Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การขยายพันธุ์พืช - Coggle Diagram
การขยายพันธุ์พืช
การเพาะเมล็ด
-
ข้อดี
- ทำได้ง่ายและได้ปริมาณมาก เพราะสะดวกในการปฏิบัติ
- เสียค่าใช้จ่ายน้อยเพราะไม่ต้องใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตลอดจนฝีมือในการปฏิบัติมากนัก
- ได้ต้นพืชที่มีระบบรากดี เพราะมีรากแก้ว
-
-
ข้อเสีย
- กลายพันธุ์ได้ง่าย เพราะต้นที่ได้เกิดจากการผสมพันธุ์ เว้นแต่เมล็ดพืชบางชนิดที่งอกได้ หลายต้นใน 1 เมล็ด ซึ่งอาจจะมีต้นที่ไม่กลายพันธุ์ได้
- ลำต้นสูงใหญ่ ไม่สะดวกในการเก็บเกี่ยวและดูแลรักษา
- ต้นมีโอกาสรับแรงปะทะลมได้มาก ทำให้ดอกและผลร่วงหล่นเสียหายมาก
- มักให้ผลช้า ต้องใช้เวลาในการเลี้ยงดูนาน กว่าจะให้ผลตอบแทน
- ปลูกได้น้อยต้นในเนื้อที่เท่ากัน ฉะนั้น จึงอาจให้ผลน้อยกว่าการขยายพันธุ์โดยวิธีอื่นที่ให้ต้นพืชพุ่มเล็กกว่า
การปักชำ
ขั้นตอนการปักชำ
- การปักชำใบ สามารถทำได้ถึง 3 แบบด้วยกัน คือ
1.2 การปักชำใบที่มีก้านใบ
-เลือกใบที่อยู่ช่วงกลางของต้น ไม่ควรใช้ใบแก่หรือใบอ่อน ตัดใบให้มีก้านใบยาวประมาณ 1 นิ้ว
-ปักชําก้านใบลงในวัสดุปักชํา หันหน้าไปทางเดียวกัน อย่าให้ขอบใบชนกัน
-รดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ จะเกิดต้นและรากใหม่ตรงปลายของก้านใบ
1.3 การปักชำใบที่มีตาติด
-เลือกใบ ที่ขึ้นตามข้อกิ่ง ซึ่งมีตาสมบูรณ์และแข็งแรง จากนั้น ใช้กรรไกรตัดกิ่ง ตัดเป็นแนวเฉียงประมาณ 45 องศาออกมา
-ปักชำในวัสดุปลูก ลึกประมาณ 0.5-1.0 นิ้ว
-รดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ จะเกิดรากและยอดขึ้นมาใหม่ตรงบริเวณข้อกิ่ง
1.1 การปักชำแผ่นใบ
-เลือกใบที่แก่ มาตัดเป็นท่อนยาว 2 – 3 นิ้ว
-วางในวัสดุปักชํา ได้แก่ ดิน หรือ ทรายผสมขี้เถ้าแกลบ อัตราส่วน 1 : 1 ปักลึก ½ – ¾ ของความยาวของใบที่มาปักชํา
-รดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ จะเกิดต้นและรากใหม่บริเวณฐานของใบที่ปักชํา ส่วนโคนของใบเก่าจะค่อย ๆ แห้งตาย
-เลือกรากจากต้นอายุน้อย แล้วตัดรากออกเป็นท่อน ๆ โดยความยาวของท่อนราก จะขึ้นอยู่กับขนาดของราก เช่น รากขนาดใหญ่ให้ตัดยาวท่อนละ 2-6 นิ้ว รากขนาดเล็กให้ตัดยาวท่อนละ 1-2 นิ้ว
-เวลาตัดราก ควรตัดปลายรากให้เฉียงและด้านบนเป็นรอยตัดตรง จะได้สังเกตทิศทางการเกิดต้นและรากได้ง่าย
-ปักชำในวัสดุปลูก ลึกประมาณ 0.5-1.0 นิ้ว เวลาปักชำ ให้ปักปลายรากแนวเฉียงลงดิน หันด้านตัดตรงขึ้น
-รดน้ำให้ชุ่มสม่ำเสมอ จะต้นใหม่ขึ้นมา
3 การปักชำกิ่ง
-ตัดกิ่งแบบเฉียงประมาณ 45 องศา โดยที่ 1 ก้านใหญ่ สามารถตัดแยกกิ่งเล็กๆ ได้อีกหลายกิ่ง
-นำกิ่งที่ตัดมาแล้วปักลงในวัสดุปลูก แล้วรดน้ำให้ชุ่ม ถ้าใบของต้นไม้นั้น ๆ เยอะเกินไป ให้เด็ดทิ้งออกบ้าง เพื่อลดการคายน้ำ
-นำไปวางไว้ในที่ร่มประมาณ 7-10 วัน แล้วรดน้ำให้ดินชุ่มสม่ำเสมอ รอรากงอกแล้วย้ายไปปลูกในภาชนะอื่นได้เลย (หากต้องการเร่งให้รากงอกไว ๆ แนะนำให้ใช้ถุงพลาสติกคลุมไว้ตลอดเวลา)
ข้อดี
- สามารถขยายพันธุ์ได้เป็นจำนวนมาก
- ขยายพันธุ์ง่าย สะดวกรวดเร็ว
- ทำให้ลำต้น รากมีความแข็งแรง
-
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
-
ข้อดี
- สามารถผลิตต้นพันธุ์พืชปริมาณมากในระยะเวลาอันรวดเร็ว
- ต้นพืชที่ได้ปราศจากเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา
- ต้นพืชที่ผลิตได้จะมีลักษณะทางพันธุกรรมเหมือนต้นแม่
ข้อเสีย
-
2.พืชที่ได้รับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อจะไม่มีรากแก้ว จึงมีโอกาสโค่นล้มได้ง่าย โดยเฉพาะกรณีที่เป็นต้นไม้ใหญ่
3.เสี่ยงต่อความเสียหายจากศัตรูพืชเนื่องจากพืชต้นใหม่ที่ได้มีจำนวนมากและมีลักษณะทางพันธุกรรมเหมือนกัน ทำให้การระบาดของโรคและแมลงศัตรูพืชเกิดได้ง่าย
การตอนกิ่ง
ขั้นตอนในการตอนกิ่ง
- เลือกกิ่งกึ่งแก่กึ่งอ่อนที่สมบูรณ์ปราศจากโรคและแมลง
- ควั่นกิ่ง ลอกเอาเปลือกออก แล้วขูดเยื่อเจริญที่เป็นเมือกลื่น ๆ ออก
- นำตุ้มตอน (ขุยมะพร้าวที่แช่น้ำ แล้วบีบหมาด ๆ อัดลงในถุงพลาสติก ผูกปากถุงให้แน่น) มาผ่าตามความยาวแล้วนำไปหุ้มบนรอยแผลของกิ่งตอน มัดด้วยเชือกทั้งบนและล่างรอยแผล
- เมื่อกิ่งตอนมีรากงอกแทงผ่านวัสดุ และเริ่มแก่เป็นสีเหลือง สีน้ำตาล ปลายรากมีสีขาว และมีจำนวนมากพอจึงตัดกิ่งตอนได้
- นำกิ่งตอนไปชำในภาชนะ กระถางหรือถุงพลาสติก เพื่อรอการปลูกต่อไป
-
ข้อเสีย
-
-
-
4.ต้องใช้ต้นไม้จำนวนมาก ทำให้ต้องปลูกในเนื้อที่มีมากกว่าการขยายพันธุ์ด้วยวิธีอื่น ๆ และต้องเสียค่าใช้จ่ายมากขึ้น