Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การตกเลือดหลังคลอด (postpartum hemorrhage) - Coggle Diagram
การตกเลือดหลังคลอด (postpartum hemorrhage)
ความหมาย
การที่มารดาหลังคลอดมีเลือดออกหลังการคลอดบุตร การตกเลือดหลังคลอด
มักเกิดขึ้นภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
การคลอดบุตรทางช่องคลอดปริมาณที่มากกว่า 500 cc. หรือ ร้อยละ 1 ของน้ำหนักตัวมารดาหลังคลอด
กรณีผ่าตัดคลอด เสียเลือดมากกว่า 1,000 cc.
การตกเลือดหลังคลอด แบ่งเป็น 2 ระยะ
1.การตกเลือดหลังคลอดในระยะแรก (early or immediate or primary postpartum hemorrhage)
เกิดภายใน 24 ชั่วโมง แรกหลังคลอดโดยรวมระยะที่สามของการคลอด
การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี (Tone)
หนทางคลอดฉีกขาด (Trauma)
รกค้าง (Tissue)
ความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด (Thrombin)
การตกเลือดหลังคลอดในระยะหลัง (late or secondary postpartum hemorrhage)
เกิดหลัง 24 ชั่วโมง ไปจนถึง 6 สัปดาห์หลังคลอด
เศษรกหรือเยื่อหุ้มเด็กค้าง
มดลูกเข้าอู่ช้า
เลือดออกจากแผลในทางคลอด
ภาวะติดเชื้อในโพรงมดลูก
เนื้องอกของตัวมดลูก ตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก
อาการและอาการแสดง
(sign and symptom)
มีเลือดออกทางช่องคลอด
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
ลักษณะน้ำคาวปลา การติดเชื้อในโพรงมดลูกน้ำคาวปลาจะมีกลิ่นเหม็น สีแดงคล้ำ หรือสีน้ำตาล เป็นเวลานาน มีอุณหภูมิกายสูงขึ้น
ปวดท้องน้อย
พยาธิสรีรภาพ
การตกเลือดหลังคลอดอย่างรุนแรง ทำให้ปริมาณเลือดในร่างกายลดลง เกิดภาวะ hypovolemia เลือดไปเลี้ยงไตลดลง ทำให้การขับปัสสาวะลดลง การขาดเลือดไปเลี้ยงไตเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดภาวะไตล้มเหลว (renal shutdown)
การเสียเลือดจำนวนมากเป็นเวลานาน เกิดภาวะโลหิตจาง อ่อนเพลีย ส่งผลกระทบต่อกลไกการต่อต้านเชื้อโรค ทำให้ติดเชื้อหลังคลอดได้ง่าย
การประเมิน และการวินิจฉัย
การซักประวัติ เพื่อค้นหาภาวะเสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอด
การตรวจร่างกาย
คาดคะเนปริมาณเลือดที่ออกทางช่องคลอดหลังจากทารกคลอด
สังเกตอาการ อาการแสดงของการเสียเลือด : ชีพจรเบาเร็ว เหงื่อออกตัวเย็น
ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ดูความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด ภาวะโลหิตจาง
platelets count, thrombin time, prothrombin time, fibrinogen concentration
แนวทางการรักษา
1.การกู้ชีพเบื้องต้น
เปิดเส้นเลือดเพื่อให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ด้วยเข็มเบอร์ 18
ให้ออกซิเจน cannular หรือ mask with bag
วัดสัญญาณชีพ และประเมินต่อเนื่อง
ใส่สายสวนปัสสาวะ เพื่อประเมินปริมาณปัสสาวะ
ประเมินสาเหตุที่ทำให้เกิดการตกเลือด 4T
ขั้นตอนที่ 2
รักษาตามสาเหตุหลัก
ดูแลตามสาเหตุของการตกเลือด
ขั้นตอนที่ 3
กรณีไม่ตอบสนองต่อการรักษาเบื้องต้น
ปรึกษาแพทย์ผู้มีประสบการณ์ / วิสัญญีแพทย์
ดูแลอย่างใกล้ชิด ให้เลือด น้ำเกลือ
ขั้นตอนที่ 4
ภายหลังการตัดมดลูก เลือดยังออกไม่หยุด
ทำ abdominal packing โดยนำผ้ากอซ(swab) ใส่ในช่องท้องอัดให้แน่นเพื่อห้ามเลือด แล้วเอาออกภายใน 24 ชั่วโมง