Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 13 การวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม และพัฒนาการเกษตร - Coggle…
หน่วยที่ 13 การวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
13.1 แนวคิดเกี่ยวกับการประเมินในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ความหมาย ความสำคัญ และขอบเขตของ
การประเมินในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ความหมาย
กระบวนการตัดสินคุณค่าของสิ่งใดสิ่งหนึ่งอย่างเป็นระบบ โดยอาศัยข้อมูลสารสนเทศที่เชื่อถือได้และเป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจของผู้บริหารหรือผู้รับผิดชอบโครงการ/การดำเนินการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ความสำคัญ
ช่วยให้ทราบถึงประโยชน์และข้อบกพร่องของแผน/โครงการ
ช่วยให้แผน/โครงการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
มีความน่าเชื่อถือ
ช่วยให้เหตุผลชี้แจงข้อโต้แย้ง เพื่อสร้างความเข้าใจที่ดีต่อกันระหว่างผู้ร่วมงานและผู้เกี่ยวข้อง
ช่วยให้ให้ทราบข้อมูลสารสนเทศเกี่ยวกับความก้าวหน้า ความสำเร็จ และผลกระทบต่างๆ ของการดำเนินการตามแผนงาน/โครงการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่จัดทำขึ้น
ช่วยให้ได้ข้อมูลสารสนเทศเกี่ยวกับสภาวการณ์ต่างๆ เพื่อเป็นพื้นฐานในการประเมินคุณค่า/ความจำเป็นของแผนงาน/โครงการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่จัดทำขึ้นว่ามีความจำเป็นมากน้อย หรือมีความสมเหตุสมผลหรือไม่
ขอบเขต
การประเมินประสิทธิผลของการดำเนินงาน
และการใช้ประโยชน์จากผลผลิตเบื้องต้น
การประเมินประสิทธิภาพของการดำเนินงาน
การประเมินการดำเนินงานตามโครงการ
การประเมินผลกระทบของการดำเนินงาน
การประเมินวัตถุประสงค์
การประเมินผลการดำเนินงานทั้งหมดพร้อมทั้งให้ข้อเสนอแนะ
ประเภทของการประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
ประเภทของการประเมินตามลำดับเวลา
2.การประเมินระหว่างดำเนินแผน/โครงการ
การประเมินหลังสิ้นสุดแผน/โครงการ
1.การประเมินก่อนดำเนินแผน/โครงการ
ประเภทของการประเมินตามวัตถุประสงค์
การประเมินความก้าวหน้าของแผน/โครงการ
การประเมินผลสรุปรวมของแผน/โครงการ
ประเภทของการประเมินตามเนื้อหา
การประเมินปัจจัยเบื้องต้น
การประเมินกระบวนการ
การประเมินบริบทหรือสภาวะแวดล้อม
การประเมินผลผลิตหรือผลงาน
ประเภทของการประเมินตามสิ่งที่เป็นหลักยึด
การประเมินที่อิงวัตถุประสงค์/เป้าหมายของแผน/โครงการ
การประเมินที่ไม่อิงวัตถุประสงค์/เป้าหมายของแผน/โครงการ
รูปแบบการประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
จำแนก 3 กลุ่ม
รูปแบบการประเมินที่
เน้นการตัดสินคุณค่า
รูปแบบการประเมินที่เน้นการตัดสินใจ
รูปแบบการประเมินที่เน้นจุดมุ่งหมาย
13.2 แผนแบบและกระบวนการวิจัยเชิงประเมิน
ในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
แผนแบบการวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
การออกแบบองค์ประกอบ
การออกแบบการสุ่มตัวอย่างหรือผู้ให้ข้อมูล
การออกแบบการวิเคราะห์ข้อมูล
การออกแบบการวัดตัวแปรหรือประเด็นการประเมิน
แบบของแผนแบบ
การวิจัยเชิงประเมินโดยใช้แผนแบบทดลอง
(experimental design)
การวิจัยเชิงประเมินโดยใช้แผนแบบไม่ทดลอง
(non-experimental design)
กระบวนการวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
ขั้นตอน
กำหนดตัวชี้วัดและเกณฑ์ที่ใช้ตัดสินหรือเปรียบเทียบ และพัฒนาเครื่องมือเก็บข้อมูล
กำหนดวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลและวิธีการวิเคราะห์ข้อมูล
กำหนดกรอบแนวคิด แบบ และรูปแบบการวิจัยเชิงประเมิน
เก็บรวบรวมข้อมูล
กำหนดวัตถุประสงค์และขอบเขตการประเมิน
ประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล
ระบุหลักการและเหตุผลของการประเมิน
ศึกษารายละเอียดของแผน/โครงการที่จะทำการประเมิน
จัดทำรายงานการวิจัยเชิงประเมิน
13.3 ตัวชี้วัดในการวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
แนวคิดเกี่ยวกับตัวชี้วัดในการวิจัยเชิงประเมิน
ในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ความหมายตัวชี้วัด
เครื่องมือหรือสิ่งที่บ่งบอกถึงความก้าวหน้า และความสำเร็จหรือไม่สำเร็จของกิจกรรมหรือกระบวนการดำเนินงานเมื่อเปรียบเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนดในมิติต่างๆ ทั้งในเชิงปริมาณ เชิงคุณภาพ ประสิทธิภาพ หรือประสิทธิผล
องค์ประกอบการจัดทำตัวชี้วัด
ประเด็น
ตัวชี้วัด/ดัชนี
มิติ
ตัวแปร
แหล่งข้อมูลและวิธีการได้มาของข้อมูล
เกณฑ์การพิจารณา
หน่วยงานที่รับผิดชอบ
ประเภทของตัวชี้วัด
ตัวชี้วัดกระบวนการ
ตัวชี้วัดผลผลิตหรือผลการดำเนินงาน
ตัวชี้วัดปัจจัยนำเข้า
ตัวชี้วัดผลลัพธ์
ตัวชี้วัดการบริหารจัดการโครงการ
ตัวชี้วัดผลกระทบ
ลักษณะของค่าตัวชี้วัดในการวิจัยเชิงประเมิน
ในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ตัวชี้วัดที่เป็นจำนวน
ตัวชี้วัดซึ่งมีค่าตัวเลขี่แสดงถึงจำนวนของสิ่งหนึ่งสิ่งใด ในการประเมินอาจใช้ตัวชี้วัดที่เป็นข้อมูลดิบที่เก็บรวบรวมมาได้เลยโดยตรง
ตัวชี้วัดที่เป็นค่าเฉลี่ย
เป็นตัวชี้วัดที่มีค่าเป็นตัวเลขซึ่งได้จากการเฉลี่ยตัวเลข
กลุ่มหนึ่งที่เป็นประเภทเดียวกันจากข้อมูลดิบ โดยอาจเป็นค่าเฉลี่ยเลขคณิตธรรมดา หรือค่าเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก
ตัวชี้วัดที่เป็นค่าสัดส่วน
ตัวชี้วัดที่มีค่าเป็นตัวเลขซึ่งได้จากการคำนวณค่าของตัวแปรสองตัว โดยตัวหนึ่งเป็นเศษ และอีกตัวหนึ่งเป็นส่วน ทั้งนี้ตัวที่เป็นเศษจะเป็นส่วนหนึ่ง
ตัวชี้วัดที่เป็นค่าร้อยละ
ตัวชี้วัดที่คำนวณจากเลขกลุ่มหนึ่งซึ่งนำมาเปรียบเทียบกับเลขอีกกลุ่มหนึ่ง โดยปรับให้เลขกลุ่มหลังมีค่าเท่ากับ100
ตัชี้วัดที่เป็นอัตราส่วน
เป็นตัวชี้วัดได้จากตัวแปร 2 ตัว คือ เศษและส่วน นโดยตัวแปรที่เป็น“เศษ”อาจเกี่ยวข้องหรือไม่เกี่ยวข้องโดยตรงหรือไม่เป็นส่วนหนึ่งของส่วน เลยก้ได้และบางครั้งอาจเรียกว่า อัตรา ก็ได้
ตัวชี้วัดที่กำหนดเป็นคะแนน
เป็นค่าคะแนนที่ผู้ประเมินกำหนดขึ้นเองอย่างไรก็ได้
การจัดทำตัวชี้วัดในการวิจัยเชิงประเมิน
ในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ขั้นตอนการจัดทำตัวชี้วัดเพื่อติดตาม/ประเมินผลแผน/โครงการ
วิเคราะข้อมูลแผน/โครงการ
เลือกกิจกรรมหลักหรือภารกิจหลักที่ต้องทำการประเมิน
กำหนดประเด็น
กำหนดตัวชี้วัด
กำหนดเกณฑ์มาตรฐาน
วางระบบจัดเก็บและประมวลข้อมูล
จัดเก็บ รวบรวมข้อมูลตัวชี้วัด
คำนวณค่าตัวชี้วัดหรือดัชนี
13.4 การดำเนินการวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
การเก็บรวบรวม และวิเคราะห์ข้อมูล ในการวิจัยเชิงประเมินในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
การเก็บรวบรวมข้อมูล
การเก็บรวบรวมข้อมูลกับกรอบแนวคิดการวิจัยและสมมติฐาน
การเก็บรวบรวมข้อมูลกับเทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูล
การเก็บรวบรวมข้อมูลกับวัตถุประสงค์ของการวิจัยเชิงประเมิน
การเก็บรวบรวมข้อมูลกับการรายงานผลการวิจัย
การวิเคราะห์ข้อมูล
เมื่อได้เก็บรวบรวมข้อมูลมาแล้ว จะต้องนำข้อมูลเหล่านั้นมาจัดระเบียบ และวิเคราะห์ทั้งนี้ผู้วิจัยควรวางแผนการวิเคราะห์ข้อมูลไว้ตั้งแต่เริ่มคิดข้อเสนอโครงการวิจัยเชิงประเมินและจัดทำเครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล โดยในการวางแผนการวิเคราะห์ข้อมูลนั้น จะต้องคำนึงถึง วัตถุประสงค์ของการวิจัย ตัวชี้วัดวัตถุประสงค์ ที่มาของข้อมูลตัวชี้วัด คุณสมบัติตัวชี้วัด สถิติที่ใช้ในการพรรณนาและวิเคราะห์ข้อมูล
การเขียนรายงานผลการวิจัยเชิงประเมิน
ในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
ต้องใช้ศาสตร์และศิลป์ในการนำเสนอ เพื่อโน้มน้าวให้ผู้เกี่ยวข้องและผู้สนใจติดตามอ่านรายงาน
เห็นความสำคัญของการนำผลการวิจัยไปใช้ประโยชน์ในการปรับปรุง/พัฒนาแผน/โครงการที่ประเมินอย่างเป็นรูปธรรมต่อไป
ผู้วิจัยต้องเรียบเรียงเสนอผลงานที่ได้จากการวิจัยเชิงประเมินให้ผู้อ่านเข้าใจความเป็นมาของการประเมิน ขอบเขตของการประเมิน วิธีการประเมิน ผลการประเมิน และข้อเสนอแนะจากการประเมิน เพื่อให้สามารถนำไปใช้ประกอบการตัดสินใจในการบริหารจัดการแผน/โครงการได้