Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ทฤษฎีการพยาบาลของคิง - Coggle Diagram
ทฤษฎีการพยาบาลของคิง
มโนทัศน์หลัก10 ประการของทฤษฎีการบรรลุเป้าหมาย
การรับรู้ (Perception) เป็นกระบวนการปฏิสัมพันธ์อย่างมีจุดหมายของบุคคลกับสิ่งแวดล้อม เป็นกระบวนการรวบรวม จัดระบบ แปลความหมาย และการปรับเปลี่ยนข้อมูลที่ได้รับจาก ภายนอก โดยทางประสาท สัมผสัและความจากการรับรู้ของบุคคลอาจแตกต่างกันแม้อยู่ใน สิ่งแวดล้อมเดียวกนั รวมทั้งยังเกี่ยวข้องกับ ประสบการณ์ ในอดีต การรับรู้ตนเองลกัษณะทางสรีระ ภูมิหลังทางการศึกษาฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม
อัตตา (Self) คือการที่บุคคลปฏิสัมพันธ์กับ สิ่งแวดล้อม ซึ่งเกิดจากผลของข้อมูลย้อนกลับจาการ ปฏิสัมพนัธ์กับผู้อื่น และส่งผลให้แต่ละคนมีแบบแผนในการสร้างสัมพันธภาพเฉพาะตัวดังนั้น ความเข้าใจเรื่องอัตตามีความสัมพันธ์ ระหวา่งพยาบาลและผู้รับบริการ
การปฏิสัมพันธ์ (Interaction) หมายถึง กระบวนการที่บุคคลตั้งแต่สองคนมาติดต่อกันโดยใช้คำ พูด หรือไม่ใช้คำพูด โดยแต่ละฝ่ายได้นำความรู้ความต้องการ จุดมุ่งหมายความคาดหวงัการรับรู้และประสบการณ์ในอดีต มาเกี่ยวขอ้ง ซึ่งสิ่งเหล่านี้ว้นมีอิทธิพลต่อการปฏิสัมพนัธ์
การสื่อสาร (Communication) เป็นการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างบุคคล ซึ่งมีการสื่อสาร ที่มีการ ใช้วาจาและไม่ใช้วาจาการติดต่อสื่อสารจะเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เมื่อเกิดขึ้นในบรรยากาศของการยอมรับซึ่งกันและกันความรู้เรื่องการติดต่อสื่อสารจะช่วยให้พยาบาลสามารถรวบรวมขอ้มูลจากผู้รับบริการได้แม่นยามากขึ้นถ้าการ สื่อสารไม่มีประสิทธิภาพหรือขาด ความหมายการดำเนินสู่เป้าหมายก็เป็นไปได้ยากหรืออาจไม่เกิดขึ้นเลย
การปฏิสัมพนัธ์อยา่งมีเป้าหมาย (Transaction) เป็นขั้นตอนสุดท้ยของกระบวนการปฏิสัมพันธ์ ที่ เกิดจากการที่บุคคลติดต่อ
สื่อสารกับ สิ่งแวดล้อมเพื่อไปสู่เป้าหมายที่ตั้งไว้และเมื่อเกิด ความสำเร็จตามเป้าหมาย แลว้ความต้องการที่จะได้รับการตอบสนองความเครียดก็ลดลง
บทบาท (Role) เป็นกลุ่มของพฤติกรรมที่ถูกคาดหวังว่า จะเกิดขึ้นในบุคคลเมื่อบุคคลอยุ่ในตำแหน่งหนึ่ง ของสังคม
การเจริญเติบโตและพัฒนาการ (Growth and Development) เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นในชีวิต เป็นการเปลี่ยนแปลงภายใต้ตัวบุคคลอย่างต่อเนื่องทั้งในระดับเซลล์โมเลกุลและระดับพฤติกรรมาการแสดงออก การเจริญเติบโตและพัฒนาการเป็นกระบวนการที่ช่วยให้บุคคลบรรลุวุฒิภาวะ และแสดง ความสามารถที่มีอยู่พื่อบรรลุเป้าหมายที่ตนเองปรารถนา
กาละ (Time) กาละหรือเวลาแสดงถึงระยะระหว่างเหตุการณ์หนึ่งกับอีกเหตุการณ์หนึ่ง มีการเปลี่ยนแปลงจากขั้นตอนหนึ่งไปอีกขั้นตอนหนึ่งเวลามีส่วนในการควบคุมการดำเนิน ชีวิตประจำวันของแต่ละบุคคลและมีอิทธิพลต่อสัมพันธภาพระหว่างบุคคลแต่ละคนอาจรับรู้ช่วงเวลาเดียวกันแตกต่างกันขึ้นอยู่กับ ชนิด และจำนวนเหตุการณ์ที่แต่ละคนประสบ การรับรู้ระยะเวลาต่างกันอาจก่อให้เกิดปัญหาสัมพันธภาพระหว่าง บุคคล
อาณาบริเวณ (Space) เป็นขอบเขตที่อยู่รอบตัวบุคคล ซึ่งบุคคลรับรู้ว่า เป็นอาณาบริเวณส่วนตัว ที่มีการปกป้อง ไม่ปรารถนาให้คนทั่ว ไปลุกล้า ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาณาเขตของบุคคลคือเวลา ระยะทาง ปริมาณ การรับรู้ และการ ติดต่อสื่อสาร โดยทั่วไประยะของอาณาบริเวณรอบตวัของ
ภาวะเครียด (Stress) ภาวะที่ไม่หยุดนิ่งของมนุษยก์ระทำ ต่อสิ่งแวดล้อมเพื่อที่จะคงไวซึ่งการพัฒนาการและทำหน้าที่ มีการแลกเปลี่ยนพลังงานระหว่างบุคคลกับ สิ่งแวดล้อม เพื่อที่จะสามารถควบคุมภาวะเครียด
มโนทัศน์หลักทางการพยาบาล ตามทฤษฎีของคิง
1. บุคคล (Person)
คิงเน้นถึงลักษณะเฉพาะบุคคลโดย
มีการระบุข้อตกลงเบ้ืองตน้ไว้ดังนี้
1.1 บุคคลเป็นส่วนหนึ่งของสังคม
1.2 ทุกคนมีความนึกคิด มีความรู้สึกเป็นของตนเอง
1.3 ทุกคนมีเหตุผลของตนเอง
1.4 บุคคลเป็นผู้มีการรับรู้
1.5 มีความสามารถที่จะแสดงความโต้ตอบ(React)ตามการรับรู้ของตนเอง
1.6 มีความสามารถที่จะกระทา สิ่งต่างๆ(Action-oriented being)
1.7 มีความสามารถที่จะวางเป้าหมายในการกระทา สิ่งต่างๆ
1.8 มีความสามารถที่จะตัดสินใจและควบคุมตนเองได้
1.9 ทุกคนมีเวลาในเรื่องต่างๆที่เหมาะสมเฉพาะของตนเอง
2. สิ่งแวดล้อม (Environment)
คิงกล่าวว่าบุคคลมีทั้งสิ่งแวดล้อมภายในและ สิ่งแวดล้อมภายนอกและอธิบายความสัมพันธ์ของสิ่งแวดล้อมภายในและภายนอกบุคคล ไว้ดังนี้บุคคลมีความสามารถในการนำพลังงานมาช่วยในการปรับตัวต่อการ เปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมภายนอกได้อย่างต่อเนื่อง
3. สุขภาพ (Health)
คิงให้คำจำกัดความ“ภาวะสุขภาพ” ว่าเป็นความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ ตามบทบาททางสังคมและ “ภาวะเจ็บป่วย” ว่าเป็นภาวะที่มีการ เบี่ยงแบนของโครงสร้างร่างกายหรือจิตใจ หรือภาวะที่มีความขัดแย้งเกี่ยวกับ สัมพันธภาพของบุคคลในสังคม
4. การพยาบาล (Nursing)
คิงให้ความหมายของการพยาบาลว่า“เป็ นกระบวนการ ปฏิสัมพันธ์ของ พยาบาลและผู้ใช้บริการ โดยทั้งสองฝ่ายมีการสื่อสาร รับรู้สถานการณ์ มีการ ตั้งเป้าหมายและกำหนด จุดมุ่งหมายของความสำเร็จร่วมกัน ”
เป้าหมายของการพยาบาลตาม แนวคิดของคิงคือการช่วยบุคคลและกลุ่มคนให้ฟื้นคืนสภาพและดำรงไว้ซึ่งภาวะสุขภาพดี หรือในวาระสุดท้ายของชีวิต สามารถตายอย่างมีศักดิ์ศรี
กรอบแนวคิดของทฤษฎีการพยาบาลของคิงมี 3 ระบบคือ
1) ระบบบุคคล (Personal System)
2) ระบบระหวา่งบุคคล(Interpersonal System)
3) ระบบสังคม (Social System)
การพยาบาลตามกรอบแนวคิดทฤษฎีการบรรลุตามเป้าหมายของคิง
มีขั้นตอนเหมือนกระบวนการพยาบาล (Nursing process)
การประเมินสภาพ (Assessment) ตามทฤษฎีของคิง หมายถึงขั้น ตอนของการสร้างสัมพันธภาพ การติดต่อสื่อสาร มีการแลกเปลี่ยนการรับรู้ระหวา่งพยาบาลกับผู้รับบริการ
การตั้งขอ้วินิจฉยัทางการพยาบาล(Nursing diagnosis)เป็นการระบุปัญหาความต้องการความวิตกังวล สิ่งรบกวน หรือสิ่งที่ผู้รับบริการต้องงการให้ช่วยเหลือจากการเก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการประเมินสภาพ
การวางแผนการพยาบาล (Planning) ตามทฤษฎีของคิง หมายถึงขั้นตอนการร่วมกันกำหนดเป้าหมาย แสวงหาวิธีปฏิบัติตกลงยอมรับวิธีปฏิบัติร่วมกัน เพื่อนำไปสู่การปฏิบัติเพื่อบรรลุเป้าหมายที่กำหนดร่วมกัน
การปฏิบัติการพยาบาล (Implementation/intervention) ตามทฤษฎีของคิงหมายถึงการที่ผู้รับบริการปฏิบัติกิจกรรมตามวิธีที่ตกลงร่วมกัน เพื่อการบรรลุเป้าหมายที่วางร่วมกันและพยาบาลมีหน้าที่ปฏิบัติบทบาทของพยาบาลเพื่อบรรลุเป้าหมายเช่นกัน
การประเมินผลการพยาบาล (Evaluation) ตามทฤษฎีของคิง การประเมินผลการพยาบาล หมายถึงการที่พยาบาลและผู้รับบริการร่วมกัน ประเมินผลการปฏิบัติว่าสำเร็จตามเป้าหมายที่กำหนดร่วมกัน หรือไม่ถ้ามีสิ่งใดเป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติจะช่วยกัน หาวิธีขจัดอุปสรรคนั้น