Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้กระบวนการพบาบาลในการดูแลผู้คลอด ที่ได้รับการทำสูติศาสตร์หัตถการ -…
การใช้กระบวนการพบาบาลในการดูแลผู้คลอด
ที่ได้รับการทำสูติศาสตร์หัตถการ
การชักนำการคลอด
การทำให้มดลูกหดรัดตัวและปากมดลูกนุ่มเพื่อให้การคลอดเกิดขึ้นก่อนที่จะมีการเริ่มต้นของการเจ็บครรภ์เองตามธรรมชาติ
ข้อบ่งชี้
ด้านมารดา
1.ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ 2.โรคเบาหวาน
3.Polthtdramnios
4.โรคแทรกซ้อนทางอายุรศาสตร์
5.ครรภ์ที่เสี่ยงต่อการคลอดเร็ว
6.โรคมะเร็งที่ต้องรักษาด้วยรังสีหรือเคมีบำบัด
ด้านทารก
-IUGR
-Post term
-Chorioamnionitis
-PROM
-Oligohydramnios
-ทารกบวมน้ำ Hydrops fetalis
-ทารกพิการที่ไม่สามารถมีชีวิตรอดได้
-ทารกเสียชีวิตในครรภ์
ข้อห้าม
-Placenta previa
-Vasa previa
-Transverse lie
-Fetal pelvic Disproportion
-Prolapse cord
-เคยมีแผลผ่าตัดคลอดแบบ classical
-เคยมีแผลผ่าตัดเนื้องอกมดลูก
-เริมที่อวัยวะสืบพันธุ์
-Fetal Distress
-ก้อนเนื้องอกรังไข่หรือมดลูกปิดขวางทางคลอด
วิธีการชักนำให้เจ็บครรภ์คลอด
การชักนำโดยการหัตถการ
1.การแซะแยกถุงน้ำคร่ำ
2.การเจาะถุงน้ำคร่ำ
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
-สายสะดือย้อย
-เกิดการติดเชื้อที่โพรงมดลูก
-น้ำหล่อทารกออกมากหรือแห้ง
-อาจเจาะไปโดนหนังศีรษะของทารก
-เกิดภาวะน้ำหล่อทารกอุดตันในเส้นเลือด
การชักนำให้เจ็บครรภ์คลอดโดยการใช้ยา
Oxytocin
Prostaglandins
ภาวะแทรกซ้อน
ต่อทารก
-ทารกคลอดก่อนกำหนด
-ทารกขาดออกซิเจนจาดมดลูกหดรัดตัวมากเกินไป
-อันตรายจากการเจาะถุงน้ำ
-ภาวะตัวเหลือง จากการได้รับยา Oxytocin มาก หรือนานเกินไป
มารดา
-มดลูกแตกจากการได้รับยา Oxytocin หรือ Prostaglandin
-การตกเลือดก่อนคลอด จากรกลอกตัวก่อนกำหนด
-กาคลอดเร็วเกินไป
-การติดเชื้อที่โพรงมดลูก
-การตกเลือดหลังคลอด
-Amniotic fluid embolism
-ภาวะแทรกซ้อนจากการให้ยา เช่น มีไข้ คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย
การช่วยคลอดท่าก้น
วิธีการทำคลอดทารกที่มีส่วนนำเป็นก้นทางช่องคลอด
Spontaneous breech delivery
ปล่อยให้ทารกคลอดผ่านช่องคลอดออกมาเอง ทั้งหมดโดยไม่ต้องใช้แรงดึง
Partial breech extraction
ปล่อยให้ทารกคลอกออกมาเองตามธรรมชาติจนถึงระดับสะดือ แล้วจึงช่วยคลอดส่วนที่เหลือ
Total breech extraction delivery
ช่วยคลอดทุกส่วนของทารก
การช่วยคลอดส่วนขา
ใช้นิ้วมือปัดหรือเขี่ยที่บริเวณด้านในของขาพับ ให้ต้นขาพลิกกางออกและคอยจัดท่าทารกให้ส่วนหลังอยู่ด้านบน หรือทางด้านหน้าของช่องเชิงกรานมารดา การปัดขาทารกต้องระวังไม่ให้แรงเกินไปและปัดไปในทิศทางที่ถูกต้อง
การช่วยคลอดไหล่และแขน
Cat's paw method
ใช้นิ้วมือเกี่ยวแขนคล้ายแมวตะกุย
Muller's method
ช่วยเหลือให้แขนเด็กคลอดออกมาตามธรรมชาติโดยไม่ต้องใช้มือเกี่ยวไหล่หน้าออกมาแต่ใช้ทักษะการหมุนและดึงลำตัวเด็กแทน
การช่วยคลอดในกรณีที่แขนเหยียดขึ้นไปเหนือศีรษะ
Classical method
เป็นการช่วยคลอดแขนหลังให้คลอดออกมาทางด้านหลังของช่องเชิงกราน
Lovset's Method
วิธีการช่วยคลอดเเขนหลังให้คลอดออกมาทางด้านหน้าของช่องเชิงกราน โดยการหมุนตัวเด็กให้ไหล่และแขนหมุนจากด้านหลังของช่องเชิงกรานไปคลอดออกทางด้านหน้าใต้กระดูกหัวหน่าว
การช่วยคลอดศีรษะ
การช่วยคลอดด้วยมือ ตามวิธีของ Mauriceau-Smellie-Veit
การช่วยคลอดด้วยคีม Piper
การดูแล
-continuous electronic fetal heart rate monitoring
-สามารถให้ยาชาทางไขสันหลังแบบ epidural analgesia
-สามารถให้ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกได้
-กรณีศีรษะติดขัดและทวนขั้นตอนแล้วถูกต้องแนะนำให้ช่วยเหลือเบื้องต้นด้วยการให้ยาเพื่อให้มดลูกคลายตัว
ผลกระทบ
มารดา
-การฉีกขาดของช่องทางคลอดจากการคลอดยากคลอดติดขัดหรือการทำสูติศาสตร์หัตถการและมีโอกาสที่ต้องได้รับกการผ่าตัดคลอดทารกทางหน้าท้องเพิ่มขึ้น
ทารก
-การกดสายสะดือ
-การบาดเจ็บต่อกระดูกและข้อจากการทำหัตถการช่วยคลอด
-การบาดเจ็บต่ออวัยวะภายในช่องท้อง
-การบาดเจ็บต่อสมอง
-กระดูกสันหลังบริเวณส่วนคอหัก
การช่วยคลอดทารกที่มีภาวะคลอดไหล่ยาก
การวินิจฉัย
ศีรษะทารกคลอดออกมาแล้วไม่สามารถดึงไหล่หน้าให้คลอดได้ ไม่สามารถทำคลอดไหล่ด้วยการดึงศีรษะทารกลงด้านล่างตามปกติได้
แนวทางการปฏิบัติ
ขอความช่วยเหลือ โดยตามแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ กุมารแพทย์ และวิสัญญีในกรณีที่ต้องใช้ยาสลบ
สวนปัสสาวะ
ควรตัด episiotomy ให้กว้างมากขึ้น ฉีดยาชาให้เพียงพอ
ใช้ลูกสูบยางแดงดูดจมูกและปากทารกให้หมด
ลองดึงศีรษะทารกลงมาเบาๆ พร้อมกับให้มารดาเบ่งคลอด
ห้าม ให้ผู้ช่วยดันยอดมดลูกเด็ดขาด เพราะจะทำให้ไหล่หน้าเข้าไปติดมากขึ้น
Suprapubic pressure ให้ผู้ช่วยกดเนินหัวเหน่าลงตรงๆ พร้อมกับผู้ทำคลอดดึงศีรษะทารกลงล่าง
McRoberts maneuver ให้ผู้ช่วย 2 คนยกขาของมารดาทั้ง 2 ข้าง แล้วงอสะโพกขึ้นจนต้นขาชิดอยู่กับหน้าท้อง ผู้คลอดดึงศีรษะทารกกดลงล่างเพื่อให้ไหล่คลอด ทำพร้อมกับ Suprapubic pressure
Wood corkscrew maneuver ใช้มือใส่ไปทางด้านหลังของไหล่หลังทารก แล้วหมุนไหล่ไป 180 องศา ทำให้ไหล่ที่ติดอยู่ถูกหมุนมาคลอดออกทางด้านหลังได้
Rubin II maneuver สอดมือเข้าไปในช่องคลอด คลำไปทางด้านหลังของไหล่หน้าดันให้ไหล่เฉียงและเกิด adduction ของไหล่ไปทางหน้าอก จะทำให้เส้นผ่าศูนย์กลางของไหล่ลดลง
Delivery of posterior shoulder ผู้ทำคลอดสอดมือเข้าไปในมดลูก คลำไปหาไหล่หลัง ต้นแขนจนถึงข้อศอก กดบริเวณข้อพับ เพื่อให้ข้อศอกงอเต็มที่แล้วจับมือของทารก ดึงผ่านหน้าอกในแนวเฉียงให้ไหล่หลังหมุนและดึงแขนออกมาทางด้านข้างของหน้า เมื่อไหล่หลังคลอดไหล่หน้าก็จะคลอดตามมา
All - fours position or gaskin maneuver คือ จัดให้มารดาอยู่ในท่าคุกเข่าทั้ง 2 ข้าง มือทั้ง 2 ข้างยันพื้นไว้ จะทำให้ไหล่หลังเคลื่อนต่ำลงมาผ่าน promontory of sacrum ผู้ทำคลอดดึงศีรษะทารกลงล่างเพื่อคำคลอดไหล่หลังก่อน พร้อมกับให้มารดาเบ่ง
การช่วยคลอดด้วยเครื่องดูดสุญญากาศ
(Vacuum extraction)
ส่วนประกอบ
ถ้วยสุญญากาศ แบบโลหะและแบบยาง
เครื่องสร้างสุญญากาศ
ข้อดี
-ทำได้ง่ายไม่ต้องใช้เวลามาก
-ทำได้โดยไม่ต้องใช้ยาระงับความรู้สึก
-ไม่โดนเนื้อในช่องเชิงกรานเนื่องจากถ้วยจะสัมผัสกับศีรษะของทารกเท่านั้น
-ศีรษะทารกสามารถหมุนให้เข้ากับช่องเชิงกรานได้เองในขณะที่ออกแรงดึงศีรษะทารกให้เคลื่อนต่ำลง
-สามารถทำได้ตั้งแต่ปากมดลูกยังไม่เปิดหมด -การตกเลือดและการเสียเลือดน้อย
ข้อบ่งชี้
1.ระยะที่ 2 ของการคลอดยาวนานกว่า 2 ชม ในครรภ์แรก หรือ 1 ชม ในครรภ์หลัง
2.มดลูกหดรัดตัวไม่ดีทั้งๆที่ได้ยากระตุ้นแล้ว
3.มารดาอ่อนเพลีย
4.ศีรษะทารกอยู่ในท่าปกติ แต่คลอดยาก
5.fetal distress
ภาวะที่ต้องมีพร้อมเมื่อจะช่วยคลอด
1.ถุงน้ำทูนหัวต้องแตกแล้ว
2.ปากมดลูกควรเปิดมากพอที่จะใส่ถ้วยถ้าเปิดหมดยิ่งดี
3.ไม่มีการผิดสัดส่วนชัดเจน (CPD)
4.ทารกเป็นท่าศีรษะยิ่งก้มมากยิ่งดี
5.ควรวางถ้วยให้อยู่ใกล้กับท้ายทอยได้มากที่สุด
6.ควรทราบท่าของทารกและระดับของส่วน
ภาวะแทรกซ้อน
1.Artificial caput succedaneum
2.รอยถลอกและการฉีกขาดของหนังศีรษะ
3.ผิวหนังตาย (scalp necrosis)
4.cephalhrmatoma
5.Subgaleal hematoma (SGH)
6.การตกเลือดภายในสมอง (Intracranial hemorrhage)
7.การตกเลือดที่จอประสาทตา (Retinal hemorrhage)
การช่วยคลอดด้วยคีม (Forceps extraction)
ข้อบ่งชี้
ด้านมารดา
1.มารดาไม่มีแรงเบ่ง เช่น อ่อนล้า ไม่มีแรงเบ่ง 2.มารดามีโรคแทรกซ้อนที่ไม่เหมาะสำหรับการออกแรงเบ่งมาก เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์
3.ระยะที่สองของการคลอดที่ล่าช้า
4.มดลูกหดรัดตัวไม่ดีอาจจะต้องใช้ oxytocin กระตุ้น
ด้านทารก
1.fetal distress
2.หัวเด็กอยู่ในท่าผิดปกติ
3.ใช้ช่วยคลอดหัวในทารกท่าก้น
ภาวะแทรกซ้อน
มารดา
1.การฉีกขาดของทางช่องคลอด 2.อันตรายต่อกระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ
3.การหย่อนของกล้ามเนื้อ
4.การแยกของกระดูกหัวหน่าว
5.การตกเลือดหลังคลอด
6.การติดเชื้้อ
ทารก
1.อันตรายต่อกะโหลกศีรษะทารก
2.อันตรายต่อสมองทารก
3.อันตรายต่อเส้นประสาทที่หน้า
4.กระบอกตาถูกบีบ
5.หูหนวกเกิดบาดแผลหรือมีเลือดออกภายในหู
การวางแผนการพยาบาล
1.สูติแพทย์จะต้องประเมินดูสิ่งจำเป็นพื้นฐาน ที่จะต้องมีให้ครบถ้วนก่อนการใช้คีม
2.พยาบาลจะต้องประเมินระยะที่ 2 ของการคลอดและสังเกตการหดรัดตัวของมดลูกเพื่อสูติแพทย์จะได้กำหนดระยะเวลาของการใช้คีม
3.ฟังการเต้นของหัวใจเด็กตั้งแต่ก่อนการใช้คีมระหว่างและหลังจากใส่คีมแล้วเพราะหัวใจทารกอาจเต้นช้าลงเนื่องจากการที่ศีรษะทารกถูกใบคีมกด
การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
ชนิดของการผ่าตัดทางหน้าท้อง
1.Lower segment cesarean section (LTCS) การผ่ามดลูกที่บริเวณส่วนล่าง ซึ่งส่วนใหญ่จะผ่าตามแนวขวาง
2.Classical caesarean section การผ่ามดลูกตามแนวตั้ง
ข้อบ่งชี้
1.การคลอดแบบติดขัดหรือการคลอดไม่ก้าวหน้า
2.รกเกาะต่ำ
3.ทารกอยู่ในภาวะเครียด
4.ภาวะสายสะดือย้อยที่ทารกยังมีชีวิตอยู่และปากมดลูกยังเปิดไม่หมด
5.กระดูกเชิงกรานหักหรือความผิดปกติของช่องคลอด
6.มะเร็งปาดมดลูกระยะลุกลาม
ข้อห้าม
1.ทารกเสียชีวิต ยกเว้นว่ามีข้อบ่งชี้ทางมารดา เช่น
ตกเลือดก่อนคลอดจากรกเกาะต่ำ
2.ทารกพิการที่ไม่สามารถมีชีวิตรอดได้หลังคลอด
การเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
1.การงดอาหารทางปาก อย่างน้อย 8 ชั่วโมง
2.เตรียมเลือดไว้ให้พร้อมอย่างน้อย 1-2 หน่วย โดยเจาะหา group เลือดและ CBC ซึ่งขึ้นกับ ความยากง่ายของการผ่าตัด ระดับความเข้มข้นของเลือด เช่น เป็นโรคการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
3.ให้สารน้ำชนิด crystalloid ทางหลอดเลือดดำ โดยใช้เข็มขนาดใหญ่ ในกรณีที่ฉุกเฉินจะได้สามารถให้สารน้ำได้อย่างรวดเร็ว
4.ใส่สายสวนคาไว้ในกระเพาะปัสสาวะ
5.สวนล้างอุจจาระบริเวณบริเวณทางทวารหนัก
6.ทำความสะอาดหน้าท้องและอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรค
7.แจ้งให้หญิงตั้งครรภ์นั้นทราบถึงเหตุผลและความจำเป็นในการผ่าตัดช่วยคลอด
8.การลงนามในใบยินยอมผ่าตัด
9.ถ้ามีฟันปลอมหรือเครื่องประดับต้องเอาออก
10.เขียนป้ายชื่อติดข้อมือให้หญิงตั้งครรภ์ก่อนเข้าห้องผ่าตัด
11.เตรียมชาร์จของผู้ป่วยพร้อมทั้งใบอนุญาตทำผ่าตัด