòa nhà, luận điểm chính của chủ đề là nền móng của bài viết. Góc nhìn của bạn đối với chủ đề đang đề cập là gì? Thông điệp nào bạn muốn truyền tải đến độc giả? Hãy luôn thành thật với mình và tin tưởng vào những điều mình viết, từ đó đưa ra những lý luận để thuyết phục độc giả.
Xây dựng các tầng: Khi xây tòa nhà, bạn cần xác định số tầng và chức năng mỗi tầng. Tương tự khi viết, bạn phải xác định danh sách các ý chính, trong mỗi ý chính đó, bạn cần triển khai bao nhiêu ý phụ để bổ trợ cho ý chính. Chọn lọc những ý phù hợp và đắt giá nhất để đưa vào bài viết, giống như chọn vật liệu xây dựng chất lượng và nội thất trang trí phù hợp phong cách. Tránh lan man, thậm chí bạn phải hy sinh những ý tưởng mình nghĩ là đắt giá nhưng không phù hợp với thông điệp đã xác định ban đầu. Gắn kết và sắp xếp các ý theo trật tự hài hòa. Bên cạnh kinh nghiệm, nhận định của bản thân, bạn nên xem xét thu thập thêm ý kiến người khác để tăng tính thuyết phục.
Thân bài như một công trình kiến trúc của người viết với nền móng chủ đề và những tầng lầu vững chắc. Hoặc thân bài như một cây xanh với thân chính là chủ đề, cành nhánh là luận điểm và những chiếc lá là các chi tiết làm cho cây xanh tươi tràn đầy sức sống. Cho dù bạn chọn hình ảnh so sánh nào thì phân thân bài cũng cần sự chăm sóc kỳ công bằng cả tấm lòng và kiến thức, kinh nghiệm của bạn.
Tiêu đề: Ấn tượng đầu tiên
"Số người đọc tiêu đề nhiều gấp 5 lần số người đọc nội dung. Tiêu đề là nhân tố quan trọng nhất, là bức điện tín ngắn gọn giúp người đọc ra quyết định xem có đọc nội dung hay không" David Ogilvy
Tiêu đề phải ngắn gọn nhưng phải đủ sức lôi cuốn và cung cấp lợi ích cho người đọc. Theo thống kê của Google cho thấy những từ sau đây thu hút nhiều người nhấp vào link khi tra cứu hơn: số năm (nếu yếu tố time là quan trọng với chủ đề bài viết); những con số cụ thể; sử dụng ngoặc đơn (để thể hiện một ví dụ quan trọng).
Tiêu đề là vẻ bề ngoài bài viết. Khi bạn chuẩn bị cho mình một vẻ bề ngoài đủ tốt (ấn tượng và khác biệt), sẽ có người vì tò mò nên muốn đến và tìm hiểu cá tính và con người bên trong bạn (nội dung)
Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng các cụm từ như "tại sao", "sự thật đáng ngạc nhiên đằng sau...", "Làm thể nào...", "Mẹo", "Đây là điều ít người biết"... để thuyết phục người đọc xem tiếp nội dung bài viết.
Viết tiêu đề là một nghệ thuật. Bạn hãy tự tập thói quen suy nghĩ và liệt kê ra khoảng 5-10 phương án tiêu đề cho một bài viết. Sau đó, chọn một phương án ưng ý nhất. Bạn có thể đặt tiêu đề trước để định hình bài viết và sau đó đưa thêm nhiều lựa chọn thay thế sau khi hoàn thành bài viết.
Các gợi ý chi tiết: 1. Tiêu đề có số "Top 3..."; 2. Tiêu đề có số liệu thông kê "70% người mắc bệnh..."; 3. Tiêu đề cải biên từ tác phẩm, câu nói nổi tiếng đang viral; 4. Tiêu đề dạng câu hỏi "Vì sao chúng ta..."; 5. Tiêu đề gây sợ hãi "Đừng chết vì tập thể dục sai giờ"; 6. Tiêu đề gây ngạc nhiên, tranh cãi, sốc "Hơn 70% vụ ly hôn là do phụ nữ đệ đơn"; 7. Tiêu đề có sự đảm bảo "Bí quyết giúp bạn ..."; 8. Tiêu đề đảo ngược vấn đề, cung cấp thông tin trước ngược với tiêu chuẩn thông thường "Chồng đảm đang, vợ có nhàn"; 9. Tiêu đề vượt qua những điều bị phản đối "Có phải ly thân tốt hơn ly dị"; 10. Tiêu đề thể hiện sự quan tâm, thấu hiểu, đồng cảm với độc giả "Bạn ơi khỏe không".
Kết bài: Nâng cấp và mở rộng
Gói ghém toàn bộ bài viết bằng những câu đắt giá nhất. Các ý chính được "đóng gói" bằng 2-5 câu chắt lọc và dễ hiểu trong phần kết, để đọc giả dễ dàng nắm rõ toàn bộ nội dung. Người đọc sẽ cảm ơn bạn nếu họ không đọc kĩ ngay từ đầu những vẫn có thể nắm toàn bộ ý chính của bài viết.
Mọi đọc giả đều đổ dồn sự chú ý vào kết quả cuối cùng của câu chuyện với sự mong đợi và phỏng đoán, với niềm hy vọng nhặt lấy điều quan trọng nhất cho vào tâm trí mình. Hãy là một người viết tử tế với một cái kết tử tế dành cho độc giả của mình, bạn nhé.
Kết thúc bằng trích dẫn hay của những người nổi tiếng, thường dùng trong những bài thuyết phục
Dẫn dắt người đọc với kết mở: Bạn muốn dẫn dắt độc giả đến vùng đất trong mơ nào? Bạn muốn các nhân vật của mình có thể làm những gì tiếp theo? Hãy để một cái kết khiến đọc giả phỏng đoán tương lai nhận vật bằng cách khơi gợi trí tưởng tượng của họ.
Ý TƯỞNG LÀ GÌ?
Phân loại ý tưởng: chủ động và thụ động.
Ý tưởng dù đến với bạn bằng hình thức nào cũng cần phải ghi chép lại cẩn thận và thuận tiện để dễ dàng tìm thấy khi bạn cần đến
Ý tưởng thụ động: Những gì bạn đọc/ nghe/ xem, hãy đánh dấu lại những đoạn hay. Viết ra suy nghĩ, bài học của mình về những thông tin đó. Lưu giữ và sử dụng nó như một nguồn ý tưởng thụ động của riêng mình.
Ý tưởng chủ động: Bắt đầu bằng một từ khóa, bạn hãy thực hiện sơ đồ tư duy liên quan đến nó theo mô hình 5W1H (tận dụng chatGPT để khai thác).
Xoay chiều cảm xúc: Phát triển ý tưởng
Cùng sự vật hiện tượng đó, hãy thử nhìn vào bánh xe cảm xúc và xoay chiều nó bằng nhiều cách khác nhau:
Chiều trái phải: kết hợp các loại cảm xúc khác nhau
Chiều đối nghịch: cho bạn cảm xúc trái ngược
Chiều lên xuống: tăng/ giảm cường độ cảm xúc
Đối với mỗi sự vật, hiện tượng mà bạn tiếp nhận, hãy tự hỏi xem cảm xúc của mình dành cho nó là gì? Đó là ý tưởng đầu tiên của bạn.
Xác định lĩnh vực viết phù hợp: Viết tất cả mọi thứ, mọi lĩnh vực là một cái bẫy chết người mà những người mới theo nghề thường mắc phải. Các tác giả nổi tiếng nhất đều đi theo con đường chuyên môn hóa.
KHÁM PHÁ GIỌNG ĐIỆU
"A" - Chấp nhận bản thân. Tập trung phát triển những điểm mạnh của mình. Đó là con đường ngắn nhất để chúng ta đi đến thành công.
"I" Khám phá và phát triển
Học kỹ thuật mài giũa: Bạn không thể học cách suy nghĩ của một người nhưng có thể học theo cách một người hành động. Bạn có tác giả yêu thích của mình không? Hãy đọc tác phẩm của họ rồi tiến hành mổ xẻ cách đặt câu, dùng từ, so sánh, liên tưởng, cách hành văn,...
Học cách làm nổi bật thế mạnh. Các tác giả thể hiện điểm mạnh nhất của mình thông qua thế giới quan của riêng họ. Bạn cũng nên lựa chọn cho mình một phong cách phù hợp với thế mạnh đã tìm ra ở trên, để tô rõ cách bạn nhìn nhận thế giới quanh mình.
Ai trong chúng ta cũng có thần tượng cho riêng mình để ngưỡng mộ và học hỏi. Chúng ta khám phá những tinh túy từ họ để làm đầy thêm khả năng viết lách của mình.
"R" - Nhận diện tiềm năng
Xác định thế mạnh thông qua lĩnh vực sở trường:
Nếu sở hữu khả năng quan sát tốt, bạn có thể rèn luyện tư duy chiến lược. Khi viết bạn phân tích ở nhiều góc độ giúp bài biết sâu sắc hơn, phù hợp với đối tượng tiếp cận
.
Nếu sở hữu khả năng sáng tạo, bạn có thể rèn luyện khả năng phát triển ý tưởng. Trong bài viết, bạn nên sử dụng những hình ảnh ví von, liên tưởng để tăng phần màu mỡ, sinh động.
Nếu có khả năng ứng biến linh hoạt, bạn có thể rèn luyện viết tự do sáng tạo. Hãy dành time mỗi ngày viết tự do, dàn trải nhiều chủ đề để tăng độ nhạy và khả năng xử lý các đề tài khác nhau.
Xác định thể loại bằng cách thể hiện quan điểm, nếu
bạn thích bày tỏ quan điểm trực tiếp
, thể loại bạn chọn không nên là thơ, tiểu thuyết, siêu hình, trừu tượng,...
Thế mạnh, thể loại và ngách là những yếu tố căn bản để bạn xác định được tiềm năng và sở trường của bản thân trong viết lách. Chỉ khi nhận diện được tiềm năng viết, bạn mới có thể tìm được giọng điệu của mình.
Xác định "ngách" phù hợp nhờ vào niềm tin. Nếu là người tin vào số liệu-thông kê, bạn có thể định hướng viết theo các dạng cần dẫn chứng số liệu chi tiết, cụ thể như phản ánh mặt trái, giáo dục, các văn bản báo chí, thời sự...
Nếu là người thích dùng lập luận để thuyết phục, bạn có thể phù hợp với các dạng văn bản cần tiến trình nhân - quả, lý luận chặt chẽ và giải thích dễ hiểu như chia sẻ kinh nghiệm-ý tưởng, bày tỏ tâm tư - quan điểm; đánh giá-đúc kết trải nghiệm cá nhân
.
"N" - Nuôi dưỡng giọng điệu
Một trong những cách thức để bạn nuôi dưỡng giọng điệu cá nhân chính là viết tự do mỗi ngày. Không cần tra cưu và lập dàn bài, bạn hãy tập trung viết trong 5-10 phút.
Quá trình nuôi dưỡng là cách nói khác của việc tạo và duy trì một thói quen. Bạn chỉ cần thực hành và thực hành, viết và viết, mỗi ngày, bất cứ khi nào có time hoặc lên một khung giờ nhất định.
"Nurture - Nuôi dưỡng" là một hành trình đầy thú vị để bạn tìm ra "hơi thở" văn phong của mình. Nó không cần gì khác ngoài sự kiên định với những gì bạn đã chọn và kiên trì thực hành mỗi ngày.
MỘT SỐ KỸ THUẬT BẠN CẦN BIẾT
"Đối thoại" với đọc giả
Đừng xung hô chung chung như "mọi người", "các bạn", thay vào đó hãy dùng từ "bạn" để người đọc cảm thấy bài này dành riêng cho họ.
Nên dùng ngôn từ mà độc giả hay sử dụng. Điều này giúp người đọc cảm thấy gần gũi hơn, như thể tác giả từng có trải nghiệm giống mình.
Hãy tưởng tượng độc giả là người bạn sẵn lòng nghe kể chuyện. Ngay lúc ấy, bạn sẽ biết cách tâm tình thế nào với độc giả của mình. Nhẹ nhàng sâu lắng hay vui nhộn ồn ào hoặc giận dữ gào thét, giúp họ cảm nhận được những điều đó qua những câu chữ chân thành từ trái tim của bạn
Sử dụng câu hỏi để tăng tương tác với người đọc. Nó giống như khi trò chuyện, chúng ta thường hỏi để tạo sự tập trung hoặc chuyển sang nội dung mới. Hãy dùng các câu hỏi một cách khéo léo xuyên suốt bài viết. Sau các câu hỏi là phần trình bày quan điểm của bạn. Người đọc có thể đồng tình hoặc không đồng tình với bạn nhưng chắc chắn họ sẽ tò mò xem bạn nghĩ như thế nào về vấn đề ấy.
Dùng câu chủ động trong phần lớn nội dung, vì nó tự nhiên hơn, gần với giao tiếp hằng ngày hơn nên sẽ tạo cảm giác thân thuộc với người đọc
Hãy lồng ghép các câu chuyện trải nghiệm của cá nhân để người đọc thấy thiết thực và thêm tin tưởng.
Nghệ thuật viết chậm
Viết chậm để gieo mình vào từng con chữ - nghệ thuật "thả lỏng". Khi viết chậm, bạn nhẩn nha nhặt chữ, cọ mình vào ngôn từ. Cơ thể thả lỏng, tâm trí thả lỏng, cảm xúc thả lỏng.
Viết chậm để mài giũa viên ngọc ngôn từ - nghệ thuật "lên gân". Khi viết chậm, bạn nghiêm ngắc với những con chữ của mình hơn, đánh giá chúng cẩn trọng hơn, và từ đó mài giũa thành những viên ngọc đẹp.
Viết chậm cũng là một nghệ thuật, giúp người viết thả lỏng hoặc "lên gân". Hãy cho phép mình tận hưởng khoảnh khắc viết chậm khi cần, rồi bạn sẽ bất ngờ trước tác phẩm mình tạo ra.
Viết tự do - Khơi nguồn cảm hứng. Viết tự do giống như một đứa trẻ tung tăng khắp chốn, vô âu vô lo và tràn đầy niềm vui, sự háo hức. Sự tự do khiến người viết được là chính mình, thoải mái giải phóng cảm xúc và những suy nghĩ thật nhất từ sâu bên trong. Nhờ đó, bạn có thể kết nối với bản thân một cách sâu sắc.
Nghệ thuật viết nhanh
Lập dàn ý. Nếu viết ngắn, dàn ý của bạn có thể chỉ là vài gạch đầu dòng cho các ý chính. Nhưng khi viết dài hơn, bạn cần một dàn ý chi tiết với ý chính và các dẫn chứng đi kèm, thậm chí là cần tra cứu tài liệu minh họa, trích dẫn cần thiết trước khi vào "đường chạy viết".
Tập trung viết. Sử dụng phương pháp Pomodoro mà nhiều cây viết chuyên nghiệp đã áp dụng thành công để giữ sự tập trung cũng như tạo cân bằng giữa việc suy nghĩ và nghĩ ngơi. Cài đặt đồng hồ với một giới hạn cụ thể, bắt đầu là 5p, sau đó tăng lên 15p và 25 phút.
Hãy tưởng tượng đến viễn cảnh bạn có thể viết 1000 từ trong một giờ thay vì 4 giờ như trước. Như vậy, bạn đã tăng gấp 4 lần hiệu suất, viết được nhiều bài hơn trong ngày. Từ đó, hiệu quả công việc cũng tốt hơn, kéo theo cơ hội phát triển và thu nhập cũng tăng.
Hạn chế chỉnh sửa trong khi viết. Trong lúc viết, gia tăng tốc độ ghi hoặc đánh máy, bạn có thấy mình để lại lỗi chính tả, lỗi ngữ pháp hoặc nảy sinh ý mới muốn bổ sung không? Đừng dùng lại vì nó sẽ làm bạn giảm tốc độ. Mọi thứ đều có thể chỉnh sửa sau khi bạn hoàn thành bản viết thô. Sau đây là một số cách. Trực tiếp ghi ý cần sửa vào trang viết. Có ý tưởng thì ghi chú trực tiếp và để trong ngoặc đơn hoặc đánh dấu. Đọc lại bản viết thô ít nhất hai lần. Bật chế độ kiểm tra chính tả.
SỬ DỤNG CON CHỮ CÓ MỤC ĐÍCH
DẠNG BÀI HỌC THUẬT CƠ BẢN
TỰ BIÊN TẬP TỪ CƠ BẢN ĐẾN NÂNG CAO
Tự biên tập với 7 lỗi phổ biến
Lỗi thừa từ: Câu, từ, và đoạn thừa nên lược bỏ đi để bài viết được súc tích và người đọc cũng dễ nắm bắt thông tin hơn. Với các từ lặp lại nhiều, bạn nên tra cứu từ điển và thay thế bằng từ đồng nghĩa.
Lỗi ngữ pháp, trong lúc viết để không đứt mạch ý tưởng, bạn viết liên tục nên không tránh khỏi lỗi ngữ pháp, hãy biên tập lại bằng những câu hỏi cơ bản như câu này thuộc câu nào? Đơn? Ghép? Đủ chủ vị ngữ chưa? Hay câu đặc biệt? Nếu không thuộc nhóm câu nào ở trên thì câu đó thuộc câu cụt câu què sai ngữ pháp.
Nhất quán văn phong, giọng điệu. Nó phụ thuộc vào hai yếu tố. Thứ nhất là chủ thể bài viết. Bạn đang kể câu chuyện của mình hay người khác? Khi bạn đã chọn chủ thể, đại từ nhân xưng phải nhất quán từ đầu đến cuối bài viết. Thứ 2 là đối tượng bài viết, giọng điệu cho đối tượng trẻ em sẽ khác người lớn.
Lỗi dùng sai từ, lỗi này do người viết không hiểu đúng ý nghĩa của từ, hãy tra từ điển cho nhưng từ bạn không chắc chắn hiểu rõ.
Lỗi chính tả, đây là lỗi dễ mắc nhưng cũng dễ chữa, hay biên tập kỹ trước khi đăng bài.
Liều thuốc cho "căn bệnh" hay sai lỗi chính tả. Như một người nghệ nhân làm sp thủ công, chúng ta được tự do sáng tạo với câu chữ, đồng thời cũng cần cẩn thận, tỉ mỉ để bài viết không mắc lỗi chính tả. Nhờ đó, người đọc không phải khựng lại giữa chừng như cắn phải sạn trong lúc thưởng thức bài viết.
6 tiêu chí khi biên tập bài viết
BÀI BLOG
DẠNG DANH SÁCH, HƯỚNG DẪN VÀ ĐÁNH GIÁ
Bài blog dạng hướng dẫn (how-to)
Hướng dẫn các bước rõ ràng bằng khoảng cách đầu dòng, tiêu đề phụ, số, dấu đầu dòng. Diễn đạt ngôn từ rõ ràng, đơn giản, trực tiếp, đúng ngữ cảnh thay vì hoa mỹ, dài dòng. Mục đích cuối cùng là đọc giả có thể tưởng tượng trong đầu cách làm khi đọc.
Mở đầu hứa hẹn: cách nhanh nhất để thu hút là đưa ra lời hứa hẹn. Họ sẽ đạt được điều gì nếu họ làm theo những gì bạn viết. VD: Nếu bạn làm theo...sẽ tăng 50%...
Kết bài nhưng không nhắc đến sản phẩm, dịch vụ: Mục đích của bài viết là giúp khách hàng giải quyết vấn đề mà không cần điều hướng họ mua sản phẩm. Mà mục đích là để nuôi dưỡng đọc giả bằng những bài viết chi tiết, cụ thể, không giấu giếm hoặc viết chung chung, lấy lệ. Từ đó tạo niềm tin và thương hiệu.
Bài blog dạng danh sách
Đặc điểm: kích thích tò mò, hứng thú, thông tin ngắn gọn, súc tích, giải đáp trực tiếp câu hỏi của người đọc. Hình thức trình bày đơn giản, rõ ràng, cung cấp đủ thông tin. Người đọc dễ theo dõi nd thông qua gạch đầu dòng, số thứ tự.
VD: 10 thực phẩm giúp..., Top 5 trường ĐH...
Quy trình viết: 1. Chọn chủ đề - Nghiên cứu từ khóa, cần tư duy để tìm ra góc nhìn khác biệt, giúp bài viết độc đáo và hấp dẫn hơn đối thủ (lưu ý: Những từ khóa có lượng tra cứu cao đồng nghĩa với tính cạnh tranh cao, từ ở mức trung bình đôi khi lại thích hợp để bài viết trở nên khác biệt. 2, Viết tiều đề lý tưởng = Chủ đề thu hút + con số thông minh. 3, Lập dàn ý đơn giản mở đầu-nội dung-kết thúc, phần nội dụng nên chọn ý tưởng quan trọng và đắt giá thay vì chung. 4, Viết bài: Nên lồng ghép câu chuyện cá nhân để tăng sự khác biệt và liên kết cho bài viết. 5, Biên tập để rà soát các lỗi chính tả, ngữ pháp, bố cục, tính chính xác về mặt kiến thức, văn phong.
Bài blog dạng đánh giá
Triển khai bài viết: 1. Trải nghiệm sp. 2. Ghi chú ưu, khuyết điểm và cảm nhận bản thân. 3. Xác định đối tượng khán giả để chọn giọng văn phù hợp. 4. Rút ra kết luận. 5. Lập dàn ý bài viết: tiêu đề có tên sp, tính năng nổi bật; phần mở dùng câu chuyện cá nhân để dẫn dắt, phần thân đánh giá ưu, khuyết điểm, phần kết đưa ra kết luận ở bước 4 và kêu gọi hành động.
Là dạng nd cung cấp thêm thông tin về sản phẩm, dịch vụ dưới góc nhìn bên thứ ba. Nhiệm vụ chính xác của người viết là kể lại trải nghiệm của mình khi sd sp/dv dưới tư cách là một khách hàng.
BLOG DẠNG TRUYỀN CẢM HỨNG VÀ CUNG CẤP THÔNG TIN
Dạng blog cung cấp thông tin chi tiết.
Xác định vấn đề cần làm rõ cho người đọc bằng 1 số cách: chủ động hỏi nhóm khách hành tiềm năng; tham gia cộng động, nơi khách hàng tiềm năng của bạn đang ở đó; và sử dụng công cụ tìm kiếm, như gõ từ khóa Google, hãy đào sâu dưới góc nhìn khác, và viết lại một cách rõ ràng, thuyết phục hơn cho những vấn đề đã có người khai thác.
Dạng bài khó nhất trong các dạng bài blog, những câu trả lời cho câu hỏi "Tại sao?" luôn đòi hỏi sự nhìn nhận kỹ càng, nghiên cứu sâu rộng và tính chuẩn xác cao. Song, đây cũng là dạng bài thể hiện kỹ năng viết chuyên nghiệp của bạn một cách rõ ràng.
Tham khảo thông tin: Phần quan trọng nhất là khâu chuẩn bị kiến thức nhằm đưa ra lập luận vững chắc. Các nguồn như sách, tài liệu nghiên cứu, chia sẻ của chuyên gia, trải nghiệm thực tế từ người dùng, quan sát của bản thân. Bạn cần đối chiếu với mục đích viết bài, sàng lọc, biên tập và lựa chọn những thông tin phù hợp từ nhiều nguồn khác nhau.
Triển khai bài viết: 1. Đặt vấn đề - 2. Cung cấp thông tin cho câu hỏi "vì sao", triển khai thành các ý chính và đưa vào mỗi ý các luận cứ, dẫn chứng thuyết phục - 3. Bổ sung cách giải quyết, ví dụ cách khắc phục vị đắng trong cafe cho vấn đề "vì sao cafe có vị đắng?" - 4. Đưa thêm quan điểm của bạn (nếu cần), khi độc giả đưa ra câu hỏi "vì sao?", điều này nghĩa là họ đang hoang mang hoặc gặp rắc rối trong vấn đề đó. Quan điểm bổ sung vừa giúp xoa dịu độc giả vừa tạo nên cá tính của bạn, VD: Vị đắng trong cafe không phải điều xấu,..."
Bài blog dạng truyền cảm hứng
2 yếu tố quan trọng tạo nên hiệu quả dạng bài viết truyền cảm ứng là câu chuyện và cách truyền tải của người viết.
Xác định câu chuyện của bạn hay của người khác như công ty, cá nhân, tổ chức khác,...Sau đó xác định điểm chạm cụ thể để truyền cảm hứng - hay nói cách khác là thông điệp từ câu chuyện truyền tải tới độc giả?
Triển khai ý tưởng bài viết:
Viết ra những giá trị, cảm hứng bạn nhận được từ câu chuyện rồi chọn thông điệp muốn nhấn mạnh.
Lựa chọn chi tiết đắt giá: về nhân vật, sản phẩm/ dịch vụ, những cung bậc cảm xúc từ thất vọng tột cùng đến hạnh phục ngập tràn, thành tựu đạt được,...
Cậu chuyện sẽ có nhiều giai đoạn khác nhau, bạn lựa chọn hoặc tạo nên các nút thắt - mở để tạo cao trào và cảm xúc mạnh.
Từ ý nghĩa câu chuyện bạn muốn lồng ghép thêm quan điểm nào?
Lập dàn ý cho bài viết: 1. Điều bạn ấn tượng nhất từ nhân vật/ câu chuyện - 2. Nhân vật chính trải qua những khó khăn nào, hãy đào sâu vào diễn biến nội tâm - 3. Nút mở, là thời điểm họ quyết định thay đổi - 4. Thành tựu đạt được và khi đó họ cảm thấy thế nào - 5. Đưa thông điệp của chính người viết.
Bí mật của người kể chuyện hấp dẫn là làm cho người đọc cảm thấy gần gũi như chính mình trải qua câu chuyện. Muốn như vậy, bạn không chỉ kể dạng liệt kê khó khăn và thành tựu, mà còn phải đào sâu được diễn biến tâm lý của nhân vật chính. Lúc này, bạn nên ứng dụng kỹ thuật Show, Don't Tell (bài 64).
BLOG DẠNG LONG-FORM VÀ BÀY TỎ QUAN ĐIỂM
Bài blog dạng long - form (>2000 từ)
Cách triển khai
Hiểu rõ chủ đề: Nghiên cứu nguồn tư liệu đáng tin cậy từ tổ chức, cá nhân có thương hiệu. Tốt nhất là tra cưu nguồn tiếng anh sẽ đảm bảo tính khách quan, uy tín. Sau đó lưu lại từ khóa và đi sâu từng từ khóa để tạo bài viết có chiều sâu và độ thuyết phục cao.
Lập dàn ý chi tiết: Bài long-form có dung lượng lớn nên cần phải lập dàn ý thật chi tiết trước khi viết để tránh đi lan man, lạc đề. Có thể sd mô hình 5W1H để liệt kê các ý chính cần triển khai. Tuy nhiên với mỗi chữ W/H bạn hãy đào sâu hơn. Tiếp theo bạn cần sx rõ các phần, đoạn, ý và phân rõ đoạn nào là cung cấp thông tin, phân tích, dẫn chứng, đoạn nào nên đưa vào yếu tố phản biện.
Viết bài: Đọc bài long-form là một thủ thách với người đọc, nên bạn cần lưu tâm đến cách giữ chân họ từ đầu đến cuối bài viết. Để tăng độ hấp dẫn, nên viết theo lối kể chuyện, lồng ghép trải nghiệm cá nhân. Đối với hình thức, bạn tách đoạn văn lớn thành các đoạn nhỏ từ 3 đến 5 câu. Sử dụng nhiều hình ảnh/ audio/ video minh họa, đặt câu hỏi xuyên suốt nội dụng để tạo sự tương tác. Sử dụng các câu chuyển đoạn thu hút như "Tôi sẽ ko dùng lại ở đây, phần hay nhất vẫn còn ở phía sau,...".
Nhưng bài viết hời hợt, không cung cấp đủ thông tin khiến người đọc phải tốn time tìm thêm nguồn khác. Vì vậy bài dài, cấu trúc rõ ràng, thông tin đầy đủ, đáp ứng nhu cầu sẽ thu hút đọc giả từ đầu và sẽ qua lại về sau.
Bài blog dạng bày tỏ quan điểm
Tiêu chí cho dạng bài bày tỏ quan điểm: Lập trường rõ ràng, nhưng không bài xích; lập luận chặt chẽ để chứng minh quan điểm; thái độ viết trung lập, tôn trọng các ý kiến trái chiều.
Mục đích: Thuyết phục người đọc lắng nghe quan điểm từ thương hiệu, xích lại gần độc giả, tạo sự gần gũi.
3 lời khuyên: 1. Nd ko gây tổn thương cho cá nhân hay tổ chức, hãy chỉ ra điều đúng-sai trong một sự việc, một hành vi nói chung; 2. Hãy tập trung vào điều mình ủng hộ thay vì điều muốn bác bỏ; 3. Nếu bài viết đi ngược với số đông, hãy cân nhắc đăng bài sau khi dư luận lắng xuống 1-2 tuần để tránh rủi ro không đáng có.
DẠNG BÀI PHỎNG VẤN, LANDING PAGE, EMAIL MARKETING
Kỹ thuật viết landing page tạo chuyển đổi
Bố cục: 1-Tiêu đề hấp dẫn. 2-Nút bấm CTA đặt sau tiêu đề hoặc chạy đuổi dọc landing page. 3-Đưa ra lợi ích sp/dv mà khách hàng muốn nhận được, nhắc lợi ích đừng nhắc tính năng. 4-Phản hồi về sp/dv để tăng độ tin cậy. 5-Phần kết để lại một vài thông tin như nút CTA, đặt logo, thông tin liên hệ.
Có 3 loại Landing page phổ biến: Thu thập thông tin (Lead Generation Page), vd "Landing page thu thập email để nhận 100 mẫu slide đẹp miễn phí". Đều hướng (Click-through page), vd: "Landing page giới thiệu Apps xem phim có nút CTA là Tải ứng dụng". Bán hàng (Sales page), vd "Mời mua gói xem phim VIP sẽ mô tả tiện ích, ưu đãi cho người dùng mới".
Viết bài phỏng vấn hấp dẫn
Một số loại câu hỏi phỏng vấn hiệu quả: Câu hỏi 6W1H, câu hỏi "mở" (ông nghĩ ntn...), câu hỏi lý do (tại sao ...), câu hỏi giúp khẳng định vấn đề ("có-không", câu hỏi logic, câu hỏi ghép)
Có 3 loại: Thu thập thông tin, ý kiến từ chuyên gia, và xây dựng chân dung nhân vật.
Viết email marketing tăng tỉ lệ mở
5 gợi ý viết tiêu đề: 1-Tận dụng nỗi sợ bở lỡ ("Miễn phí ...hôm nay"). 2-Kích thích tính tò mò ("Bạn có biết mức lương..."). 3-Mong muốn "làm tốt và tốt hơn" (6 lưu ý khi dạy trẻ - chia sẻ từ ...). 4-Nhắc đến đối tượng cụ thể ("Hướng dẫn ...cho người kinh doanh"). 5- Nhắc lại các sự kiện tiếp thị trước ("Bạn còn nhớ hội thảo...").
Tỷ lệ mở email trung bình được thống kê cho là tốt ~20%
VIẾT QUẢNG CÁO
CÔNG THỨC AIDA, PAS, FAB
PAS
(để khuyến khích học bài và tham khảo chi tiết sp/dv):
Problem
(Nêu rõ nỗi đau của khách hàng) -
Agitate
(Nghiệm trọng hóa vấn đề, hãy cho người đọc thấy tương lai u ám hoặc trường hợp xấu nhất nếu vấn đề ko đc giải quyết) -
Solve
(Giải pháp tốt nhất từ sp/dv vượt trội so với đối thủ về chất lượng hay giá thành)
AIDA
(Kêu gọi mua hàng):
Attention
(Tiêu đề gây chú ý như hứa hẹn lợi ích, khơi gợi sự hiếu kỳ) -
Interest
(Giải thích rõ hơn vấn đề của họ và lý do sp/dv của bạn giải quyết) -
Desire
(Đẩy mạnh mong muốn của khách hàng giải quyết vấn đề bằng cách nêu bật lợi ích, tính năng và thế mạnh sp/dv -
Action
(khuyến khích người đọc hành động đúng với mục đích QC).
FAB
(hiệu quả nhất khi bạn đứng ở vị trí của khách hàng để lựa chọn):
Feature
(Tính năng vật lý của sp) -
Advantage
(Nêu từ 1- 3 lợi thế/ ưu điểm của sp) -
Benefit
(Lợi ích khách hàng nhận được).
CÔNG THỨC BAB, 3S, 4P
3S
(PR truyền thống Editorial, QC dựa trên câu chuyện thường gặp):
Star
(Dùng kỹ thuật Show, Dont tell, tạo ra ngôi sao là sản phẩm hay người dùng)-
Story
(Rút gọn câu chuyện ngắn gọn, súc tích và đồng cảm) -
Solution
(Nên viết dài nhất và giàu cảm xúc nhất về suy nghĩ của ngôi sao và cách họ vượt qua thử thách)
BAB
(thường dùng ngành hàng mỹ phẩm, chăm sóc sức khỏe hoặc thể hình):
Before
(phác họa nỗi đau khi chưa sd sp/dv) -
After
(vẽ ra viễn cảnh mới, cuộc sống hoàn toàn khác, nơi những vấn đề ko còn tồn tại và tạo sự tò mò về thứ đã thay đổi nó) -
Bridge
(cho họ thấy lợi ích của sp/dv sẽ thay đổi cuộc sống của họ)
4P (QC bán hàng điển hình như AIDA): Promise (Lời hứa về sản phẩm ở tiêu đề/ đoạn mở đầu)- Picture (hình ảnh theo nghĩa đen hoặc bằng ngôn từ miêu tả, giàu hình ảnh, đánh thúc cảm xúc cửa người đọc để tô điểm cho lời hứa sp) - Proof (Bằng chứng khoa học, nghiên cứu, người có sức ảnh hưởng)- Push (Tạo 1 cú hích để thúc đẩy khách hàng đưa ra quyết định, có thể khuyến mãi, sản phẩm tặng kèm, mua hàng giá sốc để khách hàng hàng động ngay lập tức)
KIẾN THỨC TỔNG QUAN
Kỹ thuật viết tiêu đề quảng cáo
Đẽo tạc tiêu đề cho bài QC: Thâu tóm chủ đề trong một câu ngắn gọn. Lựa chọn từ khóa chính để làm trọng tâm tiêu đề. Đi guốc trong bụng người đọc ngay từ dòng đầu tiên, người đọc cần nhìn thấy bản thân mình trong chỉ vài từ súc tích (Vd: thay vì " Phân biệt Marketing và Sales", " Muốn trờ thành Marketer xin đừng nhầm lẫn giữa Marketing và Sales".). Trang hoàng tấm biển tiêu đề bằng biện pháp nghệ thuật như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, điệp từ điệp ngữ,...
Sức mạnh của tiêu đề: bắn một mũi tên vào trúng tim người đọc, chỉ mất vài giây để giữ người đọc "bất động" trước bài viết dù ngắn hay dài. Bày binh bố trận trên chiến trường từ khóa, tiêu đề hay nhưng ko tiếp cận người đọc thì cũng vô ích, vì vậy hãy tinh chỉnh cho máy đọc - tức chuẩn SEO.
Tổng quan về viết bài quảng cáo
Cấu trúc bài viết: Tiêu đề - thu hút người đọc, đoạn văn đầu tiên - khơi gợi sự hứng thú, phần thân - khai thác vấn đề của khách hàng và cách sản phẩm/ dịch vụ của bạn giải quyết vấn đề ấy, kêu gọi hành động CTA - chỉ ra hoạt động cụ thể bạn muốn người đọc thực hiện như điền thông tin, mua hàng, nhắn tin,...
Một bài QC cần thực hiện 4 nhiệm vụ chính: thu hút chú ý của người đọc, tạo sự gắn kết với họ, thuyết phục họ thực hiện hành động bạn đang hướng đến và thay đổi suy nghĩ của họ.
5 cách viết CTA tạo ra nhiều chuyển đổi.
Nhắc về lợi ích của khách hàng khi thực hiện hành động, vd: "Nhập email của bạn để nhận bản tin miễn phí mới nhất".
Gọi tên trực tiếp hành động bạn muốn khách hàng làm theo như "Đăng ký", "Nhận quà",..
Sử dụng từ "ngay" để tăng tính khẩn thiết của hành động
Tạo sự khan hiếm trong tâm lý khách hàng, vd "Mua ngay 0 đồng, duy nhất hôm nay".
Sáng tạo CTA dựa trên đặc tính của sản phẩm, vd "Sống tự tin hơn cùng ...".
KỸ THUẬT KỂ CHUYỆN TRONG VIẾT THƯƠNG MẠI
Kỹ thuật storytelling trong viết thương mại
3 yếu tố cần xây dựng trước khi bắt tay vào viết câu chuyện: 1,Nhân vật, xây dựng nhân vật có tính cách, suy nghĩ và hành vi rõ ràng ngay từ đầu. 2, Mâu thuẫn, có mẫu thuẫn sẽ có vẫn đề cần giải quyết và bài học rút ra, có mâu thuẫn, cảm xúc và suy nghĩ mới rối lại, từ đó khiến câu chuyện thêm kịch tính và hấp dẫn. 3, Hướng giải quyết là hành động khéo léo gỡ nút thắt bằng sản phẩm/ dịch vụ của doanh nghiệp.
Storytelling chạm thật sâu vào suy nghĩ và cảm xúc người đọc. Gắn kết người đọc với thương hiệu qua những nét tương đồng.
Show, don't tell: Cốt lõi kỹ thuật viết storytelling.
Mài giũa các giác quan thị giác, thính giác, khứu giác, xúc giác và thậm chí là vị giác (gợi ý thu thập từ vựng theo nhóm và ứng dụng). Nhưng loại bỏ từ cảm tính như "tôi nghe/thấy/cảm nhận,..." thay vào đó hãy miêu tả trực tiếp. Vd: Thay vì "Tôi nghe thấy tiếng bước chân dồn dập phía sau và vô cùng hoảng sợ", hay tả "Tiếng bước chân thình thịch ngay phía sau lưng, đẩy nhịp tim tôi cũng trở nên dồn dập hơn".
Nguyên tắc cơ bản của kỹ thuật này là miêu tả rõ ràng và dừng việc kể lể. Người viết vẽ nên một bức tranh sao cho người đọc nhắm mắt lại, họ sẽ hành dung được từng chi tiết trong câu chuyện. Bức tranh đưa người đọc vào cùng không gian với nhân vật, khiến bài viết tạo được sự đồng điệu và hấp dẫn hơn.
Không dùng từ ngữ chỉ cảm xúc như "yêu thương, ghét bỏ, giận hờn,...". Vd thay vì "Cô yêu anh ấy rất nhiều", hãy kể "Mỗi ngày cô đều muốn gặp anh để cuộn tròn trong vòng tay anh" sẽ vẽ bức tranh rõ ràng hơn về một tình yêu nồng nàn mà bình dị.
Miêu tả bằng từ ngữ nhấn mạnh hình ảnh. Sẽ hấp dẫn hơn nếu bạn miêu tả lại ngôn ngữ cơ thể của một người đang nóng giận thay vì chỉ nói "Anh ta đang tức giận", hãy mô tả "Gương mặt anh ta hóa đỏ, đôi mày chau lại và đôi bàn tay nắm chặt lấy nhau trong vô thức".
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT KHI VIẾT THƯƠNG MẠI
Quy trình viết bài trong lĩnh vực kinh doanh
Viết nháp. Ở bước này bạn cần tạo điều kiện cho tốc độ đánh máy đuổi kịp những ý nghĩ đang tuôn chảy trong đầu. Cứ thoải mái viết theo khung dàn ý, đừng bận tâm đến cấu trúc câu hay lỗi chính tả.
Lên dàn ý. Dàn ý thể hiện khả năng sắp xếp thông tin theo một trình tự hợp lý, tránh đi lan man khi viết. Việc thống nhất dàn ý trước khi triển khai bài viết sẽ giúp ích độc giả dễ dàng hình dung cấu trúc tổng thể của nội dung, tránh lạc đề.
Biên tập. Sau khi viết, ít nhất 1 tiếng sau, bạn mở lại bài và đọc lần cuối trước khi gửi/ đăng bài. Điều này giúp bạn tỉnh táo phát hiện những vấn đề như lỗi chính tả, ngữ pháp, có đoạn nào chưa hài lòng, bài viết đã tối ưu về định dạng, có thoải mãn chủ đề chưa?
Bàn giao/ nhận phê bình/phê duyệt và chỉnh sửa theo nhu cầu khách hàng.
Lấy thông tin từ khách hàng: Mục tiêu nộ dung cần xây dựng làm gì? Đề tài nói về vần đề gì? Đối tượng và insight của độc giả? Định dạng nội dung và kênh truyền thông. Những thông tin quan trọng. Thời gian hoàn thành.
Nghiên cứu thông tin. Hãy xem việc nghiên cứu và xử lý thông tin như trò chơi nhặt đỗ. Trong đó mỗi thông tin như một hạt đỗ, chúng có thể lộn xộn và nhiều màu sắc. Hãy nhặt những viên đỗ cùng màu với nhau và tập hợp thành nhóm. Bút highlight và kỹ năng đọc lướt sẽ giúp ích cho bạn ở bước này.
7 bước tối ưu nội dung chuẩn SEO
Bước 3: Thẻ mô tả - Meta Description, là nội dụng hiển thị cùng tiêu đề và URL trên Google với tối đa 160 ký tự. Để tối ưu thẻ mô tả, người viết nên tóm tắt nội dung bài viết bằng một đến 2 câu và chứa từ khóa chính.
Bước 2: URL-Uniform Resource Locator- địa chỉ website, giúp google phân loại trang và thường dưới hình thức các từ không dấu, nối với nhau bằng dấu gạch ngang. URL nên ngắn gọn, chứa từ khóa.
Bước 4: Tiêu đề phụ - Heading, giúp chia nhỏ nội dung thành các ý chính và duy trì sự chú ý của độc giả. Nên dùng H2 và H3.
Bước 5: Hình ảnh, cần lưu ý đến dung lượng <500kB (dùng Tinypng, Image Optimizer... để nén) và chất lượng hình ảnh rõ nét. ALT (từ khóa xuất hiện thay cho hình ảnh khi tốc độ tải chậm) và URL - địa chỉ hình ảnh nên chứa từ khóa chính bài viết. Và chú thích hình ảnh ngắn gọn trong 1 câu chứa thông điệp chính toàn bài hoặc đoạn văn chứa ảnh.
Bước 6: Nội dung, cần đảm bảo mật độ từ khóa từ 0.5%-2,5%, phân từng đoạn 4-5 dòng, phông và cỡ chữ dễ nhìn. Công cụ tốt nhất hỗ trợ phần này là plugin Yoast SEO.
Bước 1: Tiêu đề được xem là yếu tố quan trọng nhất của một bài viết chuẩn SEO. Tiêu đề nên chứa từ khóa chính và có nội dung thu hút, không quá 50-60 từ để Google không cắt chữ hiển thị. Nên dùng con số ở đầu câu, cụ thể hóa đối tượng, thêm tính từ "chạm" cảm xúc người đọc.
Một bài viết thành công dựa trên 3 yếu tố: đúng, hay và tiếp cận đến khách hàng/ độc giả mục tiêu. Nếu tìm kiếm insight khách hàng, thực hành viết và tự biên tập đảm bảo yếu tố đúng và hay, bạn cần tối ưu SEO để bài tăng khả năng tiếp cận đến khách hàng mục tiêu.
Bước 7: Liên kết, bài viết chuẩn SEO bao gồm liên kết nội bộ (chèn ở đoạn văn có nội dung liên quan) và liên kết ngoài (nguồn website uy tín, xác thực)
Xác định "insight" khách hàng
Các câu hỏi tìm insight: Độc giả của bạn là ai? Họ trông như thế nào? Vấn đề hay "nổi đau" của họ là gì? Có điều gì khiến họ khó chịu hoặc bực mình khi chưa giải quyết được? Khi độc giả trở thành khách hàng, họ sẽ cảm thấy ntn nếu lựa chọn hoặc sử dụng sản phẩm, dịch vụ? Sản phẩm, dịch vụ đó mang lại cảm giác ntn cho khách hàng? Ưu và nhược điểm của sản phẩm so với đối thủ? Nội dụng khiến độc giả có cảm xúc ntn? Sợ hãi, lo lắng, hạnh phúc, tội lỗi, truyền cảm hứng,...?
Trong viết lách, giữa biển thông tin ngồn ngộn, bạn cần trả lời cho lý do khiến độc giả phải dừng lại đọc một bài viết. Lý do đó là insight và một khi đã xác định được, bạn sẽ dễ tìm ý tưởng cho chủ đề và tông giọng phù hợp với độc giả
Cách đi tìm insight: Quan sát thực tế, dựa vào tài liệu thống kế, phỏng vấn chính độc giả/ khách hàng. Thấu hiểu khách hàng/độc giả là một trong những kỹ năng quan trọng của một người viết thương mại. Thấu được những vấn đề của họ đang gặp phải, hiểu được những nhu cầu cần thiết đối với họ ở thời điểm hiện tại, nghĩa là bạn đã đi bước đầu tiên trong việc tạo sự hài lòng và độ tin cậy của họ dành cho thương hiệu.
3 DẠNG BÀI PR PHỔ BIẾN
PR truyền thống (Editorial)
PR trải nghiệm (Testimonial)
PR quảng cáo (Advertorial)
Thông cáo báo chí
KỸ THUẬT VIẾT TRONG KINH DOANH (BUSINESS WRITING)
Cách viết báo cáo
Giới thiệu: Liệt kê những chủ đề chính của báo cáo. Trình bày ngắn gọn và giới thiệu những vấn đề nổi trội được nhắc đến.
Tóm tắt báo cáo giúp người đọc nhìn thấy toàn cảnh vấn đề, nắm được tình hình chi tiết cũng như đề xuất các giải pháp có khả năng thành công cao. Phần này xuất hiện đầu tiên nhưng nên được viết sau cùng.
Những điều khiến báo cáo bị "mất điểm": Không đi vào trọng tâm. Nhiều chi tiết thừa (không nêu bật vấn đề và mang lại giá trị cho người đọc). Thông tin chung chung, chủ quan, thiếu dẫn chứng hoặc số liệu thiếu chính xác. Lạm dụng biểu đồ. Thiếu đoạn phân tích cho biểu đồ và số liệu gây khó hiểu. Thiếu chỉn chu và lỗi chính tả.
Kết luận là phần đánh giá mức độ thành công, tóm lược rủi ro của vấn đề được nêu trong báo cáo, cũng là tiền đề để đưa ra đề xuất thích hợp. Người viết nên tránh dùng đại tự "Tôi" hoặc những từ mang tính chủ quan, phỏng đoán như có thể, phần lớn là, tôi nghĩ rằng,...Thay vào đó, hãy thể hiện sự khẳng định như: "Dựa trên số liệu...mức độ thành công của kế hoạch là...%". Nếu có nhiều vấn đề thì trình bày đề xuất theo thứ tự quan trọng nhất. Tùy theo báo cáo, có thể cân nhắc thêm phần phục lục, tham khảo, danh sách thuật ngữ,..
Thông tin, trong phần này phải sử dụng số liệu, kết quả khảo sát, biểu đồ, bảng so sánh,... để phân tích và đánh giá vấn đề. Thiếu các yếu tố trên, báo cáo sẽ trở nên chủ quan, thiếu tin cậy và đưa đến những kết luận, đề xuất kém hiệu quả.
Trình bày bản đề xuất ấn tưởng. Bản đề xuất đóng vai trò quan trọng trong quá trình hợp tác giữa các doanh nghiệp. Một bản đề xuất chất lượng, bao gồm đầy đủ thông tin chứng minh được năng lực của doanh nghiệp, khả năng thấu hiểu và đáp ứng những nhu cầu của khách hàng, cung cấp các dịch vụ ở mức giá hợp lý, sẽ là cầu nối hiệu quả giữa các dự án hoặc các công ty.
Cách viết email chuyên nghiệp
Phần nội dung hãy luôn mở đầu với lý do viết mail trước khi vào phần diễn giải nội dung chi tiết. Nên chia nhỏ nội dung theo đoạn, giãn khoảng cách giữa các dòng, sử dụng gạch đầu dòng để liệt kê ý ngắn, danh sách công việc hoặc thông tin. Viết ngắn gọn, súc tích nhất có thể và loại bỏ chi tiết thừa và lặp.
Tiêu đề sẽ quyết định người nhận có nên đọc email của bạn hay không. Trong khoảng 10-15 từ, bạn hãy đề cập nội dụng chính trong email sẽ đề cập.
Mẹo hay cho bạn. Nếu trường hợp khó phân định, hãy chọn giải pháp an toàn là gửi email trang trọng. Phần người nhận và tiêu đề nhập sau cùng. Đặt tên tiệp đính kèm rõ ràng, khoa học và đề cập trùng tên trong phần nội dung. Nếu email báo cáo công việc có đính kèm file report hoàn chỉnh thì nên tóm tắt nội dung khi viết email.
Phần kết kêu gọi hành động như phản hồi mail sớm, đăng ký thông tin, gọi liên hệ và thể hiện sẵn sàng cung cấp thêm thông tin.