Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติทางจิตใจในระยะหลังคลอด - Coggle Diagram
ความผิดปกติทางจิตใจในระยะหลังคลอด
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
อาการและอาการแสดง
รู้สึกเศร้า หดหู่ เซื่องซึม วิตกกังวล อารมณ์เปลี่ยนแปลง
ง่าย หงุดหงิด โมโห ขาดความสนใจตนเองและสิ่งแวดล้อมมีอาการเบื่ออาหาร นอนไม่หลับ อ่อนเพลีย น้ำหนักลด รู้สึกหมดหวังในชีวิต ไร้ค่า มองโลกในแง่ร้าย
การประเมินและการวินิจฉัย
ซึมเศร้า โดยมีอาการเกือบทั้งวัน
ความสนใจหรือความเพลิดเพลินใจในสิ่งต่างๆ ลดลงอย่างมาก
เบื่ออาหาร น้ำหนักลดลง หรือกินจุ น้ำหนักเพิ่ม มากกว่าร้อยละ 5 ใน 1 เดือน
นอนไม่หลับ หรือนอนมากกว่าปกติ
Psychomotor agitation หรือ retardation
อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
รู้สึกตนเองไร้ค่า หรือรู้สึกผิดอย่างไม่สมเหตุสมผล
คิดเรื่องการตาย หรือฆ่าตัวตาย
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
สาเหตุภาวะซึมเศร้าในมารดาหลังคลอดยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกิดจากปัจจัยส่งเสริมร่วมกันหลายปัจจัย ทั้งความเครียดทางร่างกาย ความเครียดทางด้านจิตใจและความเครียดทางด้านสังคม
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของมารดาและทารก
ผลต่อมารดาหลังคลอดและครอบครัว
มารดาหลังคลอดจะสูญเสียสมรรถภาพทางร่างกาย จากการพักผ่อนไม่เพียงพอ
มารดาหลังคลอดมีพฤติกรรมการทำร้ายตัวเอง เช่น ดื่มสุรา สูบบุหรี่ เสพสารเสพติด หรือการฆ่าตัวตาย
มารดาหลังคลอดสูญเสียความสนใจในชีวิตสมรส โดยเฉพาะเรื่องเพศสัมพันธ์
ผลต่อทารก
ปัญหาในด้านการพัฒนาสติปัญญา การพัฒนาด้านอารมณ์ และพฤติกรรมแสดงออกในระยะยาว
โรคจิตหลังคลอด
อาการและอาการแสดง
.อาการนำ เริ่มด้วยความไม่สุขสบายก่อน อาการแรกๆ ที่พบบ่อยคือ นอนไม่หลับ บุคลิกภาพเปลี่ยนแปลง ขาดความสนใขต่องสิ่งแวดล้อมรอบตัว
อาการโรคจิต หลังจากนั้น อาจมีอารมณ์ซึมเศร้า หรืออารมณ์ดีแบบไม่สมเหตุสมผลก็ได้ อารมณ์จะเปลี่ยนแปลงเร็วมาก อาจมีอาการโรคจิตหรือวิกลจริตร่วมกับความผิดปกติของอารมณ์
สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม
เคยมีประวัติโรคจิตหลังคลอด
มีประวัติเป็น bipolar มีโอกาสที่จะเป็นโรคนี้สูงกว่าสตรทั่วไป ร้อยละ 40
มีบุคลิกภาพแปรปรวนอยู่ก่อนแล้ว
มีความเครียดขณะตั้งครรภ์ และขากการสนับสนุนจากบุคคลรอบข้าง และอาจมีปัญหาเศรษฐกิจ
มีประวัติบุคคลในครอบครัว ญาติใกล้ชิดป่วยด้วยอาการ bipolar
ผลกระทบต่อภาวะสุขภาพของมารดาและทารก
มารดาหลังคลอดที่มีโรคจิตหลังคลอด ต้องพบแพทย์ทันที เป็นภาวะฉุกเฉินทางจิตเวช จำเป็นต้องรับการรักษาในโรงพยาบาล เนื่องจากอาการค่อนข้างรุนแรง มีความเสี่ยงสูงในการทำร้ายตัวเอง และหรือผู้อื่น
พัฒนาการของทารก สัมพันธภาพภายใน
ครอบครัว เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างมารดา ทารก ชีวิตสมรส
แนวทางการรักษา
การรักษาโดยไม่ใช้ยา
การรักษาด้วยไฟฟ้า
การทำจิตบำบัด
การปรับพฤติกรรมด้วยความคิด
การแก้ปัญหาด้านปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
การรักษาโดยการแก้ไขสิ่งแวดล้อม
การรักษาโดยใช้ยา
ยากลุ่ม SSRIs เป็นยาที่มีผลต่อระดับ serotonin ในสมอง
ยากลุ่ม SNRIs และ NDRIs ได้แก่ Bupropion,Mirtazapine ,
Venla-faxine , Duloxetine และ Escitalopram
Mirtazapine (Remeron), Venla-faxine (Effexor), Duloxetine (Cymbalta) และ Escitalopram
การพยาบาล
พยาบาลมีบทบาทสำคัญในการป้องกัน และดูแลมารดาหลังคลอดที่มีความผิดปกติทางจิตใจในระยะหลังคลอดต้องเริ่มตั้งแต่ก่อนการตั้งครรภ์ เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมที่จะเป็นมารดาและดูแลต่อเนื่องในระยะหลัง
คลอด