Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
De periode 1945-1980 image - Coggle Diagram
De periode 1945-1980
De eerste vijftien jaar na de oorlog: centralisme en consensus
“Het buitengewoon besluit arbeidsverhoudingen 1945”
Belangrijke rol bij economisch herstel
Centraal geleide loonpolitiek
De overheid had het sociaal economisch kerngebied krachtig in haar greep
Stichting van de Arbeid
Opgericht na minder dan twee weken na de oorlog Door de werknemers en werkgevers
Rol = advies geven en besluiten nemen over de lonen, de overheid moest eerst met hun overleggen
Sociale Economische Raad
Opgerichte 1950
Belangrijke adviesorgaan van de overheid over sociale Economische Zaken
De werkgevers en werknemersorganisaties
Door instituten veel invloed op politieke beslissingen en uitvoeringen
Konden meebeslissen en invloed uitoefenen op de
Lonen, salarissen
Ondernemingsraad
Samenwerking tussen werknemers en werkgevers moest behalve op nationaal én bedrijfstak niveau ook op het niveau van de onderneming
Sociale organisaties
Ze vonden het prima dat de overheid zich daarmee bemoeide op een voorwaarde, zij moesten ook betrokken worden bij het sociaal economische bestuur.
Werkgevers en werknemers waren dus ook betrokken even medeverantwoordelijk voor dit kapitalistische systeem
Hierdoor ook veel betere sociale rust
Workers control
Sterke groei van de economie
Geslaagde hersteloperatie
The dark side
Uitholling van de organisatie democratie, ook van de parlementaire democratie (lekker beslissingen nemen van bovenaf)
Vervreemding van de vakbondsleden ten opzichte van hun leiders
Vaak beweging ledenverlies door medewerking aan de overheidsbeleid met bestedingen beperking hierdoor ging de koopkracht van de werknemers naar beneden
Tegenovergesteld van job control
Beheersing van de arbeidsvoorwaarden door vakbonden
Vindt nu plaats op een harmonieuze sfeer in overleg met het Centraal niveau
Eerst overleggen en meer workers control als ruilmiddel om meer job control ‘het doel’ te krijgen = liever overleggen en niet staken.
De stichting van de Arbeid en de sociale Economische Raad werden daarbij betrokken.
De jaren 60: Groeiende tegenstellingen
Loonpolitiek kan niet langer doorgaan
De welvaart werd niet teruggevonden bij de werknemers
Eind jaren 50
Onbehagen van werknemers en vakbonden
Bonden werden onder druk gezet om meer tegendruk te bieden tegen het loon systeem
Kortere arbeidstijden en hogere lonen waren de belangrijkste belangen van de werknemers
Overheid kwam met beleidsvervanging
Gedifferentieerde loonpolitiek
Op basis van productiviteitsverschillen meer ruimte toestaan om loonstijgingen te variëren
NVV vond het maar niks, ze waren bang dat de solidariteit met de zwakkere verloren zou gaan en een aantal sociale economische doelstellingen niet meer bereikbaar zou zijn
In de praktijk
Het nieuwe beleid voldeed niet
De cijfers waren niet betrouwbaar en in het dienstensector moeilijk te meten
Zwart lonen verder niet door gestopt, hierdoor de gehele vakbeweging overtuigd van de noodzaak van volkomen vrije loonvorming
1 more item...
De jaren 60
Veranderingen In het sociaal culturele klimaat en de maatschappelijke verhoudingen
Machtsstructuren en hiërarchieën in het gezin, op school, in het bedrijf
Consumptiemaatschappij
De maatschappij werd binnenstebuiten gekeerd, opener, democratischer, vrijer
Dit raakte de Zuilen sterk
Op sommige plaatsen doorbroken of gefuseerd
Welvaart door de bloei van de economie
Arbeidsverhoudingen
Meer eisen voor meer democratie en gelijkheid in werk en inkomen
Radicalisering bij de katholieken maar later door het hele front van arbeidsverhoudingen
Herstructurering In het bedrijfsleven
Technologische vooruitgang, concurrentie uit lagelonenlanden, fusies en overnames
Bij vakbonden het besef van de ware aard van het kapitalisme
Men vond nog steeds dat de macht in de handen van de ondernemers lag
Men werd feller tegenover de werkgevers, harder, acties intensiever en uitgebreider
Arbeidsconflicten toeneming
Het gaat niet Alleen om geld maar ook om immateriële aspecten zoals de kwaliteit van de Arbeid en medezeggenschap
Niet Alleen de baas mag meebeslissen ook het personeel
Stakingen om vakbonden uit de dagen om zich actiever op te stellen maar ook tegen de werkgever
Eind jaren 50 begin jaren 60
Decentralisatie
Besef van de vakbeweging dat het meeste elementaire niveau van de arbeidsverhoudingen, de relatie tussen werkgever en werknemer op ondernemingsniveau te bevoogdend was
Men dacht dit te kunnen opvangen door de invoering van het bedrijvenwerk
Door het vakbeweging dichter bij de leden te brengen zou je er niet op achteruit gaan qua leden
De jaren 70: Heroriëntatie
Radicalisering
Eisen van de werknemers tegen werkgevers, tegen leiding voor vakorganisaties
Stakingen, demonstraties, stagnerend collectief overleg, interne vakbonden kritiek
Werkgevers voelden zich in hun autonomie bedreigd
Gingen zich organiseren Samen
Vakbeweging neiging tot decentralisatie
Werkgevers voor een deel het omgekeerde
Door bundeling van krachten en meer centraal lichte structuur
Meer maatschappelijk profileren, opereerden minder teruggetrokken en zetten onderhandeling steunfondsen op
Door meer professionalisme proberen het beleid beter aan het publiek te verkopen
Minder harmonie tussen de overlegpartners
Geen ten onder door spanning van confrontatie en conflict een verandering
Moeilijk om compromissen te sluiten en oplossingen voor problemen te vinden
Harde onderhandelingen
Sterke daling van de conjunctuur
Zware naoorlogs tijd economische crisis
Door de oliecrisis
Bracht somberheid In de economie 1 grote onzekerheid over werkgelegenheid
Vaak beweging moest haar immateriële wensen en andere actiepunten terug draaien en zich Focussen op het behouden van werkgelegenheid
Werk boven inkomen
De bond wil de afspraken over hoeveelheid, kwaliteit en vooral de verdeling van de arbeidsgelegenheid
1 more item...
Arbeidsverhoudingen
Niet Alleen bepaald door de economie
Werkgelegenheid, stijging voor lonen en de verbetering van andere arbeidsvoorwaarden en omstandigheden waar het deels afhankelijk van de financiële mogelijkheden
Vaak beperkt in tijden van crisis
Vakbewegingen brachten het belang van werknemers in een andere daglicht
De antikapitalistische houding wet minder er kwam ruimte voor overleg klimaat
Decentralisatie
Door de economische neergang werd het afgeremd
Inspraak van vakbonden was er nauwelijks
Onzekerheid bij werknemers
Actieve opstelling van de vakbonden op nationaal niveau
De top van vakbeweging nogal huiverig tegenover decentralisatie
Bedrijven werk als een vorm van decentralisatie
Vakorganisaties bezig met heroriënteren
Op zoek naar nieuwe overleg filosofie, nieuwe doelstellingen en nieuwe modus operandi, intern en met overleg partijen
Streven naar werk boven inkomen
Decentralisatie steeds meer noodzakelijk
Bestaan werk behouden nieuwe werk te scheppen
Door economisch teruggang verderft vakbond inzet op de werkgelegenheid is voorzichtig
Later meer arbeidsverhoudingen
Vakbewegingen waren agressiever, maatschappij kritisch beweging er werd door de sociale economische omstandigheden gedwongen tot terughoudendheid.
Aan het einde groeiende ledenverlies
1 more item...
Overheid nam meer afstand van de werknemersorganisatie
1 more item...