Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง - Coggle Diagram
อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง
เรื่องย่อ
ท้าวกะหมังกุหนิงกับประไหมสุหรีมีโอรสชื่อ วิหยาสะกำ ในคราวที่วิหยาสะกำออกประพาสป่า องค์ปะตาระกาหลาได้แปลงร่างเป็นกวางทองเพื่อล่อวิหยาสะกำมายังต้นไทรที่พระองค์ซ่อนรูปวาดบุษบาไว้ เมื่อวิหยาสะกำเห็นรูปวาดของบุษบาก็หลงรักนางจนคลั่ง ท้าวกะหมังกุหนิงสืบทราบว่านางคือบุษบา ธิดาท้าวดาหาที่ตอนนี้เป็นคู่หมั้นของจรกาแล้ว แต่ด้วยความรักและสงสารลูกจึงส่งทูตไปสู่ขอบุษบาให้วิหยาสะกำแต่เมื่อท้าวดาหาปฏิเสธท้าวกะหมังกุหนิงจึงสั่งยกทัพมาเมืองดาหาเพื่อจะชิงตัวบุษบา
ท้าวดาหาส่งพระราชสาส์นไปขอความช่วยเหลือจากท้าวกุเรปัน (พี่ชาย) ท้าวกาหลังและท้าวสิงหัดส่าหรี (น้องชาย) และจรกาให้ยกทัพมาช่วยกันรบป้องกันเมืองดาหา
เมื่อท้าวกุเรปันได้รับข่าวแล้วจึงให้ทหารนำจดหมายไปให้อิเหนาที่อยู่เมืองหมันหยา(เมืองจินตหรา) อิเหนาไม่อยากไปแต่กลัวพ่อโกรธเลยต้องไป ในที่สุดอิเหนาก็ยกทัพมากับกะหรัดตะปาตี (พี่ชายคนละแม่) ทำให้ท้าวดาหาดีใจมากเพราะเชื่อมั่นว่าอิเหนาต้องรบชนะแต่ด้วยความที่อิเหนาเคยทำให้ท้าวดาหาโกรธเรื่องปฏิเสธการแต่งงานกับบุษบาจนทำให้เกิดเรื่องขึ้นมาอิเหนาจึงตัดสินใจสู้รบให้ชนะก่อนแล้วค่อยเข้าไปเฝ้าท้าวดาหา
ในที่สุดเมื่อท้าวกะหมังกุหนิงยกทัพมาใกล้ดาหาทำให้เกิดการต่อสู้กับกองทัพของอิเหนา ในที่สุดสังคามาระตาก็เป็นผู้ฆ่าวิหยาสะกำ ส่วนอิเหนาเป็นผู้ฆ่าท้าวกะหมังกุหนิงตายในสนามรบด้วยกริชเทวา
หลังจากนั้นท้าวปาหยันกับท้าวประหมัน (พี่กับน้องของท้าวกะหมังกุหนิง) ก็ยอมอ่อนน้อมต่ออิเหนา อิเหนาจึงอนุญาตให้ระตูนำพระศพของทั้งสองกลับไปทำพิธีตามพระราชประเพณี
ลักษณะคำประพันธ์
เป็นกลอนบทละคร แต่มีลักษณะบังคับเหมือนกลอนสี่สุภาพ แต่ละวรรคจะขึ้นด้วยคำว่า เมื่อนั้น บัดนั้น และมาจะกล่าวบทไป
คำศัพท์
ปันหยี คนที่ตั้งตัวเป็นโจร
กระยาหงัน สวรรค์
ตุนาหงัน หมั้น
กิริณี ช้าง
จตุรงค์ กองทัพ4 เหล่า คือ ช้าง ม้า รถ และพลเดินเท้า
กั้นหยั่น อาวุธสำหรับเหน็บติดตัว มีคมทั้ง 2 ข้าง
พหลพลขันธ์ กองทัพใหญ่
ดัสกร ศัตรู
ตุนาหงัน หมั้นหมาย
สามนต์ เจ้าเมืองที่เป็นเมืองขึ้น
อัปรา ยอมแพ้
อึงอุตม์ เสียงดังมาก
ย่างทีสะเทิน การเดินอย่างเร็วของช้าง
ระตู เป็นคำเรียกเจ้าเมืองที่ไม่ใช้วงค์เทวี (เจ้าเมืองเล็กๆ)
ระเด่น โอรส/ธิดา ของเจ้าเมืองใหญ่
อะหนะ ลูก บุตร
กิดาหยัน มหาดเล็ก เสนารับใช้ใกล้ชิดกษัตริย์
ผู้แต่ง
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ตัวอย่างรูปภาพ
ประโยชน์
แสดงให้เห็นถึง ความกล้าหาญ ความรักในศักดิ์ศรี รักษาคำสัตย์ การรู้จักให้อภัย และการแยกแยะระหว่างความรักกับความหลงใหล
