Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่5 สิทธิและหน้าที่ตามกฎหมาย - Coggle Diagram
บทที่5 สิทธิและหน้าที่ตามกฎหมาย
ความหมายของสิทธิและหน้าที่
สิทธิ
“สิทธิ” หมายถึงอำนาจอันชอบธรรมหรือความชอบธรรมที่บุคคล สามารถใช้ยันต่อผู้อื่นเพื่อคุ้มครองหรือรักษาผลประโยชน์อันเป็นส่วนพึงมีพึงได้ของบุคคล อีกนัยหนึ่งคือประโยชน์ที่บุคคลมีความชอบธรรมที่จะได้รับและยืนยันต่อผู้อื่นได้หรือที่เรียกว่า“ประโยชน์ที่กฎหมายรับรองและคุ้มครองให้”
หน้าที่
“หน้าที่” หมายถึงความชอบธรรมในลักษณะเป็นความผูกพันให้บุคคลตกอยู่ในสถานะจะต้องกระทำการหรืองดเว้นกระทำการหรือยอมให้เขากระทำการเพื่อให้เป็นไปตามผลประโยชน์อันชอบธรรมของบุคคลอื่นซึ่งเป็นผู้ทรงสิทธิ
ความรับผิด
“ความรับผิด” หมายถึงความผูกพันในทางทรัพย์สินของบุคคลใดบุคคลหนึ่งบังคับให้ชำระหนี้อย่างใดอย่างหนึ่ง
เสรีภาพ
“เสรีภาพ” หมายถึงสถานการณ์ที่บุคคลมีอิสระในการที่จะกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งตามความประสงค์ของตน
ประเภทของสิทธิ
สิทธิมหาชน
เป็นสิทธิที่เกิดขึ้นจากกฎหมายมหาชนซึ่งเป็นการกำหนดความสัมพันธ์ระหว่างประชาชนกับรัฐหรือระหว่างรัฐด้วยกันเอง
สิทธิปฏิเสธ(negative right)
สิทธิกระทำการ(active right)
สิทธิเรียกร้องให้รัฐดำเนินการ(positive right)
สิทธิเอกชน
เป็นสิทธิระหว่างเอกชนกับเอกชนซึ่งเกิดจากกฎหมายเอกชนหากพิจารณาจากวัตถุแห่งสิทธิแล้ว
สิทธิที่มิใช่ทางทรัพย์สิน
สิทธิบุคคลภาพ
สิทธิของความเป็นคนที่กฎหมายรับรอง
สิทธิสถานะ
สิทธิที่เกิดขึ้นจากสถานะของบุคคลหรือเกิดจากความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
สิทธิในทางทรัพย์สิน
ทรัพยสิทธิ
เป็นสิทธิที่มีวัตถุแห่งสิทธิเป็นทรัพย์ซึ่งเป็นสิทธิที่ใช้ยันกับบุคคลได้ทั่วโลก
กรรมสิทธิ์
ทรัพยสิทธิเหนือบุคคลอื่น
สิทธิเสมือนทรัพยสิทธิ
สิทธิที่คล้ายทรัพยสิทธิตรงที่สามารถกีดกันมิให้ผู้อื่นซึ่งมิใช่เจ้าของสิทธิได้รับประโยชน์หรือเรียกว่า“สิทธิหวงกัน”
สิทธิในสิ่งที่ไม่มีรูปร่าง
เป็นสิทธิที่กฎหมายให้สิทธิหวงกันไม่ให้คนอื่นมารับประโยชน์ไปเพราะเป็นผลผลิตทางความคิดของบุคคลหรือที่เรียกว่า“ทรัพย์สินทางปัญญา”
สิทธิทางหนี้(บุคคลสิทธิ)
สิทธิทางหนี้คือสิทธิที่เกิดขึ้นตามกฎหมายว่าด้วยหนี้ซึ่งเป็นกฎหมายที่กำหนดจากความสัมพันธ์ในทางหนี้ระหว่างบุคคลฝ่ายหนึ่งที่เรียกว่า“เจ้าหนี้” และอีกฝ่ายหนึ่งเรียกว่า“ลูกหนี้” โดยเจ้าหนี้มีสิทธิเรียกร้องให้ลูกหนี้ต้องชำระหนี้ด้วยการกระทำการงดเว้นกระทำการหรือส่งมอบทรัพย์สินก็ได้
การใช้และการคุ้มครองสิทธิ
ขอบเขตการใช้สิทธิ
การใช้สิทธิต้องไม่ใช้ในทางที่ผิด
การใช้สิทธิต้องเป็นไปโดยสุจริต
หลักสุจริตเฉพาะเรื่อง
หลักสุจริตทั่วไป
การคุ้มครองสิทธิ
การกระทำเพื่อป้องกัน(มาตรา449)
"มาตรา449 บุคคลใดเมื่อกระทำการป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมายก็ดีกระทำตามคำสั่งอันชอบด้วยกฎหมายก็ดีหากก่อให้เกิดเสียหายแก่ผู้อื่นไซร้ท่านว่าบุคคลนั้นหาต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนไม่
การกระทำโดยความจำเป็น(มาตรา450)
"มาตรา450 ถ้าบุคคลทำบุบสลายหรือทำลายทรัพย์สิ่งหนึ่งสิ่งใดเพื่อจะบำบัดปัดป้องภยันตรายซึ่งมีมาเป็นสาธารณะโดยฉุกเฉินท่านว่าไม่จำต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนหากความเสียหายนั้นไม่เกินสมควรแก่เหตุภยันตราย
การใช้สิทธิช่วยเหลือตนเอง(มาตรา451-452)
"มาตรา451 บุคคลใช้กำลังเพื่อป้องกันสิทธิของตนถ้าตามพฤติการณ์จะขอให้ศาลหรือเจ้าหน้าที่ช่วยเหลือให้ทันท่วงทีไม่ได้และถ้ามิได้ทำในทันใดภัยมีอยู่ด้วยการที่ตนจะได้สมดังสิทธินั้นจะต้องประวิงไปมากหรือถึงแก่สาบสูญได้ไซร้ท่านว่าบุคคลนั้นหาต้องรับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนไม่