Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
FİİLDE YAPI, Süreklilik Fiili, Yaklaşma Fiili, :!: - Coggle Diagram
FİİLDE YAPI
Basit Fiil
:notebook_with_decorative_cover:
Sadece çekim eklerini alabilirler. Kök halinde bulunurlar. Yeni anlam üretmezler
Örnekler
Aşağıdaki Şarkıda kaç adet basit yapılı fiil vardır?
https://youtu.be/lZDiPHtyuUk
Koyunun kurduğu cümlede yüklemin yapısı nedir?
Satıcı
- Taze ot 5 milyon
Koyun
: Otlar yerde bedava,
sana neden 5 milyon vereyim
Satıcı-
Çünkü merak ediyorsun...
Ağacın dalına kuşlar kondu.
Birleşik Fiil
:notebook_with_decorative_cover:
Yeni bir eylemi karşılamak üzere, en az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan fiillere birleşik fiil denir.
Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller
Sözcüklerin gerçek anlamından uzaklaşarak kaynaşmasıyla oluşan fiillerdir. Deyimler bu gruptadır.
"Dibe vurmadan özgür olamazsın." "Dibe vurmak" deyim olduğu gibi aynı zamanda anlamca kaynaşmış birleşik fiildir.
https://www.youtube.com/watch?v=aDZ2PZVLoaU
Kurallı Birleşik Fiiller
İki fiilin belli kurallara göre birleşmesiyle oluşan birleşik fiillerdir. Ana fiile “yeterlik, tezlik, yaklaşma, sürerlik” gibi anlamlar katar.
Bir fiile “ebil(mek)” yardımcı fiili getirilerek yapılır. :
Gücü yetme, ihtimal anlamları katar.
https://youtu.be/GQyWD24wBK8
Yeterlilik Fiili
Bir fiile “eyaz(mak)” yardımcı fiili getirilerek yapılır. Fiile “hemen hemen, az kalsın” anlamı katar.
https://hizliresim.com/ZaEYzC
👇🏻
"Bebek az kalsın düşecekti, düşecekmiş gibi oldu, düşeyazdı."
https://www.youtube.com/watch?v=jj9CmmVaKLg
Ana fiile “edur(mak)”, “ekal(mak)” ve “egel(mek)” yardımcı fiillerinin getirilmesiyle oluşur.
https://hizliresim.com/9vgLkG
👇🏻
Dinlediğiniz şarkıda bulunan süreklilik fiili nedir?
https://youtu.be/AcREAUADqSc
Bir fiile “iver(mek)” yardımcı fiili getirilerek yapılır. Cümleye “çabukluk (tezlik), birdenbirelik ve kolaylık ” anlamı katar.
Tezli Fiili
https://hizliresim.com/lZNM0P
👇🏻
Dinlediğiniz şarkıda kaç tane tezlik fiili
bulunmaktadır?
https://youtu.be/dP44Sj6E1Dk
Yardımcı Eylemle Yapılan Birleşik Fiiller
İsim soylu sözcüklerden sonra gelen “etmek, olmak, kılmak, eylemek ve buyurmak” eylemlerinin birleşmesiyle oluşur.
:!: Yardımcı eylemle birleşik fiil oluşturulurken ses türemesi veya ses düşmesi olabilir.
Aşağıdaki karikatürde bulunan yardımcı birleşik fiil nedir?
Bu videoda kaç adet yardımcı birleşik fiil bulunmaktadır?
https://youtu.be/Bi1FACEQLrU
Türemiş Fiil
:notebook_with_decorative_cover:
Bir ya da birden fazla yapım eki almış fiillere türemiş fiil denir. Hem isim hem de fiil kökünden oluşabilirler.
https://youtu.be/9HbaKpvQZmo
Fiilden Türemiş Fiiller
Dinlediğiniz şarkıda kaç adet fiilden türemiş isim vardır?
https://youtu.be/mpfWDnKoQk8
Değişmek kelimesi değiş- fiil köküne -ik ve -lik eklerini alarak fiil kökünden türemiş isim olmuştur.
İsimden Türemiş Fiiller
**Dinlediğiniz videoda bulunan isimden türemiş sözcükler nelerdir?
https://youtu.be/Gu6Zmuu-gfA
Hava- kelimesi isim köklüdür, -lı ekini alarak havalı olmuştur. bu da isim kökünden türemiş bir isimdir.
Etkinlik
Konu Tekrarı İçin
:red_flag:
Prezi
Arkadaşlarınla Birlikte Soru Çöz :red_flag:
Kahoot
Süreklilik Fiili
Yaklaşma Fiili
:!: