Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Mùa xuân nho nhỏ Mua-xuan-nho-nho-700, Sử dụng nghệ thuật đảo ngữ: đảo…
Mùa xuân nho nhỏ 
Tác giả: Thanh Hải (1930 - 1980)
- Phong cách sáng tác: ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu, cảm xúc chân thành, đằm thắm...
Bố cục
P1: khổ 1: Cảm xúc của nhà thơ trước màu xuân thiên nhiên, đất trời
-
-
P4: khổ 6: Lời ngợi ca quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế
-
Tác phẩm
-
-
Mạch cảm xúc: Bài thơ khơi nguồn từ cẻ đẹp tự nhiên của mùa xuân thiên nhiên, mở rộng ra với mùa xuân đất nước, cách mạng. Cảm xúc lắng đọng dần vào suy tư và ước nguyện: nhà thơ muốn nhập vào bản hòa ca của cuộc đời bằng nốt trầm xao xuyến của riêng mình, góp phần vào mùa xuân lớn của dân tộc. Bài thơ khép lại với cảm xúc thiết tha, ca ngợi về quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế
Ý nghĩa nhan đề: Từ "nho nhỏ" ở nhan đề mang đến nhiều lớp nghĩa khác nhau: lớp nghĩa thực gợi về mùa xuân của đât trời, của thiên nhiên còn lớp nghĩa ẩn dụ thể hiện khát vọng, lí tưởng muốn cống hiến những thứ đẹp đẽ nhất cho cuộc đời, quê hương của nhà thơ
Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1980 khi đất nước đã thống nhất và đang trên công cuộc xây dưng cuộc sống mới với muôn vàn khó khăn thử thách. Bài thơ được in trong tập "Thơ Việt Nam" (1945 - 1985)
-
-
-
Nghệ thuật: Với việc sử dụng thể thơ 5 chữ, cách gieo vần liền giữa các khổ thơ đã tạo ra sự liền mạch của cảm xúc; ngôn ngữ và hình ảnh thơ giản dị, trong sáng, giàu sức gợi. Tác giả đã tái hiện thành công vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, đất nước. Qua đó bày tỏ lẽ sống cao đẹp, sẵn sàng dâng hiến cuộc đời mình cho đất nước
- Sử dụng nghệ thuật đảo ngữ: đảo động từ "mọc" lên đầu câu để tô đậm sức sống mạnh mẽ đến bất ngờ của một bông hóa trên dòng sông xanh gơi liên tưởng về một bông hoa đang từ từ vương lên trên mặt nước tràn đầy sức xuân và sắc xuân
- Bức tranh xuân xứ Huế được chấm phá bằng hình ảnh chọn lọc và giàu sức gợi: "Dòng sông xanh","hoa tím biếc","chim chiền chiện" để nói về những tín hiệu đặc trưng của mùa xuân xứ Huế gợi lên không gian mênh mông sóng nước và một bầu trời cao rộng, trong veo
- Sử dụng những màu sắc "xanh, tím" gợi bức tranh thiên nhiên mùa xuân hài hòa, tươi sáng
- Các từ cảm thán "ơi", "chi", "mà" để nói lên chất giọng ngọt ngào, thân thương, gần gũi
- Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cẩm giác qua cụm từ "giọt long lanh rơi" thật giàu sức gợi: đó có thể là giọt mưa mùa xuân, giọt sương buổi sớm long lanh trong ánh sáng hoặc có thể là tiếng chim hót lên từng tiếng nhỏ giọt để cho thấy không gian màu xuân tinh khôi, trong trẻo
- Đại từ "tôi" được điệp hai lần và đi liền với hành động "hứng" cho thấy thái độ trân trọng của thi nhân trước vẻ đpẹ của thiên nhiên đồng thời gợi sự tận hưởng, giao hòa với mùa cuân của tác giả
==> Chỉ với vài nét nghệ thuật độc đáo, Thanh Hải đã phác họa được một bức tranh có cái hồn màu xuân xứ Huế. Nó đủ đầy cả màu sắc, hình ảnh, âm thanh. Từ đó bộc lộ được tình yêu thiên nhiên, quê hương, của tác giả trước mùa xuân của đất trời
- Hình ảnh "người cầm súng" đi liền với hình ảnh "lộc giắt đầy trên lưng" gợi liên tưởng đến vòng lá ngụy trang của người chiến sĩ đang nảy những chồi non, lộc biếc cùng các anh ra trận để bảo vệ Tổ quốc
- Hình ảnh "người ra đồng" đi liền với hình ảnh " lộc trải dài nương mạ" gợi liên tưởng đến những cánh đồng màu mỡ, xanh tươi của những bàn tay khéo léo gieo trồng
- Điệp từ "mùa xuân", "lộc" gợi lên quang cảnh mùa xuân tươi đẹp đang vươn những chồi non lộc lá đồng thời ca ngợi thành quả trong công cuộc dựng xây và bảo vệ đất nước
- Điệp từ "Tất cả" đi liền với những từ láy "hối hả", "xôn xao" mang tính bao quát vừa làm cho nhịp thơ trở nên nhanh gấp, gợi một nhịp sống sôi động, hối hả, khẩn trương trong nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ đất nước
- Điệp ngữ "Đất nước", tính từ "vất vả", "gian lao", ẩn dụ "bốn ngàn năm" đã đúc kết chặng đường 4000 năm dựng nước và giữ nước với biết bao thăng trầm, thử thách. Trong suốt những năm đó đất nước ta đã trải qua biết bao đau thương và mất mát, xong đã khẳng định được sức mạnh, ý chí và bản lĩnh của dân tộc mình
- Hình ảnh so sánh "Đất nước như vì sao" gợi lên những liên tưởng về nguồn sáng lấp lánh, tồn tại vĩnh hằng và những ý nghĩa về dân tộc ta trong suốt ngần ấy năm bị đàn áp đồng thời nói lên niềm tin của tác giả vào một tương lai mới với với khí thế mạnh mẽ, rộng mở
- Điệp từ "Đất nước" đi với cấu trúc song hành " đất nước bốn ngàn năm...đất nước như vì sao..." diễn tả sự vận động đi lên của lịch sử và khẳn định sự trường tồn vĩnh cửu của đất nước
- Cụm từ "cứ đi lên" thể hiện ý chí, lòng quyết tâm và niềm tin sắt đá của nhà thơ và cả dân tộc về tương lai tươi sáng của đất nước
==> Giọng thơ vừa tha thiết, sôi nổi pha lẫn trân trọng đã gửi trọn niềm yêu mến tự hào, tin tưởng của nhà thơ vào tương lai đất nước
- Đại từ "Ta" bộc lộ một cách trực tiếp tâm nguyện của thi nhân
- Điệp cấu trúc ngữ pháp "Ta làm...Ta nhập..." được đặt ở vị trí đầu của ba câu thơ đã khiến cho nhịp điệu thơ trở nên nhẹ nhàng, như một lời thủ thỉ tâm tình về ước nguyện hóa thân cho mùa xuân của quê hương, đất nước
- Hệ thống hình ảnh "con chim hót", "cành hoa", "nốt trầm xao xuyến" là những hình ảnh giản dị mang lại niềm vui cho đời: con chim cất cao tiếng hót mang lại niềm vui cho đời, cành hoa điểm tô sắc thắm cho mùa xuân, một nốt trầm trong bản hòa ca là điểm nhấn cho bản nhạc. Những hình ảnh này có sự đối ứng chặt chẽ với những hình ảnh mở đầu của bài thơ để khẳng định một lẽ tự nhiên rằng: con chim sinh ra để dâng tiếng hót cho đời; bông hoa sinh ra để tỏa hương sắc; bản hòa ca tưng bừng, rộn rã không thể thiếu nốt trầm; gợi liên tưởng đến mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng, giữa con người với tập thể và đât nước
- Phép lặp lại nhan đề trong câu đầu có từ lay "nho nhỏ" nhằm nhấn mạnh về sự cống hiến thể hiện ước mơ, khát vọng khiêm tốn và giản dị của nhà thơ gợi về những gì đẹp đẽ và tinh túy nhất của cuộc đời con người góp phần cho mùa xuân đất nước
- Điệp cấu trúc ngữ pháp "Dù là...Dù là..." và hình ảnh tương phản "tuổi hai mươi" và khi tóc bạc" là biện pháp ẩn dụ khiến cho lời văn như một lời hứa, lời tự nhủ của nhà thơ với chính mình. Đồng thời khẳng định sự tồn tại bền vững của những khát vọng sống là cống hiên, hy sinh
- Dấu gạch ngang "Câu Nam ai" khẳng định thái độ trân trọng, vui mừng được bộc lộ cảm xúc trực tiếp là khúc buồn thương, da diết để gợi con đường đầy hi sinh, gian khổ mà đất nước đã đi qua
- "Câu Nam ai" là khúc nhạc êm ái, dịu ngọt để gợi mùa xuân hiện tại với cuộc sống thanh bình, no ấm
- "Nhịp phách tiền" là điệu nhạc rộn ràng để khép lại bài thơ, đó là gia điệu thanh âm của cuộc sống mang lại giá trị tinh thần tươi mới, liên hê với hoàn cảnh lúc đó của tác giả ta thấy được nhà thơ muốn mang theo bên mình những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc và quê hương
==> Tình yêu đời, yêu cuộc sống trỗi dậy thât mãnh liệt, trở thành câu hát tâm tình trong những dòng thơ cuối. Câu hát đó thật cảm động, cao quý và đáng trân trọng biết bao