Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Bệnh Tăng Huyết Áp - Coggle Diagram
Bệnh Tăng Huyết Áp
TĂNG HUYẾT ÁP LÀ BỆNH GÌ?
Tăng huyết áp (hypertension) hay cao huyết áp là tình trạng áp lực dòng chảy của máu lên thành động mạch tăng cao. Tăng huyết áp là bệnh lý nguy hiểm gây tổn thương tim, mạch máu, não, mắt, thận và nhiều bệnh mạn tính khác; và là nguyên nhân chính gây tử vong sớm trên toàn cầu.
Một vài con số về tăng huyết áp theo WHO:
Từ năm 1990 đến nay, số người từ 30-79 tuổi mắc bệnh tăng huyết áp trên thế giới đã tăng từ 650 triệu lên 1,28 tỷ người.
Khoảng 580 triệu người (41% phụ nữ, 51% nam giới) bị tăng huyết áp không biết bản thân đang mắc bệnh.
Khoảng 720 triệu người (53% phụ nữ, 62% nam giới) bị tăng huyết áp không được điều trị.
Chỉ có khoảng 42% trường hợp tăng huyết áp được chẩn đoán và điều trị.
Ít hơn 1/4 phụ nữ và 1/5 nam giới bị tăng huyết áp đã kiểm soát được bệnh (điều trị có hiệu quả).
NGUYÊN NHÂN CỦA BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP
Nguyên nhân tăng huyết áp ở phần lớn người trưởng thành vẫn chưa được xác định, chỉ có khoảng 10% là có nguyên nhân thứ phát như:
Bệnh thận cấp hoặc mạn tính.
Hẹp động mạch thận.
U tủy thượng thận.
Hội chứng Conn.
Hội chứng Cushing’s.
Bệnh lý tuyến giáp, cận giáp, tuyến yên.
Một số loại thuốc.
Hẹp eo động mạch chủ.
Bệnh Takayasu.
Nhiễm độc thai nghén.
Ngưng thở khi ngủ.
Rối loạn sức khỏe tâm thần.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ cao huyết áp là:
Chế độ ăn uống không lành mạnh: nhiều muối, nhiều chất béo bão hòa, ít rau củ trái cây.
Ít vận động.
Hút thuốc lá.
Uống nhiều rượu.
Thừa cân béo phì.
Căng thẳng, lo lắng
Trên 65 tuổi: nguy cơ tăng lên cùng tuổi tác.
Tiền sử gia đình có người bị tăng huyết áp.
TRIỆU CHỨNG NHẬN BIẾT TĂNG HUYẾT ÁP
Một số triệu chứng có thể xảy ra ở một người bị tăng huyết áp là:
Đau nhức đầu vào sáng sớ
Chảy máu cam
Nhịp tim nhanh
Thay đổi thị lực
Ù tai
Tăng huyết áp nghiêm trọng hơn có thể gây ra các triệu chứng:
Mệt mỏi
Buồn nôn, nôn mửa
Lú lẫn
Hồi hộp
Đau tức ngực
Run
BIẾN CHỨNG CỦA TĂNG HUYẾT ÁP
Tăng huyết áp ảnh hưởng trực tiếp lên mạch máu và tim, làm hỏng thành mạch máu, gây tổn thương tim. Tăng huyết áp có thể dẫn đến các biến chứng sau:
Bệnh mạch máu ngoại vi.
Cơn đau thắt ngực.
Nhồi máu cơ tim – tình trạng nguồn cung cấp máu đến tim bị tắc nghẽn, làm chết tế bào tim. Nhồi máu cơ tim là trường hợp cần cấp cứu, thời gian càng lâu tổn thương tim càng lớn.
Đột quỵ xuất huyết não – khi mạch máu não bị vỡ do áp lực tăng cao. Hoặc đột quỵ nhồi máu não – khi động mạch cung cấp máu đến não bị tắc nghẽn, dẫn đến tế bào não chết đi nhanh chóng. Đột quỵ là tình trạng có thể gây tử vong nhanh chóng, cần được cấp cứu kịp thời, đặc biệt là trong 3,5 giờ đầu để hạn chế tối đa biến chứng về thần kinh và vận động.
Suy tim.
Xuất huyết hoặc xuất tiết võng mạc, phù gai thị.
Tử vong.
CÁCH ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP
Có chế độ ăn uống lành mạnh (DASH).
Giảm cân nếu quá cân.
Giảm ăn mặn (mục tiêu <1500mg Natri/ngày)
Bổ sung Kali trong khẩu phần ăn (mục tiêu 3500-5000mg Kali/ngày)
Tăng cường hoạt động thể lực, tốt nhất là các bài tập gắng sức thể dục nhịp điệu.
Hạn chế sử dụng rượu.
Hạn chế thức ăn có nhiều cholesterol và axit béo no.
Bỏ thuốc lá, thuốc lào.
Tránh căng thẳng, lo âu.
Việc điều trị bằng thuốc sẽ được cá thể hóa, tùy vào mức độ bệnh, tuổi tác và bệnh đồng mắc (bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh thận mạn…) của mỗi người. Do đó, bạn tuyệt đối không tự ý áp dụng cách điều trị người khác cho bệnh tăng huyết áp của mình.
CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP
Giảm ăn mặn, chỉ tiêu thụ một lượng muối ít hơn 5g/ngày (tương đương 1 muỗng cà phê). Lưu ý hàm lượng muối trong bột nêm, bột canh, nước mắm, các gia vị khác, cũng như các món ăn vặt, snack…
Ăn nhiều rau củ quả, trái cây tươi; không ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa.
Tăng cường hoạt động thể chất.
Không hút thuốc lá
Uống rượu bia điều độ.
Duy trì cân nặng hợp lý với chỉ số BMI từ 18,5 – 22,9 kg/m2.
Tích cực giảm cân nếu bị thừa cân béo phì.
Hạn chế căng thẳng, nghỉ ngơi hợp lý.