Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG 2: CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC - Coggle Diagram

- - - - Phân tích lý thuyết
        
        Là phương pháp phân tích các thông tin về lý thuyết thành từng mặt, từng bộ phận, từng mối quan hệ theo lịch sử thời gian
      - Tổng hợp lý thuyết
        
        Là phương pháp liên kết các khía cạnh, các bộ phận, các mối quan hệ tìm được từ các thông tin về lý thuyết đã thu thập được thành một tổng thể nhằm tạo một hệ thống lý thuyết mới
    - - Phân tích nguồn tài liệu
      - Phân tích tác giả
      - Phân tích cấu trúc nội dung của lý thuyết
      - Bổ sung nếu phát hiện tài liệu thu có thiếu sót hay sai lệch
      - Lựa chọn những tài liệu cần thiết cho việc xây dựng luận cứ
      - Sắp xếp tài liệu theo tiến trình xuất hiện để nhận dạng động thái, theo thời điểm xuất hiện để phát hiện tương quan và theo quan hệ nhân - quả để nhận dạng tương tác
      - Xây dựng hệ thống khái niệm, phạm trù, quy luật
      - Sử dụng tư duy logic để giải thích quy luật, phán đoán bản chất các quy luật của sự vật hoặc hiện tượng tiến tới hình thành hệ thống lý thuyết mới
  - - - Phương pháp phân loại lý thuyết
        
        Là phương pháp sắp xếp một cách logic các tài liệu, văn bản đang nghiên cứu theo từng phương diện, từng đơn vị kiến thức, từng vấn đề khoa học có cùng dấu hiệu bản chất, có cùng xu hướng phát triển
      - Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết
        
        Là phương pháp sắp xếp những thông tin, dữ liệu đa dạng thu thập từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau thành một hệ thống có kết cấu chặc chẽ trên cơ sở một mô hình lý thuyết.
    - - Nhà nghiên cứu có thể đưa ra các dự đoán về các xu hướng phát triển mới của khoa học và thực tiễn
      - Nhà nghiên cứu có thể xây dựng một lý thuyết mới hoàn chỉnh hơn
  - - - Là phương pháp nghiên cứu các sự vật, quá trình hiện tượng bằng cách xây dựng mô hình của chúng
    - - Mô hình vật lý
      - Mô hình toán học
      - Mô hình số
  - - - Đi tìm nguồn gốc phát sinh, quá trình phát triển những biến đổi của đối tượng để tìm ra bản chất và quy luật vận động của nó
    - - Dùng trong xây dựng tổng quan về vấn đề nghiên cứu
  - - - Đi tìm nguồn gốc phát sinh, quá trình phát triển và những biến đổi của đối tượng để tìm ra bản chất và quy luật vận động của nó
    - - Dùng trong xây dựng tổng quan về vấn đề nghiên cứu
  - - - Đưa ra các dự đoán về bản chất của đối tượng sau đó thu thập thông tin để chứng minh những dự đoán đó
    - - Dự đoán
      - Định hướng nghiên cứu
- - - - Khái niệm
        
        Là phương pháp thu thập thông tin dựa trên cơ sở tri giác đối tượng trong những hoàn cảnh tự nhiên khác nhau một cách có mục đích có kế hoạch, có hệ thống
      - Quy trình tiến hành quan sát khoa học
        
        Xác định mục đích quan sát
        
        Xác định đối tượng quan sát cũng như phương diện cụ thể cần quan sát của đối tượng
        
        Đối tượng và phương diện quan sát được sát được xác định dựa trên mục đích của quan sát
        
        Lựa chọn phương thức quan sát
        
        Lập kế hoạch quan sát
        
        Tiến hành quan sát
        
        Kiểm tra kết quả quan sát
        
        Xử lý dữ liệu
      - Ưu điểm
        
        Cung cấp các thông tin tương đối khách quan
        
        Các số liệu cụ thể, sống động phong phú về đối tượng nghiên cứu
        
        Quan sát dễ dàng thực hiện và ít tốn kém
      - Nhược điểm
        
        Chỉ có thể quan sát một cách thụ động
        
        Không thể tác động vào đối tượng để cho nó diễn biến hay thay đổi theo ý muốn
    - - Khái niệm
        
        Là phương pháp thu thập thông tin bằng cách thực hiện khảo sát một nhóm đối tượng trên một diện rộng
      - Các phương thức điều tra
        
        Khảo sát bằng bảng câu hỏi
        
        Phỏng vấn không có cấu trúc chặt chẽ
        
        Phỏng vấn có cấu trúc chặc chẽ
        
        Thảo luận nhóm/Phỏng vấn nhóm
  - - - Là phương pháp nghiên cứu đối tượng trong những điều kiện đặc biệt do nhà nghiên cứu tạo ra
    - - Phải được tiến hành dựa trên giả thuyết về sự biến đổi của đối tượng dưới ảnh hưởng của một yếu tố nào đó
      - Phải được tiến hành theo một kế hoạch chi tiết và chính xác
      - Đối tượng thực nghiệm được chia làm hai nhóm: nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng
    - - Xây dựng giả thuyết thực nghiệm dựa trên phân tích các biến số, đặc biệt là các biến số độc lập
      - Chọn lựa đối tượng thực nghiệm sao cho chúng có thể đại diện cho quần thể/dân số nghiên cứu
      - Tiến hành các bước thực nghiệm theo dõi sát những thay đổi ở nhóm trong từng giai đoạn thực nghiệm
      - Phân tích kết quả thực nghiệm dựa vào các phần mềm thống kê để xác định kết quả thu được không phải do ngẫu nhiên và để khẳng định mối liên hệ nhân quả giữa các biến số
      - Khẳng định giả thuyết đã nêu nếu kết quả thực nghiệm phù hợp
      - Đề xuất những khả năng ứng dụng và thực tiễn
    - - Nâng cao trình độ kỹ năng thực hành nghiên cứu và khả năng tư duy lý thuyết
      - Thúc đẩy quá trình nghiên cứu khoa học
      - Tạo ra một hướng nghiên cứu mới
    - - Hiện tượng diễn ra hoàn toàn không tự nhiên
      - Đòi hỏi phải có các thiết bị kỹ thuật cao
      - Đòi hỏi nhà nghiên cứu phải có các kỹ năng nghiên cứu tổ chức
      - Khó áp dụng vào các nghiên cứu liên quan đến những hoạt động diễn biến phức tạp trong tư tưởng, tình cảm con người