Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
URI, AR : granular pharynx, Uvula เป็น landmark - Coggle Diagram
URI
Acute rhinosinusitis(หายเองได้ใน 4 week)
Sinus
เด็กคลอดออกมามี ethmoidal(มีลม-pneumocyte)&maxillary(มีลมตอน 4 ขวบ)
Sphenoid มีตอน 5 ขวบ
Frontal เริ่ม 7 functionวัยรุ่น
Cause
Bact : S. pneumoniae, H. influenza, Moraxella catarrhais >> สามกษัตริย์
S. pneumoniae ปัจจุบันดื้อยา penicillin 25%
factor
มักเป็นหลัง URI, AR, ดมควันบุหรี่
มี U/D แถวโพรงจมูก
S/S : เด็กเล็ก มีไข้ ซึม กินไมได้, เด็กโต ไข้ ไอ ลมหายใจกลิ่นเหม็น เจ็บหน้า ตาบวม คอแดง ต่อมน้ำเหลืองโต
น้ำมูกไหลเขียวข้นจากmiddle meatus(post nasal drip)
มีน้ำมูกนานเกิน 10 วัน
Investigation
sinus plain film : mucosal thickening มากกว่าเท่ากับ 4 mm > แต่เอาไปdxไม่ได้ ดูจากอาการเป็นหลัก
CT : ดูการprogressเข้าตา ป้องกัน complication
เก็บ secretion ในรายที่มี indication ex:ไม่ตอบสนองATB
Treatment
Specific : ให้ amoxycillin(คนที่เสี่ยงดื้อยา ให้dose2เท่า) แพ้peniให้ third gen cef
จากนั้น F/U 48 hr เพื่อดูclinical > เปลี่ยนยา
Supportive : ให้ยาแก้แพ้, ยาลดน้ำมูก, intranasal steroid, ล้างจมูก
ปรึกษา HEENT
เมื่อเป็น chronic, เมื่อrecurrent 3-4 ครั้งต่อปี
Complication
Ethmoiditis : periorbital cellulitis, orbital cellulitis
Frontal sinusitis : meningitis, brain abscess
oseteomyelitis
Rhinitis/ common cold/ rhinosinusitis
Cause : Virus > Rhinovirus, corona, adeno
Symptom
Rhinovirus 10-12 hr > คัดจมูกเด่น
Influenza 1-7 วัน > วันแรกไข้สูงมาก
Adeno > conjunctivitis, microscopic hematuria
Sign
โพรงจมูกบวมแดง (ไม่เหมือน Allergic rhinitis)
คอแดงบวม > มี 4 grade
Ddx
AR : ไม่มีไข้ คัน คัด จาม
foreign body : น้ำมูกไหลข้างเดียว กลิ่นเหม็นเน่า
Sinusitis : เจ็บsinus น้ำมูกเกิน10วัน
Strep pharyngitis : เจ็บคอ คอแดง
Pertussis : ไอเด่น จนมีจุกเลือดออกที่หน้า ตา
Syphilis : น้ำมูกเยอะมาก(snuffle)
Infectious mononucleosis : ตรวจ cervical lymph node, ตับ ม้ามโต
Diptheria : patch involve หลายorgan > ซักประวัติvaccine
Treatment : 1.supportive > น้ำมูก dehydrate, 2.ยาdecongestant(phenylephrine) > rhinitis medicamentosa, 3.ยาแก้แพ้first gen > ช่วยลดน้ำมูกได้ แต่ทำให้น้ำมูกเหนี้ยว > secretion obstruction, 4.Influenza > oseltamivir ให้เมื่อมีข้อบ่งชี้
Pharyngitis/ tonsilitis/ pharyngotonsilitis
Cause
Virus : Adeno, influenza, parainfluenza, rhino รองลงมา coxsackie, echo, Herpes, EBV
Bact : group C&E strep, diptheria
Virus เกิดจากการสัมผัสเชื้อโดยตรง, strep เจอในเด็กโตเป็นต้นไป, group C&A เจอในผู้ใหญ่
อาการ
Virus : ไข้ ไอ น้ำมูก +-ท้องเสีย
เสียงแหบ(laryngitis)
Bact : เจ็บคอเด่น ไข้สูง ปวดหัว tonsilโต
ต่อมน้ำเหลืองที่ตอโต
> M/C sterp group A(scarlet fever) : circumoral pallor(รอบปากซีด), sand paper like skin, strawberry tongue, exudative tonsilitis
Adenovirus : conjunctivitis, micro hematuria
Coxsackievirus
Herpangina : ไข้ เจ็บคอ
มีpunched-put lesion ที่ post pharynx
Acute lymphonodular pharyngitis : เหลืองขาวก้อนนูนใหญ่กว่าherpangina
EBV(infectious mononucleosis) : Milky patchที่tonsil, ม้ามโตมากกว่าตับ, ต่อมน้ำเหลืองโต, กินpenicillinเกิดผื่น
Herpes virus(gingivostomatitis) : ไข้ แผลที่เหงือก, ลิ้น, buccal mucosa
CBC : แยก viral, bacteria > ถ้ามี atypical lym. เป็น EBV
Tx : supportive, specific(ให้เพื่อป้องกันrheumatic fever, AGN) >>>
Penicillin
AR : granular pharynx
Pharyngitis : มี petechiae
Tosilitis : exudate
Uvula เป็น landmark