Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีปัญหาระบบหัวใจ - Coggle Diagram

- - - - ควรสังเกตระดับความรู้สติ ท่ทาง อาการเหนื่อย ลักษณะการหายใจ สีผิว เหงื่อ ซึ่งจะทำให้ มองเห็นภาพรวมของปัญหาสุขภาพ ความไม่สุขสบาย และความรุนแรงของภาวะที่เกิดขึ้น นอกจากนี้ควร เปรียบเทียบความสูงและน้ำหนักด้วยว่าเหมาะสมหรือไม่ เนื่องจากอาการผอมแห้ง (Cardiac cachexia) มักพบในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรัง
    - - ตรวจดูหลอดเลือดดำที่คอว่ามีการโป่งตึงหรือไม่ เพื่อประเมินค่าแรงดันเลือดดำ (Jugular venous pressure: JVP) หรือค่โดยประมาณของแรงดันเลือดในหัวใจห้องบนขวา (Central venous pressure: CVP) อาจประเมินได้จาก Pulsation ที่หลอดเลือดดำ Internal jugular ที่คอ ขณะตรวจต้องให้มีแสงสว่างเพียงพอ
        
        จัดให้ผู้ป่วยนอนในท่ศีรษะและคอสูงขึ้น จนสังเกตเห็น Venous pulsation ซัดเจน คือ ประมาณ 30-45
        
        ใช้ระดับของ Sternal angle เป็นระดับศูนย์ (Reference point) ระดับนี้จะอยู่สูงกว่า Atrium ขวาประมาณ 4-5 เชนติเมตร
        
        ใช้ไม้วัดระดับทาบตามแนวนอนระหว่างแนวตั้งฉากของ Sternal angle มายังจุดยอดของ pulsation ที่สังกตได้บนหลอดเลือดดำ Jugular ในคนปกติค่าที่วัดได้ควรน้อยกว่า 3 เซนติเมตร ซึ่งเมื่อนำมาคำนวณหาค่าประมาณของ CVP จะเท่ากับ 3 + 4 หรือ 5 เซนติเมตร = 7-8 เซนติเมตร
        
        ค่า CVP ปกติ = 4-10 เซนติเมตรน้ำ บางตำราค่าที่เป็นที่ยอมรับอยู่ในช่วง 5-15 เซนติเมตรน้ำ ซึ่งแตกต่างกันตามอุปกรณ์ที่ใช้วัด
        
        CVP ที่มีค่าสูงกว่าปกติ อาจบ่งถึงสภาวะ Right heart failure , Tricuspid regurgitation หรือ Cardiac tamponade
        
        ค่า CVP ที่ต่ำมากๆ อาจบ่งถึงสภาวะ Hypovolemia ซึ่งอาจนำไปสู่ Low output failure
    - - 1 Apical impulse, PMI ในภาวะปกติการเต้นของชีพจรจะสัมพันธ์กับช่วงจังหวะหัวใจบีบตัวมีลักษณะเบา ไม่กระจาย มีรัศมีไม่เกิน 2 เซนติเมตร ในผู้ป่วยที่มี Venticle ซ้ายโตผิดปกติ PMI จะมีรัศมีกว้างและเลื่อนต่ำลงด้านล่างหรือค่อนไปทางด้านข้างของทรวงอก
      - 2 Retraction เป็นลักษณะกระดูกซี่โครงด้านซ้ายถูกดึงรั้ง บริเวณช่องระหว่างซี่โครงที่ 5 ในแนว Midclavicular line มักเกิดจากโรคของเยื่อหุ้มหัวใจ
      - 3 Heaves เป็นลักษณะแรงกระเพื่อมของผนังทรวงอกด้านหน้าหัวใจ เกิดจาก Ventricle มีขนาดใหญ่จนชิดผนังทรวงอก และส่งแรงดันกระทบฝ่ามือตามการบีบตัวของหัวใจ พบได้ในผู้ป่วยโรคลิ้นหัวใจ
      - 4 Thrills เป็นคลื่นสะเทือนที่คลำได้ เกิดจากการไหลวนผิดปกติของเลือดถ้าใช้หูฟังจะได้ยินเป็นเสียง Murmur มักพบในผู้ป่วยที่มีภาวะ Severe mitral regurgitation หรือ Ruptured ventricular septum
    - - เพื่อนับอัตราและจังหวะความสม่ำเสมอของการเต้นของหัวใจ และเพื่อประเมินเสียงหัวใจผิดปกติ เช่น Murmurs, Rubs, Gallops เป็นต้น
    - - เพื่อประเมินการทำงานของหัวใจโดยเฉพาะหัวใจซีกซ้าย เสียงผิดปกติที่อาจพบ เช่น Rales, Rhonchi, Pleural friction rub, หรือ diminish breath sounds
  - - - 1) เตรียมผู้ป่วยให้นอนในท่าที่สบาย ธิบายวิธีการตรวจให้ทราบเพื่อลดความวิตกกังวล
      - 2) ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่จะติด Electrode โดย 70%แอลกอฮอล์
      - 3) ใช้ครีม (Electrode paste) ทาผิวหนังสัมผัสของ Electrode ให้ทั่ว วางลงบนผิวหนัง ใช้สายรัดหรือยึดให้แน่นพอดีเพื่อจะได้ไม่มีสัญญาณรบกวนขณะบันทึก
      - 4) ติดสาย Lead เข้ากับ Electrode
      - 5) เปิดเครื่องสักครู่ บางเครื่องจะมีปุ่มเตรียมพร้อม สังเกตดูเข็มบันทึกแล้วปรับปุ่ม Position ให้เข็มอยู่กึ่งกลางกระดาษบันทึกและตรงเส้นทึก
      - 6) เริ่มบันทึกโดยกดปุ่ม Start จากนั้นเครื่องจะทำการบันทึกอัตโนมัติ
    - - การพยาบาลผู้รับการทดสอบสมรรถภาพหัวใจโดยการออกกำลัง
        
        1) ให้ข้อมูลผู้ป่วย โดยชี้แจงวัตถุประสงค์ของการทดสอบ วิธีการ ประโยชน์และอันตรายที่จะเกิดขึ้น
        
        2) ให้รับประทานอาหารอ่อน ห้ามดื่มน้ำชา กาแฟ หรือสุรา และสูบบุหรี่ก่อนทำการทดสอบ 4 ชั่วโมง เพราะอาจมีผลต่อการทำงานของหัวใจ
        
        3) ให้สวมเสื้อหลวม 1 มีกระดุมหรือเชือกผูกต้านหน้า สวมรองเท้าหุ้มส้นเป็นส้นยาง
        
        4) กรณีที่ผู้ป่วยได้รับยา Digitalis ควรรายงานแพทย์ เพื่องดยานี้ก่อนส่งตรวจ หรือ insulin เพื่อปรับขนาดยาที่ให้
        
        5) เตรียมพร้อมในการช่วยเหลือผู้ป่วยในกรณีฉุกเฉิน
        
        6) ภายหลังการทดสอบให้ผู้ป่วยนอนพักให้เพียงพอประมาณ 4-6 ชั่วโมง และหลีกเลี่ยงการ กระตุ้นที่จะทำให้เกิดเส้นเลือดที่ผิวหนังขยายตัวเกิดความดันโลหิตต่ำได้
    - - การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจสวนหัวใจ
        
        การพยาบาลในระยะก่อนตรวจ
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับวัน เวลาที่ตรวจ วัตถุประสงค์ วิธีการตรวจและแนวทางในการปฏิบัติทั้งก่อนตรวจ ขณะตรวจ และหลังตรวจ
        
        สร้างความคุ้นเคยแก่ผู้ป่วยและญาติ อาจให้มีการพูดคุยกับผู้ป่วยหรือญาติที่เคยได้รับการตรวจสวนหัวใจแล้วเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ให้ผู้ป่วยและญาติชักถามหรือแสดงความรู้สึกโดยพยาบาลรับฟังด้วยความเข้าใจยอมรับ ทั้งประสานงานกับแพทย์ผู้ทำการตรวจเพื่อตอบข้อสงสัยของผู้ป่วยและญาติ
        
        แนะนำผู้ป่วยในการทำความสะอาดร่างกาย โดยเฉพาะบริเวณรักแร้ ขาหนีบ ข้อพับ และเตรียมผิวหนังด้วยการโกนขน ทำความสะอาดด้วยน้ำและสบู่และอาจใช้ Antiseptic ทาบริเวณพื้นที่เหล่านั้นด้วย
        
        สอบถามประวัติการแพ้ต่างๆ โดยเฉพาะสารทึบแสง ทสอบผิวหนังต่อการแพ้สารไอโอดีน ภาวะเลือดออกง่าย ถ้ามีควรรายงานแพทย์ผู้ทำการตรวจทราบ ดูแลให้ผู้ป่วยเซ็นใบยินยอมอนุญาต
        
        ในวันที่ทำการตรวจควรงดยา Digitalis เพื่อป้องกันภาวะหัวใจหยุดเต้นในขณะสวนหัวใจ
        
        งดอาหารและน้ำทางปากอย่างน้อย 4-6 ชั่วโมง และให้สารละลายทางหลอดเลือดดำ ตามแนวทางการรักษา
        
        ตรวจสอบป้ายข้อมือให้ถูกต้อง ในกรณีผู้ป่วยที่ไม่รู้สึกตัว รวมทั้งเอกสารประจำตัวผู้ป่วย
        
        ตรวจวัดสัญญาณชีพ พร้อมทั้งลงบันทึกและให้ผู้ป่วยปัสสาวะก่อนส่งตรวจ
        
        ให้ยานอนหลับหรือยาระงับความรู้สึกและยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        บันทึกส่วนสูง น้ำหนักและอาการต่างๆ ก่อนส่งตรวจโดยละเอียด ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในการคำนวณยา
        
        ส่งผู้ป่วยไปห้องตรวจก่อนถึงเวลาตรวจประมาณครึ่งชั่วโมง ในขณะท่ีส่งผู้ป่วยควรพิจารณาสภาพท่ัวไปของผู้ป่วยด้วย เช่น การหายใจ สัญญาณชีพ เพื่อให้การส่งผู้ป่วยปลอดภัยที่สุด
        
        การพยาบาลระหว่างการตรวจสวนหัวใจ
        
        ผู้ป่วยจะต้องนอนนิ่งๆ นอนหงายราบเป็นเวลาถึง 2 ชั่โมง จึงอาจรู้สึกเมื่อยล้า ปวดเมื่อย กล้ามเนื้อไม่สบาย และจะรู้สึกร้อนวูบวาบขณะฉีดสารทึบแสงเข้าไป ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยอยากไออย่างรุนแรง และอาจเกิดอาการใจสั่น หน้าที่ของพยาบาลคือ การอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย พร้อมทั้งให้เหตุผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นแต่ละระยะเพื่อลดความกลัวและวิตกกังวล
        
        การพยาบาลหลังการตรวจ
        
        ตรวจความรู้สติของผู้ป่วยเป็นระยะ เพื่อประเมินภาวะการมีลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดแดงที่สมอง
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 15 นาที 4 ครั้ง ทุก 30 นาที 2 ครั้ง จากนั้นจึงวัดทุก 1 ชั่วโมง จนกว่าจะสม่ำเสมอจึงวัดทุก 2 ชั่วโมง และทุก 4 ชั่วโมง ตามลำดับ
        
        จับชีพจร และตรวจดูปลายมือปลายเท้าว่ายังมีความรู้สึกดี มีการไหลเวียนดี โดยผิวหนังยังคงอบอุ่น ควรตรวจทุก 30 นาที ในชั่วโมงแรกหลังทำและลดความถี่ลงตามอาการของผู้ป่วย ถ้าตรวจ พบว่าผู้ป่วยมีอาการชาหรือรู้สึกซ่า ๆ ผิดปกติ ผิวหนังบริเวณนั้นกลับซีด เย็นลง หรือคลำชีพจรไม่ได้เป็นสัญญาณอันตรายของการไหลเวียนที่เลวลง ต้องรีบรายงานให้แพทย์ทราบ
        
        สอนให้ผู้ป่วยเหยียดแขนหรือขาตรงตำแหน่งที่ทำการสอด Catheter เข้าไป โดยให้อยู่ในท่าเหยียดตรงเป็นเวลา 4-6 ชั่วโมง ภายหลังทำการตรวจ
        
        สังเกตอาการต่างๆที่บ่งบอกถึงภาวะแทรกซ้อน เช่น การปวดและชาตามแขนขา ปัสสาวะออกน้อย
        
        ตรวจสอบบริเวณแผลที่ใส่สายสวนว่ามีเลือดออกหรือไม่ ถ้ามีให้กดไว้ประมาณ 10-20 นาที หรือจนกว่าเลือดจะหยุด และตรวจ Hematocrit ทุก 4-6 ชั่วโมง
        
        ดูแลให้ได้รับสารทางน้ำทางหลอดเลือดดำอย่างเพียงพอ เมื่อผู้ป่วยรู้สึกตัวดีให้จิบน้ำและรับประทานอาหารเหลวได้
        
        ทำความสะอาดบริเวณที่ใส่สายสวนทุกวัน สังเกตอาการปวดบวม แดงร้อน หรือมีสิ่งขับออกบริเวณที่ใส่สายสวนหรือไม่ เพื่อสังเกตอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ
        
        พูดคุยกับผู้ป่วยและญาติเพื่อประเมินด้านจิตใจภายหลังการตรวจ
        
        ให้การดูแลเอาใจใส่ผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอ ป้องกันการตกเตียง และเตรียมพร้อมอยู่เสมอในกรณีเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินขึ้น
    - - ก่อนตรจ ต้องมีการเตรียมผิวหนังและให้คำแนะนำเกี่ยวกับขั้นตอนการตรวจ ซึ่งใช้เวลาในการตรวจประมาณ 30-60 นาที
      - วิธีการตราจ จัดท่าผู้ป่วยให้อยู่ในท่านอนหงายหรือตะแคงซ้ายเล็กน้อย ศีรษะราบหรือสูง 30 องศา เพื่อให้หัวใจมาชิดกับด้านช้ายของกระดูกอกมากขึ้น ตำแหน่งที่วางตัวรับคลื่น Transducer คือ บริเวณช่องซี่โครงด้านซ้ายที่ 3 หรือ 4 ทางด้านซ้ายของกระดูกอก โดยทั่วไปจะตรวจในห้องมืด ยกเว้นกรณีฉุกเฉินจะทำข้างเตียงผู้ป่วย ในการตรวจอาจต้องมีการเปลี่ยนท่าทางของผู้ป่วยบ้างเพื่อความเหมาะสม
- - - - เกิดจากการเกาะของคราบไขมัน (Plaque) ภายในผนังหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งเป็นการสะสมของคอเลสเตอรอลและสารต่าง ๆ ภายในหลอดเลือด ส่งผลให้หลอดเลือดตีบและอุดตันจนปิดกั้นการไหลเวียนของกระแสเลือด
      - อาการ : เจ็บหน้าอก หายใจติดขัด หรือรุนแรงถึงขั้นหัวใจวาย หากหัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดได้
      - การรักษา โรคหลอดเลือดหัวใจไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้
        แต่มีวิธีจัดการเพื่อลดความเสี่ยง การเกิดภาวะต่าง ๆ
        
        การรักษาด้วยการใช้ยา
        
        หากอาการไม่ดีขึ้นผู้ป่วยอาจต้องรับการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งมีหน้าที่ลดความดันโลหิตหรือ ขยายหลอดเลือดเพื่อให้การไหลเวียนและการสูบฉีดเลือดในหัวใจดีขึ้น ยาบางชนิดอาจส่งผลข้างเคียงจึงควรพบแพทย์เพื่อรับคําแนะนําที่ถูกต้อง ทั้งนี้ ผู้ป่วยไม่ควรหยุดใช้ยาหากไม่ได้รับการยืนยันจากแพทย์ เนื่องจากอาจทําให้อาการของผู้ป่วยแย่ลงได้
        
        การรักษาด้วยตนเอง
        
        งดสูบบุหรี่
        
        ลดน้ําหนักส่วนเกิน
        
        ควบคุมความเครียด
        
        หลีกเลี่ยงอาหารสําเร็จรูปและรับประทานอาหารที่มีประโยชน์มีไขมันต่ำหรือน้ําตาลน้อย เพื่อควบคุมระดับน้ําตาล ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดโรคเบาหวาน
        
        ออกกําลงักายสม่ำเสมอแต่ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคําแนะนําที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของตนเอง
        
        การรักษาด้วยหัตถการพิเศษ
        
        การสวนเพื่อขยายหลอดเลือดโคโรนารีทางผิวหนัง (Percutaneous transluminal coronary angioplasty: PTCA) ปัจจุบันใช้คําว่า (Percutaneous Coronary Intervention: PCI) คือ การสวนจะใช้กับเส้นเลือดที่มีการตีบตัน เพื่อขยายหลอดเลือดโคโรนารีทางผิวหนัง เป็นการสวนสายยางไปที่หลอดเลือดโคโรนารีแล้วเป่าบอลลูนให้ขยายตามขนาดของหลอดเลือดท่ีอุดตันให้ กว้างข้ึน การไหลเวียนเลือดดีขึ้นโดยไม่ต้องทําการผ่าตัด
        
        การใช้ Laser angiography โดยการใส่สายสวนหัวใจท่ีปลายมี Laser อยู่เข้าสู่หลอดเลือดหัวใจ จากนั้นใช้ Laser ทําลาย Plagues ท่ีอุดตัน
        
        การผ่าตัด Coronary artery bypass graft (CABG) เป็นการผ่าตัดเพื่อเบี่ยงเบนส่วนทางเดินเลือดใหม่ ด้วยการใช้เส้นเลือดดํา หรือเส้นเลือดแดงของตัวผู้ป่วยเองหรือใช้เส้นเลือดสังเคราะห์มาเป็นเส้นทางเดินเลือดใหม่ไปสู่กล้ามเน้ือ หัวใจแทนเส้นเลือดเดิมที่อุดตัน จะทําในรายที่ให้การรักษาทางยาแล้วไม่ได้ผลหรืออาการไม่ดีขึ้น แพทย์จะตัดสินใจทําการผ่าตัดให้ผู้ป่วย โดยอาศัยผลจากการซักประวัติอาการและอาการแสดงของผู้ป่วย การตรวจ ร่างกายและผลของการทํา Catheterization
    - - อาการ : ท่ีพบบ่อยคือ อาการเจ็บหน้าอก โดยอาการเจ็บหน้าอกในในผู้ป่วยน้ี มักจะมีความรุนแรงใน ระดับหนึ่ง (class II or III of the Canadian Cardiovascular Society Classification) มักเป็นแม้ว่าจะ อยู่เฉยๆ (angina in rest) และมักไม่เคยมีอาการมาก่อน (new onset of chest pain)
      - การรักษา
        
        แนวทางการรักษาผู้ป่วยSTEMI
        
        เนื่องจาก STEMI น้ันเกิดจากการท่ีมีการอุดตันโดยสมบูรณ์ของเส้นเลือดอย่างฉับพลัน ทําให้กล้ามเนื้อหัวใจเกิดการขาดเลือดอย่างรุนแรงและมีการตายของกล้ามเนื้อหัวใจอย่างรวดเร็ว (Time is muscle) การเปิดเส้นเลือดเพื่อนําเลือดไปเลี้ยงหัวใจ (revascularization) จึงมีความสําคัญมาก มีผลต่อประโยชน์ของการรักษาและอัตราการเสียชีวิต
        
        การเปิดเส้นเลือดหัวใจในผู้ป่วย STEMI มักเลือกระหว่างการให้ยาสลายลิ่มเลือด(Thrombolysis) หรือการทําบอลลูนใส่ขดลวด (Percutaneous Coronary Intervention: PCI) การเลือกวิธีการเปิดเส้น เลือดน้ันต้องพิจารณาจากหลายปัจจัย เช่น สถานท่ีที่ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัย ระยะเวลาท่ีผู้ป่วยเร่ิมมีอาการ ทรัพยากรท่ีมี ระยะเวลาส่งตัว หรือข้อห้ามของการรักษา เป็นต้น
        
        แนวทางการรักษาผู้ป่วย NSTEMI หรือ Unstable angina revascularization NSTEMI หรือ Unstable angina
        
        การอุดตันเส้นเลือดแม้จะเกิดขึ้นรวดเร็วแต่เป็นการอุดกลั้นแบบไม่สมบูรณ์ (partial occlusion) เนื่องจากการอุดกลั้นแบบไม่สมบูรณ์นั้นมีหลายระดับ ความรุนแรงของโรคจึงมีได้หลายระดับ เช่นกัน ในกรณีท่ีผู้ป่วยอยู่ในกลุ่มท่ีมีความเสี่ยงสูง การเปิดเส้นเลือดด้วยวิธีการสวนหัวใจหรือการผ่าตัด บายพาส พิสูจน์แล้วว่าสามารถลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยได้ แต่ในกรณีที่ตัวโรคไม่รุนแรง (Low risk) สามารถให้การรักษาด้วยการใช้ยาเพียงอย่างเดียวได้
      - ปัญหาสุขภาพของผู้ป่วยโรคหัวใจในระยะเฉียบพลัน
        
        ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        มีการเปลี่ยนแปลงปริมาตรเลือดที่ออกจากหัวใจลดลง เนื่องจากการบีบตัวของกล้ามเนื้อหัวใจบกพร่อง และ/หรือหัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ
        
        มีการเปลี่ยนแปลงของ Perfusion ของเนื้อเยื่อหัวใจ ปอด สมอง ไต และ อวัยวะส่วนปลายอื่น ๆ เนื่องจากปริมาตรเลือดที่หัวใจส่งออกต่อนาทีลดลง
        
        กิจกรรมการพยาบาล
        
        Absolute bed rest และส่งเสริมให้ผู้ป่วยได้พักอย่างเต็มที่ โดยจัดสิ่งแวดล้อมให้สงบ จัดท่าใช้ผ้าหนุนรองเพื่อให้ได้พักผ่อนในท่าที่สบาย ควรจัดท่า Semi – fowler
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 1–4 ชั่วโมง ติดตามค่าความดันเลือดแดงและ Cardiac output จาก Monitoring device
        
        เฝ้าระวังอาการและอาการแสดงของการมี Perfusion ของปอดและหัวใจลดลง โดยสังเกตประเมินอาการเจ็บหน้าอก หัวใจเต้นผิดปกติ หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว ความดันโลหิตต่ำ ความดันชีพจรแคบ
        
        ติดตามคลื่นและจังหวะการเต้นของหัวใจจาก Monitoring device อย่างต่อเนื่องเมื่อพบว่าผิดปกติ
        
        ประเมินการมีปริมาตรเลือดออกจากหัวใจลดลงในขณะที่หัวใจเต้นผิดจังหวะ โดยการประเมินความแรงและจังหวะของชีพจร อาการหน้ามืด วิงเวียน เป็นลม ผิวเย็นซีด ความดันโลหิตต่ำ
        
        ประเมิน Perfusion ของสมองทุก 1 – 4 ชั่วโมง ซึ่งหากลดลงจะมีอาการกระสับกระส่าย สับสน สลึมสลือ และ Mental status เปลี่ยนแปลง
        
        ประเมิน Perfusion ของไต โดยสังเกตว่าปัสสาวะออกน้อยกว่า 30 มิลลิลิตรต่อชั่วโมง ความถ่วงจําเพาะลดลง ไม่มีปัสสาวะแม้ว่าจะได้รับยาขับปัสสาวะ ค่า BUN และ Cr สูงขึ้น แขนขาบวม มีเสียงกรอบแกรบในปอด
        
        ประเมิน Perfusion ของอวัยวะส่วนปลายท่ีลดลง ได้แก่ผิวหนังเย็น เย็นซีด ชื้น เขียว คลําชีพจรส่วน ปลายได้เบาลงหรือไม่ได้ บวม ประเมินอาการปวดบริเวณน่อง ขาบวม
        
        ให้ออกซิเจนทาง Nasal cannula ประมาณ 4–6 ลิตรต่อนาที แนะนําให้ใช้ออกซิเจนตลอดเวลา โดยเฉพาะขณะทํากิจกรรม
        
        10.ควบคุมการให้สารน้ําแก่ผู้ป่วยทั้งทางหลอดเลือดดําการดื่มและอื่นๆ อย่างระมัดระวังและต่อเนื่อง
        
        11.จัดอาหารย่อยง่ายให้ทีละน้อย งดเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ประเมินการทําหน้าที่ของระบบย่อยอาหาร สังเกตอาการคลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด เสียงเคลื่อนไหวของลําไส้ลดลง หรือท้องผูก
        
        แนะนําหรือให้การพยาบาลที่หลีกเลี่ยงการทําให้ผู้ป่วยมี Valsava maneuver เช่นให้อาหารที่ป้องกันท้องผูกหรือให้ยาที่ทําให้อุจจาระนุ่ม
        
        แนะนําให้หลีกเลี่ยง Isometric exercise ให้ยาตามแผนการรักษา สังเกตอาการและอาการข้างเคียง
    - - พยาธิสรีรภาพและกลไกการปรับตัว
        
        ภาวะที่หัวใจทํางานผิดปกติ ไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงอวัยวะและเนื้อเยื่อต่างๆ ได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย ทําให้อวัยวะและเน้ือเยื่อต่างๆเหล่าน้ันทํางานผิดปกติ แต่ความผิดปกติที่เกิดข้ึนไม่ก่อให้เกิดการคั่งของน้ําและไม่มีภาวะน้ําเกิน หากภาวะดังกล่าวมีการคั่งของของเหลวร่วมด้วยจะเรียกว่าภาวะหัวใจล้มเหลวเลือดคั่ง (Congestive heart failure : CHF)
        
        กลไกการปรับตัวจะเริ่มต้นทันทีเมื่อเกิดภาวะหัวใจล้มเหลวหรือเมื่อปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจ ใน 1 นาที (Cardiac output) ไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ร่างกายจะกระตุ้นการทํางานของ ระบบประสาท Sympathetic กระตุ้น Adrenergic receptor โดยเฉพาะ Beta adrenergic receptor และ Alpha adrenergic receptor เพื่อทําให้หัวใจมีการเต้นเร็วขึ้น มี Stroke volume เพ่ิมข้ึน เกิดการ หดตัวของหลอดเลือดแดงส่วนปลาย นอกจากนี้ร่างกายยังมีการปรับตัวให้เกิดการ Sodium and water retention รวมทั้งการปรับให้กล้ามเนื้อหัวใจหนาตัวข้ึนอีกด้วยท้ังน้ีเพื่อเพิ่มปริมาณเลือดท่ีออกจากหัวใจ ใน 1 นาทีให้มากขึ้น
      - สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
        
        ความผิดปกติที่เพิ่มภาระงานให้กับหัวใจมากเกินไป
        
        ความผิดปกติที่รบกวนความสามารถในการสูบฉีดเลือดของหัวใจ
      - สาเหตุชักนํา
        
        Pulmonaryembolism
        
        การติดเชื้อ
        
        ภาวะโลหิตจาง
        
        ต่อมธัยรอยด์เป็นพิษและการตั้งครรภ์เป็นภาวะที่ร่างกายต้องการเลือดและออกซิเจนเพิ่มขึ้น
        
        ไข้รูมาติกและกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
        
        พฤติกรรมสุขภาพ
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        เยื่อบุหัวใจอักเสบจากการติดเชื้อ
        
        ภาวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ
      - ชนิดของโรคหัวใจล้มเหลว
        
        Systolic กับ diastolic dysfunction
        
        Systolic dysfunction เป็นผลมาจากหัวใจห้องล่างไม่สามารถบีบตัวส่งเลือดไปเลี้ยงเนื้อเยื่อต่างๆได้เพียงพอ ทั้งน้ีเนื่องจาก Ejection fraction ของหัวใจลดลงน้อยกว่า 40% จะเป็นอาการของเลือดไปเลี้ยงเนื้อเยื่อไม่เพียงพอและอาการของปอดบวมน้ํา
        
        Diastolic dysfunction เกิดจากหัวใจห้องล่างซ้ายไม่สามารถคลายตัวได้อย่างเต็มที่ ทําให้เลือดท่ีเข้าสู่หัวใจห้องล่างซ้ายมีจํานวนน้อยส่งผลให้ Cardiac output ลดลง อาการจะเหมือนกับ Systolic dysfunction
        
        หัวใจห้องล่างซ้ายกับหัวใจห้องล่างขวาล้มเหลว (Left versus right ventricle failure)
        
        หัวใจห้องล่างซ้ายล้มเหลว มักเกิดในผู้ป่วยท่ีมีภาวะความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคล้ินหัวใจโดยเฉพาะล้ิน Aortic และล้ิน Mitral ภาวะหัวใจห้องล่างล้มเหลวทําให้ Cardiac output ลดลง มีความดันในปอดเพิ่มขึ้น ทําให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะและเนื้อเยื่อต่างๆ ไม่เพียงพอและเกิดภาวะปอดบวมน้ํา(Pulmonary congestion) ผู้ป่วยจะมีอาการหอบเหนื่อย หายใจลําบาก นอนราบไม่ได้และต้องนั่งหายใจ ถ้าเป็นมากมักจะมีอาการของภาวะน้ําท่วมปอดอย่างเฉียบพลนั คือ ชีพจรเร็ว เหงื่อแตก เขียว และตกใจกลัว เสมหะเป็นฟอง หรืออาจมีสีชมพูปนด้วย
        
        หัวใจห้องล่างขวาล้มเหลว อาจมีสาเหตุมาจากหัวใจห้องล่างซ้ายล้มเหลวหรือเกิดอาการตายของกล้ามเนื้อหัวใจห้องล่างขวา หรือเกิดจากความดันในปอดสูง( Pulmonary hypertension) ทําให้หัวใจห้องล่างขวาไม่สามารถบีบตัวส่งเลือดออกไปได้ทั้งหมดทําให้เลือดค้างในช่องหัวใจ ส่งผลให้ปริมาณและความดันในระบบเลือดดําเพิ่มขึ้น เกิดภาวะคั่งของน้ําในหลอดเลือดดําและมีการบวมของอวัยวะส่วนปลาย ผู้ป่วยจะมีอาการบวม ตับโต ท้องมาน
        
        Low output และ high output syndrome
        
        Low output syndrome เป็นภาวะท่ีพบเสมอในผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว Cardiac output จะลดลงทําให้มีปริมาณเลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ไม่เพียงพอ มักเกิดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือด หัวใจ ความดันโลหิตสูง โรคของกล้ามเน้ือหัวใจ ลิ้นหัวใจและเยื่อหุ้มหัวใจ ในผู้ป่วยหลายรายท่ีมี Low output failure แต่ Cardiac output มักมีจํานวนปกติในระหว่างพัก แต่จะไม่มีเพิ่มข้ึนในระหว่างท่ีมีออกแรง
        
        High output syndrome เป็นภาวะที่ร่างกายมีปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจในระดับปกติ หรือมากกว่าปกติแต่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายท่ีมากขึ้น เช่น ในผู้ป่วยที่มีภาวะต่อมธัยรอยด์เป็นพิษ ภาวะโลหิตจาง ภาวะที่มีรูรั่วระหว่างหลอดเลือดดําและแดง ภาวะถุงลมปอดโป่งพอง เป็นต้น
  - - - 1 Rheumatic fever
      - 3 Myocarditis
        
        เป็นการอักเสบท่ีกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งเกิดได้ทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง เป็นโรคท่ีมีผลกระทบต่อการทํางานของกล้ามเนื้อหัวใจ มักเกิดภายหลังการติดเชื้อ เช่น ไวรัส แบคทีเรีย ริกแคทเซีย เชื้อรา หรือ พยาธิ การอักเสบของกล้ามเนื้อหัวใจอย่างเฉียบพลันมักเกิดได้บ่อยเป็นผลจากเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบหรือเยื่อบุหัวใจ อักเสบอย่างเฉียบพลัน(Acuteendocarditis)
        
        พยาธิสรีรภาพ : ทําให้ความสามารถในการหดตัวของ กล้ามเน้ือหัวใจทํางานไม่มีประสิทธิภาพ มีผลการให้จํานวนเลือดออกจากหัวใจลดลง ทําให้ปริมาณเลือด ของหัวใจท้ังใน Systole และ Diastole สูงกว่าผิดปกติ อาจทําให้เกิดหัวใจวายเลือดคั่งได้
        
        ในรายท่ีกล้ามเน้ือหัวใจอักเสบไม่รุนแรงจะไม่มีอาการแต่พบความผิดปกติของคลื่นT ถ้ากล้ามเนื้อหัวใจอักเสบรุนแรงอาการแสดงจะเป็นลักษณะของความผิดปกติเริ่มแรกที่เป็นสาเหตุ ได้แก่ อ่อนเพลีย ไข้ เม็ดเลือดขาวสูง คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว หายใจลําบาก เจ็บหน้าอก ถ้ามี Ventricle ซ้ายล้มเหลว จะมีอาการหายใจลําบากเมื่อมีกิจกรรมนอนราบไม่ได้ โดยทั่วไป กล้ามเนื้อ หัวใจอักเสบเฉพาะที่มักจะทําให้ Ventricle บีบตัวผิดปกติ หรือมีหัวใจเต้นผิดจังหวะ โดยที่ไม่มีสาเหตุชักนําให้เกิดมาก่อน ซึ่งอาจจะเกิดในระยะเวลาสั้น เป็นวันถึงเป็นเดือนอาจจะหายได้อย่างสมบูรณ์ หรืออาการก้าวหน้าไปจนถึงเป็นกล้ามเนื้ออ่อนแรงอย่างเรื้อรัง (Chronic cardiomyopathy) การตรวจร่างกายจะพบความดันโลหิตต่ำ อัตราการเต้นของหัวใจไม่ได้สัดส่วนกับอุณหภูมิที่สูงข้ึน ฟังหัวใจได้เสียง “Gallop” และ Pericardial rub
      - 4 Pericarditis
        
        Acute pericarditis กระบวนการอักเสบทำให้น้ำในช่องเยื่อหัวใจเพิ่มขึ้น ทำให้มีการอักเสบรอบๆ เนื้อเยื่อมีไฟบรินและน้ำ เกิดเฉพาะที่หรือทั่ว ๆ ไป ทำให้เยื่อหุ้มหัวใจแข็งหนา ขาดความยืดหยุ่น หัวใจไม่สามารถขยายตัวได้ ความจุของหัวใจลดลง ความดันรอบ ๆ หัวใจสูงขึ้นมีผลให้เลือดไหลเข้าสู่หัวใจลดลงการสูบฉีดของหัวใจจึงลดลง
        
        อาการและอาการแสดง : เจ็บหน้าอก (Precordial pain) เสียงเสียดสีระหว่างเยื่อหุ้มหัวใจท้ังสองชั้น (Pericardial friction rub) หายใจลำบาก (Dyspnea) อาการระบบอื่นๆ ได้แก่ มีไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร เหงื่อออก
        และไอ ปวดตามข้อ น้ำหนักลด อาการส่วนใหญ่ที่พบร่วมด้วย ได้แก่ ไข้ หนาวสั่น และเหงื่อออก
        
        ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญที่สุด คือ การเกิด Pericardial effusion หรือเกิด การสะสมของน้ำในช่องว่างของเยื่อหุ้มหัวใจแล้วบีบรัด หัวใจทำให้หัวใจขยายตัวไม่ดีเรียกว่าเกิด Cardiactamponade
      - 5 Acute Cardiac temponade
      - การอักเสบและการติดเชื้อของหัวใจมักเกิดข้ึนภายหลังมีการติดเชื้อในระบบอื่น ๆ ของร่างกาย โดยเมื่อมีการติดเชื้อแล้วร่างกายจะใช้ระยะเวลาในการฟื้นตัวยาวนาน และผู้ป่วยมักเสี่ยงต่อการมีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจสูงกว่าคนทั่วไป การอักเสบของหัวใจที่พบบ่อย คือ เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis) กล้ามเน้ือหัวใจอักเสบ (Myocarditis) และเยื่อหุ้มหัวใจช้ันในอักเสบ (Endocarditis) โดยอาจเกิดร่วมกับ การอักเสบของส่วนอื่นๆ ของหัวใจ เช่น ลิ้นหัวใจ
      - 2 Infective endocarditis
        
        การรักษา
        
        การรักษาด้วยการผ่าตัดคือการผ่าตัด Left-side valve IE มีข้อบ่งชี้ได้แก่ การมีภาวะหัวใจวาย การติดเชื้อที่ควบคุมไม่ได้
        
        การให้ยาต้านจุลชีพ
        
        3) เชื้อ Methicillin-susceptible staphylococci ยาที่ใช้คือ Cloxacillin หรือ Cotrimoxazole และ Clindamycin
        
        2) เชื้อEnterocuccus spp. ท่ีไวต่อ beta-lactam และ gentamicin หรือ streptococci ท่ีมี MIC > 0.5 mg/l หรือเชื้อ nutritional variant streptococci ยาที่ใช้คือ Ampicillin หรือ Penicillin G หรือ Amoxicillin และ Gentamycin หรือ Ampicillin และ Ceftriaxone หรือ Vancomycin และ Gentamicin
        
        1) เชื้อ Oral streptococci และ Streptococcus gallolyticus (S.bovis)
        
        ค. สําหรับผู้ป่วยแพ้ยา beta-lactam คือ Vancomycin
        
        ข.สําหรับเชื้อ penicillin-relative resistant คือ Penicillin G หรือ Ceftriaxone หรือ Amoxicillin และ Gentamycin
        
        ก. สําหรับเชื้อที่ไวต่อ penicillin คือ Penicillin G หรือ Ceftriaxone หรือ Amoxicillin
        
        การวินิจฉัย
        
        การตรวจภาพหัวใจด้วยคลื่นสียงความถี่สูง โดยท่ัวไปแนะนําการทําการตรวจ transthroracic echocardiography, TTE กรณีไม่พบความผิดปกติจาก TTE แต่ยังสงสัย IE แนะนําให้ทําการตรวจ transesophageal echocardiography, TEE ซึ่งมีความไวและความจําเพาะเจาะจงมากกว่า TTE พบหลักฐานของ endocardial involvement ได้แก่ oscillating intracardiac mass, partial dehiscence ของล้ินหัวใจเทียม, พบล้ินหัวใจรั่วซึ่งเกิดขึ้นใหม่, รวมถึงการพบ abscess, pseudoaneurysm, fistula, หรือ valve perforation
        
        การตรวจทางจุลชีววิทยา พบเชื้อที่เพาะข้ึนจากเลือด เชื้อที่พบเป็นสาเหตุของโรคนี้ ได้แก่ Viridans streptococci, Streptococcus gallolyticus (S.bovis), HACEK group, Staphylococcus aureus หรือ enterococci ท่ีเป็นการติดเชื้อจากชุมชนโดยไม่พบแหล่งติดเชื้อจากตําแหน่งอื่น บางรายเพาะเชื้อพบ Coxiella burnetiid ข้ึนหรือพบระดับแอนติบอดี้ไตเตอร์ของ anti-phase 1 IgG มากกว่า 1 : 1800
        
        อาการและอาการแสดง : อาการนําด้วยเรื่องไข้ ร้อยละ 80 มีไข้ไม่เกิน 1 เดือน โดยมักไม่มีอาการเฉพาะท่ีที่จะสงสัยตําแหน่งการติดเชื้อระบบใดระบบหน่ึง บางรายมีอาการนําจากภาวะแทรกซ้อนบริเวณที่ติดเชื้อหรือ กระจายไปยังตําแหน่งอื่นๆ เช่น มีอาการนําด้วยเรื่องไข้ร่วมกับภาวะหัวใจวาย หรือมีภาวะ septic embolization ไปยังอวัยวะอื่นๆ ได้แก่ ฝี หรือเลือดออก หรือเส้นเลือดอุดตันในสมอง เป็นต้น
        
        โรคล้ินหัวใจอักเสบติดเชื้อ หมายถึง การติดเชื้อที่เยื่อบุหัวใจ (endocardial surface) ทั้งท่ีเป็นล้ินหัวใจธรรมชาติ (native valve) หรือล้ินหัวใจเทียม (prosthetic valve) และการติดเชื้อท่ีสัมพันธ์กับอุปกรณ์ท่ีใส่ไว้ในหัวใจ (cardiac device-related IE)
    - - 1 Dilated cardiomyopathy (DCM)
        
        เป็นลักษณะที่สําคัญและพบมากที่สุด โดยพบมากในผู้ชายอายุ 40–60 ปี โรคน้ีเมื่อเป็นแล้ว prognosis ของโรคไม่ดี โดยมีอัตราการตายประมาณร้อยละ 50 ของจํานวนท่ีเป็นท้ังหมดDCM เป็นโรคของกล้ามเนื้อหัวใจท่ีมีลักษณะสําคัญคือ มีหัวใจโต มีการยืดขยายของ ventricle ซ้ายหรือขวาหรือท้ัง สองข้าง โดยที่ขนาดของกล้ามเน้ือหัวใจไม่หนาตัวข้ึน การบีบตัวของ ventricle (systolic function) ต่ำกว่าปกติ ปริมาณเลือดท่ีออกจากหัวใจต่อคร้ัง น้อยกว่า 40% (ค่าปกติมากกว่า 60 %) ส่งผลให้ Cardiac output น้อยลง ร่างกายได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอนอกจากนี้การที่หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดออกได้ดียัง ทําให้เกิดการคั่งของเลือดในห้องหัวใจจนทําให้เกิดภาวะของหัวใจวาย (congestive heart failure) ซึ่งมักเป็นอาการนําของผู้ป่วยที่มาโรงพยาบาล
        
        ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิด DCM
        
        การดื่มแอลกอฮอล์
        
        ภาวะการตั้งครรภ์ในช่วงไตรมาสที่ 3 หรือช่วงหลังคลอดภายใน5เดือนแรกโดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 30 ปี และมีประวัติครรภ์เป็นพิษ
        
        การติดเชื้อต่าง ๆ เช่น เชื้อรา Bacteria หรือไวรัส เป็นต้น
        
        อาการและอาการแสดง : ช่วงแรกจะไม่มีอาการใด ๆ และจะเร่ิมมีอาการทีละน้อย โดยอาจมีความดันต่ำอัตราการเต้นของหัวใจช้าลง หายใจลําบากขณะนอนราบ หายใจไม่อิ่ม อ่อนเพลีย ไม่มีแรง และหากมีพยาธิสภาพมากข้ึนจะทําให้มีภาวะหัวใจด้านซ้ายล้มเหลว นอกจากน้ีอาจมีอาการและอาการแสดงของ Pulmonary emboli
        
        การรักษา
        
        ใช้ Supportive treatment
        
        ใช้ Inotropic drugs เพ่ือเพ่ิมปริมาตรของเลือดที่ออกจากหัวใจต่อนาที
        
        ใช้ Diuretics , Vasodilator และ Nitrate เพื่อลด Preload ลดการทํางานของหัวใจ
        
        ใช้ยาละลายลิ่มเลือดเพื่อป้องกันการเกิดลิ่มเลือด
        
        ใช้ยาต้านการเต้นผิดจังหวะของหัวใจเพื่อรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดปกต
        
        การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจในรายที่มี EF น้อยกว่า 25 %
      - 2 Hypertrophic cardiomyopathy (HCM)
        
        เป็นลักษณะของ Cardiomyopathy ท่ีถ่ายทอดทางพันธุกรรม ผู้ป่วยจะเสียชีวิตก่อนอายุ 40 ปี ด้วย Sudden cardiac death ลักษณะที่สําคัญของ HCM คือ Hypertrophy ของ Ventricle ซ้ายและบาง ครั้ง Ventricle ขวาร่วมด้วย ที่มักพบเป็นลักษณะจําเพาะ คือ ผนังก้ัน Ventricle (Septal) หนากว่าส่วนอื่น แต่อาจพบว่าบางรายมีผนังทุกส่วนหนาผิดปกติเท่า ๆ กันก็ได้ หน้าท่ีในการบีบตัวของ Ventricular เป็นปกติ แต่อาจมีการอุดกั้นของกระแสเลือดก่อนถึงลิ้น aortic (Sub-aortic obstruction) ร่วมด้วย ทุกรายมีการคลายตัว ของ Ventricular (Diastolic function) ผิดปกติ
        
        ปัจจัยเสี่ยงของการเกิด HCM
        
        เพศชายที่เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ
        
        การเป็นโรคล้ินหัวใจ aortic stenosis
        
        ภาวะความดันโลหิตสูง
        
        อาการและอาการแสดง : อาการที่พบมากท่ีสุดคือเหนื่อยเมื่อออกแรง (Exertional dyspnea) angina pectoris อ่อนเพลีย ไม่มีแรง มีอาการนอนราบไม่ได้ เป็นลมหมดสติหรือหน้ามืดเป็นพัก ๆ ใจสั่น บวมที่ข้อเท้า
        
        การรักษา
        
        รับประทานยาต้านหัวใจเต้นผิดปกติ ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยา Calcium channel blocker ยา Beta blocker เพื่อช่วยลดการทํางานของหัวใจ
        
        ใช้ Positive inotropic drugs เช่น Digitalis เพ่ือช่วยการบีบตัวของหัวใจ
        
        การผ่าตัดในกรณีที่มีอาการรุนแรง
        
        ห้ามใช้ Inotropic drugs บางอย่าง , Diuretics และ Nitrate
        
        ใช้ Antibiotic เพื่อลดการติดเชื้อ
      - 3 Restrictive cardiomyopathy
        
        เป็นลักษณะที่พบในผู้ป่วยที่มีอายุน้อย ความผิดปกติท่ีสําคัญในกลุ่มนี้คือการคลายตัวของ ventricle ขวาหรือซ้ายหรือทั้งสองข้าง (Diastolic function) เสียไปโดย Ventricle ถูกจํากัดให้คลายตัว ในช่วงแรกของ diastolic เท่านั้น เป็นโรคของกล้ามเน้ือหัวใจที่มี Venticular hyperthrophy ส่งผลให้เกิด Impaired diastolic function หัวใจจึงยืดขยายได้ไม่ดีในขณะคลายตัว ถ้า Restrict นี้เกิดจากเยื่อบุหัวใจท่ีหนาผิดปกติ (Endomyocardial fibrosis) Cavity ของ Ventricle จะมีขนาดเล็กกว่าปกติ จัดอยู่ในกลุ่มย่อยเรียกว่า “Obliteration-Restrictive type”
        
        อาการและอาการแสดง : อาการท่ีเด่นชัด คือ ความทนต่อการทํากิจกรรมลดลง อ่อนเพลีย ไม่มีแรง นอกจากนี้ อาจมีอาการนอนราบไม่ได้ หายใจลําบาก CVPสูง บวม และหัวใจข้างขวาล้มเหลว รวมทั้งอาจมีอาการ และอาการแสดงของโรคในระบบอื่น ๆ เช่น Iron storage disease เป็นต้น
        
        การรักษา
        
        รักษาเหมือนโรคหัวใจล้มเหลว
        
        การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ
      - การวินิจฉัยโรค Cardiomyopathy
        
        ส่วนใหญ่ได้มาจากการตรวจ Echocardiography ซึ่งจะ พบว่าผนังของ Ventricle หนาขึ้นและมีพื้นที่ใน Ventricle เหลือน้อย รวมถึงการทํางานของลิ้นหัวใจมี ความผิด ปกติ นอกจากนี้การวินิจฉัยโรค Cardiomyopathy ยังอาจวินิจฉัยได้จากการทํา Cardiac catheterization ซึ่งจะพบว่า Cardiac output น้อยลง มีการรั่วของลิ้นหัวใจต่าง ๆ
        
        การถ่ายภาพรังสีบริเวณทรวงอกจะพบว่าหัวใจโตทั้ง 3 กลุ่ม และพบ Pulmonary venous hypertension ใน DCM และ RCM
        
        อาจได้จากการตรวจร่างกาย การฟังเสียงหัวใจ รวมทั้งการตรวจคลื่นหัวใจ โดยอาจพบ Sinus tachycardia หรือ Atrial and ventricular dysrhythmias ใน DCM และพบ AV conduction defects ใน RCM
      - ภาวะแทรกซ้อน : หัวใจเต้นผิดปกติ หัวใจล้มเหลวและเสียชีวิต
    - - 1 Mitral stenosis
        
        ภาวะที่ลิ้น Mitral หนาตัวขึ้นและอาจมีหินปูนมาจับเกิดการตีบแคบของลิ้น Mitral ทําให้มีการขัดขวางการไหลของเลือดลงสู่หัวใจห้องล่างซ้ายขณะคลายตัว กล่าวคือ ภาวะท่ีล้ิน Mitral หนาตัวขึ้นทําให้ ล้ินไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ตามปกติ เลือดจาก Left atrium (LA) จึงไหลเข้าสู่ Left ventricle (LV) ลดลง ส่งผลให้ LA ขยายตัวเพื่อรองรับจํานวนเลือดที่เพิ่มขึ้น เมื่อ LA ขยายตัวถึงจุดหน่ึงจะทําให้ความสามารถใน การส่งเลือดลดลงเลือดจึงคั่งค้างใน LA อยู่มาก ซึ่งการคั่งค้างของเลือดส่งผลกระทบต่อหัวใจห้องบน โดยเฉพาะหัวใจห้องบนซ้ายจะมีความดันเพ่ิมข้ึน เลือดจะไหลย้อนกลับไปยังปอดทําให้ความดันในปอด เพิ่มสูงขึ้น (Pulmonary artery pressure increase) หัวใจห้องขวาจะหนาตัวและล้มเหลวในที่สุด ผล สุดท้ายจะทําให้ Cardiac output ลดลง
        
        พยาธิสรีรภาพ
        
        มีการเชื่อมติดกันของแผ่นล้ิน เกิดมีเนื้อเยื่อพังผืดมากข้ึน
        
        มีพังผืดและแผลเป็นเกิดขึ้นท่ีลิ้นหัวใจ ซึ่งต่อมาจะแข็งและหดตัว
        
        คอร์ดี้เทนดินี่อักเสบเชื่อมติดกันเป็นแผลเป็นหนาตัวขึ้นและหดตัวสั้นลง
        
        มีหินปูนเกาะจับท่ีแผ่นลิ้นหัวใจและกล้ามเนื้อ Papillary muscle
        
        อาการและอาการแสดง : อาการของล้ินไมทรัลตีบจะเป็นไปอย่างช้า ๆ ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะไม่มีอาการอะไรจนกว่าลิ้นจะตีบ มากข้ึนอาการที่พบส่วนใหญ่เป็นผลมาจากความผิดปกติที่เกิดข้ึน ได้แก่ อาการหายใจลําบากเมื่ออออกแรง หรือเมื่อนอนราบ อาการหายใจลําบากเป็นพัก ๆ ในตอนกลางคืน หอบเหนื่อย ไอ ไอเป็นเลือด ใจสั่น อ่อนเพลียไม่มีแรง และความทนต่อการทํากิจกรรมลดลง
      - 2 Mitral regurgitation
        
        เมื่อ Mitral valve รั่ว ทุกคร้ังที่เวนตริเคิลซ้ายบีบตัว ส่วนหน่ึงของเลือดจะไหลย้อนกลับเข้าไปในเอเทรียมซ้าย ทำให้เลือดที่ออกจากหัวใจลดลงและความดันในเอเทรียมซ้ายสูงขึ้น
        
        อาการและอาการแสดง
        
        ระยะเรื้อรัง จะมีอาการอ่อนเพลียเนื่องจากเลือดออกจากหัวใจลดลง ต่อมาจึงเริ่มมีหอบเหนื่อยขณะออกกําลัง และอาจมีหัวใจด้านขวาล้มเหลว จะพบว่ามีอาการบวม หลอดเลือดดําที่คอโป่ง ตับ โต บางรายมีใจส่ัน นอกจากน้ีบางรายอาจมีอาการของ Pulmonary venous congestion ได้แก่ อาการไอเป็นเลือด หายใจลําบากเป็นพัก ๆ ในตอนกลางคืน เป็นต้น
        
        ระยะเฉียบพลัน อาการเริ่มแรก คือ หอบ เหนื่อย ซึ่งจะค่อย ๆ เป็นอย่างช้า ๆ และรุนแรงเพิ่มข้ึน
      - 3 Aortic stenosis
        
        ผู้ป่วยจะไม่มีอาการใด ๆ จนกว่าลิ้น Aortic จะตีบลงจนเหลือเพียง 1 ใน 3 เท่าน้ัน ถ้าล้ิน Aortic ตีบไม่มากจะไม่มีผลต่อระบบไหลเวียน แต่หากตีบ มากข้ึนจะมีความแตกต่างของความดันเลือดระหว่างเวนตริเคิลซ้ายและ Aorta เลือดไหลผ่านออกไปได้ช้ามาก เวนตริเคิลจึงต้องบีบตัวแรงและนานข้ึนกว่าปกติ ทำให้ผนังหนาข้ึน ความยืดหยุ่นลดลง
        
        สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง : ความพิการของล้ิน Aortic ที่หนาตัวขึ้นและมีการยึดติดของแผ่นล้ินซึ่งเป็นผลมาจากมีหินปูนเกาะจับ ทําให้รูเปิดของลิ้น Aortic ลดลง ขัดขวางการไหลของเลือดจากหัวใจห้องล่างซ้ายไปสู่ Aorta ในช่วง ของการบีบตัว ส่วนใหญ่เกิดจากความผิดปกติของกลีบล้ินอันเนื่องมาจากความผิดปกติแต่กําเนิด หรือจากไข้รูห์มาติค หรือเป็นผลมาจากมีหินปูนมาจับ ทําให้รูปร่างของลิ้นเปลี่ยนแปลงไป โรคนี้มักพบในผู้สูงอายุและโดยเฉพาะในผู้ชาย
      - 4 Aortic regurgitation
        
        พยาธิสรีรภาพ : เมื่อมี Aortic Regurgitation เลือดจาก Aorta บางส่วนจะไหลย้อนกลับเข้าสู่หัวใจห้องล่างซ้ายในช่วงหัวใจคลายตัว ทำให้หัวใจห้องล่างซ้ายมีปริมาตรของเลือดเพิ่มข้ึน จึงมีการชดเชยโดยขยายขนาดของหัวใจห้องล่างซ้าย และเพิ่มแรงบีบตัวมากข้ึน ความดัน Systolic จึงสูง ข้ึน ในขณะที่ความดัน Diastolic ต่ำลง ทำให้ Ventricle ล้มเหลว และมีเลือดคั่งในปอดตามมา RV จะทำงานมากข้ึนเพื่อเพิ่มการบีบตัวนำเลือดไปปอดต่อมา RV จะล้มเหลวตามมา
        
        สาเหตุ : เป็นความผิดปกติในช่วง Diastolic phenomenon ลิ้น Aortic ท่ีรั่ว ทําให้เลือดท่ีสูบ ฉีดออกจากหลอดเลือดแดง Aorta ไหลย้อนกลับสู่หัวใจห้องล่างซ้ายในช่วงหัวใจคลายตัว ล้ิน Aortic จะแข็งและหนาตัวมากขึ้นจนไม่สามารถควบคุมการไหลของเลือดได้ สาเหตุส่วนใหญ่ของโรคนี้มาจากโรคหัวใจรูห์มาติค และอาจมีสาเหตุมาจาก Infective Endocarditis การได้รับบาดเจ็บของทรวงอก การมีภาวะความดันโลหิตสูงเรื้อรังหรือการมีความผิดปกติ ของลิ้นหัวใจต้ังแต่กําเนิด ซึ่งสาเหตุต่าง ๆ ล้วนมีผลต่อการทําลาย Aortic root ทั้งสิ้น ส่วนใหญ่ของโรคน้ีพบว่า 75 % ของผู้ป่วยโรคนี้จะเป็นผู้ชาย
      - 5 Tricuspid stenosis
        
        เป็นการตีบของรูปิดลิ้นไตรคัสปิดเพราะรอยต่อขอบลิ้นเชื่อมติดกันและมีพังผืดหนาข้ึน ส่วนใหญ่มาจากโรคล้ินหัวใจ Mitral และลิ้น Aortic ที่มีสาเหตุมาจากโรคหัวใจรูห์มาติคที่มีอาการรุนแรงมากทําให้ความดันเลือดในปอดสูงส่งผลให้เกิด Tricuspid Stenosis ทําให้แรงดันของหัวใจห้องบนขวาสูงขึ้น โดยเฉพาะในช่วงหายใจเข้า วัดความดันในหัวใจห้องบนขวาจะสูงเนื่องจากเลือดไม่สามารถไหลผ่านลิ้นไตรคัสปิดที่ตีบแคบ ทําให้เลือดคั่งในหัวใจห้องบน ถ้าเกิดเป็นเวลานานจะทําให้หัวใจห้องบนขวาขยายตัวโตขึ้น แรงดันของระบบเลือดดําของระบบสูงขนึ้ มีผลให้หลอดเลือดดําที่คอโป่ง ตับโต ท้องมานและบวมได้ Tricuspid Stenosis จึงเป็นสาเหตุทําให้หัวใจซีกขวาวาย
      - 6 Tricuspid regurgitation
        
        ความผิดปกติของลิ้นไตรคัสปิด ซึ่งทําให้เลือดไหลย้อนกลับจากหัวใจห้องล่างเข้าสู่หัวใจห้องบน ในช่วงท่ีหัวใจบีบตัวอาจเป็นผลมาจากโรคหัวใจรูห์มาติค หรือเป็นโรคล้ินหัวใจผิดปกติมาแต่กําเนิดการติดเชื้อที่ลิ้นและผนังหัวใจ หรืออาจเกิดจากภาวะหัวใจซีกขวาวายและขยายผลก่อให้เกิดการรั่วของล้ินไตรคัสปิดได้
        
        พยาธิสรีรภาพ : เลือดจากหัวใจห้องล่างขวาไหลย้อนกลับเข้าสู่หัวใจห้องบนขวาในระหว่างที่มีการบีบตัวของหัวใจ ทําให้แรงดันในหัวใจห้องบนขวาสูง มีผลให้ความดันของระบบเลือดดําของระบบสูงขึ้นด้วย ทําให้หลอด เลือดดําที่คอโป่ง ตับโต ท้องมาน และบวม นอกจากน้ันหัวใจห้องล่างขวายังต้องทํางานเพิ่มข้ึนเพื่อสูบฉีด เลือดไปยังหลอดเลือดแดงพัลโมนารี ทําให้ผนังหัวใจห้องล่างหนาและขยายโตออกในท่ีสุดเกิดภาวะหัวใจซีกขวาล้มเหลว
  - - - วัดสัญญาณชีพทุก 1–2 ชั่วโมง
      - ดูแลให้ผู้ป่วยพักผ่อน
      - ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษาและสังเกตอาการข้างเคียงของยา
      - สอนผู้ป่วยเกี่ยวกับการใช้ยา อาการผิดปกติที่ต้องรีบรายงานให้แพทย์ทราบ
      - หากผู้ป่วยได้รับการรักษาแล้ว อาการหัวใจเต้นผิดปกติยังคงเป็นอยู่ ควรรายงานแพทย์ทราบเป็นระยะ
      - ทำ CPR และดูแลผู้ป่วยเพื่อเตรียมทำ Defibrillation รวมทั้งดูแลเพื่อ เตรียมผู้ป่วยใส่เครื่องกระตุ้นจังหวะการเต้นหัวใจ (Artificialpacemaker, Cardiacpacemaker) ซึ่งมีทั้งชนิดชั่วคราวและถาวร
  - - - แผลผ่าตัดกึ่งกลางหน้าอก (Median sternotomy) ใช้กับการผ่าตัดหัวใจโดยส่วนใหญ่ โดยการตัดกระดูก sternum ในแนวกึ่งกลางตั้งแต่ sternal notch จนถึง xyphoid process แล้วใช้เครื่องมือ ถ่างกระดูก sternum ให้แยกจากกันแล้วจึงเปิดเยื่อหุ้มหัวใจเพื่อทําการผ่าตัดต่อไป
      - แผลผ่าตัดด้านข้างหน้าอก (Anterolateral or Poaterolateral thoracostomy) ส่วนใหญ่ใช้กับการผ่าตัดหัวใจแบบปิด เช่น การผ่าตัดผูก patent ductus arteriosus หรือการทํา pulmonary artery banding เป็นต้น แต่ก็สามารถใช้กับการผ่าตัดหัวใจแบบเปิดบางชนิดได้ เช่น การผ่าตัดปิดรูรั่วผนัง ก้ันหัวใจช่องบนและการผ่าตัดเปลี่ยนล้ินหัวใจไมทรัล เป็นต้น โดยจะเปิดแผลทางด้านข้างลําตัวผ่านระหว่างกระดูกซี่โครง แล้วใช้เครื่องมือถ่างกระดูกซี่โครงให้แยกจากกัน
    - - การผ่าตัดหัวใจแบบปิด (Closed heart surgery) คือการผ่าตัดหัวใจที่กระทําเฉพาะภายนอกของหัวใจและไม่จําเป็นต้องใช้เครื่องหัวใจและปอดเทียม (Heart-Lung machine) หัวใจยังทําหน้าที่สูบฉีดโลหิตไปส่วนต่างๆของร่างกายตามปกติ ส่วนใหญ่การผ่าตัดชนิดนี้ใช้ในการผ่าตัดรักษาโรคหัวใจพิการแต่กําเนิดบางชนิด เช่น Patent ductus arteriosus และ Palliative systemic to pulmonary shunt ในการักษา Cyanosis congenital heart disease การผ่าตัดหัวใจแบบปิดอาจใช้ผ่าตัดรักษาโรคหัวใจท่ีเกิดข้ึนภายหลังบางชนิด เช่น การผ่าตัดเลาะเยื่อหุ้มหัวใจในภาวะ Constrictive pericarditis
      - การผ่าตัดหัวใจแบบเปิด (Open heart surgery) คือการผ่าตัดหัวใจที่ในขณะผ่าตัดหัวใจอยู่ นั้น หัวใจไม่สามารถทํางานได้ตามปกติ จําเป็นต้องใช้เครื่องหัวใจและปอดเทียม (Heart-Lung machine) เพื่อทําหน้าที่แทนหัวใจและปอดของผู้ป่วยในขณะผ่าตัดก่อนและหลังทําการผ่าตัดหัวใจแบบเปิด ควรมีการทํา Trans-esophageal echocardiography (TEE) เพื่อประเมินภาวะผิดปกติของหัวใจผู้ป่วยก่อนผ่าตัดและประเมินความสมบูรณ์และการทํางานของหัวใจหลังผ่าตัดรักษา
    - - การเตรียมข้อมูลการวินิจฉัยต่างๆของผู้ป่วยให้พร้อม เพื่อเป็นแนวทางในการรักษาโดยการผ่าตัด เช่น Coronary angiogram เพื่อดู Anatomy ของ Coronary artery และบริเวณที่ตีบ การทำ Stress testing เพื่อตรวจสอบกล้ามเนื้อหัวใจบริเวณที่มี Ischemia, การตรวจ Nuclear scan เพื่อดู ส่วนของ Myocardium ที่ยังทำงานอยู่และการตรวจ Echocardiography เพื่อดูการทางานของกล้ามเนื้อหัวใจ ลิ้นหัวใจ และ Ventricular function เป็นต้น
      - การตรวจร่างกาย ซึ่งจะเน้นระบบหัวใจและหลอดเลือดและซักประวัติ เพื่อได้ทราบข้อมูลการรักษาต่อเนื่องตลอดจนโรคร่วมต่าง ๆ การตรวจ Chest X-ray ช่วยให้ศัลยแพทย์ดู เรื่อง Aortic Calcification ขนาดของหัวใจและความผิดปกติของปอด, การตรวจ ECG เพื่อดูเป็นข้อมูลพื้นฐานก่อน ผ่าตัดในเรื่องอัตราการเต้นของหัวใจ ลักษณะคลื่นไฟฟ้าหัวใจ สำหรับการตรวจทางห้องทดลองต่างๆ เช่น CBC, Electrolyte, Prothrombintime, Partial thromboplastin time, BUN, Creatinine, Typing and cross matching บอกได้ถึงสภาวะของโรคความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อนท่ีอาจเกิดขึ้นในขณะผ่าตัดหรือหลังผ่าตัดได้
      - ในผู้ป่วยท่ีมีปัญหาเรื่องปอด เช่น เป็นโรค Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) อาจต้องตรวจ Pulmonary function test และ Arterial blood gas เนื่องจากผู้ป่วยกลุ่มนี้จะมีปัญหาเรื่องการหย่าเครื่องช่วยหายใจ ในผู้ป่วยท่ีมีปัญหาเรื่อง Carotid bruits ก็ต้องตรวจ Carotid duplex เพื่อประเมิน Carotid stenosis
      - ในผู้ป่วยที่ได้รับยา Antiplatelet, Aspirin, Clopidogrel, Non-Steroid Anti-Inflammatory Drugs ให้งดก่อนผ่าตัด 7-10 วัน ในผู้ป่วยท่ีได้รับยา Warfarin ปกติงด 3-5 วัน ก่อนผ่าตัด
      - การเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลของผู้ป่วยหลังผ่าตัด เช่น การประเมินสภาพร่างกาย ความสามารถในการ ทากิจกรรม โดยเฉพาะผู้สูงอายุหรือในผู้ป่วยที่มีปัญหาในการเคลื่อนไหว เพื่อการวางแผนในการดูแลหลัง ผ่าตัด นอกจากน้ีสถานะภาพทางด้านสังคม การช่วยเหลือของครอบครัวหรือชุมชน หลังจากจาหน่ายออกจากโรงพยาบาลแล้ว สถานะทางเศรษฐกิจเป็นอย่างไรในการต้องกลับมาพบแพทย์ท่ีโรงพยาบาลอีก 1-2 ครั้ง ก่อนที่จะส่งตัวกลับไปรักษาต่อเนื่องใกล้บ้านนอกจากนี้การให้ข้อมูลเตรียมความพร้อม(Preparatory information) ในระยะต่างๆเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถปรับตัวเผชิญกับสถานการณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมทั้งคํานึงถึงแนวคิดการดูแลในระยะเปลี่ยนผ่าน (Transitional care) ตามภาวะสุขภาพและการเจ็บป่วยด้วย
    - - เป็นการพยาบาลต่อเนื่องจากหอผู้ป่วยหนัก ตลอดจนการวางแผนจำ
        หน่ายเพื่อการดูแลต่อเนื่อง เมื่อผู้ป่วยได้รับการส่งต่อมาถึงหอผู้ป่วยจะได้รับการประเมินอย่างรวดเร็ว เพื่อให้ทราบสภาวะผู้ป่วยในขณะน้ัน รวมท้ังการป้องกันความเสี่ยงท่ีอาจเกิดขึ้นได้ในขณะเคลื่อนย้ายผู้ป่วย การติดตามประเมินค่าสัญญาณชีพต่างๆอย่างต่อเนื่อง ตามความเหมาะสมในผู้ป่วยแต่ละราย เช่น ECGMonitoring,วัดความดัน ทาง Arterial Line, Pulse Oximetry, Central Venous Blood Pressure, การวัดอุณหภูมิร่างกาย รวมทั้งการตวงปัสสาวะทุก 1-2 ชั่วโมง เป็นต้น ตามมาตรฐานการพยาบาลท่ีกําหนด