Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Bài 6: Cách mạng t8 năm 1945 - Coggle Diagram
Bài 6: Cách mạng t8 năm 1945
1) Bối cảnh lịch sử
bcanh qte (cuối 1944- giữa t8/1945): điều kiện khách quan thuận lợi cho tổng kn đã tới
chính phủ nhật đầu hàng
thắng lợi của quân đồng minh ở châu á: châu á - tbd: quân đồng minh tấn công vào những vị trí quan trọng của quân đội nhật bản -> cdg biển xuống các thuộc địa phía Nam của Nhật bị cắt đứt
thắng lợi của quân đồng minh châu âu (cuối 1944 - 8/1945) châu âu: liên xô mở cuộc tấn công về phía béc lin, các nước châu âu lần lượt được gp (5/1945: ww2 chấm dứt ở châu âu)
quân pháp, đồng minh chưa kịp vào đông dương
bcanh trong nước: thời cơ ngàn năm có một cho tổng kn xhien
các cuộc tập dượt đấu tranh: trải qua nhiều, đúc kết được những bài học kinh nghiệm, đặc biệt là cao trào " kháng nhật cứu nước". từ khi chỉ thị " pháp - nhật bắn nhau và hành động của chúng ta" ( 12/3/1945 - t8/1945) - 3 cuộc tập dượt đấu tranh. 12/3/1945, tchuc hội nghị ban thường vụ trung ương đảng tại bắc ninh => tiền đề cho tổng khởi nghĩa
sự cbi cho đảng và nhân dân: quá trình lâu dài, chu đáo
các thế lực trung gian: khi Nhật đầu hàng-> kh dám manh động
lực lượng lãnh đạo và nhân dân đều đã sẵn sàng
quá trình cbi lâu dài
t6/1945, khu giải phóng ra đời ( khu giải phóng việt bắc - hình ảnh thu nhỏ của nước vn mới) -> không khí cm sôi sục trên cả nước
đảng tiên phong - đảng cm của cả dân tộc luôn chủ dộng nắm bắt tình hình thế giới và cả trong nước, đã sẵn sàng và quyết tâm hđ: HCM khi đang ốm nặng ( nửa cuối t7/1945) đã căn dặn bác Giáp: " bây giờ thời cơ đã tới, dù phải đốt cháy cả dãy trường sơn cũng phải kiên quyết giành được độc lập"
2) Vấn đề thời cơ và nguy cơ
yếu tố nguy cơ
thực dân pháp cbi trở lại
nhật bản chỉ đầu hàng đầu minh, kh đầu hàng việt minh, các thế lực tay sai sẽ nổi dậy nếu đảng chậm trễ...
quân đồng minh sắp vào đông dương thực hiện việc giải giáp quân nhật
kết luận, đánh giá nghệ thuật chớp thời cơ và đẩy lùi nguy cơ
14-15/8: hội nghị toàn quốc của đảng ( tân trào) thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân tổng KN, qđ các vde qtrong ( đối nội, đối ngoại, chủ trương " thêm bạn bớt thù"
16-17/8: đại hội quốc dân được triệu tập ( tân trào) đã tán thành chủ trương tổng KN của đảng, thông qua 10 chính sách VMinh, qđ quốc kì, quốc ca, đề cử Ủỷ ban DTGPVN ( cphu lâm thời) do HCM làm chủ tịch ( được coi là hội nghị diên hồng lần 2)
13/8: đảng và việt minh tlap ủy ban KN toàn quốc -> 23h ủy ban KN toàn quốc ban bố quân lệnh số 1, chính thức phát động tổng KN trong cả nước trc khi quân đồng minh vào ( khẩn trương, mau lẹ, không được chậm trễ)
chiều 16/8: bác Giáp nhận lệnh chỉ huy 1 đơn vị giải phóng quân, xuất phát từ tân trào tiến về gp thị xã thái nguyên mở đường tiến về HN ( trong hôm này, HCM cx gửi lời hiệu triệu
yếu tố thời cơ trong cmt8: có sự đan xen giữa yếu tố khách qua và chủ quan
khách quan
thuận lợi của quân đồng minh -> nhật đầu hàng, kẻ thù chính, trực tp của toàn dân gục ngã
thế lực tay sai ( thân Nhật) bị mất chỗ dựa, kh dám manh động
chủ quan: dcsdd và nd vn đã có sự cbi lâu dài, chu đáo
3) Diễn biến CMT8 và tổng KN
tổng knt8 năm 1945 ( 14-28/8)
14-18/8: diễn ra KN toàn phần ( tổng KN)-> ndan 4 tỉnh đầu tiên giành được chính quyền sớm nhất: Bgiang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam
19-25/8: HN (19/8), Huế ( 23/8), SG ( 25/8) giành được chính quyền=> cổ vũ lớn cho các địa phương khác
20-28/8: trên khắp cả nước, ndan các tỉnh lị đồng loạt nổi dậy " đem sức ta mà giải phóng cho ta" giành chính quyền và thuận lợi nhanh chóng, ít đổ máu. 28/8, đồng nai thượng và hà tiên là 2 tỉnh cuối cùng giành được chính quyền
1/8 - 13/8: thực hiện chỉ thị " P-N bắn nhau và hành động của cta ( 12/3/1945), cuộc khởi nghĩa từng phần-> tạo tiền đề cho tổng kn
28/8-2/9: cbi và tbo độc lập: tước ấn kiếm của vua bảo đại ( 30/8), vt tuyên ngôn độc lập tuyên bố lập nước VNDCCH
nước VNDCCH ra đời là thành quả
sự tiếp nối của cao trào " kháng nhật cứu nước" ( từ t3-trc 14/8)
đảng lãnh đạo vận động GPDT ( 1930-1945)
1936-1939
đảng lãnh đạo nhân dân tiếp tục đấu tranh ( giương cao khẩu hiệu đòi tự do, dân sinh, dân chủ, song vẫn mang tinh thần dân tộc sâu sắc)
1939-1945
đảng lãnh đạo cuộc vận động gphong dtoc, đặt nvu giải phóng dân tộc lên hàng đầu
cao trào kháng nhật cứu nước là cuộc tổng diễn tập cuối cùng và lớn nhất cho sự thuận lợi của cuộc cm
1930-1931
ptrao cách mạng đầu tiên do đảng lãnh đạo
là cuộc tổng diễn tập đầu tiên cbi cho thắng lợi cmt8
2/9/1945
nước vn dân chủ CH ra đời
2 nvu chiến lược là chống đế quốc, chống pk đã hoàn thành
1930
đảng cộng sản ra đời
chấm dứt tki khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh dạo của CMVN=> sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên cho những thắng lợi sau này
tổng kn kh phải ăn may mà do sự cbi lâu dài , tích cực và chu đáo của đang, dân, kết hợp nghệ thuật chớp thời cơ và đẩy lùi nguy cơ
4) Ngnhan thắng lợi, ý nghĩa
nn thuận lợi
khách quan
hồng quân LX và đồng minh đánh bại chủ nghĩa phát xít ( Nhật), kẻ thù chính và trực tiếp đã gục ngã
quân đồng minh, pháp ch kịp kéo vào đông dương
chủ quan
sức mạnh đoàn kết của toàn dân tộc
quá trình cbi lâu dài, chu đáo cho cuộc gpdt ( từ 1930, đảng đã cbi về đường lối cm, trải qua 3 cuộc tập dượt, rút kng)
vai trò lãnh đạo của dcsdd ( vận dụng, sáng tạo CN mác lê nin)
truyền thống dân tộc được phát huy
ý nghĩa ls ( mang tính dân tộc và quốc tế)
trong nước
đánh dấu bước tiến nhảy vọt của LSDT: sự ra đời của nước VNDCCH- mở ra kỉ nguyen độc lập,tự do, phát triển dưới cdo
chứng tỏ năng lực và vị thế của giai cấp lãnh đạo: dcsdd là 1 tchuc cm và tiến bộ, có năng lực, đưa đảng từ hoạt động bí mật sang công khai, từ 1 đảng lđ chuyển thành vừa lãnh đạo vừa cầm quyền, cbi dk thuận lợi cho thắng lợi tiếp
sk trọng đại có t/c bước ngoặt của LSDT: kết thúc hơn 80 năm bị tdan pháp đô hộ ( từ 1884), gần 5 năm của quân phiệt nhật (40-45)
quốc tế
góp phần vào cthang cn phát xít: cmvn là 1 bộ phận của cm tg-> tloi của cmt8 nằm trong lực lượng hòa bình, dân chủ, tiến bộ, đưa tới ct cnpx
góp phần vào việc làm tan rã ht thuộc địa của CNTD: cùng với sự thuận lợi của ND Indo và Lào ( 1945), nước vn độc lập đã làm thu hẹp hệ thống thuộc địa
góp phần cổ vũ các dt thuộc địa và phụ thuộc: với 1 nước thuộc địa từng bị xóa tên trên bản đồ tgioi đã giành được độc lập -> cổ vũ các nước như vn-> tday ptr ptrao cmtg ptrien mạnh sau 1945
5) Bài học kinh nghiệm
xd và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc
xđ đúng thời cơ, tạo thời cơ và đẩy lùi nguy cơ
vai trò lãnh đạo của đảng cm
kết hợp sức mạnh dt và thời đại
phuy những truyền thống quý báu của dt
giữ vững và giương cao 2 ngọn cờ ĐLDT ( mục tiêu trực tiếp) và CNXH ( phương hướng và động lực để tiến lên)
5) Nâng cao
tính chất
đặc điểm
những nhiệm vụ chiến lược
dưới sự lãnh đạo của cuộc vận động gpdt ( trải qua 3 cuộc vận động, hoàn thành 2 nhiệm vụ: chống đế quốc, chống phong kiến
cuộc cm theo khuynh hướng CMVS: tc gpdt điển hình, tính dân chủ không điển hình
chặng đường đầu của đường lối cmvn đã hoàn thành: làm tư sản dân quyền cm ( độc lập, có chính quyền cm)
nhiệm vụ chiến lược ( lâu dài) đã hoàn thành: giành được độc lập từ đế quốc, lật đổ cdo pk-> nước vndcch
nvu chống pk ( 1p nvu dân chủ) cx được gq, nhưng vấn đề thổ địa thì chưa
=> sau 15 năm, 1 đảng hoạt động bí mật-> hđ công khai, vừa lãnh đạo, cầm quyền