Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

EK FİİL - Coggle Diagram

- - - - İsim ve isim soylu sözcükler ek fiil alarak cümlede yargı bildirir duruma gelir ve yüklem olur.
        
        Ek Fiilin Geniş Zamanı
        Bahsedilen durumun her zaman gerçekleştiği anlamı vardır.. İsimlere “idir” getirilerek yapılır, fakat ek fiilin geniş zamanında “idir” eki genellikle düşer ve kişi ekleri ek fiil eki olarak kullanılır. Bu yüzden ek fiili geniş zaman eklerini “-im, -sin, idir, -iz, -siniz, -lerdir /-dirler” olarak sayabiliriz.
        
        ÖRNEK: Demek siz de İstanbullusunuz.
        
        Buraya çöp dökmek yasaktır.(yasak idir)
        
        NOT: Ek fiilin geniş zaman eki olan “idir” bazen cümlede kullanılmaz, cümleden düşer. Bu durumda yüklem, ek fiille çekimlenmiş kabul edilir.
        
        O da en az senin kadar çalışkan. (çalışkandır / çalışkan idir)
        
        Yeni evimiz iki katlı. (iki katlıdır / iki katlı idir)
        
        UYARI: Ek fiilin geniş zaman eki olan “-im” eki, iyelik eki olan “-im” veya 1. tekil şahıs eki olan “-im” ile karıştırılmamalıdır.
        
        2 more items...
        
        Ek Fiilin Şartı
        Ek fiilin şart kipi, ek fiilin diğer kiplerinden farklı olarak eklendiği isim ve isim soylu sözcükleri yüklem yapmaz, cümleye şart (koşul) anlamı katar. İsimlere “ise” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-sa / -se” şeklinde kullanılabilir.
        
        ÖRNEK: Hava güzelse yürüyüşe çıkalım. (güzel ise)
        
        Yakınlarda restoran varsa yemek yemeye gidebiliriz. (var ise)
        
        NOT : Ek fiilin şart eki, ayrı bir sözcük gibi de yazılabilir.
        
        » Hava soğuk ise dışarıda çok durma.
        
        UYARI: Ek fiilin şart eki olan “ise”, bağlaç olan “ise” ile karıştırılmamalıdır. Ek fiil olan “ise” cümleye koşul (şart) anlamı katar ve olumsuzu yapılabilir; bağlaç olan “ise” cümleye şart anlamı değil karşılaştırma anlamı katar ve olumsuzu yapılamaz.
        
        2 more items...
        
        Ek Fiilin Öğrenilen Geçmiş Zamanı
        Bahsedileni duyma, öğrenme, sonradan fark etme anlamı taşır. İsimlere “imiş” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-mış / -miş / -muş / -müş” şeklinde kullanılabilir.
        
        ÖRNEK: Bir haftadır yurt dışındaymışsın. (yurt dışında imişsin)
        
        Eskiden de çok güzelmişsiniz.(güzel imişsiniz)
        
        En çok istediği hediye, cep telefonuymuş. (cep telefonu imiş)
        
        Bir varmış, bir yokmuş (var imiş , yok imiş)
        
        1 more item...
        
        Görülen Geçmiş Zaman
        Bahsedilen duruma tanık olma anlamı taşır. İsimlere “idi” getirilerek yapılır, getirildiği sözcüğe göre “-dı / -di / -du / -dü / -tı / -ti / -tu / -tü” şeklinde kullanılabilir.
        
        ÖRNEK: İlkokulda çalışkan bir öğrenciydim.(öğrenci idim)
        
        Dün hava çok soğuktu. (soğuk idi)
        
        Dün akşam kapını çalan bizdik. (biz idik)
        
        Son günlerde biraz yorgun gibiydi. (gibi idi)
        
        1 more item...
  - - - Fiil cümlelerin de ek fiil üç kiple çekimlenir.
        
        Ek Fiilin Hikaye Hikaye Birleşik Zamanı (idi)
        
        Ek Fiilin Rivayet Birleşik Zamanı (imiş)
        
        Ek Fiilin Şart Birleşik Zamanı (ise)
- - - - Bayramda yollar kapalıymış. (kapalı imiş) → olumlu
        Bayramda yollar kapalı değilmiş. (kapalı değil imiş) → olumsuz
      - Evimiz çok uzakta değil(dir). (uzakta değil idir)
- - - - Bayramda yollar kapalı mıymış?
      - En sevdiğin mevsim yaz mıdır?