Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

H13: historisch vergelijkendonderzoek - Coggle Diagram

- - - - Meest eenvoudige strategie om te vergelijken -> zoeken naar overeenkomsten, patroon van constante relaties
      - Als je 2 of meer instanties van een onderzocht verschijnsel in slechts in 1 omstandigheid gemeenschappelijk hebben, is deze gemeenschappelijke omstandigheid de oorzaak van het gegeven verschijnsel
      - Je spoort cases op die eenzelfde waarde op een verklarende variabele delen en die voor de rest volledig van elkaar verschillen
      - Y = te verklaren fenomeen
      - Stappen
        
        Je zoekt naar gevallen waarin Y voorkomt
        
        Je zoekt naar kenmerken die telkens Y voorkomt, ook voorkomen -> gemeenschappelijke kenmerken vormen oorzaak van Y
      - Eliminatie staat centraal: onderzoekers elimineren uit de reeks van mogelijke oorzaken kenmerken die niet in alle gevallen aan het fenomeen vooraf gaan
      - Nadelen
        
        Methode werkt bevestigend (je gaat niet op zoek naar gevallen die de theorie tegenspreken)
        
        Samenhang impliceert geen causaliteit
        
        Laat niet toe multiple oorzakelijkheid vast te stellen
        
        Multipele oorzakelijkheid = een situatie waarbij een verschijnsel niet één maar meerdere oorzaken heeft
        
        Overdeterminatie = een situatie waarbij een verschijnsel zo veel potentiële oorzaken heeft dat het onmogelijk wordt om met behulp van een beperkt aantal observaties uitsluitsel te geven over wat de werkelijke oorzakelijke factor is -> doordat je slechts weinig cases hebt kan je niet al te veel potentiële oorzaken opnemen, met te weinig cases kan je niet veel verklaringen uitsluiten en met meer variabelen dan cases wordt overdeterminatie nog pertinenter en eliminatie onmogelijk)
        
        Vertekening door eenhedenselectie: cases worden vaak op niet-toevallige wijze gekozen, maar door de overeenkomst tussen X en Y -> variatie beperkt en stuurt in richting van de bevestigende cases
        
        Sampling bias = een vertekening die ontstaat door de selectie van eenheden
      - Annales-school = een onderzoekstraditie in de geschiedschrijving die sociale patronen op lange termijn bestudeert met behulp van wetenschappelijke methodes
    - - De verklaring om het verschil tussen Y en niet-Y te duiden in de tabel zit niet in wat de 2 eenheden gemeenschappelijk hebben maar verklaring is te vinden in waarin ze van elkaar verschillen
      - Stappenplan
        
        Je zoekt naar één geval waarin Y voorkomt en één waarin Y niet voorkomt
        
        Je zoekt naar de kenmerken X en niet-X die telkens verschillen voor Y en niet-Y
      - Zelfde nadelen als methode van overeenkomst
    - - 2x methode van overeenkomst toepassen: 1x voor positieve gevallen en 1x voor negatieve gevallen
      - Als 2 of meer instanties waarin een fenomeen optreedt, slecht één omstandigheid gemeenschappelijk hebben, terwijl 2 of meer instanties waarin het verschijnsel niet optreedt, niets gemeen hebben behalve de afwezigheid van die omstandigheid, dan is die omstandigheid waarin de twee sets van instanties verschillen, het effect, de oorzaak of een onontbeerlijk deel van de oorzaak van het verschijnsel
    - - Gebruikt samenhang tussen fenomenen om oorzakelijkheid op te sporen
      - Afwezigheid van samenhang is een duidelijke indicator voor afwezigheid van enige oorzakelijkheid -> correlatie geeft uitsluitsel over oorzakelijkheid (samenhang betekent niet noodzakelijk causaliteit maar de afwezigheid van samenhang is duidelijke indicator voor afwezigheid van oorzakelijkheid)
      - Wanneer een fenomeen samen met een ander kenmerk varieert, is dit fenomeen de oorzaak ofwel een effect van het kenmerk, of is er het één of andere manier oorzakelijk mee verbonden
      - De correlatie tussen 2 kenmerken staat centraal in het aantonen van oorzakelijkheid
- - - - Gebruik van cases die niet op toevalsbasis geselecteerd zijn
        
        Small-n study = een onderzoek waarbij slechts een klein aantal cases onderzocht worden
        
        Casestudy/gevalstudie = bestudeert gedetailleerd één geval om ander, soortgelijke gevallen beter te begrijpen (afweging/trade-off)
        
        Uitgekiende eenhedenselectie is de sterkte/zwakte van historisch-vergelijkend onderzoek: cases worden uitgekozen omwille van de mogelijkheid tot controle (niet-toevallige selectie brengt veralgemeenbaarheid in gedrang)
        
        Lijphart onderscheidt 6 ideaaltypes van gevalstudies
        
        A-theoretische
        
        Bestuderen een case vanwege de case zelf
        
        Noch een theorie als basis, noch theorieopbouw als doel
        
        Beschrijvend
        
        Interpretatieve
        
        Expliciet gebruik gemaakt van theoretische inzichten om een bepaald geval beter te kunnen begrijpen
        
        Theorieopbouw en een veralgemening van inzichten staat niet centraal
        
        Voorbeelden van toegepaste wetenschap
        
        Verifiërende
        
        Gaat na of en in hoeverre gevestigde theoretische proposities standhouden bij een bepaald empirisch geval
        
        Over de case zelf is kennis beperkt
        
        Case wordt ingezet als waarneming om theoretische uitspraken empirisch te toetsen
        
        Falsificerende
        
        Gaat na of en in hoeverre gevestigde theoretische proposities standhouden bij een bepaald empirisch geval
        
        Uitspraak wordt gefalsifieerd
        
        Afwijkende
        
        Bestuderen een case waarvan bekend is dat ze afwijkt van theoretische proposities
        
        Net omdat de case afwijkt, dat ze inzicht kan verschaffen in waarom de theoretische inzichten in dat geval niet omgaan
        
        Dragen bij tot het verfijnen en verscherpen van een theorie, tot het bijstellen of bijkomend specificeren van het geldigheidsveld
        
        Verlagemenende
        
        Meest inductieve type
        
        Doel: nieuwe hypothesen en thoerieën genereren in gebieden waar nog geen theorieën zijn ontwikkeld
        
        1 specifiek onderzoek voldoet zelden aan alle kenmerken van één type, daarom dat het vaak onder verschillende types ondergebracht kan worden
      - Indirecte karakter van het historisch materiaal
        
        Je kan als onderzoeker niet zelf in het verleden observeren -> beperkingen, gevaren, uitdagingen
        
        Onderzoeker is afhankelijk van wat er bewaard of overgebleven is aan bronmateriaal
        
        Primaire bron = informatie afkomstig van personen die de onderzochte gebeurtenis zelf hebben meegemaakt -> bestuderen van deze bronnen is tijdrovend (brieven kranten, dagboeken)
        
        Secundaire bron = informatie afkomstig van personen die de onderzochte gebeurtenis niet zelf hebben meegemaakt maar gebruikmaken van bronnenmateriaal
  - - - Ideologische vooringenomenheid
      - Impliciete wereldbeelden
      - Vanzelfsprekend geachte interpretatiekaders van de onderzoeker
  - - - Grondlegger wil tussenoplossing ontwikkelen voor strijd tussen kwantitatieve en kwalitatieve analyse -> kwalitatief vergelijkende methode: veelheid aan kenmerken kan toch gecombineerd worden met een relatief beperkt aantal cases (kwantitatief: beperkt aantal kenmerken bij veel eenheden; kwalitatief: veel kenmerken bij weinig eenheden)
      - Hij werkt systeem uit om complexe oorzakelijkheid te achterhalen -> configuraties van factoren die iets veroorzaken
      - Stapsgewijze manier om een veelheid aan antecedenten van een fenomeen te vereenvoudigen en uit te drukken in termen van noodzakelijke en voldoende voorwaarden
        
        Noodzakelijke voorwaarde = telkens als B voorkomt, komt A ook voor; maar A op zich is niet voldoende om B te produceren
        
        Voldoende voorwaarde = B treedt op zodra A gebeurt; maar B kan ook optreden van andere dingen dan A
      - Monocausaliteit (monocausale oorzaak) = voorwaarde is voldoende en noodzakelijk
      - Configuratie (complexe of samengestelde oorzaak) = samenspel van noodzakelijke en voldoende voorwaarden -> QCA waarde
      - Formule: hoofdletter = aanwezig; kleine letter = afwezig -> vereenvoudigen
      - Varianten waarin afgestapt kan worden van de binaire condities
        
        Multi-value QCA
        
        Fuzz-seg QCA
      - Contingentie = de ene factor veroorzaakt niet steeds de andere maar de oorzakelijke relatie hangt af van de aanwezigheid van de andere contextuele factoren die een evolutie in de tijd kennen
  - - - Wordt op een holistische manier benaderd
      - Zowel microniveaus als macroniveau krijgen nodige aandacht
      - Om een fenomeen ten gronde te duiden, moet je zowel de dagelijkse interactie tussen de mensen bestuderen als de sociale structuren, posities en instituties waarin die alledaagse handelingen plaatsvinden
- - - - Conceptuele equivalentie = de mate waarin concepten dezelfde betekenis dragen in diverse culturele en historische contexten
      - Meetequivalentie/equivalentie van het meetproces = de mate waarin een meetinstrument op vergelijkbare wijze fungeert in verschillende contexten -> moet zelfde concept meten
    - - Emic = beschrijving van een fenomeen/casus in termen en categorieën van een insider, van binnenuit -> leent zich niet zo gemakkelijk tot veralgemening buiten de context, je gebruikt de categorieën en termen die insiders gebruken
      - Etic = gebruik van analytische categorieën/concepten/definities die neutraal zijn (outsider perspectief), die losstaan van een specifieke casus en die gedeeld worden in de internationale onderzoeksgemeenschap -> leent zich wel tot vergelijkend onderzoek aangezien er analytische categorieën, concepten en principes worden gebruikt die neutraal zijn en de specifieke context overstijgen; onderzoekers gebruiken beide benaderingen omdat ze complementaire kennis opleveren
      - Gevaar bestaat dat als je vanuit een emische benadering analytische categorieën als ras of etniciteit transponeert naar een andere context, je vertekening krijgt -> ras of etniciteit betekent iets anders in ander land (de veronderstelling van equivalentie is dus niet gegarandeerd)
  - - - Onafhankelijke waarnemingen = er bestaat geen samenhang tussen wat je bij elke eenheid observeert
    - - Diffusie bij aangrenzende volkeren = nabije volkeren nemen gewoontes van elkaar over