Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Upper Gastrointestinal Bleeding (UGIB) ภาวะเลือดออกในระบบทางเดินอาหารส่วน…
Upper Gastrointestinal Bleeding (UGIB)
ภาวะเลือดออกในระบบทางเดินอาหารส่วนต้น
ความหมาย
ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารส่วนต้นที่ตำแหน่งสูงกว่าligament of treitz ประกอบด้วยหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนดูโอดินัม เช่น แผลในลำไส้เล็กส่วนต้น Duodenal ulcer , Gastric ulcer , peptic ulcer เป็นต้น
สาเหตุ
1.รับประทานยาแก้อักเสบที่ไม่ใช่กลุ่มสเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น ยาชุด ยาSalicylates , ยาแก้ปวดข้อ (indomethacin) เป็นต้น ยาเป็นกรดอ่อน ไม่สามารถแตกตัวและซึมผ่านเซลล์เยื่อบุได้ ยาจึงทำลายเยื่อบุผิวทางเดินอาหาร
ผู้ป่วยรับประทานยายชุดเป็นประจำ
2.การติดเชื้อ Helicobacter pylori (H.pylori). ส่วนใหญ่อยู่ในantrumของกระเพาะอาหารอยู่รวมกับintercellular juntion ปล่อยสารทำลายเซลล์เซลล์ เช่น urease,lipase,phospholipase A ผู้ป่วยที่เป็นแผลในกระเพาะอาหารพบเชื้อ H.pylori 80-85%
3.การไหลย้อนกลับของน้ำย่อยจากลำไส้เล็กส่วนต้น (duodenogastric reflux ) เกิดจากความผิดปกติของกล้ามเนื้อหูรูดpyrolysisปิดไม่สนิท
4.การไหลเวียนเลือดของเยื่อบุผิวลดลง เพราะแผลมักเกิดบริเวณกระเพาะอาหารส่วน Pylorus ใกล้กับ lesser curvature ซึ่งเป็นบริเวณที่ไม่มีหลอดเลือดฝอยประสานเป็นร่างแหจึงเป็นตำแหน่งที่ขาดเลือดได้ง่าย
5.การดื่มเครื่องดื่มต่างๆ เช่น ชา กาแฟ น้ำอัดลม มีผลกระตุ้นการหลั่งกรด
6.การสูบบุหรี่ กระตุ้นการหลั่งกรด ลดการสร้างเมือก ลดการสร้างprostaglandin ของเยื่อบุกระเพาะอาหารและลำไส้
7.การดื่มแอลกอฮอล์ ทำลายเยื่อบุกระเพาะอาหาร
อาการและอาการแสดง
1.อาเจียนเป็นเลือดสด (hematemesis)
2.ถ่ายอุจจาระเป็นสีดำเหนียว (melena)
ผู้ป่วยถ่ายดำ 4 ครั้ง 6 ชั่วโมงก่อนมาโรงพยาบาล
ในกรณีที่มีเลือดออกมากและเร็วผู้ป่วยอาจถ่ายอุจจาระเป็นสีแดงสด (hematochezia) หรือสีแดงเลือดนก (maroon stool) ซึ่งกรณีแบบนี้มักพบร่วมกับภาวะhypovolemic shock.
4.ปวดท้อง คลื่นไส้ อ่อนเพลีย
การตรวจพิเศษในระบบทางเดินทางเดินอาหารส่วนบน
Esophagogastroduodenoscopy (EGD) การส่องกล้องเพื่อดูทางเดินอาหารส่วนต้น เพื่อวินิจฉัยพยาธิสภาพต่างๆเช่น เนื้องอก เส้นเลือดขอด โป่งพอง หรือแตก การอักเสบของผนังเยื่อบุ การโป่งพองของหลอดอาหาร การอุดตันหรือติ่งเนื้อ เป็นต้น
ตรวจพบ Gastric ulcer ใช้ยางรัด3วง
ข้อมูลผู้ป่วย
ข้อมูลผู้ป่วย ผู้ป่วยชายไทย วัยสูงอายุ อายุ 78 ปี
CC : ถ่ายดำ 4 ครั้ง 6 ชั่วโมงก่อนมาโรงพยาบาล
ประวัติการจ็บป่วยปัจจุบัน
2 ปีที่แล้ว ซื้อยาชุดกะใสเส้นมารับประทาน เป็นแผลในกระเพาะอาหาร รักษาที่โรงพยาบาลพระนารายณ์มหาราช
1 วันก่อนมา ท้องผูก ซื้อยากะใสเส้นมารับประทาน
6 ชั่วโมงก่อนมา ถ่ายดำ 4 ครั้ง ญาติจึงนำส่งโรงพยาบาล
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
โรคความดันโลหิตสูงและโรคไขมันในเลือดสูง เป็นมาประมาณ 5 ปี ไม่ขาดยา รับยาต่อเนื่องที่รพ.สต.
แพทย์วินิจฉัยโรค เลือดออกในทางเดินาหารส่วนต้น Upper gastrointestinal bleeding ( UGIB)
ภาวะแทรกซ้อน
ช็อกจากการสูญเสียเลือด
โลหิตจาง
ไตวาย
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล เสี่ยงต่อภาวะเลือดออกซ้ำในระบบทางเดินอาหารเนื่องจากพร่องความรู้ในการดูแลตนเอง
ข้อมูลสนับสนุน
S : “ 2ปีที่แล้วเคยเป็นแผลในกระเพาะอาหาร ”
S : ซื้อยาชุด ยากะใสเส้นมารับประทาน
จุดมุ่งหมาย มีความรู้และพฤติกรรมที่เหมาะสม ไม่เกิดเลือดออกในทางเดินอาหารซ้ำ
เกณฑ์การประเมิน
สามารถบอกสาเหตุ อาการ และวิธีการดูแลตนเองเช่นการรับระทานยา การออกกำลังกาย การรับประทานอาหารได้ เป็นต้น
กิจกรรมการพยาบาล
1.ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสาเหตุ อาการและอันตรายที่เกิดจากการมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหารเพื่อให้ผู้ป่วยเกิดความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุ อาการและอันตราย
2.เน้นตระหนักถึงความสคัญของการรับประทานอาหารและหลีกเลี่ยงการรับประทานยายชุด เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำอีก
3.แนะนำให้สังเกตอาการที่อาจมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหารเช่น ถ้าจำอาเจียนเป็นเลือด ถ่ายเป็นเลือด เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถประเมินตนเองได้และมาพบแพทย์ได้ทัน
4.แนะนำการดูและตนเองอย่างต่อเนื่องที่บ้านเช่นการรับประทานยาตามแพทย์สั่ง ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารตรงเวลา พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการรับประทานยาชุด เป็นต้น เพื่อให้ผู้มีสุขภาพที่ข็งแรงและป้องกันการเกิดโรคซ้ำ
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล มีภาวะซีดเนื่องจากมีเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร
ข้อมูลสนับสนุน
S:เหนื่อย อ่อนเพลีย
O : ผิวซีด เปลือกตาซีด
O: HCT 22.8% Low
O: Hemoglobin 7.3 Low
RBC COUNT3.11 Low
MCH 23.5 Low
จุดมุ่งหมาย ไม่เกิดอันตรายจากภาวซีด
เกณฑ์การประเมิน
1.ผู้ป่วยมีระดับความรู้สึกตัวดี
2.อัตราการหายใจ16-20ครั้ง/นาที
3.ไม่มีอาการและอาการแสดงของภาวะซีด เช่น หายใจเหนื่อยหอบ อ่อนเพลีย ปลายมือปลายเท้าเขียว หายใจเร็ว หน้ามืด วิงเวียนศีรษะ เป็นต้น
4.Oxygen saturation 95-100%
กิจกรรการพยาบาล
1.ประเมินและสังเกตอาการแสดงของภาวะซีดเช่นหายใจเหนื่อยหอบ อ่อนเพลีย ปลายมือปลายเท้าเขียว หายใจเร็ว เป็นต้น เพื่อประเมินอาการและให้การพยาบาลได้ถูกต้อง
2.ให้ PRC1 units ตามแผนการรักษาเพื่อแทนแทนเม็ดเลือดแด
3.ให้oxegen canula 5LPM. ตามแผนการรักษาเพื่อให้ผูป่วยได้รับออกซิเจนได้อย่างเพียงพอป้องกันภาวะพร่องออกซิเจน
4.ช่วยเหลือกิจกรรมผู้ป่วยเพื่อลดการใช้ออกซิเจน
5.สังเกตระดับความรู้สึกตัว การหายใจ อาการcyanosis อาการชัก เพื่อแระเมินระดับความรู้สึกและภาวะพร่องออกซิเจน
6.วัดสัญญาณชีพทุก6ชม. เพื่อติดตามอาการและประเมินภาวะซีด
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล เสี่ยงต่อภาวะของเสียคลั่งเนื่องจากประสิทธิภาพการทำงานของไตลดลง
ข้อมูลสนับสนุน
S : คันผิวหนัง
O : BUN 60 mg/dl High
Creatinine 1.75 mg/dl High
จุดมุ่งหมาย ไม่เกิดภาวะของเสียคลั่งในร่างกาย
เกณฑ์การประเมิน
ไม่มีอาการและอาการแสดงของภาวะของเสียคลั่ง เช่น เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย บวม คันตามตัว เหนื่อยหอบ นอนไม่หลับ
กิจกรรมการพยาบาล
1.ประเมินอาการของของเสียคลั่ง เช่น เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย บวม คันตามตัว เหนื่อยหอบ นอนไม่หลับ เพื่อประเมินอาการและให้การพยาบาลได้ถูกต้อง
2.จำกัดน้ำ1000cc/วัน เพื่อป้องกันภาวะน้ำเกิน
บันทึกปริมาณดารน้ำเขา-ออก เพื่อประเมินภาวะของเสียคลั่ง
ให้ยา Lasix 40 mg.V ตามแผนการรักษา เพื่อป้องกันของเสียคลั่ง
ติดตามผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ BUN , Cr เพื่อประเมินระดับของเสียในร่างกาย
พยาธิสภาพ
ผู้ป่วยชายไทยวัย78ปี
CC : ถ่ายดำ 4 ครั้ง 6 ชั่วโมงก่อนมาโรงพยาบาล
รับประทานยาชุดกลุ่มNSAIDs
NSAIDsยังยั้งProstateglandins ในการหลั่งเยื่อเมือกเพื่อป้องกันการย่อยตัวเอง
เกิดการย่อยตัวเองของเนื้อเยื่อในกระเพาะอาหาร Mucosa barriers ถูกทำลาย
เกิดอันตรายต่อหลอดเลือดเล็กๆ (small vessel) เกิดอาการบวม รอยถลอก เลือดออก
เลือดที่ออกทำปฏิกิริยากับน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร
ทำให้มีอาการถ่ายดำ อาเจียนเป็นเลือดสดหรือเลือดเก่า
1 more item...
กระเพาะอาหารมีการหลั่งกรด