Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Historia 2(recuperacion) - Coggle Diagram

- - - - Humanismoa kultura korronte bat izan zen, aurrekariak XIV. mendean izan zituena eta XV. eta XVI. mendeetan bete-betean garatu zena, Italiar penintsularen iparraldeko hiri-estatu aberatsetan, non ekonomia garatze bidean baitzegoen eta ondare artistikoa oso aberatsa baitzen.
      - Testuinguru horretan, humanistek munduaren ikuspegi antropozentrikoa garatu zuten
        
        Antzinaroa berreskuratzea
        
        Francesco Petrarca eta Boccaccio humanistei jarraituz, Antzinaroaren ezagutza sustatu zen, pentsamendu klasikoa eta kristau balioak uztartu nahian
        
        Ezagutzarekiko zaletasuna
        
        Humanisten ustez, norberaren izen ona ez zegoen soilik aberastasunaren eta boterearen baitan; kulturak ere balio handia zuen
        
        Antropozentrismoa
        
        Gizakia zen gertakari historikoen protagonista. Horregatik, Erdi Aroko ideiekin alderatuta, korronte INDIBIDUALISTA izan zen
      - humanistak mezenasen babesa izan zuten
        
        Pertsona boteretsu eta aberatsak ziren, eta kultura eta arte jarduerak bultzatzen zituzten
      - Aipatutako hirietako batzuetan, ideia berrien garapena sustatzeko akademiak sortu ziren
      - beste hainbat humanista handi nabarmendu ziren
        
        Tomas Moro
        
        Boterearen aurrean, kontzientzia indibiduala defendatu zuen.
        
        Cisneros kardinala
        
        Alcalá de Henaresko Unibertsitatea sortu zuen, eta ahaleginak egin zituen Gaztelan humanismoak kristau izaera sendoa izan zezan
        
        Rotterdamgoa
        
        Bere garaiko gizartearen ajeak kritikatu zituen, bereziki Elizarenak, eta gizabanakoaren hautatzeko eskubidean oinarritutako erreformak bultzatu zituen.
    - - INPRENTA
        
        Humanismoaren ideiak eta Aro Modernoaren jakintza Erdi Arokoak baino azkarrago hedatu ziren
        
        1440 inguruan, Johannes Gutenbergek, tipo mugikorren bidezko inprenta asmatu zuen
      - EZAGUTZA ZIENTIFIKOA
        
        Errenazimentuan, inguruan zuten mundua ezagutzeko interesa agertu zuten pentsalariek eta ikertzaileek, prozesu naturalak ulertzeko ahaleginean
        
        naturako fenomenoen azalpen arrazoitu bat deduzitu eta horien frogantza enpirikoa eman nahi zen, esperientziaren eta esperimentazioaren bidez
        
        Zientziaren esparruan, eraldaketa handienak izan zituzten jakintza arloak honako hauek izan ziren
        
        Geografia
        
        Lurraren esferikotasuna egiaztatu zen eta kartografia modernoa sortu zen. Horri esker, mapak egin ziren
        
        Astronomia
        
        Teoria heliozentrikoa nabarmendu zen: Nikolas Koperniko poloniarrak 1543an formulatu zuen, eta ikuspegi geozentrikoa hankaz gora jarri zuen
        
        Medikuntza
        
        Ikerketa klinikoen aurkako jarrera oso hedatua zegoen arren, hainbat aurrerapen egin ziren
  - - - Euste elementu klasikoen itzulera
        
        Grekoerromatar ordenetan oinarritutako zutabeak erabili zituzten
      - Arkitektura zibilaren loraldia
        
        Elizak eraikitzeari jarraitu zitzaion, baina eraikin zibilek garrantzi handiagoa hartu zuten; esaterako, ospitaleek eta jauregiek.
      - Eraikuntzen ikuskera
        
        Gizakiaren neurrira egokitu ziren, formen eta proportzioaren arteko oreka bilatuz
      - Erromatar estalkien erabilera
        
        Erdi puntuko arkua, kanoi ganga eta kupula erabiltzen hasi ziren ostera, eraikin askotan arkitrabearekin batera eta elementu horrekin uztarturik.
      - Quattrocentoa
        
        XV. mendeko arkitektura errenazentistak espazio harmoniatsuak sortu nahi izan zituen, ikerketa matematiko eta geometrikoetan oinarrituta
      - Cinquecentoa
        
        XVI. mendean, aita santuen mezenasgoari esker Erroman egindako arkitektura nabarmendu zen
    - - (gaietan aniztasun handiagoa) ezaugarriak
        
        Konposizio orekatu eta harmoniatsuak
        
        irudiak antolatzeko moduak ez zuen hautsi behar pinturaren oreka harmoniatsua
        
        Proportzioaren
        
        lanketa edertasunaren oinarrizko iturri gisa eta giza irudiaren ezagutza sakona, eta zehaztasuna irudikapenean
        
        Sakontasunaren bilaketa
        
        artistek perspektibaren teknika ikertu eta garatu zuten
        
        Argiaren erabilera
        
        gune argitsuak eta itzalpean daudenak marrazteko, bolumenen irudikapena hobetze aldera
      - Quattrocentoa
        
        XV. mendean, pintoreek bolumena eta perspektiba landu zituzten
      - Cinquecentoa
        
        XVI. mendean, pinturako maisu handiak agertu ziren. Venezian, ezaugarri bereziak zituen eskola bat sortu zen, kolorea, mugimendua eta naturako paisaiaren irudikapena lehenesten zituena
    - - Eskulturan, neurri batean jarraipena eman zitzaion naturalismo gotikoari, baina, zalantzarik gabe, eragin nagusia eskultura klasikoarena izan zen
      - Askotariko materialak, eta bereziki marmola, brontzea eta zura; batik bat eskultura erlijiosoetan erabiltzen zen zura
      - Quattrocentoa
        
        XV. mendean, eskultura gune nagusia Florentziako hiria izan zen.
      - Cinquecentoa
        
        XVI. mendean, Florentziaz gain, Erroma ere eskultura gune garrantzitsua bihurtu zen. Orduko jenio handia Michelangelo izan zen; arkitektoa eta pintorea izateaz gain, eskultore gisa ere nabarmendu zen
  - - - INPERIO SANTUA
        
        Inperio Santuan, zenbait pintorek italiar pinturaren kontzeptuak eta Flandesen garatutakoaren ezaugarriak uztartu zituzten
      - FRANTZIA
        
        Arkitektura nabarmendu zen, eta hainbat jauregi eta gaztelu eraiki ziren, Parisko Louvre jauregia eta Bloiseko gaztelua kasu
      - FLANDES
        
        XV. mendean, berrikuntza handienak pinturak ekarri zituen, flandestar primitiboak deitu ohi zaien artisten taldeari esker. Haien estiloaren bereizgarri nagusiak irudien errealismoa eta xehetasunak irudikatzeko ardura izan ziren
      - ERRENAZIMENTUA ESPAINIAN
        
        ARKITEKTURA
        
        Hispaniar erresumetan, Errenazimentuko artea eta Gotikoa elkarrekin bizi izan ziren XV. eta XVI. mendeetan zehar
        
        Estilo platereskoa
        
        Platereskoa XV. mendearen eta XVI. mendeko lehen laurdenaren artean garatu zen, eta haren ezaugarri nagusia dekorazio oparo eta xehetasunez betea zen
        
        Estilo klasiko edo purista
        
        Estilo purista Karlos V.aren erregealdian ohikoena izan zen, Italiako Errenazimentuko eredu klasikoak nagusitu zirenean.
        
        Estilo herrerarra
        
        Estilo herrerarra Filipe II.aren erregealdian garatu zen. Joera artistikoetan, aldaketa nabarmena gertatu zen
        
        ezaugarriak
        
        Eraikuntza soilak eta apaindura gutxikoak: horma eta fatxadetako dekorazioa desagertu zen
        
        Arkitektura elementu klasikoen erabilera: zutabeak, arkuak, gangak eta kupulak
        
        Forma geometrikoen erabilera: kuboa, piramidea eta esfera
        
        Estilo hau arkitekto batekin eta eraikuntza batekin lotzen da: Juan de Herrerarekin eta Escorialeko monasterioarekin
        
        PINTURA
        
        Haren pinturaren ezaugarriak honako hauek dira
        
        Irudi luzangen erabilera
        
        Argi kontraste bortitzak
        
        Kolore indartsu eta hotzak
        
        Pintzelkada zalua
        
        ESKULTURA
        
        hiru esparru handi izan ziren
        
        errege eskultoreek egindakoa, hilobi eskultura eta irudigintza erlijiosoa
        
        ezaugarri nagusiak
        
        Zur polikromoa erabiltzea, irudiei errealismoa emateko
        
        Eskultura multzoak erretauletan antolatzea
  - - - bandoen gerra amaitu zenean aurrerapen handia gertatu zen hango ekonomian, demografian eta aurrerapen horrek loraldi artistiko, kultural eta intelektuala ekarri zuen berarekin
      - Emakumearen eginkizuna
        
        Errenazimentuko humanismoaren bultzadaz aldatuz joan zen pentsamoldea, eta aldaketa horrek isla nabarmena izan zuen euskal emakumeen eginkizunean
      - Euskaraz inprimatutako lehen liburua
        
        Euskara XVI. mendetik aurrera erabiltzen hasi zen alfabeto latindarra, idatzizko hizkuntza modura garatzen hasi zenean. Bernart Etxepareren Linguae Vasconum Primitiae izan zen
    - - Garai hartako burgesiako euskal pentsalari humanistek ekarpen bereziki garrantzizkoak egin zituzten
        
        Frantzisko Vitoriakoa (1483-1546 )
        
        Pertsonaren duintasuna eta arazo moralak izan ziren Vitoriaren pentsamendu humanistaren ardatzak
        
        Joanes Huarte San Joan (1529-1588)
        
        1575ean argitara eman zuen Juan Huartek bere liburu bakarra, Exámen de Ingenios, Inkisizioak 1583an debekatua, materiaren eta espirituaren, gorputzaren eta arimaren arteko jarraitutasuna frogatzeko asmoa zuela iritzita
        
        Martin Azpilikueta (1491-1586)
        
        Martin Azpilikueta egile polifazetikoa izan zen. Entsegu ugari argitaratu zituen. XVIII. mendetik aurrera garatu zen ekonomia modernoaren oinarrizko ideiak finkatu zituen bere lanen bidez
- - - - Gizarte egitura Erdi Arokoaren modukoa zen, eta, batez ere, pribilegioetan oinarritzen zen gizarte taldeen banaketa.
      - HIRU ESTAMENTUAK
        
        Kleroak
        
        Oraindik ere pribilegioak zituen, hala nola hamarrenak kobratzen zituen eta bere justizia propioa zuen, eta, nobleek bezala, erregeari ez zion zergarik ordaintzen, non eta gorteetan hala egitea erabakitzen ez bazuten
        
        nekazariak
        
        herritar gehien-gehienak haien azpitik zegoen estamentu xumekoak ziren, eta batez ere nekazariak ziren —nekazaritza eta abeltzaintza ziren jarduera nagusiak. estamentu horretakoak ziren, halaber, eskulangileak, merkatariak, sendagileak, juristak...
        
        Nobleek
        
        ez zuten lanik egiten, uste baitzen haiek eskulana egitea ez zela duina eta monarkari bakarrik ordaintzen zizkioten zergak. Noble garrantzitsuenek feudoak zituzten, eta haietako jaunak ziren: herritarrei zergak kobratzen zizkieten, eta justizia administratzen zieten
      - Gizarte mugikortasun txikia
        
        Jaiotzen zen estamentuaren baitakoak ziren gizabanakoaren pribilegioak. Ez zen ohikoa gizartean gora egitea eta gizarte maila batetik bestera igarotzea
      - PRIBILEGIO KOLEKTIBOAK: HIRIAK
        
        jauntxo batek izan ohi zituen pribilegio berberak jaso zituzten hiriek errege-erreginengandik, hala nola zergak kobratzea, monopolioez gozatzea eta justizia administratzea beren jurisdikzioko herrietan
    - - Horren erakusle izan ziren ezegonkortasun soziala eta politikoa —nobleen arteko gatazka armatuak, herritar bandoen arteko indarkeria, errege-erreginen eta jaun feudalen kontrako matxinadak...— eta estamentu parlamentuak eta gorteak sortu izana
      - Erdi Aroaren amaierako Europa
        
        monarkia konposatuak sortzen ziren: erreinu guztiek botere bera zuten, eta beren legeak eta erakundeak mantentzen zituzten.
        
        entitate politiko independente batzuk, erreinu balira bezala jokatzen zutenak; Burgundiako eta Austriako dukerriak, adibidez
        
        Germaniako Erromatar Inperio Santua barne koherentzia gutxiko entitate politiko bat zen. Enperadore tituluak prestigioa ematen zuen, benetako boterea baino gehiago
    - - Erlijiozkoak
        
        Intolerantzia garaia izan zen, eta juduen eta musulmanen kontra jazarraldi asko izan ziren, bai eta kristauen arteko gerrak ere
      - Gizartekoak
        
        Hirugarren estamentua anitzagoa eta konplexuagoa zen, hirien hazkundearen ondorioz. Burgesia aberastu egin zen eta eragina izatea lortu zuen, eta soldatapeko lanak gora egin zuen
      - Kulturalak
        
        Estilo artistiko berriak agertu ziren, hala nola errenazentista, bai eta korronte kultural berriak ere; horietan humanismoa nabarmendu zen
      - Politikoak
        
        Pribilegioak eta estamentu parlamentuak, gorteak eta halako erakundeak desagertu ez baziren ere, monarkiek botere handiagoa eskuratu zuten
      - Ekonomikoak
        
        Eskulangintzak, merkataritzak eta finantza jarduerek goraldi handia izan zuten, merkataritza jarduerak eta monetaren erabilera hedatu eta areagotu egin ziren
    - - Aurkikuntza geografikoak izan ziren XV. eta XVI. mendeetako gertaera historiko nabarmenetako batzuk
      - EKONOMIKOAK
        
        Urrea eta zilarra behar zen dirua fabrikatzeko, eta bazegoen, halaber, Ekialdetik ekarritako produktuen mendekotasuna
      - DEMOGRAFIKOAK
        
        Behe Erdi Aroko geldialdi demografikoaren ostean, populazioak gora egin zuen, eta, hala, handitu egin zen metal preziatuen eta Ekialdeko produktuen eskaera
      - POLITIKOAK ETA ERLIJIOSOAK
        
        Islama indartsu zegoen otomandarrei esker; horrenbestez, horren kontrako borrokan oinarritzen ziren faktore hauek, eta garrantzi handia izan zuten iberiar erreinuetan
      - SOZIOLOGIKOAK
        
        Faktore soziologikoek zerikusia zuten espiritu errenazentistarekin eta ezagutzeko eta esploratzeko grinarekin
      - ZIENTIFIKOAK ETA TEKNIKOAK
        
        Itsasontzi mota berriak erabilita —naoak, karabelak...—, aurrerapen handiak izan ziren nabigazioan. Gainera, geografo askok pentsatzen zuten Lurra biribila zela, eta ez laua, lehenago uste zuten bezala
  - - - Monarkia autoritarioak, XV. eta XVI. mendeetan
      - OGASUNA ETA ARMADA
        
        Ezegonkortasunak eta tronua atxikitzeko beharrak hartaratuta, errege armada egonkorrak sortu zituzten errege-erreginek, nobleen, Elizaren eta hirien mende ez egoteko
        
        Gastu itzel hori ordaintzeko, errege ogasunek, monarkien sistema administratibo eta militarrari eusteko dirua biltzearen ardura zutelarik, beren baliabide ekonomikoak areagotu zituzten, zergak sortuz eta burgesia aberatsenari maileguak eskatuz
      - ERREGE GORTEA ETA ERRESUMEN ADMINISTRAZIOA
        
        Gero eta oparoagoak ziren ogasun baliabideak eta baliabide militarrak hobeto kudeatzearren, monarkien administrazio egitura konplexuagoa bihurtu zen
        
        Langileen kopurua hazi egin zenez, monarkiaren zerbitzura jarri ziren ikasketak zituzten hainbat burges eta behe nobleziako kide. Errege kontseilu eta idazkaritzen moduko erakundeetan jardun ziren, errege-erreginei gobernu lanetan laguntzen
        
        Matxinada
        
        Elizak eta hiriek ez zioten matxinatzeari utzi, errege-erreginen aginpidea hedatzearen aurka zeudelako
        
        errege-erreginek beren boterea bermatu zuten estamentuena kontrolpean edukita, edo bien interesak uztartuz
        
        Elizako goi kargudunen izendapenean parte hartzeko boterea eskuratu zuten
        
        Monarkiak udal gobernuen hautaketan zuen kontrola estutu egin zen, alkate eta magistratuen izendapenean esku hartuz
        
        estamentuei gutxiagotan deitzen zieten gorte eta parlamentuetara
      - MONARKIA AUTORITARIOEN MUGAK
        
        Aginpide handiagoa izanagatik, errege-erreginek ez zuten inola ere beren borondatea inposatzen
        
        Monarkek artean behar zituzten nobleak, elizgizonak, hirietako burgesia eta estamentu gorteak beren agindupeko lurren egonkortasuna mantentzeko, gobernatzea bermatzeko eta baliabideak lortzen jarraitzeko. Testuinguru horretan, garrantzitsua izan zen sektore horiek beren pribilegioak mantentzea eta gobernu lanetan sartzea
    - - EKONOMIA
        
        Ekonomiaren ikuspegitik, Aro Modernoko Europak landakoa izaten jarraitu zuen, eta lurra zuen bizibide nagusia (nekazaritza eta abeltzaintza)
        
        XV. mendetik aurrera, artisautzak, eta batez ere merkataritzak, gero eta garrantzi handiagoa hartu zuten. Prozesu horrek, biztanleria hazten ari zen testuinguru batean
        
        Merkatuen eragina etengabe handitu zen. Horietan, lurrak, salgaiak —nekazaritzakoak eta artisautzakoak— eta kapitalak —diru maileguak— trukatzen ziren, eta langileak kontratatzen ziren. merkatu horien funtzionamenduan faktore nagusia ez zen eskaintza eta eskaria, baizik eta gizartearen indar politiko eta ideologikoak
      - GIZARTEA
        
        estamentu pribilegiodunak zeuden (noblezia eta kleroa) eta, bestetik, pribilegiorik gabeko estamentua zegoen (hirugarren estatua)
        
        Hirugarren estatua
        
        ugariena zen, eta gehien eraldatu zena aldaketa ekonomikoen ondorioz; aldaketa horiek, gainera, estamentu barruko bereizketa areagotu zuten, kideen aberastasunaren arabera
  - - - Iberiar penintsulan bost erresuma zeuden, eta horietako bitan, Aragoi eta Gaztelako koroetan, familia bereko kideek agintzen zuten: Trastamara familiakoek
      - Fernando II.ak 1479an jarauntsi zuen Aragoiko tronua. Elisabet I.ak, berriz, Gaztelakoa bereganatu zuen
      - Elisabet eta Fernandoren ezkontza Espainia modernoaren hazia izan zen, eta monarkia katolikoaren —hispaniar ere deitutakoaren— oinarriak ezarri zituen
      - Monarkia berria batasun dinastiko edo pertsonala izan zen, errege baten eta erregina baten arteko ezkontzaren emaitza izan baitzen, eta ez erresumen bat egitea. Beraz, monarkia konposatu bat izan zen: koroa bakoitzak bere ikur, lege, erakunde eta mugei eutsi zien, eta erresuma baten mendekoak kanpotartzat hartuak ziren bestean
    - - MONARKIA ETA ESTAMENTUAK
        
        Eliza
        
        Errege-erregina Katolikoek lortu zuten aita santuak Elizaren goi kargudunen izendapenean esku hartzeko eskubidea ematea, eta erregea ordena militarren maisu izendatua izatea jaurerriak izanik nola Aragoin hala Gaztelan
        
        Noblezia
        
        Errege-erregina Katolikoek jaurerriak konfiskatu zizkieten Joanaren alde agertu ziren nobleei, baina, beharrezkoa izan zutenean, nobleziaren babesa lortzen saiatu ziren
        
        Fernando II.ak Guadalupeko epaia eman zuen (1486), Kataluniako jopuak usadio feudal gaiztoetatik askatzen zituena
        
        Hiriak
        
        Gaztela
        
        Errege boterearen ordezkari ziren, eta erresumako udalak eta lurraldeak kontrolpean izaten zituzten
        
        Aragoi
        
        berriz, Fernando II.ak bere autoritatea ezarri zuen zenbait hiri garrantzitsutan; Bartzelonan eta Zaragozan, kasurako
      - POLITIKA ERLIJIOSOA
        
        Errege-erregina Katolikoek akaso erlijioaren eremuan erabili zuten indar handienaz beren autoritatea, batasun erlijiosoko politika bat bultzatuz
        
        Inkisizioa Erdi Aroan ere bazen, aita santuaren agintepean heretikoei jazartzeko, izan zen gutxiengo erlijiosoen batasun, zaintza eta errepresio prozesuan
        
        juduak beren erresuma guztietatik kanporatu zituzten eta baztertuak izan ziren, «marrano» deituak izatera iritsi arte
        
        Sefardiak, Iberiar penintsulatik kanporatutako juduak, oso komunitate aktiboak ziren ekonomikoki eta kulturalki
      - MONARKIA ETA HISPANIAR ERRESUMAK
        
        lehen aldiz erresuma guztietan administrazio organo komunak ezarri zituzten: aipatutako Inkisizioaren eta ordena militarren kontseiluak, eta Inkisizioa bera, monarkiaren lurralde guztietan baitzegoen
        
        erregea lurraldean oso denbora gutxi egoten zenez, Aragoiko Kontseilua eratu zen (1494), Koroak erresumekin zituen arazoak kudeatzeko
        
        Gaztelako Koroan, erreformak sakonagoak izan ziren. Korrejidoreen presentzia hedatzeaz gain, garrantzitsuenak honako hauek izan ziren
        
        1476an, Ermandade Santua eratu zuten, bideak bidelapurretatik babesteko
        
        Valladolid (1480) eta Granadako (1504) auzitegiak sortu ziren, eta horrek justizia administrazioa zentralizatzen lagundu zuen
        
        Gaztelako Kontseilua Erdi Arotik jarauntsitako erakunde bat da
    - - monarkiak kanpo politika eraginkorra garatu zuen eta agindupeko lurralde gehiago bereganatu zituen
      - Errege-erregina Katolikoek aliantzak egin zituzten, beren seme-alabak beste erresuma batzuetako oinordekoekin ezkonduz . Helburu nagusiak ziren Portugalekin bakean jarraitzea eta loturak indartzea merkataritza harreman handiak zituzten lurraldeekin
      - Azkenik, Gaztelaren Atlantikorako hedapena hasi zen, Kanarien behin betiko konkistarekin (1496) eta Amerikaren aurkikuntzarekin (1492).
  - - - Portugaldarren itsas esplorazioek haien monarkiaren babesa izan zuten, eta, arlo horretan, Henrike Nabigatzailea nabarmendu zen, Sagresko Nautika eta Kartografia Eskolaren sortzailea
    - - urtea baino lehen, Amerikako lurraldeetan herri eta kulturen aniztasun handia zegoen
      - Aztekek inperio bat sortu zuten Erdialdeko Amerikan; hiriburua Tenochtitlán zuen —gaur egungo Mexiko Hiria—, eta beste herri batzuk menderatu zituzten, zergak eta kontrol militar zurruna ezarriz
      - Maien zibilizazioa antzinakoena zen, eta konkistatzaileak iristean jada gainbeheran
        zegoen. Hiri-estatutan antolatuta zegoen, eta horiek konfederazioak osatzen zituzten. Jarduera ekonomiko nagusiak nekazaritza eta merkataritza ziren
      - Inken kulturak Andeetan inperio bat eraiki zuen, inguruetako beste zenbait herri menderatzen zituena. Probintziatan antolatu zen, eta haietan buru enperadore edo inkaren agindupeko gobernadore bat izaten zen
      - Bestalde, tributan antolatutako herriak ere baziren, lurralde txikitan hedaturik. Gehienak ehiztariak eta biltzaileak ziren
    - - Portugaldarren esplorazioekin eta Amerikaren aurkikuntzarekin zerikusi handia izan zuen aurretiko gertakari batek: Kanaria uharteen aurkikuntzak eta konkista
      - Kanaria uharteak aurkitzean, Portugalen eta Gaztelaren arteko lehia ekarri zuen, uhartediaren kontrola lortzeko
      - Kristobal Kolonen aurkikuntzarekin batera gertatu zen okupazioa. Beraz, Amerikaren konkista eta kolonizaziorako saiakuntza moduko bat izan zen
    - - Amerikaren aurkikuntza Kolonekin loturik dago. Ez dakigu nongoa zen, baina jakina da eskarmentu handiko nabigatzailea zela;
      - Ekialderako ibilbide berri bat bilatzeko egitasmoa ondu zuen: mendebalderantz nabigatzea, Afrika inguratu beharrik gabe
      - Azkenean, 1492ko apirilean, errege-erreginek Santa Feko Kapitulazioa sinatu zuten Kolonekin
    - - Kristobal Kolon 1492ko abuztuaren 3an itsasoratu zen. Espedizioak Atlantikoa zeharkatu zuen eta 1492ko urriaren 12an Bahametako Guanahaní uhartera iritsi zen
      - Hiru hilabete igarota, Iberiar penintsulara itzultzeko itsasoratu zen ostera, Asiako kostaldera iritsi zela sinetsita. Horregatik, lurralde haiei «Mendebaldeko Indiak» izena eman zien, Gerora, Kolonek beste hiru bidaia egin zituen
      - Errege-erregina Katolikoak saiatu ziren aurkitutako lurraldeak okupatzeko eskubidea legitimatzen, baina Portugal horren aurka agertu zen. Hori dela kausa, Tordesillasko Ituna sinatu zen (1494), planeta bi eragin eremutan banatzen zuen lerro bat markatu zuena