Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่6 เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ, 1.การตัดสายDNAด้วยเอนไชม์ตัดจำเพาะ - Coggle…
บทที่6 เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ
6.1พันธุวิศวกรรมและการโคลนยีน
DNA cloning มี2วิธี
6.1.1ด้วยการใช้พลาสมิดของแบคทีเรีย
คุณสมบัติของDNAพาหะ(vecter)
คือ1.มีจุดเริ่มต้นของการจำลอง 2.มียีนสำหรับคัดเลือก 3.มีบริเวณที่เป็นตำแหน่งตัดของเอนไขม์ตัดจำเพาะหลายชนิด
คือ การเพิ่มปริมาณยีนหรือDNAโดยใช้ ดีเอ็นเอพาหะ(vector)
เช่น พลาสมิดของแบคทีเรีย(เป็นDNAสายคู่เป็นวงอยู่แยกจากโครโมโชม สามารถเพิ่มจำนวนได้เอง)
มี3ขั้นตอน
1.
การตัดสายDNA
ด้วยเอนไชม์ตัดจำเพาะ
2.เอนไขม์ตัดจำเพาะแต่ละชนิดจะจดจำและเข้าจับกับ
บริเวณจดจำ recognation site
(บริเวณที่มีลำดับเบสของนิวคลีโอไทด์จำเพาะ)
1.
ตัดพันธะphosphodiester
ภายในสายDNAที่มีลำดับนิวคลีโอไทด์จำเพาะ
2.
การเชื่อมสายDNAด้วยเอนไชม์DNA ligas
ได้Recombinant DNA
3.การถ่ายRecombinant DNA เข้าสู่เซลล์แบคทีเรียและคัดเลือกเซลล์ที่ต้องการ
นำไปเลี้ยงในอาหารที่มียาปฎิชีวนะ จนพลาสมิดมีการเพิ่มจำนวนและแบคทีเรียมีการแบ่งเซลล์
6.1.2ด้วยเทคนิคPCR(polymerase chain reaction)
ขั้นตอน
2.
ใช้primer (สายDNAสายสั้นๆ)เกาะกับDNAแม่แบบในบริเวณที่ต้องการ
ใช้เครื่อ
งthermal cycler
ซึ่งควบคุมอุณหภูมิอย่างรวดเร็วตามต้องการ
พันธุวิศวรรม(genetic engineeing)
คือการตัดต่อและถ่ายยีนที่ต้องการเข้าสู่สิ่งมีขีวิต ทำให้ได้
สิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม(GMO)
ที่ต้องการหรือเปลี่ยนไปจากเดิม
6.2การหาขนาดของDNAและการหาลำดับนิวคลีโอไทด์
6.2.1การหาขนาดDNAด้วยเทคนิคเจลอิเล็กโทรฟอร์ซีส
6.2.2การหาลำดับนิวคลีโอไทด์
6.3การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ
6.3.1ด้านการแพทย์และเภสัชกรรม
6.3.2ด้านการเกษตรและอุตสาหกรรม
6.3.3ด้านนิติวิทยาศาสตร์
6.4เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอกับความปลอดภัยทางชีวภาพและชีวจริยธรรม
ข้อควรคำนึงเกี่ยวกับการตรวจยีนก่อโรคและการใช้ฐานข้อมูลทางพันธุกรรมของประชาชน
สิทธิมนุษยชน ในการให้สิทธิ์ว่าใครสามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากข้อมูล และการสร้างเงื่อนไขการคัดเลือกคนเข้าทำงาน การทำประกันชีวิตหรืออื่นๆ
จริยธรรมในการคัดเลือกตัวอ่อนสิ่งมีชีวิต จากการทำลายตัวอ่อนที่มีลักษณะที่ไม่ต้องการ รวมถึงการยุติการตั้งครรภ์ ซึ่งอาจขัดต่อหลักจริยธรรม
ข้อควรคำนึงเกี่ยวกับการสร้างGMO
สิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม จะมีโอกาสสร้างสารที่เป็นอันตรายต่อมนุษย์หรือไม่
ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อส่ิิ่งมีชีวิตในธรรมชาติจากการมีสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรมแพร่กระจากเข้าสู่ระบบนิเวศ
จริยธรรมในการใช้สัตว์ทดลอง การสร้างสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะแตกต่างจากธรรมชาติเพียงเพื่อสนองความต้องการของมนุษย์
การผูกขาดทางการค้า จากการจดสิทธิบัตรและการขายเมล็ดพันธ์หรือสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรมรวมถึงการกำหนดราคาสินค้าโดยเจ้าของสิทธิบัตร
1.การตัดสายDNAด้วยเอนไชม์ตัดจำเพาะ