Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG 6: VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ TÔN GIÁO TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CNXH -…

- - - - Theo nghĩa 1 dân tộc là: một bộ phận người dân của quốc gia dân tộc. Cộng đồng người có mối quan hệ chặt chẽ và bền vững, có sinh hoạt kinh tế chung.
        
        Cộng động về ngôn ngữ
        
        Cộng đồng về văn hoá
        
        Ý thức tự giác tộc người
      - Theo nghĩa 2 dân tộc là: toàn bộ người dân của quốc gia
        
        Có chung phương thức sinh hoạt kinh tế
        
        Có lãnh thổ chung ổn định, không bị chia cắt
        
        Có sự quản lý của một nhà nước
        
        Có ngôn ngữ chung của quốc gia
        
        Có nét tâm lý biểu hiện qua nền văn hoá dân tộc
    - - Xu hướng tách ra: khá phức tạp
      - Xu hướng liên hiệp lại: Đa dạng, phong phú
      - Cộng đồng dân cư muốn tách ra để hình thành cộng đồng độc lập dân tộc
        
        Các dân tộc trong từng quốc gia, thậm chí các dân tộc ở nhiều quốc gia muốn liên hiệp lại với nhau
    - - Các dân tộc hoàn toàn bình đẳng:
        
        Đây là quyền thiêng liêng của các dân tộc
        
        Tất cả các dân tộc đều có quyền lợi và nghĩa vụ như nhau trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
        
        Quyền bình đẳng giữa các dân tộc phải được pháp luật bảo vệ và phải được thực hiện trong thực tế
        
        Đây là cơ sở để thực hiện quyền dân tộc tự quyết.
      - Các dân tộc được quyền tự quyết
        
        Quyền tự quyết định con đường phát triển, chế độ chính trị của dân tộc mình
        
        Gồm: quyền tự do phân lập thành cộng đồng quốc gia dân tộc độc lập, quyền tự nguyện liên hiệp lại với các dân tộc khác trên cơ sở bình đẳng, giúp nhau cùng tiến bộ
      - Liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc
        
        Đoàn kết giai cấp công nhân các dân tộc có vai trò quyết định đến việc xem xét, thực hiện quyền bình đẳng dân tộc và quyền dân tộc tự quyết
        
        Tạo nên sức mạnh bảo đảm cho thắng lợi của GCCN và các dân tộc bị áp bức trong cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc
  - - - Về địa bàn cư trú (xen kẽ)
        
        Các dân tộc ở Việt Nam cư trú xen kẽ nhau và hình thái cư trú xen kẽ giữa các dân tộc ở Việt Nam ngày càng gia tăng
        
        Các dân tộc không có lãnh thổ riêng, không có nền kinh tế riêng
        
        Sự thống nhất giữa các dân tộc và quốc gia trên mọi mặt của đời sống xã hội ngày càng được củng cố)
      - Về trình độ phát triển (chênh lệch)
        
        Các dân tộc ở Việt Nam có trình độ phát triển kinh tế - xã hội không đều nhau
        
        Do điều kiện tự nhiên, xã hội và hậu quả của các chế độ áp bức bóc lột trong lịch sử nên sự chênh lệch trình độ phát triển kinh tế, văn hoá giữa các dân tộc, giữa các vùng dân cư thể hiện rõ rệt
      - Về tinh thần đoàn kết gắn bó (truyền thống lâu đời)
        
        Không cả già trẻ gái, trai, hay dân tộc nào miễn là người dân Việt Nam thì các anh em dân tộc Việt Nam luôn đoàn kết keo sơn gắn bó một lòng một dạ
        
        Tính cố kết dân tộc, hòa hợp dân tộc trong một cộng đồng thống nhất đã trở thành truyền thống của dân tộc ta.
      - Về bản sắc VH (thống nhất trong đa dạng)
        
        Dân tộc Việt Nam có nền văn hoá thống nhất trong đa dạng và văn hoá Việt Nam là sự thống nhất trong đa dạng
        
        Rất nhiều bản sắc văn hóa tạo thành nét đặc trưng riêng của mỗi dân tộc làm phong phú cho nền văn hóa dân tộc nước nhà
      - Về đồng bào dân tộc thiểu số
        
        Tuy chiếm số ít nhưng các dân tộc thiểu số lại cư trú trên các địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh và giao lưu quốc tế
      - Về dân số (chênh lệch)
        
        Đại gia đình dân tộc Việt Nam thống nhất hiện có 54 dân tộc anh em, dân số giữa các dân tộc không đều nhau
        
        Dân tộc Kinh chiếm 87% dân số, còn lại là dân tộc ít người phân bố rải rác trên địa bàn cả nước
        
        Cộng đồng dân tộc Việt Nam hiện nay là kết quả của một quá trình hình thành và phát triển lâu dài trong lịch sử
    - - Quan điểm: (Nghị quyết 24-NQ/TW BCHTW Đảng, khóa IX về công tác dân tộc thời kỳ CNH, HĐH)
        
        Các dân tộc trong đại gia đình Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp nhau cùng phát triển, cùng nhau phấn đấu thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Kiên quyết đấu tranh với mọi âm mưu chia rẽ dân tộc.
      - Chính sách
        
        Lĩnh vực KT-CT:
        
        Tiếp tục thực hiện tốt các chính sách phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc và miền núi; rà soát, điều chỉnh, bổ sung để hoàn chỉnh những chính sách đã có và nghiên cứu ban hành những chính sách mới, để đáp ứng yêu cầu phát triển các vùng dân tộc và nhiệm vụ công tác dân tộc trong giai đoạn mới
        
        Kiện toàn và chăm lo xây dựng hệ thống tổ chức cơ quan làm công tác dân tộc từ Trung ương đến địa phương. Tăng cường số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc để làm tốt công tác tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương trong việc thực hiện chính sách dân tộc
        
        Lĩnh vực VH-XH:
        
        Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và toàn thể xã hội về vị trí, nhiệm vụ của công tác dân tộc trong tình hình mới
        
        Xem việc quán triệt và thực hiện tốt chính sách dân tộc của Đảng là nhiệm vụ thường xuyên và quan trọng của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương.
        
        Lĩnh vực AN-QP:
        
        Tăng cường sức mạnh bảo vệ tổ quốc trên cơ sởđảm bảo ổn định chính trị, thực hiện tốt an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội
        
        Phối hợp chặt chẽ các lực lượng trên từng địa bàn, tăng cường quan hệ quân dân, tạo thế trận quốc phòng toàn dân trong vùng đồng bào dân tộc sinh sống
      - Định hướng giải pháp: thực hiện chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước ở Việt Nam hiện nay
        
        Các cấp ủy đảng tổ chức quán triệt Nghị quyết này cho cán bộ, đảng viên và nhân dân
        
        Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân cần tổ chức quán triệt nghị quyết, xây dựng các chương trình hành động cụ thể; làm tốt công tác giáo dục, vận động quần chúng thực hiện các chính sách dân tộc của Đảng
        
        Trong quá trình triển khai nghị quyết, cần bám sát thực tế, kịp thời phát hiện, đề xuất, kiến nghị để điều chỉnh, bổ sung cụ thể hóa các chủ trương, chính sách, giải pháp nhằm thực hiện thắng lợi nghị quyết
- - - - Nguồn gốc
        
        Nguồn gốc tự nhiên, kt-xh
        
        Nhiều hiện tượng tự nhiên, xã hội và con người mà khoa học chưa lý giải được
        
        Trình độ dân trí còn hạn chế.
        =>Một bộ phận quần chúng nhân dân đi tìm sự an ủi, che chở và lý giải chúng từ sức mạnh của thần linh của tôn giáo.
        
        Nguồn gốc nhận thức
        
        Ở những giai đoạn lịch sử nhất định, sự nhận thức của con người về tự nhiên, xh và chính bản thân mình là có giới hạn.
        
        Điều mà khoa học chưa giải thích được đó là chỗ đứng của tôn giáo
        
        Nguồn gốc tâm lý
        
        Sự sợ hãi trước các hiện tượng tự nhiên, xã hội, ốm đau, bệnh tật; những may, rủi bất ngờ xảy ra, tâm lý muốn được bình yên
        =>Con người tìm đến với tôn giáo
      - Tính chất
        
        Tính chính trị của TG
        
        Chỉ xuất hiện khi xã hội đã phân chia giai cấp, có sự khác nhau về lợi ích và các giai cấp bóc lột thống trị lợi dụng tôn giáo phục vụ lợi ích của mình
        
        Trong xã hội xã hội chủ nghĩa tôn giáo hoàn toàn tách rời với chính trị
        
        Tính lịch sử của TG
        
        Con người sáng tạo ra tôn giáo, tôn giáo chỉ xuất hiện khi khả năng tư duy trừu tượng của con người đạt tới một mức độ nhất định và nó chỉ là một phạm trù lịch sử
        
        Tôn giáo là sản phẩm của lịch sử, có sự biến đổi cho phù hợp với kết cấu chính trị và xã hội trong từng thời kỳ lịch sử
        
        Đến một giai đoạn lịch sử, khi những nguồn gốc sản sinh ra tôn giáo bị loại bỏ, tôn giáo sẽ dần dần mất đi vị trí của nó trong đời sống xã hội và trong nhận thức, niềm tin của mỗi người
        
        Tính quần chúng của TG
        
        Thể hiện ở tín đồ các tôn giáo thuộc tất cả các giai cấp, tầng lớp trong xã hội, chiếm tỉ lệ cao trong dân số thế giới
        
        Xuất phát từ nhiều nguyên nhân, một mặt, cho đến nay sự phát triển của khoa học, sản xuất và xã hội chưa loại bỏ được những nguồn gốc nảy sinh tôn giáo; mặt khác, tôn giáo cũng đang đáp ứng phần nào nhu cầu tinh thần của quần chúng, phản ánh khát vọng của những người bị áp bức về một xã hội tự do, bình đẳng...
      - Bản chất
        
        Tôn giáo là một hình thái ý thức xã hội
        “…tất cả mọi tôn giáo chẳng qua chỉ là sự phản ánh hư ảo – vào trong đầu óc của con người- của những lực lượng ở bên ngoài chi phối cuộc sống hang ngày của họ; chỉ là sự phản ánh trong đó những lực lượng ở trần thế đã mang hình thức những lực lượng siêu trần thế” (Tập 20, tr.437)
        
        Là sản phẩm của con người, gắn với điều kiện tự nhiên và lịch sử cụ thể, xác định “Tôn giáo là một hiện tượng xã hội-văn hoá do con người sáng tạo ra”
    - - Khắc phục dần những ảnh hưởng tiêu cực của tôn giáo phải gắn liền với quá trình cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới
      - Phân biệt hai mặt chính trị và tư tưởng, tín ngưỡng, tôn giáo và lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo trong quá trình giải quyết vấn đề tôn giáo
      - Tôn trọng, đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng và không tín ngưỡng của nhân dân
      - Quan điểm lịch sử cụ thể khi giải quyết vấn đề tín ngưỡng, tôn giáo
  - - - Tín đồ
        Mọi tín đồ đều có quyền tự do hành đạo tại gia đình và cơ sở thờ tự hợp pháp theo quy định của pháp luật
      - Hàng ngũ chức sắc
      - Đa dạng, đang xen, chung sống hòa bình
      - Có mối quan hệ với tổ chức, cá nhân TG ở nước ngoài
      - Đa dạng tôn giáo: Các tôn giáo chính phổ biến ở Việt Nam gồm Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, và Cao Đài. Ngoài ra, còn có một số tôn giáo và tín ngưỡng dân gian khác.
      - Bị các thế lực phản động lợi dụng
      - Sự phổ biến của Phật giáo: Phật giáo là tôn giáo lớn nhất ở Việt Nam và có sự ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống văn hóa và tư tưởng của người dân. Ngôi chùa và tu viện Phật giáo có mặt khắp nơi trong cả thành thị và nông thôn.
      - Sự tồn tại và ảnh hưởng của Công giáo: Công giáo cũng là một tôn giáo có số lượng tín đồ đáng kể ở Việt Nam. Giáo hội Công giáo Rôma có nhiều giáo xứ và nhà thờ trên khắp đất nước.
      - Sự phát triển của tôn giáo dân gian: Ngoài các tôn giáo lớn, Việt Nam còn có nhiều tôn giáo và tín ngưỡng dân gian. Điển hình là đạo Mẫu và đạo Hòa Hảo, những tôn giáo có nguồn gốc từ tín ngưỡng dân gian và có sự ảnh hưởng đáng kể đối với một số cộng đồng.
    - - Trách nhiệm của cả hệ thống chính trị
      - Vấn đề theo đạo và truyền đạo
      - Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nh.dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong q.trình xây dung CNXH ở nước ta
      - Đảng, NN thực hiện chính sách Đại đoàn kết dân tộc
      - Công tác cốt lõi là vận động quần chúng