Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด (preterm labour), 63170112 นางสาวนาเดีย โต๊ะเส็น…
การเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด (preterm labour)
ความหมาย
ภาวะเจ็บครรภ์คลอดที่เกิดในช่วงอายุ ครรภ์ก่อน 37 สัปดาห์ โดยมีการหดรัดตัวของมดลูกอย่างสม่ำเสมอ 4 ครั้งใน 20 นาที หรือ 8 ครั้ง ใน 1 ชั่วโมง ร่วมกับมีการเปลี่ยนแปลงของปากมดลูกมากขึ้น โดยมีการเพิ่มขยายของปากมดลูกมากกว่า 1 เชนติเมตรหรือปากมดลูกมีความบางตัวตั้งแต่ร้อยละ 80 ขึ้นไป
ปัจจัยเสี่ยง
อายุน้อยกว่า 16 ปี มารดา น้ำหนักตัวน้อยกว่า 50 กิโลกรัม มีโรคทางอายุรกรรมร่วมด้วย เช่น โรคไต เบาหวาน เป็นต้น หรือมีการติด เชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ มีประวัติการคลอดก่อนกำหนดในครรภ์ก่อน (เพิ่มความเสี่ยงถึงร้อยละ 70) พบว่ามีประวัติการมีเลือดออกในครรภ์ก่อน มีความผิดปกติของมดลูก มีภาวะแทรกเสี่ยงหรือ ภาวะแทรกซ้อนในครรภ์ปัจจุบัน ได้แก่
ครรภ์แฝด ครรภ์แฝดน้ำ ทารกในครรภ์มีความผิดปกติ มารดามี ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ ฐานะทางเศรษฐกิจไม่ดี มีความผิดปกติทางจิต การสูบบุหรี่ แอลกอฮอล์ และติดสารเสพติด
ผลกระทบต่อ
ผลกระทบต่อสตรีตั้งคครถ์
สตรีตั้งครรภ์ต้องนอนพักรักษาในโรงพยาบาล
เพื่อยับยั้งการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด และถูกจำกัดการเคลื่อนไหว ให้นอนบนเตียงเท่านั้น
เพื่อลดการกระตุ้นของมดลูก ทำให้ไม่สะดวกในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน
สตรีตั้งครรภ์อาจมีความเครียดและ
วิตกกังวล เกี่ยวกับการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด การรักษาพยาบาล ค่าใช้จ่าย การที่ต้องนอนโรงพยาบาล และภาวะสุขภาพของทารกในครรภ์
อาจเกิดความไม่สุขสบาย และภาวะแทรกซ้อนจากการให้ยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูกได้แก่ ใจสั่น มือสั่น กระวนกระวาย หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตต่ำ น้ำคั่งในปอด น้ำตาลในเลือดสูงจากการได้รับยากลุ่มเบตา อะดริเนอจิกรีเซบเตอร์ อะโกนิส (beta-adrenergic receptor agonists) ได้แก่เทอร์บูทาลิน (terbutaline) ซัลบูตามอน (salbutamol แต่หากได้รับยาแมกนีเซียมซัลเฟต จะมีอาการร้อนวูบวาบ ปากแห้ง คลื่นไส้ ปวดศีรษะ มองเห็นภาพซ้อน น้ำคั่งในปอด เจ็บหน้าอก และความดันลดลง
ผลกระทบต่อทารก
1.การเสียชีวิตของทารกจากภาวะแทรกซ้อน การหายใจล้มเหลว(respiratory distress syndrome/RDS)
ภาวะเลือดออกในสมอง
( intraventricular hemorrhage
[VH)
การติดเชื้อในทางเดินอาหาร (necotizing enterocolitis [NEC)
การติดเชื้อในกระแสเลือด (septicemia) การชัก และเสียชีวิตในที่สุด
ภาวะแทรกซ้อนจากยา เนื่องจากยาผ่านรกได้
ยากลุ่มเบตาอะดริเนอจิก ส่งผลให้หัวใจทารก
เต้นเร็ว ภาวะน้ำตาลต่ำในทารกแรกคลอด ตัวเหลือง และแคลเซียมต่ำ ยาแมกนีเซียมซัลเฟตอาจทำให้ อัตราการเต้นของหัวใจทารกช้าลง การหายใจของทารกถูกกดได้
การรักษา
การหาสาเหตุของการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด โดยการซักประวัติ และการตรวจทาง
ห้องปฏิบัติการ ได้แก่ complete blood count, cervical swab culture, urine analysis รวมถึง การตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง เพื่อหาความผิดปกติ เช่น ครรภ์แฝดน้ำครรภ์แฝด รกลอกตัวก่อนกำหนด เป็นต้น
การประเมินอายุครรภ์และสุขภาพทารกในครรภ์ การทราบอายุครรภ์ที่แน่นอน รวมถึงการ
ทราบสภาวะทารกในครรภ์ จะช่วยให้การวางแผนการดูแลรักษามีความถูกต้องเหมาะสมยิ่งขึ้น วิธีการประเมิน ได้แก่ การซักประ วัติประจำเดือนครั้งสุดท้าย การได้รับการตรวจยืนยันอายุครรภ์ตั้งแต่ไตรมาสแรกจะช่วยยืนยันอายุครรภ์ได้ การวัดปริมาณน้ำคร่ำ และการตรวจสุขภาพทารกในครรภ์(cardiotocography)
การรักษาด้วยยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก (tocolytic drugs) เพื่อยับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก หรือยืดระยะเวลาของการคลอดออกไปอย่างน้อย 48 ชั่วโมง กรณีให้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ เพื่อยืดระยะเวลาการคลอดก่อนส่งต่อหรือยืดเวลาให้ทารกคลอดครบกำหนด 37 สัปดาห์ยาที่ใช้บ่อยๆ ได้แก่
ไนฟิดิปิน (nifedipine) อินโดเมทาซิน (indomethacin)และ เทอบูทาลิน (terbutaline)
การให้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ (corticosteroids) เพื่อกระตุ้นการเจริญเติบโตของปอดทารกทำ หน้าที่ได้สมบูรณ์ขึ้น โดยให้ในกรณีอายุครรภ์ก่อนครบ 34 สัปดาห์ โดยทั่วไปจะให้โดยการฉีดทางกล้ามเนื้อ 2 ครั้งใน 24 ชั่วโมง หรือ 4 ครั้ง ใน 48 ชั่วโมง ซึ่งพบว่ายาจะมีประสิทธิภาพดีภายหลังการฉีด 24 ชั่วโมงไปแล้ว ในปัจจุบันมี การแนะนำให้ใช้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ในสตรีที่มีอายุครรภ์ 34 สัปดาห์ไปแล้ว ด้วย โดยสามารถให้ได้ถึง ก่อนครบ 37 สัปดาห์
สาเหตุ
1.เกิดการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดเอง โดยไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด ร้อยละ 40 ซึ่งเป็นสาเหตุ ส่วนใหญ่
การคลอดก่อนกำหนดเมื่อมีข้อบ่งชี้จากการมีภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์ ได้แก่ ภาวะความ ดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ โรคไต และทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์รุนแรง
การคลอดก่อนกำหนดเมื่อมีภาวะแทรกซ้อนฉุกเฉิน เช่น รกลอกตัวก่อนกำหนด ภาวะชักจากความดันโลหิตสูง มารดาติดเชื้อ และสายสะดือย้อย
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด พบร้อยละ 20
การตรวจวินิจฉัย
มีการหดรัดตัวของมดลูกสม่ำเสมออย่างน้อย 4 ครั้งใน 20 นาที หรือ 8 ครั้ง ใน 60 นาที
ร่วมกับมีการเปลี่ยนแปลงของมดลูกอย่างต่อเนื่อง
ปากมดลูกบางตัว อย่างน้อยร้อยละ 80
ปากมดลูกเปิดมากกว่า 1 เชนติเมตร
อาการแสดง
สตรีตั้งครรภ์แต่ละบุคคลอาจมีความรู้สึกที่แตกต่างกันออกไป โดยอาจจะมีอาการและอาการแสดงดังนี้ คือ เจ็บครรภ์ถี่ขึ้น มดลูกมีการหดรัดตัวอย่างสม่ำเสมอจนทำให้ปากมดลูกมีการบางตัวและเปิดขยายตัวปวดหลังหรือปวดเอว ปวดหน่วงท้อง ปวดหน่วงลงช่องคลอด หรืออาจมีอาการท้องเสียร่วมด้วย มีสิ่งคัดหลั่ง ออกทางช่องคลอด เช่น มูก มูกเลือด น้ำเดิน เป็นต้น
63170112 นางสาวนาเดีย โต๊ะเส็น