Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะแทรกซ้อนหลังการได้รับยาเคมีบำบัด, เคมีบำบัดที่ใช้ในการรักษามะเร็ง…

- - - - 1)ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำเล็กน้อย (mild neutropenia) คือภาวะที่ทำา ANC อยู่ระหว่าง 1,000-1,500 เชลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร
      - 2) ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำปานกลาง (moderateอยู่ระหว่าง 500-1,000 เซลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร500 เซลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร)
      - 3) ภาระเม็ดเลือดขาวต่ำมาก (severe neutropenia) คือภาวะที่ค่า ANC น้อยกว่า 500 4)ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำมากที่สุด (Very severe neutropenia ) คือภาวะที่ค่า ANC น้อยกว่า 100 เชลล์/ลูกบาศก์มิลลิเมตร
  - - - 7.1 สังเกตและประเมินอาการของการติดเชื้อ เช่น มีไข้ หนาวสั่น อ่อนเพลีย มีเสมหะ ไอ เจ็บคอ เยื่อบุช่องปากเป็นแผล ผิวหนังอักเสบ ถ่ายเหลว ปัสสาวะแสบขัดสีขุ่นรวมทั้งติดตามผลตรวจทางห้องปฏิบัติการที่เกี่ยวข้อง
      - 7.2 ตรวจสอบสัญญาณชีพของร่างกาย หากใช้และเกิดภาวะ febrile neutropenia
        ให้รีบรายงานแพทย์เพื่อพิจารณาให้ยาปฏิชีวนะโดยเร็วที่สุด
      - 7.3 ติดตามการปฏิบัติการดูแลของผู้ดูแลเกี่ยวกับการดูแลความสะอาดของร่างกาย การล้างมือ การประกอบอาหาร การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การนอนหลับ พักผ่อนและการดูแลความสะอาดของสิ่งแวดล้อมรอบเตียง
- - - - 2.2 ปอด: ไอ มีเสมหะ หายใจหอบเหนื่อย หนาวสั่น และหากมีไข้ร่วมด้วย ควรรีบพามาพบแพทย์
      - 2.3 ทางเดินปัสสาวะ: ปัสสาวะสีเข้ม ขุ่น
      - 2.1 ช่องปากและลำคอ : มีแผล ฝ้าขาวในช่องปาก กลืนลำบาก เจ็บคอหากพบอาการเหล่านี้ควรแปรงฟันให้สะอาด บ้วนปากด้วยน้ำเกลือสม่ำเสมอ และดื่มน้ำมาก ๆ
      - 2.4 ผิวหนังทั่วไป รวมถึงผิวหนังบริเวณรอบทวารหนัก: มีรอยแตก อาการปวด บวม แดงร้อน หรือแผลอักเสบ หากมีอาการเหล่านี้ ควรดูแลแผลให้แห้งสะอาด ตัดเล็บผู้ป่วยให้สั้น และรักษาความชุ่มชื้นของผิวหนัง
    - - 4.4 ปวดหรือกดเจ็บบริเวณโพรงไซนัส
      - 4.5 ปัสสาวะแสบขัด หรือมีสีขุ่น มีเลือดปน
      - 4.3 อาการไอ เจ็บคอ เยื่อบุช่องปากอักเสบ
      - 4.6 ปวดศีรษะ โดยเฉพาะเมื่อมีอาการร่วมกับอาการคอแข็ง
      - 4.2 ท้องเสียหรือถ่ายเหลว
      - 4.7 ผิวหนังและข้อมีลักษณะอักเสบ บวม แดง ร้อน และกดเจ็บ
      - 4.1 อาการหนาวสั่น
  - - - วัยก่อนเรียนควรนอนหลับประมาณ 11-14 ชั่วโมง/วัน
      - วัยเรียนควรนอนหลับประมาณ 9-12 ชั่วโมง/วัน
      - วัยทารกควรนอนหลับประมาณ 13-20 ชั่วโมง/วัน
      - วัยรุ่นควรนอนหลับประมาณ 8-10 ชั่วโมง/วัน
- - - - 1.1 ดูแลความสะอาดปากและฟันของผู้ป่วยเด็กเวลาเช้าภายหลังตื่นนอน หลังอาหารทุกมื้อ และก่อนนอน ด้วยแปรงสีฟันที่มีขนอ่อนนุ่มและมีขนาดเหมาะสมกับช่องปากของผู้ป่วยเด็กแปรงฟันเบา ๆ ให้ถูกวิธีเพื่อป้องกันการเกิดแผล และอมบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ(normal saline) หลังแปรงฟันนานอย่างน้อย 1-2 นาทีเพื่อช่วยให้ฟันสะอาดมากขึ้น ไม่ควรใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอลล์ เพราะจะทำให้ช่องปากและคอแห้งระคายเคือง
      - 1.2 งดอาหารที่เย็นจัด ร้อนจัด อาหารรสเผ็ด หรืออาหารที่มีรสเปรี้ยว เพราะจะทำให้เกิดแผลได้
      - 1.3 ดูแลให้ผู้ป่วยเด็กดื่มน้ำบ่อยๆ เพื่อให้ปากชุ่มชื้น และทาวาสลีนหรือลิปมันบ่อย ๆ เพื่อให้ริมฝีปากชุ่มชื้น
      - 1.4. สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงภายในช่องปากของผู้ป่วยเด็กอยู่เสมอ และรายงานแพทย์หากพบอาการผิดปกติ
    - - การประเมินภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบ
        
        0= เยื่อบุช่องปากปกติ ไม่มีอาการอักเสบหรือเป็นแผล
        
        1= เยื่อบุช่องปากเริ่มมีสีแดง มีแผลแต่ไม่มีความปวด หรือเริ่มมีอาการเจ็บในปากเล็กน้อย
        
        2=เยื่อบุช่องปากมีสีแดง มีอาการบวม ปวดหรือมีแผล สามารถรับประทานอาหารธรรมดาหรืออาหารอ่อนได้
        
        3=เยื่อบุช่องปากมีอาการบวม ปวดหรือมีแผล รับประทานอาหารเหลวหรือน้ำได้
        
        4=เยื่อบุช่องปากอักเสบอย่างรุนแรงจนไม่สามารถรับประทานอาหาร หรือน้ำทางปากได้ ต้องได้รับอาหารทางสายให้อาหารหรือทางหลอดเลือดดำแทน
- - - - 7.1 จัดสิ่งแวดล้อมเพื่อลดการรบกวนการนอนหลับของผู้ป่วยเด็ก เช่น ไม่พูดคุย เสียงดัง ดูแลความสะอาดสิ่งแวดล้อมไมให้มีกลิ่นบริเวณรอบเตียงผู้ป่วย
      - 7.2 ช่วยเหลือในการทำกิจกรรมประจำวันเพื่อสงวนพลังงานของเด็ก เช่นการช่วยทำความสะอาดร่างกาย การแต่งตัว ช่วยเหลือในการเคลื่อนไหว ช่วยป้อนอาหารและน้ำจัดหาอาหารที่มีประโยชน์ที่ผู้ป่วยชอบและไม่ขัดต่อแผนการรักษา
      - 7.3 ช่วยประคับประคองจิตใจ เปิดโอกาสให้ระบายความรู้สึก
- - - - 2.1 ภาวะขาดน้ำระดับน้อย ภาวะนี้ร่างกายจะเสียน้ำไปประมาณ 3-5 % ผู้ป่วยเด็กจะมีอาการปกติ อาจมีอาการกระหายน้ำเล็กน้อย และเยื่อบุผิวแห้งเล็กน้อย
      - 2.2 ภาวะขาดน้ำระดับปานกลาง ภาวะนี้ร่างกายจะเสียน้ำประมาณ 6-9 % ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการกระสับกระส่าย กระหม่อมหน้าบุ๋มเล็กน้อย ปากแห้ง ชีพจรเร็ว ปัสสาวะน้อยลง
      - 2.3 ภาวะขาดน้ำระดับมาก ภาวะนี้ร่างกายจะเสียน้ำมากกว่า 10 % ผู้ป่วยเด็กอาการกระวนกระวายและซึมมาก ตาลึกโหล กระหม่อมบุ๋มมาก ปัสสาวะออกน้อยมาก อาจน้อยกว่า 400 มล./วัน
    - - 3.1 อาการ hypokalemia ผู้ป่วยเด็กมีอาการอ่อนเพลีย หน้ามืด กล้ามเนื้ออ่อนแรงหัวใจเต้นผิดปกติ
      - 3.2 อาการ hyponatremia ผู้ป่วยเด็กมีอาการอ่อนล้าหมดแรง ปวดศีรษะ กล้ามเนื้อกระตุก ซึม
      - 3.3 อาการ hypocalcemia ผู้ป่วยเด็กมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน กล้ามเนื้ออ่อนแรงรีเฟล็กช้า
    - - .6.1 ประเมินและสังเกตอาการท้องเสีย ลักษณะ ปริมาณ อุจจาระ
      - 6.2 ดูแลให้รับประทานอาหารทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง อาจแบ่งอาหารให้รับประทานเป็น 5 มื้อ/วัน
      - 6.3 ดูแลให้ผู้ป่วยเด็กได้รับประทานอาหารที่สะอาด ปรุงสุกใหม่ และเป็นอ่อน รสจืด ย่อยง่าย
      - 6.4 อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงได้แก่ อาหารที่มีไขมันและย่อยยาก อาหารรสจัด อาหารที่ร้อนจัดหรือเย็นจัดเพราะทำให้ลำไส้เคลื่อนไหวเร็วขึ้น จึงเกิดอาการท้องเสียได้ง่ายขึ้น หลีกเลี่ยงนมและผลิตภัณฑ์จากนม รวมทั้งผักและผลไม้สด
      - 6.5 ดูแลทำความสะอาดภายหลังผู้ป่วยขับถ่ายอุจจาระด้วยสบู่อ่อน และซับให้แห้งด้วยความนุ่มนวลทุกครั้ง พร้อมทั้งตรวจสอบผิวหนังบริเวณทวารหนัก
      - การประเมินระดับความรุนแรงของภาวะขาดน้ำ
        
        ขาดน้ำปานกลางร่างกายเสียน้ำประมาณ 6-9%
        
        ชีพจร=เร็ว, ความดันเลือด=ปกติหรือต่ำลงมากกว่า 10 มล.ปรอท,
        พฤติกรรม=กระสับกระส่าย, กระหายน้ำ=ปานกลาง, เยื่อบุปาก=แห้ง, น้ำตา=ลดลง, กระหม่อมหน้า=บุ๋มเล็กน้อย, ความยืดหยุ่นของผิวหนัง=เสียเล็กน้อย ไม่คืนกลับ ในช่วง 2 วินาที, Urine specific gravity = >1.020 จำนวนปัสสาวะน้อยลง <1 มล./100kcal/hr
        Capillary refill = 2-3 sec, หายใจ = เร็ว
        
        ขาดน้ำร่างกายเสียน้ำ >=10%
        
        ชีพจร=เร็วเบา, ความดันเลือด=ต่ำ มีอาการหน้ามืด pulse pressure <20 มม. ปรอท, พฤติกรรม=กระวนกระวายถึงซึมมาก, กระหายน้ำ=มาก, เยื่อบุปาก=แห้งจนเหี่ยว, น้ำตา=ไม่มีน้ำตา ตาลึกโหล, กระหม่อมหน้า=บุ๋มมาก, ความยืดหยุ่นของผิวหนัง=จับแล้วยังตั้งอยู่นานเกิน >4sec, Urine specific gravity = ปัสสาวะออกน้อยมาก 0.5 มล./100kcal /hr,
        Capillary refill = 3-4 sec, หายใจ = เร็ว
        
        ขาดน้ำน้อยร่างกายเสียน้ำประมาณ 3-5%
        
        ชีพจร=ปกติ, ความดันเลือด=ปกติ,พฤติกรรม=ปกติ,
        กระหายน้ำ=เล็กน้อย, เยื่อบุปาก=ปกติ, น้ำตา=มีน้ำตา
        กระหม่อมหน้า=ปกติ, ความยืดหยุ่นของผิวหนัง=ยังดีอยู่, Urine specific gravity = >1.020 , จำนวนปัสสาวะปกติ,
        Capillary refill = <2 sec, หายใจ = ปกติ
- - - - 2.5.1 เอนไซม์ (enzyme) เช่น L-asparaginase เป็นเอนไซม์ที่ออกฤทธิ์ทำลาย2.5.1 เอนไซม์ (enzyme) เช่น L-asparaginase เป็นเอนไซม์ที่ออกฤทธิ์ทำลายกรดอะมิโน asparagine ซึ่งเป็นกรดอะมิโนที่สำคัญที่ใช้ในการสร้างโปรตีนหลายชนิดที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของเซลล์ เมื่อเซลล์มะเร็งขาดกรดอะมิโน asparagine เชลล์มะเร็งจึงไม่สามารถทำงานได้ และจะตายไปในที่สุด ในทางตรงกันข้ามหากเซลล์ปกติขาดกรดอะมิโน asparagine เซลล์ปกติสามารถสร้างกรดอะมิโน asparagine ขึ้นมาใหมได้ ผลข้างเคียงที่สำคัญของยากลุ่มนี้คือผู้ป่วยเด็กอาจเกิดการแพ้ยาแบบ hypersensitivity และระบบการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
      - 2.5.2 คอติโคสเตียรอยด์ (corticosteroid) เช่น prednisolone และ dexamethasoneเป็นยาที่ออกฤทธิ์โดยการเข้าไปในเซลล์แล้วจับกับโมเลกุลที่เรียกว่า steroid receptor ทำให้การทำลายตัวเองจนเกิดการตายของเซลล์ (apoptosis) มักใช้กับมะเร็งเม็ดเลือดขาวและมะเร็งระบบน้ำเหลือง ผลข้างเคียงที่สำคัญของยากลุ่มนี้คือ กดภูมิต้านทานของร่างกาย กดการเจริญเติบโต และทำให้กระดูกบาง