Lý luận của Lenin về độc quyền nhà nước trong TBCN

Nguyên nhân ra đời và phát triển của độc
quyền nhà nước trong CNTB

Bản chất của độc quyền nhà nước trong
CNTB

Khái niệm

Nguyên nhân ra đời

Độc quyền nhà nước là nhà nước đóng vị trí độc quyền nhờ duy trì sức mạnh ở các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế

Tích tụ tập trung tư bản phát triển

Phân công LĐXH phát triển

Giai cấp tư sản >< vô sản

Xu hướng quốc tế hóa

QHSX TBCN phù hợp

SH nhà nước tư bản

Xuất hiện các ngành mà tổ chức độc quyền tư nhân không muốn kinh doanh

Xoa dịu bằng CSNN

.>< tổ chức độc quyền quốc tế

Nhà nước can thiệp

Là sự thống nhất của 3 quá trình

Tăng sức mạnh các tổ chức độc quyền

Tăng vai trò can thiệp của nhà nước vào kinh tế

Kết hợp sức mạnh độc quyền tư nhân với sức mạnh nhà
nước

Nhà nước là một tập thể tư bản khổng lồ

Vai trò kinh tế nhà nước biến đổi thích hợp với mỗi
xã hội

Là hình thức vận động mới của quan hệ sản xuất TBCN nhằm thích nghi với điều kiện lịch sử mới và do đó vẫn tiếp tục phát triển

Những biểu hiện chủ yếu của độc quyền nhà nước trong CNTB

Sự kết hợp của bộ máy nhà nước và tổ chức độc quyền

Sự hình thành sở hữu nhà nước và khu vực kinh tế nhà nước

Sự điều tiết của nhà nước

Sử dụng ngân sách nhà nước.

Sử dụng doanh nghiệp hệ thống nhà nước.

Sử dụng chính sách thuế, kế hoạch hóa.

Sử dụng hệ thống tiền tệ tín dụng

Khái niệm, biểu hiện

Thành phần

Chức năng

Động sản, bất động sản

Các doanh nghiệp

Ngân sách nhà nước ⭐

Vai trò lịch sử của CNTB

Tích cực

Thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển nhanh

Chuyển sản xuất nhỏ thành sản xuất lớn

Xã hội hóa sản xuất

Hạn chế

Mục đích của nền sản xuất

CNTB là nguyên nhân các cuộc chiến tranh thế giới.

Phân hóa giàu nghèo

Xu hướng phát triển

Dựa vào mâu thuẫn cơ bản : mâu thuẫn giữa lợi nhuận sản xuất ngày càng phát triển với quan hệ sản xuất tư bản

Tác dụng của sự điều chỉnh quan hệ sản xuất.

Sự phát triển của CNTB càng làm cho mâu thuẫn cơ bản sâu sắc