Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Hoofdstuk 1: Visies op kwaliteitsvol leven, wonen en zorg en de impact op…

- - - - werk van kwade geesten of hogere machten
      - voorkomen door geesten gunstg te stellen
    - - geesten beïnvloeden via rituelen, bezweringen en gebruik kruiden
      - cruciale rol in genezingsproces
    - - bezweringsformules kruidenremedies rituele handelingen
    - - alternatieve geneeswijzen zoals kruidendokters
  - - - God Asklepios
        
        god van de geneeskunde
        
        staf, waar een slang omheen kronkelde
        
        esculaap
      - Temeples van Asklepios
        
        genezing zoeken in tempels gewijd aan Asklepios
        
        vergeleken met moderne kuuroorden
        
        Asklepios in hun dromen = genezen
      - dochters van Asklepios
        
        Hygieia
        
        godin van gezondheid
        
        schaal waaruit een slang drinkt
        
        Panacea
        
        goding van geneessmiddelen
        
        slang en kruiden
        
        "universeel geneesmiddel" beschrijven
    - - Bijdragen aan geneeskunde
        
        grondlegger van de moderne geneeskunde
        
        weg van magie => legde een verband tussen ziekte en omgevingsfactoren
      - Hippocratische eed
        
        nog steeds door artsen afgelegd
        
        beroepsgeheim, respect voor leven, en de plicht om alleen handelingen uit te voeren waarvoor de arts bekwaam is
      - Kennis van medicijnen
        
        pijnstillende werking van wilgenbast
        
        voorloper aspirine
        
        bittere smaak, slecht voor de maag
      - Vier lichaamssappen
        
        slijm
        
        flegmatisch (te veel slijm)
        
        gele gal
        
        cholerisch (te veel geel gal)
        
        bloed
        
        sanguinuisch (te veel bloed)
        
        zwarte gal
        
        melancholisch (te veel zwart gal)
    - - Galenus (129-216 n.Chr.)
        
        Bijdragen aan anatomie
        
        urine wordt geproduceerd in de nieren en niet in de blaas
        
        fouten later gecorrigeerd door Andreas Vesalius
        
        Bekende experimenten
        
        Hij was beroemd om zijn bekwaamheid in medische demonstraties
        
        "anatomieshows" => een makaak openmaakte en zijn publiek uitdaagde om de organen terug te plaatsen
  - - - introduceerde de plicht tot naastenliefde => zorgt voor de zieken verplicht maakte als onderdeel van de religieuze praktijk. Zorg werd opgenomen door diaconessen en later door kloosterlingen.
    - - Gasthuizen werden opgericht om armen en pelgrims te verzorgen
      - Rijke mensen werden doorgaans thuis verzorgd door hun familie
  - - - werden vaak gezien als bezeten door boze geesten of de duivel. Priesters probeerden de duivel uit te drijven door rituelen en exorcisme.
    - - geloofden dat objecten, zoals insecten, via inademing in het hoofd konden komen en daar ziektes veroorzaakten
    - - invloed van kloosters in de ziekenzorg toe
      - geesteszieken gescheiden van de rest van de samenleving
  - - - Ziekenzorg kwam in verval door verwaarlozing vanuit religieuze instellingen
      - Ongetrainde zaalmeiden en zaalknechten namen de zorg over van de religieuzen.
    - - bracht een revolutie teweeg in de anatomie door dissecties op menselijke lichamen te verrichten
      - leidde tot veel nieuwe inzichten in de werking van het menselijk lichaam
      - Zijn boek "De humani corporis fabrica" werd een mijlpaal in de medische wetenschap.
  - - - grondlegster van de moderne verpleegkunde
      - Ze professionaliseerde het beroep van verpleegkundige, stelde een beroepscode op en stichtte een verpleegkundige school.
    - - Louis Pasteur (1865)
        
        Grondlegger van de bacteriologie.
      - Jozef Lister (1867)
        
        Introduceerde sterilisatie en desinfectie in de geneeskunde
      - Wilhelm Röntgen (1895)
        
        Ontdekte röntgenstralen
      - Alexander Fleming (1928)
        
        Ontdekte penicilline, het eerste antibiotische middel
      - Sigmund Freud (1856-1939)
        
        Grondlegger van de psychoanalyse
      - Ignaz Semmelweis (1847)
        
        Introduceerde handontsmetting ter preventie van kraamvrouwenkoorts
      - Robert Koch (1882)
        
        Ontdekte de tuberkelbacil, de veroorzaker van tuberculose
  - - - Vanaf de jaren 1950 verbeterde de gezondheidszorg wereldwijd aanzienlijk
      - De levensverwachting verdubbelde en de focus verschoof naar preventie, welzijn en holistisch denken.
    - - aandacht schenken aan het totale welzijn van de mens (fysiek, psychisch, sociaal) en houdt rekening met psychosociale en omgevingsfactoren
    - - verschuiving van genezing (cure) naar zorg en welzijn (care)
      - benadrukt het belang van preventie en persoonsgerichte zorg
- - - - moeilijk een scherpe scheidslijn te trekken tussen ziek en gezond
      - De precieze plaats op deze lijn kan per dag en situatie verschillen
        
        afhankelijk van interne en externe factoren
- - - - fysisch welzijn
        
        betrekking tot spieren-organen en stelsels
        
        lichamelijk en somatisch welzijn genoemd
      - psychisch welzijn
        
        cognitief (verstandelijk) en conatief (in evenwicht met jezelf)
        
        geestelijk
      - sociaal welzijn
        
        in mate van inpassen in de maatschappij
  - - - immaterieel milieu => alles wat leeft en menselijk is
        
        Micro-milieu
        
        Meso-milieu
        
        Macro-milieu
      - materieel milieu => alles wat leeft en niet menselijk is
        
        Fysisch milieu
        
        Chemisch milieu
        
        Biologisch milieu
  - - - holistische benaderingswijze
        
        gaat ervan uit dat de mens een lichamelijke, geestelijke en sociale eenheid is.
      - betekent dat de mens als een geheel wordt gezien, waarbij de totaliteit van het levende dat meer is dan de som van de delen
    - - de alternatieve geneeswijze
      - lichaam en geest een ‘ondeelbaar geheel’ vormen
      - geestelijke problemen via lichamelijke klachten proberen een uitweg te vinden
      - grens tussen somatische en psychische factoren in het ontstaan van een ziekte moeilijk te trekken
  - - - afrekenen met oude ideeën -> lichaam = lichaam en geest
      - aandacht voor:
        
        lichamelijk en psychisch welbevinden (gezondheidszorg)
        
        maatschappelijke en sociale welbevinden (welzijnszorg)
    - - onnauwkeurig en onrealistisch
      - absoluut welzijn voor iedereen haalbaar
- - - - collectief algemeen
      - voorkomen van een specifieke ziekte door gezondheidsbevorderend gedrag
    - - selectief
      - Vroegtijdige opsporing van ziekten bij risicogroepen om de gevolgen te beperken
    - - specifiek individueel
      - beperken van de gevolgen van een bestaande ziekte en het verbeteren van de gezondheidstoestand
  - - - Volwaardige deelname aan het maatschappelijk leven
      - Bevrediging van menselijke behoeften
      - Rechtvaardige sociale orde
      - Persoonlijke ontwikkeling en autonomie