Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
(Neonatal jaundice) ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด - Coggle Diagram
(Neonatal jaundice)
ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด
ความหมาย
ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด เป็นผลมาจากความไม่สมดุลระหว่างอัตราการสร้างบิลิรูบิน กับการขับบิลิรูบินออกจากร่างกาย โดยจะเห็นตัวเหลืองด้วยสายตาเมื่อระดับบิลิรูบินในเลือด(Total serum bilirubin : TSM) มากกว่า 5mg/dl
ภาวะเหลืองที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดามี 2 ชนิด
1.breast-feeding jaundice
เป็นภาวะตัวเหลืองจากการได้รับน้ำนมมารดาไม่เพียงพออาจเนื่องจากมารดาขาดความรู้ ทักษะในการให้นมแก่หารก หรือมารดามีปัญหาน้ำนมน้อยในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอดทารกได้รับปริมาณน้ำและพลังงานไม่เพียงพอ อาจทำให้ทารกขาดน้ำ มีการขับถ่ายขี้เทาช้า
อาการมักเกิดเมื่อทารกอายุ 2-4 วัน การป้องกันคือ การให้ทารกดูดนมมารดาให้บ่อยขึ้นทุก 2-3 ชั่วโมง
breast milk jaundice
เป็นภาวะตัวเหลืองจากน้ำนมมารดา จะเริ่มมีอาการหลังวันที่ 5 โดยทารกจะเหลืองนานจนอายุ 2 สัปดาห์ และอาการซึ่งอาจใช้เวลาหลายเดือน
มีน้ำหนักขึ้นและไม่มีภาวะซีดเหลืองจะค่อยๆ ลดลง
การดูแล คือ ถ้าระดับบิลิรูบิน 1-3 วัน และทดแทนด้วยการให้นมผสมป้อนด้วยสูงมากจนอาจเป็นอันตราย หยุดให้นมมารดาถ้วย (cup feeding) ค่าบิลิรูบินจะลดลงประมาณเกือบร้อยละ 50 จึงค่อยให้นมมารดาต่อไป
การตรวจร่างกาย
อาการเหลืองจะเริ่มเห็นบริเวณใบหน้าก่อน ลำตัว และแขน ขา ตาลำดับเมื่อระดับบิลิรูบินสูงขึ้น โดยจะมองเห็นว่าเหลืองด้วยตาเปล่า
มีจุดจ้ำเลือดตามตัว หรือเลือดออกภายในร่างกาย เช่น cephalhematoma
ขีด ตับโต ม้ามโต อาจเกิดจากมีการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดงหรือมีการติดเชื้อ
อาการทั่วไป เช่น ซึม อุณหภูมิกายสูงหรือต่ำ กำลังกล้มเนื้ออ่อนแรง (hypotonia) ดูดนมไม่ดี
น้ำหนักตัว เมื่อเทียบกับน้ำหนักแรกเกิด โดยทั่วไปในสัปดาห์แรกหลังคลอด ทารกครบกำหนดอาจมีน้ำหนักลดลงประมาณร้อยละ 7 ของน้ำหนักตัวแรกเกิด
ภาวะแทรกซ้อน
stage 1 ดูดนมไม่ดี
stage 2 เกร็งชัก
stage 3 กล้ามเนื้อหดเกร็ง
stage 4 กล้ามเนื้อหดเกร็ง/ตัวเกร็งแข็ง หูหนวก