Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

VITAMIN - Coggle Diagram

- - - - cơ chế của sự nhìn, duy trì tính nhạy cảm của mắt đối với việc tiếp thu nhận ánh sáng _ phụ thuộc phức hợp protein của TB que ở võng mạc rhodopsin được cấu tạo bởi retinol
        
        tạo sắc tố võng mạc
        
        điều hòa BH gen
        
        Biệt hóa TB
        
        β-caroten là chất chống oxy hóa 💨 giữ BM toàn vẹn
        
        sinh tổng hợp protein, sự tạo thành Glycoprotein (mucopolysacarid), quá trình phosphoryl-hóa
    - - rối loạn chức năng TB que 💨 Quáng gà
        
        nhãn cầu chai cứng 💨 khô mắt (xerophthalmia) 💨 mù lòa
        
        sừng hóa da 💨 xơ chai 💨 dễ bị Vk xâm nhập gây bệnh
    - - chính - retinol (alcol)
      - các Dx là retinal (aldehyde)
      - acid retinoic
    - - ĐV (mỡ, sữa, gan, mỡ cá..)
        
        TV (loại rau xanh, nhiều loại củ và quả màu vàng như khoai lang vàng, mơ, gấc chín, cà rốt, cà chua, đều chứa tiền chất Vitamin A)
      - tiền chất = chất sắc tố màu vàng β-caroten
        
        gồm 2 phân tử retinal nối với nhau ở đầu carbon tận (β-caroten dioxygenase)
    - - người có thai, trẻ em, cho con bú, tùy theo tuổi
  - - - duy trì cân bằng calci
        
        tăng cường hấp thu ion calci ở ruột
        
        huy động khoáng xương
    - - còi xương 💨 do xương trẻ khử khoáng thấp do hiện tượng kém hấp thụ calci OR ở thanh niên do quá trình tăng trưởng mạnh của họ
        
        nhuyễn xương 💨 ở người lớn là do từ sự không khử khoáng của xương ở những phụ nữ ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, thường là sau khi sinh
        
        ít bằng chứng vita D điều trị loãng xương
    - - 1 nhóm các hoạt chất có Sterol _ provitamin D
        
        dưới tác dụng của tia tử ngoại 💨 vitamin D
    - - vitamin D_3 (cholecalciferol)
        
        nhiều trong gan, dầu cá, phụ tạng các loài cá 💨 tiền chất 7-dehydrocholesterol
        
        Vitamin D3 không phải dạng hoạt động 💨 25-hydroxy cholecalciferol (25-OH D3) ở gan 💨 1,25-dihydroxy cholecalciferol (1,25 Di OH-D3 hay Calcitriol) ở thận 💨 có hoạt tính mạnh làm
        
        tăng calci-máu
        
        tăng sự hấp thụ calci và P ở ruột 💨 cần thiết cho khoáng hóa xương
      - vitamin D_2 (ergocalciferol)
        
        tiền chất = ergosterol
    - - độc cơ thể
        
        1 số trẻ em nhạy cảm với sự cung cấp vita D ngay cả nồng độ thấp 💨 nồng độ calci huyết tương tăng cao 💨 co thắt mạch máu, huyết áp cao và ứ đọng calci ở các mô mềm
        
        MẶC DÙ chế độ ăn dư thừa vita D là độc hại, tiếp xúc quá mức với nắng mặt trời không dẫn tới ngộ độc vita D vì sự chuyển tiền chất 7-dehydrocholestrol 💨 cholecalciferol ở da bị hạn chế
  - - - chống oxy hóa (quan trọng nhất)
        
        đặc biệt ở MTB
        
        Đh quá trình sinh sản
        
        phá vỡ chuỗi oxy hóa
        
        loại bỏ các gốc tự do ở MTB và lipoprotein huyết tương
        
        pứ với peroxyl (hình thành pứ peroxy hóa của các acid béo ko no) trớc khi chúng có thể thiết lập 1 chuỗi pứ OXH 💨 gốc tocopheroxyl không độc và các gốc tự do peroxyl được trung hòa 💨 tocopheroxyl được khử trở lại 💨 tocopherol = vitamin C (trong huyết tương) và tiếp tục tham gia pứ
        
        sự ổn định của tocopheroxyl 💨 giúp nó xâm nhập sâu hơn trong TB và có khả năng tạo pứ dây chuyền dập tắt pứ các gốc tự do peroxyl gây hại 💨 giảm xơ vữa ĐM
    - - Hiếm xảy ra - rối loạn chức năng thần kinh trầm trọng
        
        các cơ quan sinh sản, quá trình tạo phôi có thể bị ảnh hưởng
    - - các loại dầu thực vật
        
        dầu cọ
        
        hướng dương
        
        ngô
        
        đậu tương
        
        ô liu
        
        các loại quả
        
        hạt hướng dương
        
        mầm lúa mì
        
        ngũ cốc
        
        cá
        
        bơ lạc
        
        các loại rau lá xanh
    - - mỗi chất gồm 4 dạng
        
        αβγδ - tùy thuộc vào R gắn vào
        
        α-tocopherol có hoạt tính mạnh nhất
    - - bổ sung Vitamin E cho một số trường hợp:
        
        thiếu máu và sự giảm đời sống hồng cầu hoặc sự vỡ hồng cầu ở một số trẻ đẻ non, sinh dưỡng kém
  - - - coenzym của γ-carboxyglutamat tham gia vào qua trình đông máu (K1)-ở gan-tham gia tổng hợp prothrombin (II) và các yếu tố VII (proconvertin) số XI, số X
        
        K2: kích hoạt protein osteocalcin giúp gắn Ca vào khung xương ngăn ngừa loãng xương
    - - rối loạn đông máu
        
        xuất huyết
    - - vitamin K1 (phylloquinon)
        
        trong tự nhiên
        
        nhiều loại rau xanh (cải, bông cải...)
        
        dầu thực vật (dầu đậu nành)
        
        trái cây (bơ, kiwi, nho...)
      - vitamin K2 (menaquinon)
        
        bởi Vk có ích trong ruột
      - vitamin K3 (menadion)
        
        chế phẩm tổng hợp
- - - - 2,5-dimetyl-6-amino pyrimidin + 4-methyl-5-hydroxy etylthiazol 💨 B1 💨 coenzym TPP (thyamin pyrophosphat)
        
        TPP của enzym khử nhóm COO của acid α-cetonic (trong chuyển hóa Glucid)
        tham gia tổng hợp acetyl cholin
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        ảnh hưởng hoạt động hệ thần kinh là nơi chuyển hóa Glucid rất mạnh
        
        gây bệnh tê phù (Béribéri), viêm thần kinh 💨 Thiamin _ yếu tố chống bệnh tê phù
      - trong
        
        nấm men
        
        mầm lúa mì
        
        cám gạo
        
        gan, tim và thận
    - - là hợp chất do nhân dimetyl-isoaloxazin + 1 gốc ribitol
      - nguồn
        
        thịt, trứng, sữa, bơ
        
        các loại rau củ có màu vàng cam
      - chức năng
        
        tham gia cấu tạo coenzym FMN (Flavin-mononucleotid) và FAD (Flavin Adenin Dinucleotid) 💨 trong pứ OXH khử
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        việc ít cung cấp không gây tử vong bởi 💨 sự bảo tồn hiệu quả ở các mô rất hiểu quả
        
        được đặc trưng bởi = sự khô nút môi, bong vảy ở lưỡi và viêm da tiết bã nhờn
      - đánh giá
        
        đo hoạt độ của Glutathione dạng khử của hồng cầu nhờ bổ sung FAD ở trong ống No
    - - chức năng
        
        là cấu trúc quan trọng của coenzym NAD (Nicotinamid Adenin Dinucleotid) và NADP (Nicotinamid Adenin Dinucleotid Phosphat)💨 vận chuyển Hydro trong các quá trình OXH-Khử rất quan trọng của chuyển hóa các chất
        
        yếu tố chống bệnh pellarga
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        bệnh pellarga = viêm da nhạy cảm vs ánh sáng
        
        mất trí nhớ, bị tiêu chảy và nếu không điều trị 💨 tử vong
    - - là sự acid pantoic + β-alanin
      - trong các thực phẩm
        
        thịt, trứng, gạo, lúa mạch, đậu phộng...
      - chức năng
        
        cấu tạo của coenzym A
        
        chức năng cơ bản trong chuyển hóa TB
        
        là thành phần quan trọng của ACP
        
        1 protein vận chuyển gốc acyl trong TH acid béo
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        viêm dạ dày
        
        viêm ruột
        
        tiêu chảy
        
        rụng tóc
    - - là hỗn hợp 3 chất: pyridoxin, pyridoxal và pyridoxamin chúng có thể chuyển đổi lẫn nhau
      - trong
        
        gan bê, thịt lợn, thịt gà, ngô cá, trứng...
      - chức năng
        
        Pyridoxal-P là 1 coenzym của nhiều enzym tham gia vào quá trình chuyển hóa acid amin _ khử COO và vận chuyển NH2
        
        cũng là cofactor của enzym glycogen phosphorylase, nơi xảy ra xúc tác và gắn nhóm P
        
        hoạt động trong hormon steroid 💨 loại bỏ phức hợp hormon-thụ thể từ LK ADN 💨 làm chấm dứt hoạt động của hormon
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        tăng độ nhạy trong hoạt động (mặc dù với nồng độ thấp) của estrogen, androgen, cortisol và Vitamin D
        
        bất thường về tóc, lông da và niêm mạc
    - - là Dx của imidazol
      - chức năng
        
        cấu tạo coenzym của carboxylase góp phần quan trọng trong quá trình Th acid béo
    - - nguồn
        
        không tự TH được
        
        thịt dê, cừu, cá
        
        quả hạnh nhân, cải xoong, dưa bắp cải
        
        sữa tươi, sữa bột, sữa chua, sữa đậu nành,...
      - cấu trúc
        
        1 hệ thống vòng trung tâm và 1 nucleotid
        
        hệ thống vòng gần giống với cấu trúc của Porphyrin, có 1 nguyên tử coban ở giữa 💨 vitamin có màu đỏ
        
        có nhiều dạng tùy thuộc vào R gắn vào nguyên tử Coban
        
        R=CN trong cyanocobalamin
        
        R=OH trong hydroxocobalamin
        
        R=5'-deoxyadenosyl trong 5'-deoxyadenosylcobalamin
        
        R=CH3 trong methyl cobalamin
        
        nucleotid có base nito là 5,6-dimetylbenzimidazol
      - chức năng
        
        coenzym 💨 kích thích tạo máu
        
        tham gia các coenzym đồng phân hóa (isomerase), khử nhóm Forrmyl, chuyển nhóm metyl (metyltranssferase)
        
        tham gia phản ứng tổng hợp thymin, 1 thành phần trong phân tử ADN
      - bệnh lý khi thiếu hụt
        
        ức chế chuyển hóa acid folic 💨 thiếu hụt folat có chức năng 💨 làm giảm sự tạo hồng cầu 💨 giải phóng các TB tiền hồng cầu chưa trưởng thành vào hệ tuần hoàn 💨 thiếu máu nguyên hồng cầu lớn
        
        giảm bài tiết yếu tố nội của dạ dày gây ra bởi bệnh tự miễn của TB thành dạ dày OR do sự hình thành các kháng thể kháng yếu tố nội
    - - gồm base pteridin + acid paraaminobenzoic (APAB) + acid glutamic 💨 gọi là pteroyl glutamat
      - chức năng
        
        tham gia coenzym vận chuyển và sử dụng nhóm 1 carbon, như gốc Forrmyl-CHO, Formimino-CH=NH
        
        trong tăng trưởng và sinh sản của TB (trong TH nhân purin và thymin là thành phần base nito của ADN)
      - bênh lý khi thiếu hụt
        
        ảnh hưởng tạo hồng cầu
      - trong
        
        men bia
        
        rau xanh
        
        gan, thận
        
        nấm men, ngũ cốc..
  - - - như 1 monosaccarid
      - 2 dạng khử và OXH
    - - tổng hợp collagen, carnitin (thành phần vận chuyển acid béo vào trong ty thể trong quá trình thoái hóa acid béo)
        
        tổng hợp tyrosin (thành phần quan trọng trong TH dopamin, epinephrin, norepinephrin)
        
        như 1 chất chống OXH trong mt nước của cơ thể. Phối hợp với các enzym chống OXH khác như: glutathion, peroxidase, catalase, superoxid dismutase
        
        hỗ trợ, tăng cường hiệu lực của Vitamin E
        
        như chất kháng histamin tự nhiên, tác dụng vừa làm giảm sự phóng thích histamin và giảm tác động của nó
        
        quan trọng trong pứ của cơ thể với stress, nhiễm trùng
    - - rau xanh, cam, chanh, bưởi, cà chua...
    - - bệnh Scorbut:
        
        da thay đổi
        
        mao mạch dễ vỡ
        
        tổn thương nướu răng, mất răng và gãy xương