Dùng để chỉ tính quy định khách quan vốn có của sự vật

Là sự thống nhất hữu cơ của những thuộc tính làm cho sự vật là nó chứ không phải là cái khác

Quy định vốn có của sự vật về mặt số lượng, quy mô, trình độ, nhịp điệu của sự vận động

Giới hạn đó chính là điểm nút. Sự thay đổi về lượng khi đạt tới điếm nút, với những điều kiện nhất định tất yếu sẽ dẫn đến sự ra đời của chất mới. Đây chính là bước nhảy trong quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng

Sự vận động, biến đổi của sự vật, hiện tượng thường bắt đầu từ sự thay đổi về lượng. Khi lượng thay đổi đền một giới hạn nhất định sẽ tất yếu dẫn đến những sự thay đổi về chất

Hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn, con người phải biết từng bước tích luỹ về lượng để làm biến đổi về chất theo quy luật

Tích luỹ đủ về số lượng phải tiến hành bước nhảy, để sử thay đổi về lượng thành sự thay đổi về chất

Là những đặc điểm,thuộc tính, tính quy định khuynh hướng biến đổi trái ngược nhau.

Tồn tại một cách khách quan và phổ biến trong tự nhiên

Các mặt đối lặp là sự nương tựa vào nhau, không tách rời nhau giữa các mặt đối lặp, sự tồn tại của mặt này phải lấy sự tồn tại mặt kia

Mẫu thuẫn đều bao hàm sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập

Sự đấu tranh giữa các mặt đối lập làm cho các sự vật, hiện tượng không thể giữ nguyên trạng thái cũ

Sự tác động qua lại giữa các mặt, các khuynh hướng đối lập của cùng một sự vật

Đối với một sự vật nhất định là mâu thuẫn diễn ra trong mối quan hệ sự vật đó với các sự vật khác

Quy định bản chất của sự vật, quy định sự phát triển ở tất cả các giai đoạn

Chỉ đặc trưng cho một phương diện nào đó của sự vật, nó không quy định bản chất của sự vật

Hình thức biển hiện nổi bật của mâu thuẫn cơ bản hay là kết quả vận động tổng hợp của các mâu thuẫn cơ bản ở một giai đoạn nhất định

Ra đời và tồn tại trong một giai đoạn phát triển nào đó của sự vật nhưng nó không đóng vai trò chi phối mà bị mâu thuẫn chủ yếu chi phối

Giữa những giai cấp những tập đoàn người, có lợi ích cơ bản đối lập nhau

Lực lượng xã hội có lợi ích cơ bản thống nhất với nhau, chỉ đối lập về những lợi ích không cơ bản, cục bộ, tạm thời

Để nhận thức được ban chất của sự vật hoặc tìm ra phương hướng, giải pháp cho hoạt động thực tiễn cần phải nghiên cứu mâu thuẫn sự vật

Là sự thay thế sự vật này bằng sự vật khác trong quá trinh vận động và phát triển

dùng để chỉ sự phủ định tự thân, mắt khâu quá trình dẫn tới sự ra đời sự vật mới

xem sự vật hiện tượng là cái bị cô lập, tách rời nhau, phép biện chứng duy vật khẳng định nguyên nhân

Sự phát triển tự thân của sự vật, nên nó không thể là sự thủ tiêu, sự phát huỷ hoàn toàn cái củ

sự kế thừa giữa cái khẳng định và cái phủ định, nhờ đó phủ định biện chứng là điều kiện cho sự phát triển

Quy luật phủ định của phủ định cho ta cơ sở để hiểu sự ra đời cái mới, mối liên hệ giữa cái cũ và cái mới

Trong nhận thức và hoạt động thực tiễn cần chống thái độ phủ định sạch trơn. Đồng thời phải biết sàng lọc những gì tích cực của cái cũ