Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Dil Gelişimi, Dil Gelişiminde Temel Kavramlar, Dil aygıtı: Çevredeki…
Dil Gelişimi
Dil Gelişim Dönemleri;
📌Agulama (0-12 Ay)
📌Tek Sözcük (12-18 Ay)
📌Telgrafik (18-24 Ay)
📌İlk Gramer (24-60 Ay)
Agulama (0-12 Ay) ABC
A-Ağlama (0-2 Ay): tamamen refleksik ağlamadır. (ihtiyaç bildirebilir de bildirmeyebilir de)
B-Babıldama(3-6 Ay): -ba - ba , -ma -ma EVRENSEL SESLER ünlü + ünsüz birleşir
C-Cavıldama- Çağıldama- Heceleme(7-11 Ay): -ba-ba-ba-ba Sesler yöreselleşir.
Ses dizileri yöreselleşir.
Fransız bebeğin gırtlatan harfler getirmesi, türklerin yapamaması
Tek Sözcük(12-18 Ay)
-Çocuk ilk anlamlı sözcüklerini -kelimelerini- kullanır.
-Tek kelime ile pek çok şey anlatır. (su 1-su 2- göl 3- yere su döküldü)
-Tek sözcükler çocuğa özgü olabilir önemli olan çocuğun bunu anlamlı şekilde kullanması (Her köpek gördüğünde havhav, her salıncak gördüğünde vınvın demesi)
Telgrafik Konuşma (18-24 Ay)
-Çocuk birkaç kelimeyi yanyana koyarak konuşur.
Ancak diilin gramer yapısından haberi yoktur
BABA İŞ - GİT BABA İŞ
İlk Gramer (24- 60 Ay)
-Çocuk dildeki gramerin farkına varır
-*İlk kurallı cümlelerini oluşturur.
-Bu dönem sonunda çocuğun konuşması bir yetişkin konuşması gibidir.
:boy::skin-tone-2: --> :man::skin-tone-2:
:check:24-36 ay: ilk kez NEDEN? diye sorar
:check:36-48 ay: zaman bildiren basit ifadeleri anlar //ALICI DİL
:check:48-60 ay: zaman bildiren ifadeleri kullanmaya başlar. // İFADE EDİCİ DİL
Dil Gelişim Kuramları;
:star: Davranışçı
:star: Sosyal Etkileşimci
:star: Biyolojik Temelli (Psikolinguistik)
1.Davranışçı:
-Dil gelişimi: pekiştirme + tekrar
-Edimsel koşullanma yoluyla dil kazanılır
(Davranış yapılır + pekiştirme alınır + ses pekiştirilir.)
-Ödül / ceza
2.Sosyal Etkileşim:
:eyes: - Gözlemler-> model alır + Taklit eder.
:baby::skin-tone-2::-Bebek sesini, onların ( :man::skin-tone-2: :woman::skin-tone-2: ) sesine benzetir.
-Sosyal öğrenme kuramı yoluyla dil kazanılır.
-Ağız farklılıklarının temeli bu kurama dayanır. (ŞİVE, AĞIZ)
memlekete gidince yöre halkının diline, dilimizin dönmesi
3. Biyolojik Temelli/ Psikolinguistik
👅-Her insanda doğuştan gelen ve evrensel bir yapıya sahip bir dil aygıtı vardır.
-Dil doğduğunda insanda vardır, sadece biçimlenmemiştir.
-Her insan doğuştan dil öğrenme kapasitesine sahiptir. Uygun ortam oluşturulduğunda herkes öğrenir.
-İnsan doğduğunda her dili bilirfakat diğer diller unutur. Sadece ana dili üzerinde yoğunlaşır ve onu kullanır.
-
Etkileyen Etkenler;
:heavy_check_mark:Olgunlaşma
:heavy_check_mark:Cinsiyet: kızlar+, erkeler-
:heavy_check_mark:Aile
:heavy_check_mark:Kültür
:heavy_check_mark:Çevre
:heavy_check_mark:Kalıtım
:heavy_check_mark:Bazı Hastalıklar: kulak, burun, boğaz kısmında hastalıklar
:heavy_check_mark:İkizlik hali; kendi aralarında özel dil geliştirip anlaşır, akranlarından geride kalabilirler
DİL; İnsanların duygularını, düşüncelerini iletebilmek için kullandığı sesli, işaretler aracılığıyla gerçekleştirilen bir anlaşma şeklidir.
Dil gelişimi üzerinde;
-anne- babanın tutumu
-sosyokültürel koşullar
-kitle iletişim araçları
-yaş-cinsiyet- eğitim
-kardeş sayısı
-
Dil aygıtı: Çevredeki sesleri- işaretleri içselleştirerek doğuştan var olan bağımsız dilin belli bir biçime dönüşmesini sağlar
Goldin'in çalışması:
doğuştan işitme engelli bebekler
+
herhangi bir yapılandırılmış dille hiç karşılaşmamışlar( konuşma-işaret dili vb.)
=
bu çocuklar yıllar sonra çevrelerinde gördüklerinden tamamen farklı, kendilerine özgü işaretler geliştirip çevreyle iletişim kurdukları görülmüştür.
//dil aygıtı kendisine bir dil oluşturmuştur.
Dönüşümsel-Üretimsel Gramer (Üretimsel Dil): insanın daha önce hiç işitmediği yeni cümleleri kurabilmesi :speech_balloon: ve ilk defa işittiği :ear::skin-tone-2: cümleleri anlayabilmesi
-Babam geldi semantik :check: sentaks :check:
-Geldi babam semantik :check: sentaks :red_cross:
-Ayağım düştü semantik :red_cross: semantik :check:
-Düştü ayağım. semantik :red_cross: semantik :red_cross: