Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ผู้ป่วยหญิงไทย อายุ 47 ปี เตียง 2/2, อาการสำคัญ, วินิจฉัยแรกรับ,…

- - - - เกิดจากการที่เลือดระดูหรือประจำเดือนมีการไหลย้อนกลับเข้าไปในอุ้งเชิงกราน ผ่านทางท่อนำไข่ ซึ่งโดยปกติแล้วเวลามีประจำเดือน เลือดประจำเดือนจะไหลออกมาทางช่องคลอด แต่จะมีเลือดประจำเดือนบางส่วนไหลผ่านท่อนำไข่เข้าไปในอุ้งเชิงกราน โดยเลือดประจำเดือนจะมีเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกอยู่ ซึ่งโดยปกติแล้วร่างกายจะมีกลไกในการกำจัดเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกเหล่านี้ แต่ในผู้หญิงบางคนมีความผิดปกติของกลไกในการจัดการเซลล์เหล่านี้ ทำให้เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดออกมานั้นสามารถไปฝังตัวตามจุดต่างๆ ในอุ้งเชิงกราน รวมถึงรังไข่ และเกิดการเจริญเติบโตขึ้น เยื่อบุโพรงมดลูกเหล่านี้สามารถตอบสนองต่อฮอร์โมนเพศหญิงได้ เช่นเดียวกับโพรงมดลูกปกติ
      - ถุงน้ํารังไข่ (Endometriotic cyst หรือ endome- triomas) เกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกไปตกที่ผิวของรังไข่ มีการเจริญเติบโตของเซลล์ท่อบุโพรงมดลูกแล้วดันผิวรังไข่เข้าไปด้านใน เมื่อมีเลือดออกในแต่ละรอบเดือนก็จะมีการสะสมเลือดมากขึ้นเรื่อยๆ จนมีลักษณะเป็นก้อนถุงน้ําเลือดที่รังไข่ เม็ด เลือดมีการแตกสลายจึงทำให้เห็นเป็นเลือดเก่าๆ สีน้ำตาลคล้ายก้อนช็อกโกแล็ต บางครั้งจึงเรียกว่า chocolate cyst
      - ถุงน้ํารังไข่ (Endometriotic cyst หรือ endome- triomas)
      - เกิดจากการที่เลือดประจำเดือนไหลย้อนกลับ
      - อาการปวดประจำเดือนที่มากผิดปกติ โดยความรุนแรงของอาการปวดจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆตามเวลาที่ผ่านไป
        
        อาการปวดท้องน้อยขณะมีเพศสัมพันธ์ โดยลักษณะอาการปวดจะปวดเจ็บลึกๆ ในช่องคลอดขณะมีเพศสัมพัธ์
        
        ปวดท้องน้อยเรื้อรัง (มีอาการปวดท้องน้อยนานกว่า 6 เดือน)
        
        มีบุตรยาก
        
        คลำได้ก้อนที่ท้องน้อย
        
        เลือดออกผิดปกติจากช่องคลอด
      - มีอาการปวดประจำเดือนมากผิดปกติ
        
        ปวดท้องน้อยอยู่บ่อยๆ
        
        มีน้ำสีน้ำตาลไหลออกจากช่องคลอด
      - การรักษา
        
        การรักษาด้วยยา โดยการใช้ยาแก้ปวด หรือยาฮอร์โมนเพื่อกดการทำงานของรังไข่เพื่อบรรเทาอาการปวด ยาที่ใช้ในการรักษาได้แก่
        1.1ยาแก้ปวดและยาต้านการอักเสบกลุ่มเอ็นเสด (NSAIDS)
        1.2 ยาคุมกำเนิด รวมถึงชนิดยาเม็ด ยาฉีด ยาฝัง แผ่นแปะคุมกำเนิด และวงแหวนคุมกำเนิดทางช่องคลอด
        1.3 ยาฮอร์โมนกลุ่มโปรเจนติน
        1.4 ยาฮอร์โมนกลุ่มแอนโดรเจน
        1.5 ยากลุ่ม Gonodotropin releasing hormone agonist (GnRHa)
        
        การรักษาด้วยการผ่าตัด โดยการผ่าตัดจะเอารอยโรคหรือถุงน้ำช็อกโกแลตออก แต่ในรายที่เป็นมากอาจต้องทำการผ่าตัดเอามดลูกและรังไข่ออกทั้งสองข้าง ซึ่งปัจจัยที่คำนึงถึงการผ่าตัดว่าจะตัดอะไรออกบ้าง ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วย ความรุนแรง ของโรค อายุ ความต้องการมีบุตร และโอกาสการกลับเป็นซ้ำของโรคเป็นต้น
        
        การรักษาร่วมกันระหว่างการใช้ยาและการผ่าตัด
        
        รักษาโดยการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง โดยได้ผ่าตัดเอาถุงรังไข่บางส่วนออก
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        การวางแผนจำหน่ายโดยใช้หลัก
        D-METHOD
        
        จุดมุ่งหมาย: ผู้ป่วยสามารถกลับไปดูแลตนเองได้อย่างถูกต้อง
        
        ข้อมูลสนับสนุน
        O: แพทย์มีแผนการรักให้กลับบ้านในวันพรุ่งนี้
        
        กิจกรรมการพยาบาล : วางแผนจำหน่ายผู้ป่วยตามหลัก
        D-METHOD
        
        D-Diagnosis ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคและสาเหตุของการเกิดโรค อาการ และการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง
        
        M-Medicine แนะนำการใช้ยาที่ผู้ป่วยได้รับอย่างละเอียด สรรพคุณของยา ขนาด วิธีใช้ และอาการข้างเคียงของยา
        
        E-Environment แนะนำการจัดการสิ่งแวดล้อมที่บ้านให้เหมาะสมกับภาวะสุขภาพ
        
        T-Treatment ทักษะที่เป็นตามแผนการรักษาและการเฝ้าสังเกตอาการที่ผิดปกติของตนเอง
        
        H-Health การส่งเสริม ฟื้นฟูสภาพทางด้านร่างกายและจิตใจ ตลอดจนการป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
        
        O-Out patient การมาตรวจตามนัด การติดต่อขอความช่วยเหลือจากสถานพยาบาลใกล้บ้าน
        
        D-Diet การเลือกรับประทานอาหารเหมาะสมกับโรคหลีกเลี่ยงหรืองดอาหารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
        
        ไม่สุขสบายเนื่องจากแน่นอึดอัดท้อง ไม่ถ่ายอุจจาระ
        
        ข้อมูลสนับสนุน
        S: ผู้ป่วยบอกว่า “ไม่ถ่ายอุจจาระตั้งแต่หลังวันผ่าตัด”
        S: ผู้ป่วยบอกว่า “แน่นอึกอัดท้อง”
        O: ท้องแข็งตึง
        O: Bowel sound 3 ครั้ง/นาที
        
        จุดมุ่งหมาย : ผู้ป่วยมีอาการแน่นอึดอัดท้องลดลง ถ่ายอุจจาระได้ปกติ
        เกณฑ์การประเมิน :
        
        ผู้ป่วยไม่บ่นแน่นอึดอัดท้อง
        
        ท้องไม่แข็งตึง
        
        ถ่ายอุจจาระได้ปกติ
        
        Bowel sound 4-6 ครั้ง/นาที
        
        กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมินอาการแน่นอึดอัดท้องและลักษณะของหน้าท้อง
        
        ดูแลจัดท่านอนให้ผู้ป่วยในท่าที่ผู้ป่วยรู้สึกสุขสบาย
        
        แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารอ่อนย่อยง่าย
        
        กระตุ้นให้ผู้ป่วยมีการเคลื่อนไหวร่างกาย
        
        ดูแลให้ได้รับยา senokof ตามแผนการรักษา
        
        ดูแลให้ได้รับการสวนอุจจาระด้วย Unison enema ตามแผนการรักษา
        
        แนะนำให้สามีชวนพูดคุยเบี่ยงเบนจากอาการแน่นอึดอัดท้อง