Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Chương 11: Chi phí sinh hoạt - Coggle Diagram
Chương 11: Chi phí sinh hoạt
CPI (Consumer Price Index): Chỉ số giá tiêu dùng
Một thước đo lạm phát phổ biến hơn
= (Giá giỏ hàng năm hiện hành/Giá giỏ hàng năm gốc) x 100%
Giỏ hàng hóa: là một tập hợp các số, trong đó mỗi số là số lượng một HHDV xác định mà 1 người điển hình sẽ mua (VD: giỏ 4 trứng, 3 thịt là giỏ 1 người điển hình sẽ mua)
Giỏ hàng hóa được cho là giống nhau cho tất cả các năm
Chỉ xét tới ảnh hưởng của sự thay đổi giá
Giá giỏ hàng = PxQx + PyQy +... (giá từng món hàng nhân lượng từng món trong giỏ hàng)
Giá giỏ hàng khác nhau theo từng năm do giá cả khác nhau theo từng năm
Tại năm gốc, CPI = 100%
Tỉ lệ lạm phát trong 2 năm = [(CPI năm sau - CPI năm trước)/CPI năm trước] x 100%
Ngoài ra còn có:
CPI cho từng khu vực
CPI cho từng loại HHDV
PPI: Chỉ số giá sản xuất: tính toán chỉ số giá trên giỏ hàng của doanh nghiệp
3 vấn đề:
Thiên vị thay thế: bỏ qua khả năng thay thế HHDV có giá tăng cao bằng HHDV có giá tăng ít của người tiêu dùng --> phóng đại sự gia tăng CPI
Bỏ qua sự giới thiệu hàng hóa mới: CPI có thể giảm nếu người tiêu dùng chọn HHDV mới, nhưng do nỗ lực giữ nguyên giỏ hàng, điều này bị bỏ qua
Sự giới thiệu hàng hóa mới làm gia tăng tập hợp lựa chọn --> tăng giá trị trong mỗi đồng tiền (có thể dùng ít tiền hơn để đạt được cùng mức sống).
Không đo lường được thay đổi về chất lượng HHDV: tương tự với sự giới thiệu hàng hóa mới, sản phẩm gia tăng chất lượng làm giá trị một đồng tiền đi lên và ngược lại
Xác định mức thu nhập cần phải tăng lên bao nhiêu để duy trì cùng một mức sống
So sánh với Chỉ số giảm phát GDP
Khác biệt trong đối tượng
CSGP GDP tính theo giá tất cả hàng hóa được sản xuất trong nước (kể cả là xuất khẩu)
Sự thay đổi giá HHDV xuất khẩu cho nước khác tính vào CSGP GDP nhưng không tính vào CPI
CPI tính theo giá tất cả hàng hóa được người tiêu dùng mua (kể cả là nhập khẩu, nhưng không bao gồm tiêu dùng chính phủ)
Sự thay đổi giá HHDV nhập khẩu cho người tiêu dùng trong nước mua tính vào CPI chứ không phải CSGP GDP
Gia tăng giá của chi tiêu cho quốc phòng không được tính vào CPI, nhưng có tính vào CSGP GDP
Đối với Mỹ, sự khác biệt này thể hiện rõ nhất khi giá dầu thay đổi (do Mỹ chủ yếu tiêu thụ dầu của nước khác mặc dù có sản xuất dầu)
Khác biệt trong nỗ lực
CSGP GDP thể hiện nỗ lực giữ lại ảnh hưởng của giá mà vẫn cho phép Q thay đổi
CPI nỗ lực trong việc giữ lại ảnh hưởng của giá bằng cách giữ nguyên Q
Điều chỉnh lại giá trị của đồng tiền và lãi suất do tác động của lam phát
Công thức quy đổi số tiền tiền của năm X thành năm hiện hành:
Số tiền quy đổi ra năm hiện hành = Số tiền năm X*(CPI năm hiện hành/CPI năm X)
Đôi khi, "chỉ số hóa" là thuật ngữ dùng cho việc quy đổi này trong các trường hợp quy đổi tiền vì hợp đồng thỏa thuận hay luật pháp bắt buộc
Lãi suất thực = Lãi suất danh nghĩa - Tỉ lệ lạm phát trong 2 năm
Lãi suất thực: đo lường %thay đổi sức mua nếu bạn gửi tiền vào ngân hàng, vì vậy nó phải loại trừ tỉ lệ lạm phát
Lãi suất danh nghĩa: đo lường %thay đổi lượng tiền nếu bạn gửi tiền vào ngân hàng
Lãi suất thực > danh nghĩa --> Thời kì giảm phát, sức mua tăng nhiều hơn số lượng tiền
Tỉ lệ lạm phát cao làm giảm sức mua
0 < Lãi suất thực < danh nghĩa --> Sức mua có tăng nhưng ít số lượng tiền do lạm phát
Lãi suất thực < 0: Việc gửi tiền lúc này làm bạn "nghèo đi" vì sức mua giảm do lạm phát đánh bại lãi suất ngân hàng