ปัจจุบันการวินิจฉัยโรคระบบทางเดินอาหารส่วนต้น ตั้งแต่หลอดอาหาร ไปจนถึงกระเพาะอาหารและลำไส้เล็กส่วนต้น สามารถทำการวินิจฉัยได้รวดเร็วและแม่นยำถูกต้องมากกว่าในอดีต เพราะได้มีการนำเอากล้องส่องตรวจกระเพาะอาหารมาใช้กันอย่างแพร่หลาย ทำให้เห็นภาพภายในของหลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กได้อย่างชัดเจนทางจอโทรทัศน์ ซึ่งเราเรียกวิธีการตรวจนี้ว่า การส่องตรวจทางเดินอาหารส่วนต้น กล้องตรวจชนิดนี้เป็นสายตรวจขนาดเล็กที่พับงอได้ มีแสง และกล้องบันทึกภาพวิดีโอขนาดเล็กอยู่ตรงปลายสาย เพื่อบันทึกภาพนิ่งหรือภาพเคลื่อนไหวระหว่างทำการตรวจ ทำให้การตรวจหาความผิดปกติในส่วนต่างๆ ของทางเดินอาหารดังกล่าว ทำได้ชัดเจนและถูกต้องแม่นยำ และเรายังสามารถใช้อุปกรณ์ประกอบการวินิจฉัยและการรักษาบางชนิดสอดผ่านท่อเล็กๆ ผ่านกล้องตรวจนี้ เช่น สายตัดชิ้นเนื้อเพื่อนำเนื้อเยื่อส่งตรวจทางพยาธิวิทยา สายจี้ห้ามเลือด หรือสายคล้องสิ่งแปลกปลอมที่พลัดเข้าไปในทางเดินอาหาร เพื่อให้การรักษาผู้ป่วยได้อีกด้วย