Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Kalıtım - Coggle Diagram
Kalıtım
Temel Kavramlar
-
Karakter: Nesilden nesile aktılrabiilen ve bireyler arasında farklılık gösterebilen özellikler (örn.: göz rengi, kan grubu, saç şekli karakteri)
-
-
-
-
Heterozigot: Bir karakteri kontrol eden alel genlerin farklı olma durumu. Heterozigot gen sasyısı arttıkça gamet çeşidi sayısı artar.
-
Fenotip: Canlının ölçülebilir, dış görünüş özelliklerinin tümü (örn.: canlı rengi, el parmağının uzun olması, saçın kıvırcık olması)
Gamet Oluşumu:
Üreme hücresidir. (Örn.: Yumurta, sperm, polen)
-
Her gamette bir karakter ile ilgili bir gen bulunur. Gametlerde farklı karakterlere ait genler, farklı kromozomlar üzerinde bulunuyorsa bu genlere BAĞIMSIZ GEN denir.
-
-
-
-
-
Arı döl: Genotipi, bir özellik bakımından homozigot olan bireyler (Örn.: MM, mm)
-
Kontrol Çaprazlaması: Baskın fenotipli bir özelliğin genotipinin homozigot mu heterozigot mu olduğunu belirlemek için aynı özelliğin homozigot resesifi ile çaprazlanmasına kontrol çağprazlaması denir.
Bağlı genler: Aynı kromozom üzerinde bulunan farklı genlere denir. Bağlı genler, aynı kromozom üzerinde bulunduğu için mayoz sırasında aynı gamete birlikte aktarılır. Bu durum sadece krossing over ile değiştirilebilir.
Çok Alellik: İnsanda kan grupları (A, B ve O sistemi) çok alellilik ile belirlenir. Alyuvar zarları üzerinde bulunan kan grubu ile ilgili yapılara antijen denir. Kan grubu ile ilgili A ve B olmaz üzere iki tip antijen vardır. Kan grubu antijenlerine karşı akyuvarlar tarafından üretilen iki tip antikor vardır. Bunlar AntiA ve AntiB adlarını alır. Antikorlar yabancı antijenlere karşı antikor varlığında üretilir.
Kan grupları: A, B, 0; RH+, RH-
-
Eş Baskınlık: Heterozigot durumda olan iki alelin etkisi fenotipte birlikte göstermesi durumudur. Aleller arasında baskınlık ve çekiniklik durumu yoktur. Örn. : (AB)
Eksik Baskınlık: Eksik baskınlıkta bir karakteri belirleyen farklı aleller arasında baskınlık ve çekiniklik yoktur. Bu iki alel bir araya geldiğinde farklı ara fenotip ortaya çıkar. Örn. : (Ela gözü)
Pleiotrop: Bir genin birden fazla fenotipik etkiye sahip olmasına pleiotroip denir. Örneğin Siyam kedilerinde bacakların koyu renkli, gövdenin ise açık renkli olmasına neden olan bir alel bulunmaktadır.