Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

1. ระบบทางเดินอาหาร (1.6), c ((ข่า), (ดีปลี), (ขิง), (เร่ว), (มะนาว),…

- - - - :star:กระวาน/ ชื่อท้องถิ่น กระวานดำ กระวานแดง กระวานขาว (กลาง, ตะวันออก)/
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา เมล็ดแก่แห้ง/ ช่วงเวลาที่เล็บยา ตั้งแต่เริ่มปลูกจนมีอายุ 4-5 ปี จึงจะเริ่มเก็บผลได้ เมล็ดแก่เก็บในช่วงเดือนสิงหาคม-เดือนมีนาคม/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อน กลิ่นหอม เป็นยาขับลม และเสมหะ/
        
        วิธีใช้ แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียดโดยเอาเมล็ดแก่จัดตากแห้งและบดเป็นผงรับประทานครั้งละ 1ช้อนครึ่ง-3 ช้อนชา (หนัก 1-2กรัม) ชงกับ น้ำอุ่น
    - - :star:กระทือ/ ชื่อท้องลิ่น กะทือป๋า, กะแวัน, แฮวดำ
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา หัวหรือเหง้าแก่สด/ ช่วงเวลาที่เก็บยา ช่วงฤดูแล้ง/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสขม และชื่นเล็กน้อย ขับลม แก้ปวดมวนแน่นท้อง แก้บิด บำรุงน้ำนม
        
        วิธีใช้ หัวกะทือเป็นยารักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด และปวดท้อง โดยใช้หัวหรือเหง้าสดขนาดเท่าหัวแม่มือ 2 หัว (ประมาณ 20 กรัม) ย่างไฟพอสุก ตำกับน้ำปูนใสคั้นเอาน้ำดื่มเวลามีอาการ
    - - :star:กานพลู/ ชื่อท้องถิ่น จันจี่ (ภาคเหนือ)/
        
        ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บดอกตูมช่วงที่เปลี่ยนจากสีเขียวเป็นสีแดง ช่วงเดือนมิถุนายนจนถึงเดือนกุมภาพันธ์/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อน กลิ่นหอม ช่วยขับลม/
        
        วิธีใช้รักษา
        
        อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียดโดยใช้ดอกแห้ง 5-8 ดอก(0.12-0.6 กรัม) ต้มน้ำดื่ม หรือบดเป็นผง ชงเป็นน้ำชาดื่ม
        
        ดอกกานพลูยังช่วยป้องกันไม่ให้เด็กอ่อนท้องขึ้น ท้องเฟ้อได้ ใช้ดอกแห้ง 1-3 ดอก แช่ไว้ในกระดิกน้ำร้อนที่ใช้ชงนมให้เด็กอ่อน
    - - :star:กระชาย/ชื่อท้องถิ่น กะแอน, ระแอน, ขิงทราย , ว่านพระอาทิตย์
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยาเหง้าใต้ดิน/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อนขม แก้ปวดมวนในท้อง แก้ท้องอืดเฟ้อ และบำรุงกำลัง/
        
        วิธีใช้ เหง้ากระชายรักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด โดยนำเหง้า และรากประมาณครึ่งกำมือ (สดหนัก 5-10 กรัม แห้งหนัก 3-5 กรัม) ต้มเอาน้ำดื่มเวลา มี อาการ หรือปรุงเป็นอาหารรับประทาน
    - - ดู 1.4 _1
    - - :star:ขมิ้น ดู .1._1
        
        ใช้เป็นยารักษาอาการดังนื้ ล้างเหง้าขมิ้นให้สะอาด (ไม่ต้องปอกเปลือก) หั่นเปืนชิ้นบางๆตากแดดจัด 1-2วัน บดให้ละเอียดผสมกับ น้ำปั้นเป็นเมล็ดขนาดปลายนิ้วก้อย เก็บในขวดสะอาด กินครั้งละ 2 - 3 เม็ด วันละ 3 - 4 ครั้ง หลังอาหาร และก่อนนอน
        :warning: บางคนกินขมิ้นแล้วท้องเสียให้หยุดยาทันที
    - - :star:กระเทียม/ ชื่อท้องถิ่น หอมเทียม (เหนือ), หัวเทียม (ภาคใต้)/
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา หัวใต้ดิน/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บในช่วงที่หัวแก่ อายู 100 วันขึ้นไป/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อน เป็นยาขับลมในลำไส้ แก้กลากเกลื้อน แก้ไอ ขับเสมหะ ช่วยย่อยอาหาร/
        
        วิธีใช้รักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียดใช้กลีบปอกเปลือกรับประทานดิบๆครั้งละประมาณ 5-7กลีบ (หนัก 5 กรัม) หลังอาหาร หรือเวลามีอาการ
- - - - :star:ข่า/ ชื่อท้องถิ่น ข่าตาแดง
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยาเหง้าแก่ สด หรือแห้ง/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา ช่วงเวลาที่เหง้าแก่/
        
        รส และสรรพคุณยาไทยเหง้าข่า รสเผ็ดปร่า ขับลม แก้บวมฟกซํ้า/
        
        วิธีใช้ ใช้เหง้าแก่สดหรือแห้ง ขยาดเท่าหัวแม่มือ (สด 5 กรัม แห้ง2 กรัม) ต้มน้ำดื่ม
- - - - :star:ดีปลี/ ชื่อท้องถิ่น ประดงข้อ
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา ผลแก่แห้ง (หมอยาเรียก ดอกดีปลี)/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา ช่วงที่ผลแก่จัดแต่ยังไม่สุก ตากแดดให้แห้ง /
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อนขม บำรุงธาตุ ขับลม แก้จุกเสียด/
        
        วิธีใช้ ผลแก่แห้งของดีปลี ใช้เป็นยารักษาอาการ ดังนี้ใช้ผลแก่แห้ง 1 กำมือ (ประมาณ 10— 15 ดอก) ต้มเอาน้ำดื่ม ถ้าไม่มีดอกใช้เถาต้มแทนได้
- - - - :star:เร่ว/ ชื่อท้องถิ่น มะอี้ หมากอี้ (เชียงใหม่) หมากเน็ง (อีสาน)
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา เมล็ดแห้ง/ ส่วนเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บช่วงผลแก่/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดปร่า สรรพคุณ แก้คลื่นเหียนอาเจียน ขับผายลม แก้ท้องอืดห้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด/
        
        วิธีใช้ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด ปอกเปลือกผลเร่วออก ใช้เมล็ดบดเป็นผง รับประทานครั้งละ 3 - 9 ผล (หนัก 1-3 กรัม) รับประทานวันละ 3 ครั้ง
- - - - :star:มะนาว ชื่อท้องถิ่น ส้มมะนาว, มะลิว (เชียงใหม่)
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา เปลือก และน้ำของลูกมะนาว/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา ช่วงผลสุก/
        
        รส และสรรพคณยาไทย เปลือกผล รสขม ช่วยขับลม น้ำมะนาวรสเปรี้ยวจัด เป็นยาขับเสมหะ เมื่อก่อนตามชนบทเมื่อเด็กหกล้มหัวโน จะใช้น้ำมะนาวผสมกับดินสอพองโปะบริเวณที่หัวโนจะทำให้เย็น และยุบลง/
        
        วิธีใช้ เปลือกมะนาว รักษาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียด ให้นำเอาเปลือกของผลสดประมาณครั้งผล คลึง หรือทุบเล็กน้อยพอให้น้ำมันออก ชงน้ำ ร้อนดื่มเวลามีอาการ
- - - - :star:ตะไคร้ ชื่อท้องถิ่น จะไคร (ภาคเหนือ), ไคร (ภาคใต้)
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา ลำต้น และเหง้าแก่ สดหรือแห้ง/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บเหง้าและลำด้นแก่
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสปร่ากลิ่นหอม บำรุงไฟธาตุ แก่โรคทางเดินปัสสาวะ ขับลมในลำไส้ ทำให้เจริญอาหาร แก้คาว/
        
        วิธีใช้ ใช้ลำต้นแก่สดๆ ทุบพอแหละ ประมาณ 1 กำมือ (ราว 40 — 60 กรัม) ต้มเอาน้ำดื่ม หรือประกอบเป็นอาหาร
- - - - :star:พริกไทย ชื่อท้องถิ่น พริกน้อย (ภาคเหนือ)
        
        ช่วงเวลาที่เก็บ ผลแก่จัด /
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดร้อน สรรพคุณ ขับลม แก้ท้องอืดเฟ้อ บำรุงธาตุ เจริญอาหาร ช่วยแต่งกลิ่นรส ถนอมอาหาร/
        
        วิธีใช้ ใช้ผลแก่แห้งบดเป็นผงปั้นเป็นลูกกลอน รับประทานครั้งละ 15-20ผล (0.5-1 กรัม) หรือบดเป็นผงชงรับประทาน/ ช่วยขับลม แก้ท้องอืด /
        :forbidden: ข้อควรระวัง สตรีมีครรภ์ไม่ควรรับประทาน
- - - - :star:แห้วหมู/ ชื่อท้องถิ่น หญ้าขนหมู (แม่ฮ่องสอน)
        
        ส่วนที่ใช้เป็นยา หัว/ ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา เก็บหัวแก่/
        
        รส และสรรพคุณยาไทย รสเผ็ดขมเล็กห้อย ขับลม/
        
        วิธีใช้ หญ้าแห้วหมูใช้เป็นยาแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียด โดยใช้หัวหญ้าแห้วหมู 1 กำมือ (60 - 70 หัวหรือหนัก 15 กรัม) ทุบให้แตก ต้มเอาน้ำดื่มหรือใช้หัวสดครั้งละ 5 หัว โขลกให้ละเอียดผสมกับน้ำผึ้งรับประทาน