Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคเบาหวานในหญิงตั้งครรภ์, : - Coggle Diagram

- - - - กระตุ้นเบต้าเซลล์ของตับอ่อน หลั่ง Insulin เพิ่มขึ้น
        
        ส่งผลให้มีการใช้ glucose เพื่อสร้างเนื้อเยื่อไขมันไว้เพื่อใช้เป็นพลังงานของร่างกาย ทำให้น้ำตาลในเลือดต่ำ
    - - ไตรมาส 2 และ 3
        
        รกสร้างฮอร์โมนที่มีฤทธิต้านการทำงานของ Insulin
        
        คือ *HCG (Human Chorionic Gonadotropin) , prolectin,cortisol
        เพิ่มขึ้นตาม GA
- - - - 1) ดัชนีมวลกายมากกว่า 40 กิโลกรัม/ตารางเมตร มีอายุ 35 ปีขึ้นไป
      - 2) มีประวัติเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ในครรภ์ก่อน หรือเคยคลอดบุตรมากกว่า 4,000 กรัม
      - 3)ตรวจพบน้ำตาลในปัสสาวะ
      - 4) มีประวัติโรคถุงน้ำรังไข่
      - 5) มีประวัติบุคคลในครอบครัวเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 2
      - เมื่อพบปัจจัยความเสี่ยงสูงเพียง 1 ข้อ ให้มีการตรวจคัดกรองเบาหวานขณะตั้งครรภ์ตั้งแต่ยืนยันได้ว่าตั้งครรภ์จริง
    - - มีการตรวจคัดกรองเบาหวาน ด้วยการกินน้ำตาล 50 กรัม (50-g glucose challenge test) และตรวจวินิจฉัยด้วยการกินน้ำตาล 100 กรัม (100-g oral glucose tolerance test) เมื่ออายุครรภ์ 24-28 สัปดาห์
    - - 1) อายุน้อยกว่า 25 ปี
      - 2) เป็นเชื้อชาติที่มีการเกิดภาวะเบาหวานต่ำ ได้แก่ เชื้อชาติที่ไม่ใช่ชนพื้นเมืองอเมริกา คนอเมริกาผิวดํา คนอเมริกาเชื้อสายสเปน และคนอเมริกาเชื้อสายเอเชีย
      - 3) น้ำหนักก่อนตั้งครรภ์อยู่ในเกณฑ์ปกติ
      - 4) ไม่มีประวัติญาติสายตรงเป็นเบาหวาน
      - 5) ไม่มีประวัติความทนต่อกลูโคสผิดปกติ
      - 6) ไม่มีประวัติการตั้งครรภ์ และการคลอดที่ผิดปกติ
  - - - ไม่ต้องงด
        
        น้ำงดอาหารมาก่อน และไม่คํานึงถึงเวลาอาหารมื้อสุดท้าย จากนั้นเจาะเลือดตรวจหลังจากรับประทานกลูโคส
        
        แล้ว 1 ชั่วโมง ถ้าระดับน้ำตาลในเลือดมากกว่า 140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร ถือว่าผิดปกติ
  - - - งดน้ำางดอาหารทางปากอย่างน้อย 8 ชั่วโมง แต่ไม่เกิน 14 ชั่วโมงในช่วงกลางคืน แล้วเจาะเลือดตรวจในตอนเช้าขณะอดอาหารหลังจากนั้นให้กินน้ำตาลขนาด 100 กรัม
        
        แล้วเจาะเลือดที่ชั่วโมงที่ 1, 2 และ 3 หลังกินน้ำตาล ซึ่งมีค่าปกติดังนี้ ขณะอดอาหาร 105 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร, 1 ชั่วโมง 190 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร 2 ชั่วโมง 165 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร 3 ชั่วโมง 145 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร (National Diabetes Data Group)
        
        หรือ ขณะอดอาหาร 95 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร 1 ชั่วโมง 180 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร 2 ชั่วโมง 155 มิลลิกรัมต่อ
        เดซิลิตร 3 ชั่วโมง 140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร (ADA, 2016)
        
        การแปลผลค่า OGTT ผิดปกติตั้งแต่ 2 ค่าขึ้นไป ถือว่าผิดปกติ ให้วินิจฉัยว่ามีโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ แต่ถ้าพบว่าค่า OGTT ผิดปกติเพียงค่าเดียว ควรตรวจซ้ำในอีก 1 เดือนต่อมาหรือเมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์ เพื่อวินิจฉัยโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์อีกครั้ง
- - - - ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ พบ 2-4 เท่าของการตั้งครรภ์ปกติ โดยเฉพาะรายที่มีพยาธิสภาพของหลอดเลือดและไต และพบได้บ่อยกว่าหญิงตั้งครรภ์ที่ไม่เป็นโรคเบาหวาน หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะมีความดันโลหิตสูงร่วมด้วยร้อยละ 6.5 และจะเพิ่มอัตราทารกตายปริกําเนิดขึ้น 20 เท่า
        
        แพทย์วินิจฉัย: Moderate risk PIH
        
        ข้อมูลสนับสนุน
        
        คัดกรองหญิงตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงในกลุ่ม High risk factors มากกว่า 1 ข้อ
        
        มีความเสี่ยงในกลุ่ม Moderrate risk factors มากกว่า 1 ข้อ
        
        หญิงตั้งครรภ์มีอายุ 30 ปี
        
        เคยตั้งครรภ์มาแล้ว 12 ปี
        
        แพทย์จึงเริ่มให้ Aspirin 81 mg. /day เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2566
      - การตกเลือดหลังคลอด เนื่องจากมดลูกยืดขยายมากขณะตั้งครรภ์จากทารกตัวโตหรือครรภ์แฝดน้ำ ทําให้หลังคลอดการหดรัดตัวของกล้ามเนื้อมดลูกไม่ดีเกิดการตกเลือดหรือการเสียเลือดจากการฉีกขาดของช่องทางคลอดหรือจากการใช้สูติศาสตร์หัตถการ และในรายที่มีความดันโลหิตสูงที่ได้รับยาแมกนีเซียมหรือในรายที่เจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด ที่ได้รับยายับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก อาจส่งผลให้มดลูกหดรัดตัวไม่ดีหลังคลอด
      - การคลอดยาก เนื่องจากทารกตัวโต มีโอกาสคลอดติดไหล ไม่สามารถคลอดทางช่องคลอดได้ ต้องใช้สูติศาสตร์หัตถการต่างๆ
      - ครรภ์แฝดน้ำ พบร้อยละ 10-20 ของหญิงตั้งครรภ์ที่เป็นเบาหวาน เชื่อว่าน้ำตาลที่สูงผ่านจากมารดาสู่ทารก ทําให้ในร่างกายทารกมีระดับน้ำตาลสูง ทารกจึงถ่ายปัสสาวะมากทําให้มีปริมาณน้ำค่ำมาก
      - การติดเชื้อ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงของกรด-ด่าง ในช่องคลอด ทําให้เกิดการติดเชื้อในช่องคลอดได้ง่าย และนอกจากนี้ยังมีในปัสสาวะมาก เป็นอาหารของเชื้อแบคทีเรีย ทําให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะเพิ่มขึ้นกว่าครรภ์ปกติถึง 3 เท่า ซึ่งการติดเชื้อจะส่งผลกระทบต่อการตั้งครรภ์อาจเกิดภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกําหนด ร่างกายอยู่ในภาวะเป็นกรด เพิ่มโอกาสติดเชื้อของแผลผ่าตัดได้บ่อยกว่าหญิงหลังคลอดที่ไม่เป็นเบาหวาน
      - การแท้งบุตร มักพบในรายที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ใกล้เคียงปกติในระยะ 7 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์ (Gilbert, 2011) และมีการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงอวัยวะในอุ้งเชิงกรานผิดปกติ เกิดผลกระทบต่อมดลูก ทารกขาดออกซิเจน เกิดภาวะแท้ง
  - - - ทารกในครรภ์ขาดอาหารและออกซิเจน เนื่องจากการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดบริเวณมดลูกและรก ทําให้อาหารและออกซิเจนไปสู่ทารกน้อย ทําให้ทารกมีขนาดเล็กกว่าอายุครรภ์ ซึ่งพบมากกว่าปกติ 2 เท่า
      - ทารกตัวโต เนื่องจากกลูโคสจากมารดาผ่านรกสู่ทารกในครรภ์ทําให้ระดับน้ำตาลในเลือดทารกสูงกว่าปกติ ไปกระตุ้นให้ตับอ่อนของทารกผลิตอินซูลินมากกว่าปกติ มีการสร้างโปรตีน ไขมัน และไกลโคเจนเพิ่มขึ้น ทําให้ทารกตัวโต ซึ่งพบได้สูงในหญิงตั้งครรภ์ที่เป็นเบาหวานเป็นสาเหตุทําให้เกิดการคลอดติดไหล่ การคลอดยากได้บ่อย เสี่ยงต่อทารกได้รับอันตรายระหว่างการคลอด
      - ทารกมีความพิการแต่กําเนิด พบได้ประมาณร้อยละ 5-10 ความพิการที่พบได้บ่อย คือระบบหัวใจและหลอดเลือดรองลงมา ระบบกระดูก และระบบประสาท ส่วนมากเป็นที่กระดูกสันหลังและแขนขา อาจพบทารกไม่มีกระดูกก้นกบ ขาสั้น และความผิดปกติของระบบประสาทไขสันหลัง (neural tube defects) มากที่สุด พบภาวะไม่มีเนื้อสมอง (anencephaly) สูงเป็น 5 เท่าของมารดาปกติ
      - ภาวะหายใจลําบาก เกิดจากการพัฒนาของปอดทารกที่น้อยกว่าปกติ ซึ่งเชื่อกันว่าเกิดจากการที่อินซูลินไปยับยั้งสารคอร์ติซอลซึ่งเป็นตัวที่ไปกระตุ้นการสร้างสารเซอร์แฟคแตนที่ถุงลม ทําให้ทารกเกิดภาวะหายใจลําบากแรกคลอด
      - น้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด พบได้ร้อยละ 20-40 ในหญิงตั้งครรภ์ที่เป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะวินิจฉัยเมื่อพบระดับน้ำตาลในเลือดของทารกคลอดครบกําหนดต่ำกว่า 40 มิลลิกรัม/เดซิลิตรและน้อยกว่า 25 มิลลิกรัม/เดซิลิตรในทารกคลอดก่อนกําหนด จากการที่ขณะอยู่ในครรภ์ทารกได้รับน้ำตาลจากแม่ในปริมาณที่มาก ตับอ่อนจึงสร้างอินซูลินออกมามากแต่เมื่อคลอดออกมาทารกไม่ได้รับน้ำตาลจากแม่แล้ว ซึ่งอินซูลินยังมีมากในกระแสเลือดทารก จึงเกิดภาวะน้ำตาลต่ำได้ ซึ่งจะมีอาการหนาวสั่น เขียว ร้องครางเสียงแหลม เหงื่อออกและชักได้ หากน้ำตาลต่ำมากๆ ในระยะเวลานาน สมองจะถูกทําลาย ดังนั้นจึงต้องให้การรักษาทารกทุกรายที่มีระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่า 40 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
- - - - Elderly pregnancy / prenancy in advanced maternal age
        
        การตั้งครรภ์ในสตรีอายุมาก หมายถึง การตั้งครรภ์เมื่อสตรีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป
- - - - พาหะธาลัสซีเมีย
        
        โรคติดต่อทางพันธุกรรม
        
        คัดกรอง OF กับ DCIP ก่อนอายุครรภ์ 16 สัปดาห์
        
        ผลคัดกรองธารัสซีเมีย
        OF Positive DCIP Positive
        Hb.Typing A2A,A2=3.2,MCV=81.8
        
        Alpha Thalassemia 2 trait