Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาความผิดปกติของทางเดินหายใจ - Coggle Diagram

- - - - อาการเหนื่อยหอบ (Dyspnea)
      - อาการไอ (Cough)
      - ไอเป็นเลือด (Hemoptysis)
      - เจ็บหน้าอก (Chest Pain)
  - - - การตรวจทางโลหิตวิทยา (Hematology)
      - การตรวจเสมหะ (Sputum examination/sputum culture)
      - การวิเคราะห์น้ำในชิองเยื่อหุ้มปอด (Pleural fluid analysis)
      - การตรวจทางรังสี
  - - - ข้อบ่งชี้ในการให้ออกซิเจน
        
        2.ผู้ที่เสี่ยงเกิดภาวะพร่องออกซิเจนในเลือดในภาวะวิกฤตหรือหลังผา ตัดที่มีฤทธิ์ยาสลบตกค้าง
        
        ภาวะขาดออกซิเจนเรื้อรัง
        
        กล้ามเนื้อหัวใจตาย
        
        ผู้ที่ต้องรักษาเฉพาะ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์เป็นพิษ
        
        ผู้มีภาวะพร่องออกซิเจนในเลือด ค่า PaO2 60 มม.ปรอท หรือ SpO2 90%
      - วิธีการให้ออซิเจน
        
        Nasal cannula
        
        Mask non bag
        
        Partial rebreathing mask
        
        Non rebreathing mask
      - การพยาบาล
        
        อธิบายเหตุผลการให้ออกซิเจนอย่างคร่าวๆแก่ผู้ป่วยและญาติ เพื่อลดความวิตกกังวล
        
        ดูแลทางเดนิ หายใจให้โล่งเพื่อส่งเสริมการได้รับออกซิเจน
        
        ให้ได้รับน้ำอย่างเพียงพอ เพื่อให้เสมหะอ่อนตวัขับออกง่าย
        
        ควรหมั่นดูแลทำความสะอาดปาก
    - - ข้อบ่งชี้ในการใช้ Incentive spirometry
        
        ผู้ป่วยหลังผ่าตัดช่องอก ช่องท้อง เพื่อป้องกันปอดแฟบ
        
        ผู้ป่วยที่นอนนานๆ และ ผู้สูงอายุ เพื่อส่งเสริมการขับเสมหะ
      - วิธีใช้ Incentive spirometry
        
        จัดท่าผู้ป่วยศีรษะสูง หรือให้อยู่ในท่านั่งมากกว่า 45 องศาเพื่อส่งเสริมการขยายตัวของปอด
        
        ให้หายใจ เข้า ออก ลึกๆยาวๆ
        
        ให้ผู้ป่วย อม mouth piece ของ spirometer ปิดริมฝีปากให้สนิท
        
        สูดลมหายใจเข้าเต็มที่ ช้าๆ ลึกๆ ให้บอลใน spirometer ลอยสูง คงไว้ให้นานที่สุด 5-10 นาที
        
        ทำติดต่อกัน 5-10 ครั้ง/ ชั่วโมง แล้วพัก ทำทุก 1-2 ชั่วโมง
- - - - -วัดสัญญาณชีพ โดยเฉพาะอุณหภูมิ ทุก 4 ชั่วโมง
      - ประเมินภาวะพร่องออกซิเจนจากระดับความรู้สึกตัว ลักษณะการหายใจ อาการหอบเหนื่อย สีผิว ปลายมือปลายเท้า ทุก 4 ชั่วโมง
      - ฟังเสยีงปอดเป็นระยะๆ เมื่อมีอาการเหนื่อยหอบ
      - ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะโดยเร็วที่สุดภายหลังเก็บเสมหะ/เลือดส่งตรวจ
- - - - เกิดจากการติดเชื้อไวรัส Rhinovirus, Adenovirus และ Coronavirus รองลงมาเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
    - - คออักเสบจากเชื้อไวรัส ใช้เวลาฟักตัว 1-3 วันอาการน้ำมูกใสไหล ไอ เสียงแหบ มีไข้ต่ำ
      - คออักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย ใช้เวลาฟักตัว 2-5 วัน มีจุดหนองที่คอหอย ไข้สูง
    - - เชื้อกลุ่มสเตรปโตค็อกคัสอาจลุกลามบริเวณใกลเคียงเกิดไซนัสอักเสบ หูชั้นกลางอักเสบ
    - - ประวัติอาการของผู้ป่วย
      - การตรวจร่างกาย. ตรวจดูในลำคอ คลำต่อมน้ำเหลืองลำคอ
  - - - เจ็บคอมาก กลืนลำบาก ไข้สูงมากกว่า 38.3 องศาเซลเซียส หนาวสั่น ปวดศีรษะ
    - - ฝีรอบต่อมทอนซิล (Peri tonsillar abscess)
    - - การรักษาด้วยยา
      - การผ่าตัด: ผ่าตัดต่อมทอนซิล (Tonsillectomy)
    - - ไม่สุขสบายเนื่องจากปวดจากมีการอักเสบของต่อมทอนซิล
        
        วางกระเป่าน้ำแข็งบริเวณคอเพื่อบรรเทาปวด
        
        ดูแลให้ประทานยาแก้ปวดทุก 4- 6 ชั่วโมง และรับประทานก่อนอาหาร 30 นาที เพื่อบรรเทาปวดขณะกลืน
      - มีไข้เนื่องจากการอักเสบและติดเชื้อ
        
        กลั้วคอบ่อยๆด้วยน้ำเกลืออุ่นๆและแปรงฟัน หลังอาหาร
        
        ดูแลให้ได้รับนำ้อย่างเพียงพอเพื่อขับเสมหะได้ง่าย
  - - - เกิดจากมีการติดเชื้อจากจมูกเข้าสู่ไซนัสโดยเชื้อโรคผ่านรูเปิดหรือสิ่งสกปรกเข้าจมูกจากการว่ายน้ำหรือรากฟันอักเสบ มีเชื้อเข้าทาง Maxillary sinus ซึ่งส่งผลให้เยื่อบุในไซนัสบวม รูเปิดระหว่างไซนัสและจมูกอุดตัน เยื่อบุจะสร้างเมือกเพิ่มขึ้นเเละค้างอยู่ในไซนัสเป็นเวลานาน ทำให้ออกซิเจนในโพรงไซนัสถูกดูดซึมเกิดความดันลบ รบกวนการทำงานของขนกวัด เมื่อปริมาณน้ำเพิ่มมากขึ้นจะปวดและเม่ือมีการคั่งค้างจะเกิดการติดเชื้อตามมา
    - - ปวด กดเจ็บบริเวณโพรงอากาศข้างจมูก มักเป็นในช่วงเวลาตื่นนอนตอนเช้า คือ คัดจมูก
    - - -การหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากคัดจมูกและมี nasal packing
        
        ประเมินสัญญาณชพี และการมีเสมหะคั่งค้างในทางเดินหายใจ
        
        จัดให้นอนศีรษะสูง เพื่อลดอาการบวม
        
        ประคบเย็น เพื่อห้ามเลือดและบรรเทาปวด ในช่วงแรกและเมื่อผ่าน48 ชั่วโมง หลังผ่า ตัดให้ประคบอุ่นเพื่อให้ยุบบวมและบรรเทาปวด
  - - - มีเลือดออกทางจมูก แบบช้า ๆหรืออาจไหลแรง ซึ่งทำให้เกิดภาวะช็อกได้
    - - การปฐมพยาบาลโดยบีบจมูกก้มหน้า ประคบเย็น ห้ามสั่งน้ำมูก ห้ามรับประทานยา aspirin
      - เลือดออกจากผนังกั้นจมูกส่วนหลังเป็นตำแหน่งที่เลือดออกมากและหยุดยาก
    - - -เสี่ยงต่อภาวะช็อก เนื่องจากมีการเสียเลือดออกจากร่างกาย
        
        จัดท่านั่งศีรษะสูงก้มหน้าเล็กน้อย ป้องกันเลือดไหลลงคอและคลื่นไส้อาเจียน
        
        ประเมินจำนวน สี ลักษณะของเลือดที่ออก และซักถามตำแหน่งที่ออก
        
        ถ้าเลือดออกไม่มาก ให้ผู้ป่วยบีบจมูก 2 ข้างให้แน่นนาน 5- 8 นาที
  - - - คัน จาม คัดจมูก น้ำมูกไหลเรื้อรัง เมื่ออาการมากขึ้นจะพบอาการคัดจมูก ไอ ระคายคอ
    - - การกำจัดริดสีดวงจมูกออกโดย ใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์พ่นจมูก
      - การรักษาโรคที่เกิดร่วมและการป้องกันการเกิดซ้ำของริดสีดวงจมูก
  - - - แน่นจมูก ปวด หรือ น้ำมูกไหลข้างเดยีว หูอื้อ ฟังไม่ชัด ก้อนที่คอโต
    - - เสียงแหบ (Hoarseness ) เพิ่มขึ้นเรื่อยๆและเป็นนานกว่า 2 สัปดาห์ก้อนในคอ หายใจลำบาก หายใจเสียงดัง (Dyspnea และstridor)
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - การตรวจพิเศษ การตรวจรังสีวินิจฉัย
      - การรักษามะเร็งโพรงจมูก
        
        รังสีเป็นการรักษาหลักของมะเรง็หลังโพรงจมูกโดยใช้รังสีพลังงานสูงในการฆ่าเซลล์มะเร็ง
      - การรักษามะเร็งสายเสียง
        
        การผ่าตัดในมะเร็งกล้องเสียงขึ้นกับรอยโรค ถ้าเป็นบริเวณ glottis, supraglottis, pyriform sinus
    - - วิตกกังวลเนื่องจากพร่องความรู้เกี่ยวกับการผ่าตัดและผลของการผ่าตัด
        
        อธิบายให้ผู้ป่วยและญาติทราบถึงวัตถุประสงคการผ่าตัดสภาพหลังผ่าตัดโดยเฉพาะการหายใจทาง Stoma และการพูดทไม่มีเสียง
        
        -อธิบายเกี่ยวกับการฝึกพูดและการใช้กล้องเสียงเทียม
        
        วางแผนเกี่ยวกับการสื่อสารโดยวิธีอื่นท่ไีม่ใช่การพูด
      - -พร่องความรู้ในการดูแลผู้ป่วยที่ใส่ท่อ
        
        แนะนำเทคนิคการทำแผล
        
        แนะนำให้สังเกตอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ
  - - - 1.อายุ พบความชุกของโรคมากขึ้นตามอายุที่เพิ่มขึ้น จนถึงช่วงอายุ 50-60 ปี
      - เพศ พบภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเพศชายสูงกว่าเพศหญิงถึง 2-3 เท่า
      - ความอ้วน (obesity) ความอ้วนถือเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่สุด
    - - โรคอ้วน มีผลต่อระบบหายใจเช่น ก่อนไขมันในลำคอและคอหอย เบียดพื้นที่ทางเดินหายใจ ทำให้พื้นที่หน้าตัดของทางเดินหายใจส่วนบน บริเวณ oropharynx แคบลง การมีไขมันปริมาณมากบริเวณรอบทรวงอก หน้าท้องและในช่องท้องทำให้ทรวงอกและปอดขยายตัวได้ยากขึ้น แรงดันในช่องท้องเพิ่มขึ้น
    - - นอนกรน มีอาการคล้ายหายใจไม่สะดวกขณะนอนหลับ
      - อ่อนเพลีย ง่วงนอนในเวลากลางวัน
    - - ตรวจพบระบบทางเดินหายใจส่วนบนแคบ เส้นรอบคอและรอบเอวใหญ่
    - - การรักษาด้วยเครื่องอัดอากาศแรงดันบวก (CPAP)
      - การรักษาด้วยทันตอุปกรณ์(oral appliance)
      - การรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดทางเดินหายใจ
- - - - สาเหตุหลอดลมอกัเสบเฉียบพลัน
        
        การติดเชื้อส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรยี Mycoplasma pneumonia
        
        สารเคมี ควัน ไอเสียรถยนต์ ฝุ่นละออง มลพิษ
    - - ไข้ อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ ไอบ่อย ระยะแรกจะไอแห้งๆ ต่อมาเสมหะมีปริมาณมากขึ้น
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - การรักษาในหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน
        
        การพักผ่อนให้มาก
        
        การดื่มน้ำอุ่นมากๆ (วันละ 10–15 แก้ว) เพื่อช่วยให้เสมหะออกได้ง่ายขึ้น งดสูบบุหรี่
        
        การหลีกเลี่ยงสิ่งระคายเคืองหรือกระตุ้นให้ไอ
    - - แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากหลอดลมหดเกร็งตัว
      - มีไข้จากการติดเชื้อในทางเดินหายใจ
      - กลไกทำให้ทางเดินหายใจให้โล่งไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากการติดเชื้อและมีเสมหะมาก
      - กิจกรรมการพยาบาล
        
        ประเมนิการหายใจ ฟังปอด ทุก 4 ชั่วโมง
        
        ดูแลการพักผ่อนและการได้รับอาหารและน้ำให้เพียงพอ ดื่มน้ำอุ่นมากๆ
        
        ดูแลให้ทางเดินหายใจชุ่มชื้น
        
        แนะนำ/ กระตุ่นให้ผู้ป่วยไอที่ถูกวิธี ขับเสมหะและบวนทิ้งทุก 2 ชั่วโมง
  - - - การติดเชื้อ โดยเชื้อที่พบบ่อย (Typical)
      - การฉายรังสีในมะเร็งปอด มะเร็งเต้านม
      - การสำลักสิ่งแปลกปลอม
      - Hypoventilation ในผู้ป่วยติดเตียง
    - - 1) Community-acquired pneumonia (CAP) การเกิด CAP
      - 2) Hospital-acquired pneumonia (HAP)
      - 3) Ventilator -acquired pneumonia (VAP)
      - 4) Healthcare-associated pneumonia (HCAP)
    - - ระยะบวมคั่ง (Stage of Congestion or Edema) เมื่อเชื้อโรคเข้าสู่ปอดจะแบ่งตัวอย่างรวดเร็ว
      - ระยะเนื้อปอดแข็ง (Stage of Consolidation) ระยะแรกจะพบว่ามีเม็ดเลือดแดงและไฟบรินอยู่ในถุงลมเป็นส่วนใหญ่
      - ระยะปอดฟื้นตัว (Stage of Resolution) เมื่อร่างกายสามารถต้านทานโรคได้
    - - เชื้อแบคทีเรียมักไข้สูงทันทีทันใด หนาวสั่น (โดยเฉพาะในระยะที่เริ่มเป็น) อ่อนเพลีย หายใจหอบ
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
    - - การรักษาทั่วไป
      - การทำทางเดินหายใจให้โล่ง โดยกระตุ้นการไอ การดูดเสมหะ
      - การให้ออกซิเจนทาง Nasal Cannula, Face Mask
      - การรกัษาจำเพาะด้วยยาต้านจุลชีพ
      - ปอดอักเสบจากไวรัส ไม่มียาที่จำเพาะ ยกเว้นไข้หวัดใหญ่ และ COVID-19
      - ปอดอักเสบจากแบคทีเรย
    - - -การขับเสมหะไม่มีประสิทธิภาพ/ ทางเดินหายใจไม่โลง เนื่องจากมีเสมหะมาก/เหนียวข้น
        
        ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง โดยจัดให้นอนศีรษะสูง 30 องศา เพื่อให้ปอดได้ยืดขยายไดเต็ม ที่เคาะปอด จัดท่าระบายเสมหะ ดูดเสมหะตามความจำเป็น
        
        ฟังเสียงปอดเป็น ระยะๆ เมื่อมอีาการเหนื่อยหอบ
        
        วัดสัญญาณชีพ โดยเฉพาะอุณหภูมิ ทุก 4 ชั่วโมง
    - - ผู้ป่วยที่ไม่มีอาการหรือสบายด (ี Asymptomatic COVID-19)
        o ให้การรักษาแบบผู้ป่วยนอก โดยแยกกักตัวที่บ้าน (Out-patient with self Isolation)
      - ผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุ่นแรง ไม่มีปอดอักเสบ ไม่มีปัจจยัเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรง/โรคร่วมสำคัญและภาพถ่ายรังสีปอดปกติ
      - ผู้ป่วยที่มีอาการไม่รนุ แรงแต่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรครุนแรงหรือมีโรคร่วมสำคัญ หรือ ผู้ป่วยไม่มีปัจจัยเสี่ยงแต่มีปอดอักเสบ (pneumonia) เล็กน้อยถึงปานกลาง ยังไม่ต้องให้ oxygen
      - ผู้ป่วยยืนยันที่มีปอดอักเสบที่มีhypoxia (resting O2 saturation ≤94% ปอดอักเสบรุนแรง ไม่เกิน 10 วันหลังจากมีอาการ และได้รับ oxygen
  - - - ไอเรื้อรังเกิน 2 สัปดาห์ ไอแห้งๆหรือมีเสมหะสีเหลือง เขียวหรือไอปนเลือด (hemoptysis)
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
    - - วัณโรคสามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยใช้ยา Isoniazid (INH), Rifampicin (R), Pyrazinamide (Z)
    - - แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีการติดเชื้อ
        ในระบบทางเดนิ หายใจ
        
        วัดสัญญาณชีพ โดยเฉพาะอุณหภูมิ ทุก 4 ชั่วโมง
        
        ประเมินภาวะพร่องออกซิเจน เช่น กระสับกระส่าย
        
        ฟังเสียงปอดเป็น ระยะๆ สังเกตลักษณะ สีกลิ่นของเสมหะ
  - - - ไข้ ไอมีเสมหะมากและมีกลิ่นเหม็น อาจจะเจ็บหน้าอก น้ำหนักลด
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
    - - การหายใจไม่เพียงพอเนื่องจากปอดขยายตัวได้ไม่เต็มที่
        
        วัดสัญญาณชีพ โดยเฉพาะอุณหภูมิ ทุก 4 ชั่วโมง
        
        -ประเมินระดับความรู้สึกตัว การหายใจ อาการหอบเหนื่อย สีผิว ปลาย
        
        มือปลายเท้า ทุก 4 ชั่วโมง เพื่อประเมินภาวะพร่องออกซิเจน
  - - - ไข้ หอบเหนื่อย เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย เจ็บหน้าอกเฉพาะเวลาหายใจเขาสุดหรือไอ
    - - การให้ยาปฏิชีวนะ ครอบคลุมเชื้อที่อาจเป็นสาเหตุของการเกิด empyema
      - การเจาะปอด (Thoracentesis) เพื่อระบายน้ำหรอืหนอง ตรวจหาเชื้อก่อนให้ยาปฏิชีวนะ
    - - -แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีหนองในช่องเยื่อหุ้มปอด
        
        -วัดสัญญาณชีพ โดยเฉพาะอุณหภูมิ ทุก 4 ชั่วโมง
        
        -ประเมินภาวะพร่องออกซิเจนจากระดับความรู้สึกตัว
  - - - สาเหตุจากการสำลัก เสมหะอุดกั้น การมีลมหรือของเหลวในช่องอก การกดของเนื้องอก
    - - การซักประวัต
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจพิเศษ
    - - การดดู เสมหะ เคาะปอด จัดท่าให้ผู้ป่วยระบายเสมหะ
      - การใช้ยาขยายหลอดลม การผ่าตัด หรือการรักษาวิธีอื่น ๆ
      - การป้องกันในผู้ได้รับการผ่าตัด ฝึกไอ กระตุ้นการไอ การบรหิารปอด ฝึกหายใจเข้าลึก ๆ
    - - มีโอกาสเกิดปอดแฟบเนื่องจากพร่องความรู้เกี่ยวกับการบริหารปอด
  - - - ได้แก่ การสัมผัสกับควันบุหรี่ การติดเชื้อ หรือการอาศัยในครอบครัวที่แออัดตั้งแต่วัยเด็ก การอาศัยอยู่ในชุมชนที่มีมลภาวะ (PM2.5/10 สูง)
    - - การสร้าง mucus มากกว่าปกติและการทำงานของ cilia ผิดปกติทำให้ไอเรื้อรังมีเสมหะ
      - การตีบของหลอดลมและการสูญเสีย elastic recoil ของเนื้อปอดทำให้เกิด airflow limitation และ air trapping
      - การตีบของหลอดลมและการทำลายของเนื้อปอดและหลอดเลือดมีผลให้แรงต้านการไหลของอากาศ (resistance airway) สูงขึ้น ทำให้หายใจลำบาก ต้องเพิ่มแรงในการหายใจ มีผลต่อการแลกเปลี่ยนกาซทำให้เกิด hypoxemia, hypercapnia ตามมาซึ่งอาจทำให้เกิด pulmonary hypertension และ cor pulmonale
      - การหลั่ง inflammatory mediator มีผลต่ออวัยวะอื่นๆทำให้เกิดโรคร่วม เช่น muscle wastingIHD, heart failure, type 2 DM, metabolic syndrome, osteoporosis, anemia, และ depression
    - - มีอาการเหนื่อยหอบเมื่อออกแรง ไอเร้อืรัง ไอมีเสมหะมากตอนเช้า หายใจลำบาก
    - - การติดเชื้อ ภาวะหายใจวาย การมีลมในช่องเยื่อหุ้มปอด ปอดมีถุงโป่ง (bullae)
    - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ
    - - 1.การให้คำแนะนำเลิกสูบบุหรี่
      - 2.การให้วัคซีน influenza ปีละครั้ง โดย pneumococcal vaccine ชนิด PCV13, PPSV23
    - - แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างระบบหายใจ
        
        จัดท่าศีรษะสูงเพื่อให้หายใจได้มีประสิทธิภาพ แลกเปลี่ยนก๊าซดีขึ้น
        
        -ดูแลให้ยาขยายหลอดลม ยาสเตียรอยด์ ยาปฏชีวนะ ตามแผนการรกัษาของแพทย์และสังเกตอาการข้างเคียงของยา
        
        -กระตุ้นให้ดื่มน้ำอุ่นมากๆอย่างน้อยวันละ 2 – 3 ลิตร/วัน
  - - - สารก่อภูมิแพ้ก่อให้เกิดการอักเสบในหลอดลม สารก่อภูมิแพ้เหล่านี้จะกระตุ้นเซล eosinophils,basophils, mast cells และ T lymphocyte กระตุ้น การผลิตสารที่เกี่ยวของกับการอักเสบ cytokinemediator ต่างๆเช่น interleukin รวมทั้ง Immunoglobulin E ของหลอดลมกระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบหลอดลมให้หนาตัวขึ้น หลอดลมไวต่อสิ่งกระตุ้น การสร้างเสมหะมากขึ้น
    - - 1) สารก่อภูมิแพ้ 2) มลพิษในอากาศ 3) การติดเชื้อของทางเดินหายใจ 4) การออกกาลังกายและ hyperventilation 5) อากาศที่เปลี่ยนแปลงซัลเฟอร์ไดออกไซด์ 3) อาหารและยา 8) การแสดงอารมณ์ที่รุนแรง 9) การสูบบุหรี่
    - - การติดเชื้อ ไวรัส หรือแบคทีเรีย สารก่อภูมิแพ้ สารก่อการระคายเคือง มลพิษทางอากาศเช่น ฝุ่น PM2.5 และควันบุหรี่ ยากลุ่ม NSAIDS
    - - การรกัษาด้วยยา มียา 2 กลุ่มหลัก
        
        1.1 ยาควบคุมโรค (Controller medications )
        
        1.2 ยาบรรเทาอาการ (Reliever) ได้แก่ ยากลุ่ม short acting β 2 agonist
      - การรกัษาที่ไม่ใช้ยา (non-pharmacological therapies)
        
        ควรหยุดสูบบุหรี่
        
        มีการออกกำลังกายสม่ำเสมอแบบแอโรบิค
        
        ควรปรับสิ่งแวดล้อมในบ้านและที่ทำงาน
      - ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        -แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากมีการตีบแคบของทางเดินหายใจ
        
        ประเมินความรุนแรงของโรค ประกอบด้วย1) การหายใจ ลักษณะการหายใจลำบาก หายใจตื้น จังหวะไม่สม่ำเสมอ อัตราการหายใจเร็ว เสียง Breath sound decrease
        
        2) ชีพจรและความดนัโลหิต ซึ่งบ่งบอกถึงความรุนแรง เช่น ชีพจรเบาเร็วมากและไม่สม่ำเสมอ ความดันโลหิตต่ำลงเรื่อยๆ
  - - - 1) Small cell lung cancer (SCLC)
      - 2) Non-small cell lung cancer (NSCLC)
    - - ถ้าพบก้อนอยู่บริเวณถุงลมส่วนปลาย (Peripheral lesion)ตรวจพบมะเร็งได้โดยบังเอิญจากการเอ็กซเรย์ปอด ถ้าก้อนมะเร็งที่ถุงลมส่วนปลาย
      - ถ้าก้อนอยู่บริเวณหลอดลมใหญ่ (Bronchus) (Central lesion)หลอดลมถูกทำลาย ผู้ป่วยจะไอเสมหะมีเลือดปน หายใจลำบาก ฟังได้ยินเสียง Wheeze
    - - การผ่าตัดที่ใช้บ่อยคือ การตัดปอดทั้งข้างออก (Pneumonectory) การตัดปอดกลีบใดกลีบหนึ่งออก (Lobectomy) หรือการตัดบางสวนของกลีบปอดออก (Segmental resection)
    - - ทางเดินหายใจไม่โล่งเนื่องจากการได้ยาระงบั ความรู้สึก/ปวดหลัง
        
        ดูแลให้เปลี่ยนท่า ทุก 2 ชม.
        
        กระตุ้นให้ไออย่างมีประสทิธิภาพ การหายใจเข้าออกลึกๆ และดูดเสมหะเมื่อจำเป็น)
        
        กระตุ้นให้บริหารการหายใจโดยใช้ Incentive spirometer
- - - - ติดตามและบันทึกอาการและอาการแสดงความผิดปกติของระบบ
        ไหลเวียนเลือด ได้แก่ ความดันโลหิตลดลง ชีพจรเร็วขึ้น ความรู้สึกตัว
        ลดลง ปลายมือปลายเท้าเขียว ปัสสาวะออกน้อย ค่า SpO2 < 90%
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ: ABG
      - ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนก๊าซและได้รบัออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - จัดท่า ศีรษะสูง เพื่อให้ปอดขยายตัวได้ดี
      - ให้ยาพ่นขยายหลอดลม ตามแผนการรักษา