Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้หญ่ที่มีความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram

- - - - สอบถามอาการในระบบทางเดินอาหาร เช่น ปวดท้อง คลื่นไส้
  - - - สภาพทั่วไป ได้แก่ สีผิว ภาวะเหลือง (jaundice)
  - - - -ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการตรวจ ตรวจนานประมาณ 30 นาที- 1 ชั่วโมง จัดท่านอนตะแคงซ้าย พ้นยาชาบรเิวณลำคอ ช่วยกลืนสาย
    - - เตรียมลำไส้โดย ดูแลให้รับอาหารเหลวใส เลี่ยงน้ำสีแดง กากใยสูงธัญพืช ดูแลให้ได้รับยาระบาย สวนล้างลำไส้
    - - -ประเมิน สัญญาณชีพ ทุก15 นาที 4 ครั้ง ทุก 30 นาที 4 ครั้ง เมื่ออาการคงที่ประเมินทุก 1 ชวั่ โมง เพื่อให้ยาลดหรือบรรเทาอาการปวด
- - - - หูรูดส่วนปลายหลอดอาหาร (lower esophageal sphincter, LES หรือ cardiac sphincter)
    - - ปวดแน่นลิ้นปี้ (dyspepsia) แสบหน้าอก (pyrosis) และขย่อน (regurgitation)
    - - การมีเลือดออก โลหิตจาง หลอดอาหารตีบ
    - - การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
      - ยา
  - - - ปวดแน่นใต้ลิ้นปีหลังอาหาร ปวดท้องแบบ gnawing, burning ปวดบิด เรอ ขย้อน เบื่ออาหาร
    - - การรักษากระเพาะอาหารอักเสบ รักษาตามอาการ และรักษาสาเหตุ
      - ยา
      - ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ งดน้ำและอาหาร 6-12 hr
      - ทำ gastric lavage ตรวจหา pH
  - - - 1) ป้จจัยด้านการป้องกัน (defensive factor) เช่น ความต้านทานของเยื่อ
      - 2) ปัจจัยด้านการคุกคาม (aggressive factor) เช่น การตดิเชื้อ H. pyroli, ปริมาณ
    - - ปวดแน่นใตลิ้นปี้ (dyspepsia) โดยปวดแบบ aching, แสบรอน (burning), บิด (cramp-like),
    - - เลือดออก แผลทะลุการติดเชื้อในกระแสเลือด hypovolemic shock
    - - ยา
      - พฤตกิรรม
    - - -ปวดท้องเฉียบพลัน หรือเรื้อรังจากการบาดเจ็บของเยื่อบุทางเดินอาหาร (กระเพาะอาหารอักเสบเฉียบพลัน)
        
        ประเมินอาการปวด อาการรวม ฟัง BS
        
        ประเมินปัจจัยส่งเสริม ปัจจัยที่ทำให้อาการปวดทุเลา
      - เสี่ยงต่อปริมาตรเลือดพร่องจากการเสียเลือด / อาเจียน (กระเพาะอาหารอักเสบเฉียบพลัน)
        
        ติดตามผล Hb, Hct ดูแลการไดัรับเลือดทดแทน เช่น PRC, FFP ถ้าPT INR > 1.5
      - เสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร(กระเพาะอักเสบเรื้อรัง)
        
        ประเมินภาวะโภชนาการ ชั่งนำ้หนักทุกวัน
        
        ติดตามค่า Hb, Hct, RBC indices
  - - - การให้สารน้ำและเกลือแร่ทดแทน
      - การให้เลือด เจาะเลือด เตรียมเลือด
      - การห้ามเลือด
    - - ปริมาตรเลือดพร่อง/ เสี่ยงตอการมีเลือดออกซ้ำ
      - ปริมาตรเลือดออกจากหัวใจลดลงหรือการกำซาบเนื้อเยื่อลดลง
      - การหายใจไม่มีประสิทธิภาพ
      - เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการรักษา (balloon tamponade)
      - ไม่สุขสบายเนื่องจากปวด คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
      - ภาวะโภชนาการเปลี่ยนแปลง
      - วิตกกังวลเกี่ยวกับการเจ็บป่วย
  - - - การซักประวัติเช่น มีน้ำลายมาก ขย้อน สำลักในตอนกลางคืน กลืนอาหารเหลวไม่ได้
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจพิเศษ
      - การรักษาเนื้องอกหลอดอาหาร
        
        เพื่อยับยั้งการขยายของก้อน
    - - การผ่าตัดเนื้องอกหรือบาดเจ็บหลอดอาหารที่พบบ่อยได้แก่ Esophagoenterostomy เช่น
        colonic interposition เป็นการตัดส่วนต้นของหลอดอาหารต่อด้วย jejunum
    - - ตำแหน่งและลักษณะของอาการปวด เสียงหายใจลดลงหรือปกติ
    - - ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอเนื่องจากกลืนลำบาก/ คลื่นไส้อาเจียน จากการรักษาด้วยเคมีบำบัด
        
        ดูแลการได้รับสารนำ้และอาหารอ่อน อาหารกึ่งเหลวที่มีพลังงานสงโปรตีนสูง ทางปากหรือ ostomy ให้อาหารครั้งละน้อย บ่อยครั้ง เลี้ยงอาหารที่มีแก็สมาก เลี่ยงการดูดจากหลอดเพื่อลดอาการทจี่ ะเข้าสูหลอดอาหารหรือกระเพาะ จัดทำตัวตรง
      - การพยาบาลหลังผ่าตัดหลอดอาหาร
        
        ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        เสี่ยงต่อการสำลักหลังได้รับยาสลบ
        
        ประเมินการกลืน ฟังเสียงหายใจทุก 2-4 ชั่วโมง
        
        มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนทางปอดหลังผ่าตัด: aspirate pneumonia, atelectasis
        
        กระตุนพลิกตะแคงตัว ไอ/หายใจแบบมีประสิทธิภาพทุก 2-4 ชั่วโมง
  - - - จากเชื้อ Helicobactor pyroli, การเจ็บป่วยเช่น pernicious anemia, gastricpolyps, chronic atrophic gastritis
    - - การผ่าตัด เช่น gastrectomy ต้องระวัง dumping syndrome
      - ยาเคมีบำบัด :ซึ่งต้องระวังการกดไขกระดูก คลื่นไส้อาเจียน
      - การรักษาด้วยรังสี เพื่อบรรเทาอาการ
  - - - 5.1 Billorth I (Gastroduodenostomy)
      - 5.2 Billorth II (Gastrojejunostomy)
    - - ได้แก่เลือดออก รอยรั่วบริเวณที่ผ่าตัด (Anastomosis leakage) การติดเชื้อ การอุดตัน การย้อน
        ของน้ำดี (Bile reflux ) ปอดบวมและปอดแฟบ หลอดเลือดดำอักเสบ และ Dumping syndrome
    - - เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนภายหลังการผ่าตัด: Dumping syndrome
        
        ประเมินอาการและอาการแสดงของภาวะ Dumping syndrome
        เช่น อาการอ่อนเพลีย เหงื่อออก ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว เวียนศีรษะ
- - - - เสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องท้องเนื่องจากมีการแตกของไส้ติ่งและเยื่อบุช่องท้องอักเสบ
        
        สังเกตอาการไส้ติ่งแตก และเยื่บุช่องท้องอักเสบ
        
        ใช้กระเป๋านำ้แข็งวางท้องเพื่อบรรเทาอาการปวดได้
        
        ให้การพยาบาลเหมือนผู้ป่วยผ่า ตัดช่องท้อง
  - - - วัดและบันทึกสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง
      - ส่งตรวจและตดิตามผลการเพาะเชื้อต่างๆ ตามแผนการรักษา
  - - - 1) การผ่าตัดลําไส้ที่มีพยาธิสภาพและต่อลําไส้ส่วนที่เหลือเขาด้วยกัน แต่ไม่ทําทวารเทียม
      - 2) การผ่าตัดลําไส้ที่มีพยาธิสภาพทิ้งร่วมกับทําทวารเทียม
    - - แนะนําให้รับประทานอาหารไฟเบอร์สูง อย่างน้อย 20-35 g/day
      - หลีกเลี่ยงการเพิ่มแรงดันในช่องท้อง เช่น การโคงลําตัว การเบ่งถ่าย การใส่เสื้อผ้ารัดรูป
  - - - 1) รุนแรงน้อย มีการถ่ายอุจจาระ< วันละ 4 คร้งั โดยอาจมีเลือดปน ESR ปกติ
      - 2) ปานกลาง ถ่ายมากกว่าวันละ 4 ครั้ง มีอาการอื่นๆน้อยมาก
      - 3) รุนแรงมาก ถ่ายบ่อยกว่าวันละ 6 ครั้ง มีเลือดออกทางอุจจาระ
    - - ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอจากท้องเสียและการดูดซมึบกพร่อง
        
        ประเมินความรุนแรงของภาวะขาดอาหารจากซีด บวม อ่อนเพลีย
      - ท้องเดินจากการอักเสบเยื่อบุลำไส้
        
        ประเมินความถี่ ปริมาณ ลักษณะของอุจจาระ
  - - - 1) การอุดตันของลำไส้เล็ก (Small bowel or intestinal obstruction)
      - 2) การอุดตันของลำไส้ใหญ่ (Large bowel obstruction)
    - - มีการแตกของลำไส้ และเยื่อบุช่องท้องอักเสบ
      - มีความไม่สมดุลของน้ำและเกลือแร่ กลุ่มที่มีการอุดตันของลำไส้เล็กจะรุนแรงกว่า
      - ช็อกเนื่องจาก สูญเสียน้ำ
      - การบิดตัวของลำไสทำให้ลำไส้ขาดเลือดและเซลล์ตาย
    - - ให้นอนพัก จัดทำศีรษะสูง งดน้ำและอาหาร ใส่ NG tube เพื่อดูดลมและน้ำออกจะทำให้อืดนอยลงและหายใจสะดวกขึ้น
    - - ปวดท้องจากมีการอุดตนั โป่งพองของอวัยวะในช่องท้อง
        
        ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับการพักผ่อน นอนในทำท่าที่สบาย
      - แบบแผนการหายใจไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจาก อืดแน่นท้อง
        
        บันทึกและประเมินสมดุลสารน้ำเข้าออกในแต่ละวัน
        
        จัดท่านอนศรีษะสูง 30- 60 องศา เพื่อให้ปอดขยายตัวได้ดี
  - - - มีก้อนไส้เลื่อนตั้งแต่กำเนิด หรือเกิดภายหลังจากการไอ ยืนนาน ออกแรง ถ้าไม่สามารถดันก้อน
    - - การตรวจ Barium swallow
      - การตรวจ Esophagoscopy
      - การตรวจ UGI or barium enema
    - - การดันกลับเข้าที่ (Taxis) หากอาการเกิดขึ้นภายใน 6 ชั่วโมง
      - การผ่าตัด เป็นวิธีที่ดีที่สุด
    - - เกิดก้อนเลือด
      - การติดเชื้อ
      - ปัสสาวะคั่ง
    - - ปวดท้อง เนื่องจากลำไส้ที่ผ่านออกมานอกช่องท้องถูกบีบรัด
        
        แนะนำให้ใช้ truss หรือผ้าคาดบริเวณไส้เลื่อน ช่วยในการพยุงบริเวณท่มีกั มีไส้เลื่อน และให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลผิวหนังควรแห้ง สะอาด ทาแป้งเพื่อป้องกันการระคายเคือง
  - - - การทะลุของลำไส้ การมีเลือดออก การอุดตันของลำไส้ การกดอวัยวะใกล้เคียง
    - - ถ่ายเป็นเลือดจากการแตกของก้อนมะเร็ง ถ่ายอุจจาระผิดปกติ แน่นท้อง ปวดท้อง ท้องอืด
    - - การผ่าตัด (resection) เอาก้อนมะเร็งออก ต่อมน้ำเหลืองบริเวณนั้นออกให้หมด
      - การรกัษาด้วยเคมีบำบัด
    - - การผ่าตัดลำไส้ใหญ่ออกบางส่วนหรอืทั้งหมด ถ้าตัดส่วนต้นของลำไส้ใหญตั้งแต่ caecum ถึงtransverse (ตัดส่วนปลายของ ileum บางส่วน
    - - การทำทวารเทียมที่เกี่ยวของกับลำไส้ อาจเป็นการเปิดทางเดินปัสสาวะ (Ileal conduit)
    - - พร่องขาดความรู้เกี่ยวกับขั้นตอนการผ่าตัดและการเตรียมตัวก้อนการผ่าตัด
        
        อธิบายขั้นตอน การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด การเตรียมลำไส้ลักษณะหลังการผ่าตัด การเตรียมด้านจิตใจและเปิดโอกาสให้ซักถาม
  - - - ปวดเนื่องจากการบวมของริดสดีวง
        
        ให้ยาบรรเทาปวดตามแผนการรักษาของแพทย์
      - ท้องผูกเนื่องจากการกลั้นอุจจาระ
        
        หลีกเลี่ยงการอยูู่ในทำที่เพิ่มแรงดันบริเวณทวาร
  - - - การรักษา
        ยาปฏิชีวนะหรือยาต้านการอักเสบ
        การผ่าตัด fistulectomy (การตัดเนื้อส่วน fistulous Tract ออก) แผลฉีกขาดที่ทวารหนัก
- - - - ไวรัสตับอักเสบชนิด เอ (Hepatitis A Virus, HAV)
      - ไวรัสตับอักเสบชนิด บี (Hepatitis B Virus, HBV)
      - ไวรัสตับอักเสบชนิด ซี (Hepatitis C Virus, HCV)
      - ไวรัสตับอักเสบชนิด ดี (Hepatitis D Virus, HDV)
      - อาการของโรคไวรัสตับอักเสบ แบ่งได้เป็น 4 ระยะ คือ
        
        ระยะฟักตัว (viral replication phase)
        
        ระยะดีซ่าน (icteric phase)
        
        ระยะพักฟื้น (convalescent phase)
    - - ตับอักเสบจากพษิ ของแอลกอฮอล์(Alcoholic Hepatitis)
      - ตับอักเสบจากการใช้ยาและสารพิษ (Hepatotoxicity หรือ Toxic hepatitis)
      - การประเมินภาวะสุขภาพผู้ป่วยตับอักเสบ
      - การรกัษาโรคตับอักเสบ
        
        ชนิดเฉียบพลัน ไวรัสตับอกัเสบเอและบีรักษาตามอาการเพื่อลดการอักเสบของตับ
        
        ชนิดเรื้อรัง
        a. ไวรสัตับอักเสบบี ยาฉีดเป็น interferon ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง 6-12 เดือน
      - ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        ความทนในการทำกิจกรรมลดลงเนื่องจากอ่อนล้าหรืออ่อนแรง
        
        ให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนมากที่สุด โดยเฉพาะในระยะเฉียบพลนัจะช่วยการ
        ซ่อมแซมเนื้อตับที่ถูกทำลาย ถ้าอ่อนเพลียมากควรพักบนเตียง ทำกิจกรรมต่างๆ เพิ่มขึ้น เมื่อหนาที่ของตับดีขึ้นและการติดเชื้อลดลง
        
        -เสี่ยงแพร่กระจายเชื้อ เนื่องจากพร่องความรู้เกี่ยวกับการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ
        
        แยกจากผู้ป่วยโรคติดเชื้ออื่น แยกของเครื่องใช้ เช่น ปรอท อุปกรณ์ครื่องใช้ส่วนตัว และทำลายเชื้อเมื่อใช้เสร็จแล้ว
      - 3.2 โรคตับแข็ง (Cirrhosis
        
        พยาธิสภาพของโรค
        
        เมื่อเซลล์ตับถูกทำลายจะเกิดการแทนที่ของเนื้อเยื่อพังผืด (fibrous connective scar tissue)
        
        ทำให้โครงสร้างของตับจะเสียไป ตับจะเล็กลงมีลักษณะแข็งเป็นปมและเกิดการอุดกั้นของหลอดเลือด
        
        ภายในตับ ตับเสียหนาที่ในการย่อย การเผาผลาญ การแข็งตัวของเลือด ภาวะไม่สมดุลของสารน้ำ
        
        เกลือแร่ มีการสะสมของยาและสารพิษต่างๆ น้ำดีไม่สามารถไหลลงไปที่ลำไส้เล็กทำให้ไขมันไม่ย่อย
        
        ดูดซึมวิตามินที่ละลายในไขมัน ผิดปกติ เกิดภาวะ portal hypertension, esophageal varices,
        
        ascites, hepatic encephalopathy ในระยะสุดท้าย
        
        อาการและอาการแสดง
        
        1.1 กลุ่มที่ชดเชยได้ (Compensated cirrhosis) ได้แก่ ไข้ต่ำๆ เป็นหายๆ
        
        1.2 กลุ่มที่ชดเชยไม่ได้ (Decompensated cirrhosis) ได้แก่ jaundice, ไข้ต่ำๆ ตลอดเวลา
        
        การรักษาภาวะตับแข็ง
        
        การรกัษาโดยไม่ผ่าตัด
        
        การรกัษาด้วยยาหากมีภาวะแทรกซ้อน portal hypertension
        
        ภาวะแทรกซ้อนของภาวะตับแข็ง
        
        ท้องมานนำ้ (Ascites)
        
        การรักษา
        
        แนะนำให้เลิกดื่มสุราโดยเด็ดขาด
        
        ชั่งน้ำหนักและวัดรอบท้องผู้ป่วยทุกวัน
        
        2) ความดันสูงในระบบหลอดเลือดดำของตับ (Portal hypertension)
        
        อาการแสดงของ portal hypertension ได้แก่ คลำพบตับ อาจเล็กหรือใหญ่กว่าปกติ ม้ามโต ท้องม้าน การขยายของเส้นหลอดเลือดดำที่หน้าท้อง (abdominal vein dilation, caput medusae)
        
        การรักษาภาวะ portal hypertension
        
        การรักษาด้วยการผ่าตดั เช่น Transjugular intrahepatic portosystemic shunt,
        
        3) หลอดเลือดดำโป่งขอด (Esophageal/gastric varices)
        
        เกิดจากความดันในหลอดเลือดดำพอร์ทัลสูงอย่างต่อเนื่องเป็นเวลานาน หาก portal pressure มากกว่า
        
        การรักษาภาวะ Variceal bleeding
        
        1) การผูกหลอดเลือด (Endoscopic band ligation)
        
        2) การจี้ด้วยสารห้ามเลือด (Endoscopic sclerosing therapy)
        
        3) Combined method of band ligation และ sclerosing therapy
        
        4) การทำทางเชื่อมใหม่ เช่น Portosystemic shunt
        
        5) การกดูดวยบอลลูน (Balloon tamponade) คือ การห้ามเลือดชั่วคราวโดยใช้สาย
        
        4) อาการทางสมองจากโรคตับ (Hepatic Encephalopathy)
        
        ความผิดปกตขิองประสาทส่วนกลางจากภาวะตับล้มเหลวซึ่งอาจทำให้หมดสติและเสียชีวิตได
        
        การรักษาภาวะ Hepatic Encephalopathy
        
        ประเมินระดับการเปลี่ยนแปลงของสติผู้ป่วย
        
        หากอาการแย่ลง ควบคุมโปรตีนโดยกำจัดเลือดในทางเดินอาหารและงดอาหารโปรตีน
        
        ดูแลการได้รับยา
        
        5) การอักเสบภายในช่องท้อง (Spontaneous bacterial peritonitis)
        
        อาการที่สำคัญคือ มีไข้ ปวดท้องและกดเจ็บทั่วท้อง ตรวจร่างกาย อาจพบความดันต่ำ
        
        ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        เสี่ยงต่อการเกิดภาวะช็อก (Hypovolemic shock) เนื่องจากภาวะเลือดออก
        
        ประเมินภาวะช็อก ได้แก่ เหงื่อออก ตัวเย็น ชีพจรเบาเร็ว หายใจเร็วขึ้น ความดันโลหิตสูงระยะแรกและต่ำลงในระยะหลัง pulse pressure แคบ ระดับความรู้สกึตัว กระสับกระส่าย
      - 3.3 ฝีในตับ (Liver abscess)
        
        สาเหตุ
        
        เกิดจากตับติดเชื้อ โดย 80-85% ของฝที่ตับทั้งหมดเกิดจากเชื้อแบคทีเรยี (Pyogenic liver abscess)
        
        ส่วนน้อยจะพบฝีที่ตับที่เกิดจาก Protozoa: Entamoeba histolytica
        
        ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคฝีตับ
        
        อาการ
        
        ผู้ป่วยที่เป็น Pyogenic liver abscess
        
        ผู้ป่วยที่เป็น Amoebic liver abscess
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        โพรงฝีแตกทะลุเข้าไปปอด ช่องท้อง หัวใจ ทำให้เกิดปัญหาปอดอักเสบ
        
        การประเมินภาวะสุขภาพ
        
        การรักษา
        
        การให้ยาปฏิชีวนะตามแต่ละชนิดของเชื้อโรค
        
        การเจาะดูดหนอง (Percutaneous Needle Aspiration-PNA)
        
        การรักษาประคับประคองตามอาการ เช่น ยาแก้ปวด
  - - - การตรวจเลือด ดูการทำงานของตับ (Liver Function tests): Alkaline phosphatase สูง
      - การตรวจปัสสาวะ: Urobilinogen สูง
        
        การถ่ายภาพรังสี (Plain abdominal X-ray) อาจพบนิ่วที่มีแคลเซี่ยม
      - การตรวจอัลตราซาวด์ (Ultrasound) ซึ่งวินิจฉัยนิ่วได้แม่นยำ
    - - การตรวจเลือดจะพบ WBC สูงเล็กน้อย
      - การตรวจเพาะเชื้อในเลือด มักจะพบเชื้อโดยเฉพาะเชื้อที่มาจากลำไส้ เช่น E.Coli
    - - การรักษาแบบประคับประคองในภาวะถุงน้ำดีอกัเสบ
      - การรักษาโดยการผ่าตัด
    - - ปวดเนื่องจากมีการอักเสบของถุงน้ำดีมีนิ่วอุดตันในท่อทางเดินนำ้ดีได้รับการผ่า ตัดนิ่วในถุงนำ้ดี
        
        ถ้าการปวดเป็นลักษณะเฉียบพลันร่วมกับความผิดปกติของทางเดินน้ำดีอาจให้ยาเมอร์เพอร์ริดีน (Merparidine หรือ Demerol) ในขนาดน้อย ห้ามใช้มอร์ฟีน เพราะเพิ่มการหดรัดตัวของหูรดูออดิ(sphincter of Oddi)
      - มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด เช่น การตกเลือด ปอดแฟบปอดบวมเฉพาะที่ การรั่วซึมของน้ำดี
        
        จัดท่า Fowler’s ทำให้กล้ามเนื้อหนาท้องหย้อนตัวช่วยบรรเทาอาการปวดได้และทำให้ปอดขยายตัวมากขึ้น ถ้าผู้ป่วยมีท่อระบาย จะทำระบายได้ดีและป้องกันการสะสมของเหลวใต้กระบังลม
  - - - Charcot’s triad คือ มีไข้ปวดเมื่อยตามตัว (Fever with malaise) ดีซาน (Jaundice) และปวดชายโครงขวา (RUQ)
    - - การรักษาตามอาการ
      - การให้ยาปฏิชีวนะ
      - การผ่าตัด
  - - - เกิดจากการดื่มเหล่าจัด ทำให้เกิดตับอ่อนอักเสบซ้ำๆ จนเนื้อตับอ่อนถูกทำลายมาก ทำให้เกิดเป็นการอักเสบเรื้อรังขึ้นโดยอาจไม่มีอาการของตับอ่อนอักเสบเฉียบพลันนำมาก่อน
      - อาการ
        
        1) ปวดท้อง จุกแน่นบรเิวณใต้ลิ้นปี้ ทะลุไปหลังในระยะแรกอาจปวดหายๆ
        
        2) ท้องเสียเรื้อรัง เนื่องจากตับอ่อนถูกทำลายอย่างมาก ทำให้ย่อยและดูดซึมไขมันไม่ได้
      - การประเมินภาวะสุขภาพ
      - การรักษา
        
        งดน้ำและอาหาร ใส่สายสวนกระเพาะอาหารต่อ suction 1 สัปดาห์
        
        ยาแก้ปวดกลุ่ม opioids, diuretic, H2 receptor antagonist
  - - - ปัจจัยเสี่ยงของมะเรง็ตับชนิด HCC
      - ปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งตับชนิด CCA
    - - แน่นอึดอัดท้อง ปวดท้องด้านขวาตอนบน(ตำแหน่งของตับ) อาจได้ก่อนที่บรเิวณตับ เบื่ออาหาร กินไมได้
    - - ระยะที่ 1 : ก้อนเนื้อมะเร็งมีขนาดเล็ก และมีเพียงก้อนเนื้อเดียว
      - ระยะที่ 2 : มีการลุกลามของก้อนเนื้อเข้าหลอดเลือดในตับ และ/หรือ มีก้อนเล็กๆหลายก่อน
      - ระยะที่ 3 : ก้อนเนื้อมะเร็งโตมาก และ/หรือ ลุกลามเข้าเนื้อเยื่อข้างเคียงตับ และ/หรือ เข้าหลอด
      - เลือดดำใหญ่ในท้อง และ/หรือ ลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ใกล้ตับ
      - ระยะที่ 4 : โรคมะเร็งแพร่กระจายตามกระแสเลือด มักเข้าสู่ตับกลีบอื่นๆ และปอด สมอง
      - กระดูก หรือ ต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ไกลออกไปจากตับ เช่น ในช่องท้อง หรือบริเวณไหปลาร้า
    - - มะเร็งตับอาจแพร่กระจายไปทั่วท้อง และอวัยวะต่างๆ
      - ก้อนมะเร็งอาจมีการแตก ทำให้มีการตกเลือด
      - ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
      - เลือดออกง่าย ภูมิต้านทานต่ำ ทำให้ติดเชื้อง่าย อาจเกิดภาวะตับวาย
    - - การผ่าตัด หากมะเร็งอยู่เฉพาะที่ตับ ขนาดไม่ใหญ่มาก และไม่มีโรคอื่น เช่น ตับแข็ง
      - การฉีดสารอุดหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงมะเร็งตับ (Embolization) ทำให้มะเร็งขาดเลือด
      - การให้เคมีบำบัด
      - การฉายรังสี
    - - เสี่ยงต่อการช็อก Hypovolemic shock) เนื่องจากสูญเสยีเลือดจากการผ่าตัด/ มีเลือดออกมากจากแผลผ่าตัด
        
        ประเมินและบันทึกสัญญาณชพี ทุก 15 – 30 นาทีจนกว่าผู้ป่วยมีสภาพคงที่ ประเมิน ภาวะช็อก ระดับความรสึกตัว
      - -มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน หลังผ่าตัด
        
        ควรกระตุ้นและแนะนำให้ผู้ป่วยปฏิบัติการไอและการหายใจที่ถูกวิธีและการออกกำลังกายบนเตียง เมื่อสภาพผู้ป่วยมีความพร้อมควรกระตุ้นให้ผู้ป่วยลุกนั่ง หรือลุกเดินโดยเร็วหลังผ่าตัด
  - - - ตาเหลือง
        ปัสสาวะสีเข้ม จากก้อนเนื้อมะเร็งกดเบียดทับช่องเปิดของท่อน้ำดีจากตับ เข้าสู่ลำไส้เล็ก
    - - การให้ยาเคมีบำบัด
      - การฉายรังสีรักษา
      - การรกัษาโดยใช้ targeted therapy
      - การรกัษาตามอาการ การให้ ยาแก่ ปวด การให้อาหารทางหลอดเลือดดำเมื่อรับประทานได้น้อย
      - การผ่าตัด
    - - ปวดเนื่องจากการอักเสบของเนื้อเยื่อตับอ่อนและเนื้อเยื่อรอบๆ
        
        งดน้ำและอาหาร และใส่สาย NG เพื่อระบายลม และน้ำย่อยออกทางเครื่องดูดสุญญากาศ เพื่อลดอาการท้องอืดแน่น และคลื่นไส้อาเจียนซึ่งจะทำให้ตับอ่อน ลดการสร้างน้ำย่อยที่ผลิตทที่ตับอ่อน
      - มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
        
        กระตุ้นให้ผู้ป่วยออกกำลังบนเตียง ได้แก่ Deep breathing exercise, Effective cough, Leg exercise ในระยะ 24-48 ชั่วโมง แรกหลังผ่าตัด โดยให้ผู้ป่วยเริ่มทำทันทีที่รู้สึกตัว ทำทุก 1-2 ชั่วโมง เมื่อครบ 24 ชั่วโมงแล้ว ควรกระตุ้นให้ผู้ป่วยลุกจากเตียงถ้าไมมีข้อห้าม