Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 11 การวิจัยเชิงคุณภาพในการส่งเสริม และพัฒนาการเกษตร - Coggle…
หน่วยที่ 11 การวิจัยเชิงคุณภาพในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
11.1 แนวคิดการวิจัยเชิงคุณภาพ
ความหมาย ความสำคัญ และการประยุกต์การวิจัยเชิงคุณภาพในงานวิจัยทางส่งเสริมและพัฒนา
ความหมาย
การวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) เป็นงานวิจัยในทัศนะของกลุ่มสังคมศาสตร์เชิงตีความ ซึ่งเป็นการแสวงหาความรู้โดยพิจารณาปรากฏการณ์สังคมจากสภาพแวดล้อมตามความเป็นจริงในทุกมิติ เพื่อหาความสัมพันธ์ของปรากฏการณ์กับสภาพแวดล้อมนั้น โดยสนใจข้อมูลด้านความรู้สึกนึกคิด ความหมาย ค่านิยม อุดมการณ์ของบุคคลและมุ่งทำความเข้าใจปรากฏการณ์และพฤติกรรมของคนในสังคม
ความสำคัญ
ทำให้เกิดความเข้าใจสังคมเกษตรกรรมบนพื้นฐานหรือ
ธรรมชาติของปรากฏการณ์นั้น
เป็นการมองในภาพรวมและกำหนดแนวทางแก้ไขและ
การพัฒนาในด้านการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรได้เป็นอย่างดี
การประยุกต์
ประยุกต์ในการศึกษาองค์ความรู้ภูมิปัญญาการจัดการดินน้ำ ป่า ทะเล ระบบการผลิต การจัดการกลุ่ม องค์กร การพัฒนาผู้นำ
ประยุกต์เพื่อความเข้าใจชุมชนสังคม ท้องถิ่น และกลุ่มเป้าหมายได้อย่างละเอียดลึกซึ้ง
ลักษณะและแบบแผนการวิจัยเชิงคุณภาพ
ลักษณะ
มุ่งเข้าใจ ตีความห้ความหมายแก่ปรากฏการณ์ในทัศนะคนใน
เน้นการนำเสนอข้อมูลโดยการบรรยาย
ให้ความสำคัญกับบริบท
ของปรากฏการณ์และความสนใจในปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์
แบบแผนการวิจัยเชิงคุณภาพ
การวิจัยเชิงปริมาณ มีแบบแผนการวิจัยที่กำหนดไว้แน่นอน (prescriptive design) เริ่มต้นด้วยการอนุมานเพื่อกำหนดสมมติฐานให้คำนิยามแก่ตัวแปรสร้างเครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูล และใช้วิธีการอุปมานเพื่อตอบคำถามการวิจัย
การวิจัยเชิงคุณภาพ มีแบบแผนการวิจัยเชิงยืดหยุ่น ก่อรูประหว่างการศึกษา (emergent design) โดยเริ่มจากการศึกษาข้อมูลในบริบทจริงการตั้งคำถามเก็บรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อสังเคราะห์เป็นข้อสรุปหรือทฤษฎี
11.2 การออกแบบการวิจัยเชิงคุณภาพในการส่งเสริม
และพัฒนาการเกษตร
การกำหนดปัญหา วัตถุประสงค์ กรอบแนวคิด
และสมมติฐานการวิจัยเชิงคุณภาพ
การกำหนดปัญหา
ข้อสงสัยที่นักวิจัยต้องการรู้และนำไปสู่การหา
ทางปฏิบัติเพื่อตอบคำถาม ซึ่งต้องกระทำอย่างมีระบบ ระเบียบ และเชื่อถือได้
วัตถุประสงค์
ค์เป็นส่วนที่จะบอกให้ทราบว่าผู้วิจัยต้องการศึกษาหรือค้นหาคำตอบอะไร
กรอบแนวคิด
เป็นการประมวลความคิดรวบยอดของงานวิจัยว่ามีตัวแปร
อะไรบ้างที่เกี่ยวข้องและมีความสัมพันธ์กันอย่างไร
สมมติฐาน
มีหรือไม่มีก็ได้
การเลือกตัวอย่างในการวิจัยเชิงคุณภาพ
การเลือกตัวอย่างในการวิจัยเชิงคุณภาพมีทั้งการเลือกชุมชน บุคคลตัวอย่างที่จะศึกษา และการเลือกตัวอย่างใช้หลักการเป็นตัวแทนที่ดี หรือการเลือกแบบเฉพาะเจาะจงเพื่อให้ได้ข้อมูลตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย ซึ่งบางกรณีไม่สามารถกำหนดจำนวนกลุ่มตัวอย่างไว้ล่วงหน้าว่าจะเป็นจำนวนเท่าใดแต่จะพิจารณาว่าได้ข้อมูลมาเพียงพอที่จะตอบคำถามหรือตอบโจทย์ในการวิจัยได้แล้วหรือไม่
วิธีการเก็บข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ
การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก
การสัมมนา/การจัดเวทีชาวบ้าน
การสังเกต
การบันทึกประวัติชีวิตบุคคล
การจัดสนมนากลุ่ม
การเก็บข้อมูลแบบผสมผสาน
เครื่องมือ และอุปกรณ์ที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ
แบบสัมภาษณ์
แบบบันทึก
เครื่องมืออื่นๆ เช่น โครงสร้างครอบครัว แผนที่ชุมชน เป็นต้น
อุปกรณ์ เช่น เครื่องบันทึกการสนทนา เครื่องบันทึกเสียง เป็นต้น
11.3 การวิเคราะห์และการนำเสนอผลการวิจัยเชิงคุณภาพในการส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร
การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ
ขั้นตอน
การจัดแฟ้มข้อมูล
การทำดัชนีข้อมูล
การจดบันทึกข้อมูล
ุ6. การทำข้อสรุปชั่วคราว และการกำจัดข้อมูล
การตรวจสอบข้อมูล
การสร้างบทสรุปและการพิสูจน์บทสรุป
การกำหนดกรอบแนวคิดสำหรับการวิเคราะห์
วิธี
การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส อุปสรรค
การสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย
การวิเคราะห์ส่วนประกอบ
การตีความ
การเปรียบเทียบข้อมูล
การอธิบายสาเหตุและการเชื่อมโยงข้อมูล
การจำแนกประเภทข้อมูล
การนำเสนอผลการวิจัยเชิงคุณภาพ
ควรพิจารณาออกแบบให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย
มีความชัดเจน ทั้งในส่วนของส่วนนำ เนื้อเรื่อง และอ้างอิง