Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Sang thu download (19), ==> Đó là những cảm nhận tinh tế của tác giả…
Sang thu 
Tác giả
Hữu Thỉnh (1942), quê ở huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc
Ông tham gia Ban chấp hành hội nhà văn Việt Nam các khóa III, IV, V
Một số tác phẩm: Từ chiến hào đến thành phố, Đường tới thành phố, Mưa xuân trên tháp pháo...
Tác phẩm
Hoàn cảnh sáng tác
- Ra đời năm 1977 khi ông tham gia cuộc thi sáng tác thơ ca tại trại hè tổ chức ở vùng ngoại ô
- Bài thơ in trong tập thơ "Từ chiến hào đến thành phố" (1991)
-
Mạch cảm xúc: Mạch cảm xúc của bài thơ bắt đầu từ sự ngỡ ngàng trước những khoảnh khắc chưa thật rõ nét từ những tín hiệu giao mùa, đi dần đến là những rung động nhẹ nhàng lại vội vã của mùa thu để rồi cuối cùng là những suy ngẫm trước những biến đối của thiên nhiên hay còn là sự chuyển giao của cuộc đời mỗi người và đất nước trong khoảnh khắc sang thu
Ý nghĩa nhan đề: Biện pháp tu từ nghệ thuật đảo ngữ đưa động từ "sang" lên trước danh từ "thu" để biểu đạt sâu sắc bước đi của thời gian và không gian trong khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu. Từ đó, nhan đề nhấn mạnh vào khoảnh khắc biến chuyển thơ mộng của đất trời sang thu mà ẩn chứa sau đó là biến chuyển của cuộc đời con người lúc bước sang độ tuổi trung niên cũng như của đất nước khi bước vào giai đoạn mới khôi phục và dây dựng đất nước sau những năm dài chiến tranh gian khổ. Việc sử dụng nhan đề trên đã cho thấy những cảm nhận tinh tế của Hữu Thỉnh về sự chuyển mình của đất trời trong khoảnh khắc sang thu
-
- Tín hiệu mùa thu về (khổ 1)
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
- Từ "Bỗng" được đặt ở đầu câu đi liền với làn "hương ổi" đã diễn tả cảm xúc bất ngờ, đột ngột và ngỡ ngàng trước dấu hiệu mùa thu về của tác giả
- Từ "hương ổi" đi liền với động từ "phả" diễn tả một làn hương ngạt ngào, sánh đậm gợi cho ta liên tưởng đến không gian thân thuộc của những làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ với những khu vườn, những lỗi ngõ sum xuê cây trái
- Theo bước chân của thời gian, thay bằng những làn gió mát mẻ của mùa hạ là những ngọn gió heo may đặc trưng của mùa thu đất Bắc. Làn "gió se" ấy đã làm dịu đi cái nắng oi ả, gay gắt của mùa hạ và khiến cho làn "hương ổi" càng thêm sánh lại và trở nên ngọt ngào
- Nghệ thuật nhân hóa và từ láy qua chi tiết "sương chùng chình" đã gợi lên dáng vẻ lãng đãng như đợi chờ, cố ý chậm lại, nửa còn lưu luyến mùa hạ, nửa muốn bước sang thu của màn sương
- Cụm từ "qua ngõ" gợi liên tưởng đến những con ngõ của làng quê, đồng thời cũng là cửa ngõ của thời gian thông giữa hai mùa hạ và thu
- Tình thái từ "Hình như" tạo một lối nói giả định, không chắc chắn về cảm nhận mơ hồ lúc giao mùa
- Sự kết hợp một loạt các từ "Bỗng", "phả", "Hình như" thể hiện tâm trạng ngỡ ngàng, vui mừng, hạnh phúc của tác giả trong thời khắc giao mùa trước vạn vật
- Bức tranh thiên nhiên mùa thu (khổ 2)
a. Quang cảnh thiên nhiên được tái hiện chân thực và sống động qua việc lựa chọn những hình ảnh đặc trưng
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
- Hai câu thơ đầu có cấu trúc đối xứng tự nhiên, chặt chẽ đã diễn tả vẻ đẹp thiên nhiên và lòng người phút giao mùa
- Hình ảnh "dòng sông" được nhân hóa qua từ láy "dềnh dàng" tả thực một dòng sông tĩnh lặng, hiền hòa trong trẻo với dòng chảy êm đềm đang lắng lại suy tư, nửa muốn trôi đi nửa còn lưu luyến
- Từ "được lúc" gợi liên tưởng cho ta đến hình ảnh những con người đã đi qua thời chiến tranh, trải qua bom đạn hoặc những thăng trầm của cuộc sống để giờ đang được sống chậm lại những giây phút nghỉ ngơi
- Hình ảnh những chú "chim" được nhân hóa qua từ láy "vội vã" tả thực cảnh chúng di cư bay về phương Nam tránh rét một cách nhanh hơn khi nhận ra những đợt gió heo may se lạnh đang ùa về
- Từ "bắt đầu" gợi liên tưởng đến những người lính bước ra từ trong chiến tranh. Họ cứ ngỡ đã đến lúc phải nghỉ ngơi để suy ngẫm, song lại chính là lúc họ "bắt đầu" phải vội vã, tất bật trong những lo toan của cuộc sống mới
- Nghệ thuật tương phản, đối lập kết hợp với biện pháp nhân hóa và từ láy được tác giả sử dụng một cách nhịp nhàng, tài tình qua hình ảnh "dềnh dàng" >< "vội vã"
- Những suy nghẫm về sự biến đổi của đất trời và của đời người lúc chớm thu (khổ 3)
a. Những biến chuyển của thiên nhiên:
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
==> Đó là những cảm nhận tinh tế của tác giả lúc thu sang và đối diện với khoảnh khắc ấy là niềm vui, niềm hạnh phúc vô bờ
-
==> Khoảnh khắc giao mùa được tái hiện rất tinh tế, sống động bằng những câu thơ giàu giá trị tạo hình. Và ẩn sâu khoảnh khắc đó còn là hình ảnh của đời sống lúc sang thu với biết bao biến chuyển
==> Khổ cuối đã bộc lộ trọn vẹn những khoảng khắc thiên nhiên và đời người lúc sang thu với những cảm nhận tinh tế và suy ngẫm sâu sắc cảu nhà thơ