diagnoza
funkcja opisowa/deskryptywna, oceniająca/ewaluatywna, eksplanacyjna, predykcyjna, predykcyjna w terapii i pomocy psychologicznej
diagnoza różnicowa (nozologiczna), strukturalno-funkcjonalno-kontekstowa, genetyczna
diagnoza całościowa, diagnoza wybiórcza
diagnoza aktualnego stanu, diagnoza rozwojowa
kontrakt diagnostyczny, sojusz diagnostyczny
aspekt poznawczy, interpersonalny i metapoznawczy diagnozy; monitorowanie; etapy diagnozy: problem - hipotezy - weryfikacja hipotez - interpretacja - decyzje - opracowanie diagnozy jako wyniku
diagnoza różnicowa - nozologiczna: obecnie często dymensjonalno-kategorialna; problem podwójnej diagnozy
kliniczna wyjaśniająca: konceptualizacja przypadku
podejście poznawczo-behawioralne
modele integracyjne
model integracyjny podatność-stres
model czterech Ps - Henderson, Martin - czynniki predysponujące, wyzwalające, utrwalające i stabilizujące symptomy zaburzeń psychicznych oraz chroniące przed ich wystąpieniem
heurystyczny model transdiagnostyczny zaburzeń psychicznych
transdiagnostyczne modele psychopatologii
moderatory - decydujące znaczenie dla kierunku i siły związku między czynnikami proksymalnymi i dystalnymi
czynniki i procesy biologiczne, środowiskowe, psychiczne
poziom mikro - dysfunkcjonalność zachowania, poziom makro - zachowania i schematy poznawcze
konceptualizacja przypadku Kanfera i Saslowa: 1) tworzenie listy problemów; 2) opisanie mechanizmów; 3) następstwa mechanizmów; 4) źródła poznawcze problemów; 5) wyjaśnienie genezy; 6) przeszkody i zagrożenia dla terapii, efektów leczenia
analiza funkcjonalna zachowania, analiza schematów poznawczych
nieprzystosowawcze zachowania
są sztywne, autodestrukcyjne, niezgodne i niedopasowane do wymogów społecznych; nadmiar, deficyt, nieodpowiedniość
funkcjonalna analiza zachowania: 1) identyfikacja problemu/celu zachowań B; 2) konsekwencje, następstwa C; 3) zdarzenie poprzedzające A; 4) zależności ABC; 5) następstwa/skutki C jako nieprzewidziane konsekwencje i wzmonienia
poznawczy model błędnego koła ABC Ellisa A) zdarzenie, B) przekonania, C) konsekwencje; w modelu Becka przekonania B zastąpiono automatycznymi myślami
Beck: schemat poznawczy; przekonania kluczowe - o niezasługiwaniu na miłość, o bezradności; przekonania pośredniczące; myśli automatyczne; schemat jest latentny dopóki nie aktywowany; zniekształcenia poznawcze
Tarrier i Calam, system dysfunkcjonalny - cyrkularne zależności pomiędzy problemem P, zdarzeniami poprzedzającymi A, skutkami zachowań C -> AP(B)C; teoria homeostazy
podejście psychodynamiczne
Summers, Barber: 1) ogólna charakterystyka i dane identyfikacyjne osoby, 2) opis czynników niedynamicznych, 3) psychodynamiczne wyjaśnienie głównych konfliktów (poziom wewnątrzpsychiczny, poziom relacyjny/systemowy, poziom rozwojowy związany z etapem w cyklu życia, poziom adaptacji do ograniczeń neurobiologicznych), 4) reakcja na sytuację terapeutyczną
diagnozowanie w procesie terapii
monitorowanie przebiegu oraz ewaluacja efektów leczenia
diagnozowanie terapeutyczne Finna
opiniowanie, orzecznictwo
opinie i orzeczenia - poradnie psychologiczne pedagogiczne w oświacie
opiniowanie - wymiar sprawiedliwości, oświata