Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

DI TRUYỀN QUẦN THỂ - Coggle Diagram

- - - - Xác suất tinh trùng chứa alen A là p và xác suất trứng chứa alen A là p. Áp dụng quy tắc nhân, ta thấy xác suất để hai loại giao tử này kết hợp để tạo ra đồng hợp tử AA là p × p = p2 (P bình phương) .
      - Xác suất để tinh trùng chứa alen a kết hợp với trứng chứa alen a để tạo ra đồng hợp tử aa là q × q = q2 (q bình phương)
      - Một dị hợp tử Aa có thể được tạo ra trong một theo hai cách: (1) tinh trùng chứa alen A có thể kết hợp với trứng chứa alen a (p × q) hoặc (2) trứng chứa alen A có thể kết hợp với tinh trùng chứa alen a (p × q). Như vậy, xác suất của các alen A và sự kết hợp để tạo ra dị hợp tử Aa là 2pq.
  - - - Nếu tần suất mắc bệnh xơ nang ở người da trắng Bắc Mỹ là khoảng 1/2000, hay 0,0005, thì q=0,0005=0,02.
      - Khoảng 2% alen trong quần thể người da trắng mã hóa protein khiếm khuyết gây ra bệnh xơ nang. Chúng ta có thể tính tần số của alen bình thường bằng cách trừ: p = 1 – q = 1 – 0,02 = 0,98.
      - Sau khi tính p và q, chúng ta có thể sử dụng định luật Hardy–Weinberg để xác định tần số của những người đồng hợp tử không bị ảnh hưởng và những người mang gen dị hợp tử của alen bệnh xơ nang: f(AA)=p2=(0.98)2=0.960; f (Aa)=2pq=2(0.02)(0.98)=0.0392
      - Do đó, khoảng 4% người da trắng (1/25) là những người mang gen dị hợp tử của alen gây ra bệnh xơ nang.
- - - - Làm tăng tỷ lệ cá thể đồng hợp tử trong quần thể do đó làm tăng khả năng các alen lặn có hại và gây chết người sẽ kết hợp để tạo ra các đồng hợp tử có tính trạng có hại.
        
        Do đó bệnh di truyền thường xuyên xảy ra gấp 26 lần ở mức độ cận huyết
      - Sự xuất hiện ngày càng tăng của các tính trạng gây chết người và có hại khi cận huyết được gọi là trầm cảm cận huyết; cận huyết càng mãnh liệt thì tình trạng suy thoái cận huyết càng nghiêm trọng.
      - Nguy cơ dị tật bẩm sinh ở những trẻ có cha mẹ là anh em họ cao gấp đôi so với những trẻ có cha mẹ không cùng huyết thống.
      - Cận huyết thường có tác động xấu đến cây trồng. Khi cận huyết tăng lên, năng suất trung bình của ngô giảm.
    - - Giúp bảo tồn các nhóm gen (được gọi là phức hợp gen đồng thích nghi) thể hiện sự tương tác giữa các gen và hoạt động tốt với nhau trong một môi trường cụ thể.
      - Việc lai xa sẽ phá vỡ các phức hợp gen đồng thích nghi này và dẫn đến sự tái tổ hợp của các gen có thể không phối hợp tốt với nhau. Còn với việc lai cận huyết có thể khắc phục tình trạng này.
      - Nếu một loài trải qua quá trình cận huyết trong nhiều thế hệ, nhiều alen lặn có hại sẽ bị loại bỏ bởi chọn lọc tự nhiên hoặc nhân tạo, do đó quần thể trở nên đồng hợp tử về các alen có lợi. Bằng cách này, những tác động có hại của việc cận huyết cuối cùng có thể bị loại bỏ, để lại một quần thể đồng hợp tử về những đặc điểm có lợi.
    - - Là giao phối phân loại tích cực về mối quan hệ họ hàng, giao phối ưu tiên giữa các cá thể có liên quan.
      - Mức độ cận huyết thường được đo bằng hệ số nội phôi được ký hiệu là F.
        
        Hệ số cận huyết có thể nằm trong khoảng từ 0 đến 1. Một quần thể có giá trị; giá trị 1 chỉ ra rằng tất cả các alen đều giống hệt nhau về nguồn gốc.
        
        Khi cận huyết diễn ra, tỷ lệ dị hợp tử giảm đi 2Fpq và một nửa giá trị này (Fpq) được thêm vào tỷ lệ của mỗi đồng hợp tử mỗi thế hệ. Tần số kiểu gen sẽ như sau:
        
        f(AA)=p2+Fpq
        
        f(Aa)=2pq−2Fpq
        
        f(aa)=q2+Fpq
      - Các cá nhân có thể đồng hợp tử theo dòng dõi hoặc không cùng một tổ tiên chung.
        
        Cận huyết là thước đo xác suất mà hai
        các alen giống hệt nhau về mặt gốc.
    - - Mặc dù tại thời điểm này tất cả các cá thể trong quần thể đều là đồng hợp tử, cả hai loại đồng hợp tử (AA và aa) vẫn tồn tại, miễn là không có loại đồng hợp tử nào có lợi thế hơn loại kia (không có sự khác biệt chọn lọc).
        
        Sự gia tăng tần số đồng hợp tử ở các thế hệ tự thụ tinh bắt đầu từ p = q = 0,5
        
        Giao phối cận huyết làm tăng tỷ lệ cá thể đồng hợp tử trong quần thể.
  - - - Giao phối có lựa chọn dương
        
        Đề cập đến xu hướng giao phối của các cá thể có kiểu hình giống nhau
        
        Ví dụ: con người thể hiện sự phân loại tích cực về chiều cao: người cao thích kết hôn với những người cao khác; những người thấp thích kết hôn với những người thấp khác.
      - Giao phối có lựa chọn âm
        
        Đề cập đến một xu hướng giao phối của các cá thể có kiểu hình khác nhau
        
        Ví dụ: nếu mọi người tham gia vào việc giao phối có lựa chọn âm về chiều cao, thì những người cao và thấp sẽ ưu tiên kết hôn với nhau hơn.
- - - - Định nghĩa
        
        Tần số kiểu gen là tỉ lệ số cá thể có kiểu gen đó trên tổng số cá thể trong quần thể
        
        Cách tính: Để tính tần số kiểu gen (f), chúng ta chỉ cần cộng số cá thể có kiểu gen và chia cho tổng số cá thể trong mẫu (N).
        
        Công thức tính: đối với locus có 3 kiểu gen
        
        f(AA) = số AA /N
        
        f(Aa)=số Aa /N
        
        f(aa)= số aa/N
      - Đặc điểm
        
        Tần số kiểu gen có tổng bằng 1,0
    - - Định nghĩa
        
        Tần số allen là tỉ lệ giữa số lượng allen đó trên tổng số các loại allen khác nhau của gen đó trong quần thể tại một thời điểm xác định
      - Cách tính tần số allen (với 2 allen trên một locus)
        
        Tần số allen có thể được tính từ (a) số lượng hoặc (b) tần số của kiểu gen.
        
        a.Tính tần số từ số lượng kiểu gen
        
        Cách tính: đếm số lượng bản sao của một allen cụ thể có tại một locus trong một mẫu và chia cho tổng số tất cả các alen trong mẫu
        
        Công thức: Đối với một locus chỉ có hai alen (A và a), tần số của các alen thường được biểu thị bằng ký hiệu p và q. Tần số có thể được tính như sau: p= f(A)=
        
        Tổng tần số các alen luôn bằng 1(p + q = 1)
        
        b. Tính tần số kiểu gen từ tần số kiểu gen
        
        Cách tính: Để tính tần số alen từ tần số kiểu gen, chúng ta cộng tần số của đồng hợp tử đối với mỗi alen với một nửa tần số của dị hợp tử
        
        Công thức:
      - Tần số alen cho các gen ở locus liên kết với X
        
        Cách tính 1: Tần số của các alen liên kết với X cũng có thể được tính từ tần số kiểu gen bằng cách cộng tần số của con cái đồng hợp tử về alen, một nửa tần số của con cái dị hợp tử về alen và tần số của con đực bị xuất huyết về alen và công thức tính:
        p=f(XA)=f(XAXA)+1/2f(XAXa)+f(XAY)
        q=f(Xa)=f(XaXa)+1/2f(XAXa)+f(XaY)
        
        Cách tính 2:Để xác định tần số của alen XA (p), trước tiên chúng ta đếm số lượng bản sao của XA: chúng ta nhân số XAXA cái với hai rồi cộng số XAXa cái và số XAY đực. Sau đó, chúng tôi chia tổng cho tổng số alen tại locus, gấp đôi tổng số con cái cộng với số con đực. Công thức tính: . và tần số của alen Xa (q) cũng tính tương tự như trên: q=f(Xa)=2nXaXa+nXAXa+nXaY/2nfemales+nfemales
      - Tần số của các alen đối với các locus có nhiều hơn hai alen
        
        Cách tính 2: cộng tần số của đồng hợp tử vào một nửa tần số của từng kiểu gen dị hợp tử có alen đó. Công thức tính:
        
        p=f(A1A1)+1/2f(A1A2)+1/2f(A1A3)
        
        q=f(A2A2)+1/2f(A1A2)+1/2f(A2A3)
        
        r=f(A3A3)+1/2f(A1A3)+12f(A2 A3)
        
        Cách tính 1: Để tính tần số alen từ số kiểu gen, chúng ta đếm số lượng bản sao của một alen bằng cách cộng gấp đôi số lượng đồng hợp tử với số lượng dị hợp tử có alen đó, sau đó chia tổng số này cho hai lần số lượng cá thể trong mẫu. Ví dụ một locus có ba alen (A1, A2 và A3), Công thức tính:
        
        p=f(A1)=2nA1A1+nA1A2+nA1A3/2N
        
        q=f(A2)=2nA2A2+nA1A2+nA2A3/2N
        
        r=f(A3)=2nA3A3+nA1A3+ nA2A3 /2N
- - - - Dẫn đến trạng thái cân bằng, tại đó tần số alen được xác định bởi tốc độ tương đối của đột biến thuận và đột biến ngược. Sự thay đổi do đột biến trong một thế hệ thường rất nhỏ vì tỷ lệ đột biến thấp.
        
        Ví dụ: nếu tỷ lệ đột biến thuận và đột biến ngược của các alen tại một locus lần lượt là 1 × 10^(-5) và 0,3 × 10^(-5) mỗi thế hệ (tỷ lệ thực tế đã được đo ở một số locus ở chuột) và tần số alen là p = 0,9 và q = 0,1 thì sự thay đổi thực sự về tần số alen trên mỗi thế hệ do đột biến là:
        ∆q= μp−vq
        = (1×10^(-5))(0.9) − (0.3×10^(-5))(0.1)
        = 8.7×10−6 = 0.0000087
  - - - Làm thay đổi tần số alen của một quần thể
      - Ảnh hưởng đến những khác biệt tích lũy giữa một loạt quần thể
    - - Quần thể có thể bị giảm kích thước trong một số thế hệ do những hạn chế về không gian, thức ăn hoặc một số nguồn tài nguyên quan trọng khác. Sự trôi dạt di truyền trong một quần thể nhỏ qua nhiều thế hệ có thể ảnh hưởng đáng kể đến thành phần vốn gen của quần thể
      - Lỗi lấy mẫu có thể phát sinh là thông qua hiệu ứng sáng lập, là kết quả của việc hình thành một quần thể bởi một số ít cá thể
      - Phát sinh sự trôi dạt di truyền là thông qua nút thắt di truyền, vốn phát triển khi quần thể trải qua quá trình giảm kích thước mạnh mẽ.
    - - Sự trôi dạt di truyền làm thay đổi tần số alen trong quần thể, dẫn đến giảm biến dị di truyền thông qua sự cố định và phân kỳ di truyền giữa các quần thể.
      - Làm giảm sự đa dạng di truyền trong quần thể
      - Các quần thể khác nhau sẽ khác nhau về mặt di truyền theo thời gian
  - - - Hệ số chọn lọc là cường độ tương đối đối với một kiểu gen cụ thể, nhưng lưu ý khi chọn lọc dành cho 1 kiểu gen, thì kiểu gen được chọn sẽ tự động chống lại ít nhất 1 kiểu gen khác. Hệ số chọn lọc bằng 1 – W
      - Sự phù hợp của kiểu gen A1A1 được kí hiệu là W11, A1A2 được kí hiệu là W12, A2A2 được kí hiệu là W22
    - - Bảng 25.4
      - Bảng 25.5
      - Kết quả tuyển chọn, hình 25.6
    - - Tốc độ chọn lọc thay đổi tần số alen phụ thuộc vào chính tần số alen đó
  - - - Làm tăng sự biến đổi di truyền trong quần thể, nó làm cho vốn gen của các quần thể khác nhau trở nên giống nhau hơn
      - Ngăn cản các quần thể trở nên khác biệt về mặt di truyền với nhau, làm tăng thêm biến thể di truyền cho quần thể