Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

เตียง 4 ผู้ป่วยเด็เพศหญิง อายุ 4 ปี, CC : 8 ชั่วโมงก่อนมา หายใจเหนื่อย…

- - - - ระยะแรกจะมีความตึงตัวต่ำ เป็นระยะเวลานานเป็น สัปดาห์จนถึง 1 ปีหลังคลอด
      - ระยะต่อมาจะเปลี่ยนแปลงไปอยู่ในท่าทางที่ผิดปกติ
        
        ขาสองข้างเกร็งเหยียดไขว้กัน
        
        แขนมีลักษะเกร็งงอ
      - ปฏิกิริยาสะท้อนกลับตั้งแต่แรกเกิดที่คงเหลืออยู่ (primitive reflexes)
      - ไม่มีปฏิกิริยาการรักษาสมดุลและการป้องกันร่างกาย (righting equilibrium and protective reaction)
        
        ความผิดปกติเหล่านี้ ทำให้เกิดการหดรั้งของกล้ามเนื้อและกระดูกผิดรูป ที่พบบ่อยในภาวะสมองพิการ
        
        ข้อศอกงอ
        
        ปลายมือคว่ำ
        
        ข้อมือและนิ้วมืองอ
        
        ข้อเท้ากระดกลงและบิดเข้าใน หรือ ข้อเท้ากระดกขึ้นและ บิดออกนอก
        
        ข้อสะโพกงอและหุบเข้าใน และข้อสะโพกอาจเคลื่อนหลุดได้
  - - - กลุ่มที่เป็นมาแต่กาเนิด สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากพยาธิสภาพของสมองในระยะตั้งครรภ์/ก่อนคลอด หรือระหว่างคลอด ได้แก่ ความผิดปกติในการสร้างตัวอ่อน ระบบประสาทส่วนกลางที่พัฒนา ผิดปกติ การขาดออกซิเจนหรือ เลือดไปเลี้ยงสมอง คลอดก่อนกาหนด
      - กลุ่มที่เป็นในภายหลังสาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการเกิดพยาธิสภาพของสมองภายหลังการคลอด อาจเกิดจากการติดเชื้อ การสำลักลงปอด อุบัติเหตุต่างๆ (ถูกรถชน, จมน้ำ)
- - - - อุบัติการณ์ของครรภ์แฝดพบได้ประมาณ 1 ต่อ 90 ของการตั้งครรภ์ ซึ่งปัจจุบันพบว่าอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นเนื่องจากมีการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์มากขึ้น โดยพบว่าในประเทศพัฒนาแล้ว อุบัติการณ์ของการตั้งครรภ์แฝดเพิ่มขึ้นประมาณร้อยละ 50 ในช่วง 20 ปีที่ผ่านมาแฝดจากไข่สองใบ (Dizygotic twins) พบประมาณ 2 ใน 3 ของครรภ์แฝดทั้งหมด โดยในแต่ละประเทศมักมีอุบัติการณ์แตกต่างกันไปตามปัจจัยหลายปัจจัย โดยปัจจัยที่มักพบว่าทำให้อุบัติการณ์ของครรภ์แฝดไข่คนละใบเพิ่มขึ้น ได้แก่ เชื้อชาติผิวดำ ประวัติครอบครัวโดยเฉพาะญาติฝ่ายมารดา ภาวะโภชนาการที่ดีของมารดา มารดาอายุมาก การได้รับยากระตุ้นการตกไข่หรือการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์(3, 4) ส่วนแฝดจากไข่ใบเดียวกัน (Monozygotic twins) พบประมาณ 1 ใน 3 ของครรภ์แฝด โดยมีอุบัติการณ์ค่อนข้างคงที่ในทุกกลุ่มประชากรคือประมาณ 1 ต่อ 250
    - - องค์การอนามัยโลกได้ประมาณว่ามีทารกคลอดก่อนกำหนดประมาณ 12.9 ล้านคน หรือคิดเป็น 9.6% ของการคลอดทั้งหมด ส่วนในประเทศไทยมีรายงานจากโรงพยาบาลศิริราชว่า อัตราการคลอดก่อนกำหนดมีสูงถึง 12.9%[2] และยังพบว่ามีทารกที่คลอดก่อนกำหนดประมาณ 6-7 ใน 100 คน จะมีน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม[1] ซึ่งส่วนใหญ่ทารกจะตัวเล็ก อวัยวะต่าง ๆ ยังทำงานได้ไม่สมบูรณ์ เช่น ปอดไม่เติบโตพอที่จะหายใจได้ตามปกติ ตับยังทำหน้าที่ไม่สมบูรณ์ ทำให้ตัวเหลือง หรือทารกดูดนมไม่ค่อยเก่ง เป็นต้น
  - - - ครรภ์แฝด (Multifetal Pregnancy) หมายถึง การตั้งครรภ์ที่เกิดทารกในครรภ์มากกว่า 1 คนขึ้นไป ได้แก่ แฝดคู่ (Twins) แฝดสาม (Triplets) แฝดสี่ (Quadruplets) เป็นต้น โดยครรภ์แฝดมีผลทำให้เพิ่มภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์ทั้งต่อมารดาและทารก โดยพบว่ายิ่งจำนวนทารกมากขึ้นโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนก็ยิ่งสูงขึ้น และเมื่อเปรียบเทียบอัตราการตายปริกำเนิดของแฝดสองและแฝดสาม พบว่าสูงกว่าการตั้งครรภ์เดี่ยวเป็น 5 และ 10 เท่าตามลำดับ
    - - ตามคำจำกัดความขององค์การอนามัยโลก หมายถึง ทารกที่คลอดเมื่อคุณแม่มีอายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ หรือ 259 วัน โดยเริ่มนับจากวันแรกของวันที่ประจำเดือนมาครั้งสุดท้าย[2],[3] ส่วนอีกข้อมูลระบุว่าการคลอดก่อนกำหนด หมายถึง สตรีที่มีระยะการตั้งครรภ์ไม่ถึง 38 สัปดาห์เต็ม หรือ 266 วัน
- - - - West syndrome
        
        เป็นกลุ่มอาการของโรคลมชักที่พบได้ตั้งแต่อายุ 6-12 เดือนและพบมากช่วงอายุ 4-6 เดือน เด็กจะมีอาการชักผวา (epileptic spasms) ได้ทั้งในลักษณะงอตัว เหยียดตัว หรือทั้งงอ และเหยียดตัวด้านคลื่นไฟฟ้าสมองพบ highvoltage slow waves and spikes ที่มีลักษณะเฉพาะ เรียกว่า hypsarhythmia
  - - - เชื้อพยาธิตัวตืด (neurocysticercosis)
      - เชื้อวัณโรค (tuberculosis)
      - เชื้อทอกโซพลาสโมซิส (cerebraltoxoplasmosis)
    - - เชื้อไวรัสซิก้า (zika virus)
      - เชื้อไซโตเมกะโลไวรสั (cytomegalovirus:CMV)
    - - เชื้อไวรัสไข้สมองอักเสบ (viralencephalitis)
    - - การขาดวิตามินบี 6 (pyridoxine -dependent seizure)
      - การขาดโฟเลต (cerebral folate deficiency)
- - - - การอักเสบของเนื้อปอดเป็นกลีบ (lobar pneumonia) มีการติดเชื้อทั้งกลีบปอด ถ้าติดเชื้อที่ปอดทั้ง 2 ข้าง เรียกว่า bilateral pneumonia หรือ double pneumonia
      - การอักเสบของเนื้อปอดเป็นหย่อมๆ (bronchopneumonia) การติดเชื้อเริ่มจาก terminabronchiole การอักเสบกระจายหลายแห่งต่อมาเกิดหนองเกิด consolidated บริเวณIobular อาจเรียกlobar pneumonia
      - การอักเสบที่ผนังถุงลม (interstilal pneumonia) เกิดการอักเสบของผนังถุงลมและเนื้อเยื่อรอบ ๆ
  - - - อายุแรกเกิดถึง 3 เดือน (0-3 เดือน) พบเชื้อแบคทีเรีย คือ chlamydia trachomatis,mycoplasma hominis, treponema pallidum,ureaplasma urealyticum
      - อายุน้อยกว่า 5 ปี (3-5 ปี) พบเชื้อแบคทีเรีย คือstaphylococcus aureus, streptococcuspyogenes เชื้อไวรัส คือadenovirus,humanmetapneumoniavirus, infuenza A and B, parainfluenza1,2 and3, RSV, rhinovirus
      - อายุตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป พบเชื้อแบคทีเรีย คือ chlamydophila pneumonice,mycoplasma pneumoniae
      - เด็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคปอด
        
        โรคปอดเรื้อรัง (BPD)
        
        โรคหอบหืด
      - ส่วนเชื้อแบคทีเรีย streptococcus pneumoniaeพบได้ทุกช่วงอายุ
      - เด็กที่มีความผิดปกติของกายวิภาค
        
        มีรูเชื่อมระหว่างหลอดลมคอและหลอดอาหาร (T-E istula)
      - เต็กที่ป่วยด้วยโรคที่ทำให้เลือดไหลเวียนมาปอดมากขึ้น
        
        โรคที่มีรูรั่วระหว่างผนังกั้นห้องหัวใจซ้ายขวาทั้งห้องบนและห้องล่าง (ASD.VSD
      - รวมถึงการมีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบประสาทที่ทำให้ไม่สามารถขับเสมหะออกจากทางเดินหายใจได้
  - - - เด็กป่วยจะมีอาการไข้ ส่วนใหญ่ไข้จะสูง ไอไม่มีเสมหะในระยะแรก
      - ต่อมาจะมีเสมหะสีเหลือง มีอัตราหายใจเร็วกว่าเกณฑ์ตามอายุ (อายุน้อยกว่า2เดือน ตั้งแต่ 60 ครั้งนาทีขึ้นไป, อายุ 2 เดือน-1 ปี ตั้งแต่ 50 ครั้งนาทีขึ้นไป, อายุ 1-5 ปีตั้งแต่ 40ครั้งนาทีขึ้นไป, อายุ 5 ปีขึ้นไป ตั้งแต่ 30ครั้ง/นาที)
        
        มีอาการหายใจลำบาก
        
        สังเกตจากมีการดึงรั้งของผนังทรวงอก (retracion)
        
        ปีกจมูกบาน
        
        ใช้กล้ามเนื้ออื่นช่วยในการหายใจ
        
        ฟังเสียงปอดจะได้ยินเสียง rhonchi หรือ crepitation
        
        เจ็บอก (peuritic chest pain) ซึ่งมีลักษณะเหมือนถูกเข็มแทงเป็นๆ หายๆ เวลาหายใจเข้าลึกๆเกิดจากน้ำหรือหนองในช่องเยื่อหุ้มปอดบางรายจะมีอาการเขียวหรือหยุดหายใจได้
  - - - การตรวจร่างกาย จะหายใจเร็วมากกว่าเกณฑ์ปกติ มีไข้ โดยเฉพาะเด็กอายุน้อยกว่า 2 ปีมักมีใข้สูงมากกว่า 38 องศาเซลเซียล หายใจลำบาก ฟังเสียงปอดพบ honchi หรือ crepitation
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ CBC ในรายที่มีสาเหตุจากเชื้อแบคที่เรียจะพบ neutrophil สูงเชื้อไวรัสจะพบ lymphocyte สูง
      - การถ่ายภาพรังสีทรวงอกอาจไม่มีความจำเป็น แต่ช่วยยืนยันในกรณีที่ตรวจร่างกายไม่ชัดเจน
      - การเพาะเชื้อ การตรวจหาเชื้อแบคทีเรียจากการนำเลือดมาเพาะเชื้อ ย้อมและเพาะเชื้อจากสิ่งคัดหลั่งต่างๆของร่างกาย เช่น น้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด เสหมะ ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 2 ปี ควรเจาะเลือดมาเพาะเชื้อทุกคน เนื่องจากอัตราการติดเชื้อในกระแสเลือดสูง
      - การตรวจหา antigen จาก nasopharyngeal aspiration ช่วยในการวินิจฉัยเชื้อแบคที่เรียและไวรัสบางชนิดได้แก่ RSV, adenovirus, influenza, parainfluenza virus, mycoplas
- - - - เด็กที่ครอบครัวมีประวัติโรคภูมิแพ้ โอกาสเกิดอาการของโรคมากกว่า
    - - ฝุ่น
      - เกสรดอกไม้
      - ควันบุหรี่
      - ยา อาหาร
    - - การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ
      - การออกกำลังกายมากเกินไป
      - การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ
  - - - อาการเริ่มต้นจะเป็นแบบเฉียบพลัน อาการจะรวดเร็ว
    - - อาการจะดำเนินช้าจะมีไข้ต่ำ ๆ มีน้ำมูกนำมาก่อน 1-2 วัน
    - - ไอแห้งๆ
        
        ต่อมา
        
        มีเสมะเหนียว
      - ได้ยินเสียง wheeze ขณะหายใจออก
      - เมื่อมีอาการมากขึ้น
        
        จะรู้สึกแน่นหน้าอกหอบมากขึ้น
        
        ได้ยินเสียง wheeze ทั้งหายใจเข้าและออก
      - หายใจลำบาก
      - อาการรุนแรงมาก
        
        เสียงหายใจจะเบาลงเพราะหลอดลมตีบมาก
        
        นอนราบไม่ได้ เด็กจะนั่งเพื่อช่วยให้หายใจสะดวกขึ้น
        
        กระสับกระส่าย เขียว