Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสภาพของระบบต่อมไร้ท่อ, นางสาวภัชชญา โชชัญยะ ปี 2 เลขที่ 52…
พยาธิสภาพของระบบต่อมไร้ท่อ
ความผิดปกติของฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง
Growth hormone
Acromegaly
ผลิต GH. มากกว่าปกติ
Dwarfism (คนแคระ)
ผลิต GH. น้อยกว่าปกติ
Gigantism(ร่างยักษ์)
สร้างเซลล์กล้ามเนื้อ
สร้างกระดูกอ่อน / Epiphyseal Plate
กรณีกินจุจะสร้างเซลล์ไขมัน
กระตุ้นการใช้พลังงานจากไขมัน(Lipolysis)
ADH
Diabetes Insipidus ; DI
น้อย
ปัสสาวะออกสูง
Hypernatremia
ขาดน้ำ
สูญเสียของเหลวมากเกินไป
SIADH
มาก
ปัสสาวะออกน้อย
Hyponatremia
Over Hydrated
เก็บของเหลวมากเกินไป
ความผิดปกติของฮอร์โมนจากต่อมหมวกได
Adrenal cortex
Addison’s disease
อาการ
กล้ามเนื้ออ่อนแรง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ
ไม่อยากอาหาร น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
ผู้ป่วยเพศหญิงอาจมีภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศด้วย
มีภาวะโพแทสเซียมสูงและโซเดียมต่ำ ซึ่งอาจทำให้หมดสติ
สาเหตุ
ภาวะต่อมหมวกไตทำงานบกพร่องแบบปฐมภูมิ
วัณโรค การติดเชื้อที่ต่อมหมวกไต มะเร็งต่อมหมวกไต ภาวะมีเลือดออกที่ต่อมหมวกไต
ภาวะต่อมหมวกไตทำงานบกพร่องแบบทุติยภูมิ
โรคหืด หรือโรคข้ออักเสบ
การวินิจฉัย
การตรวจด้วยภาพถ่าย
การตรวจภาวะทำงานผิดปกติของต่อมหมวกไต (ACTH Stimulation Test)
การทดสอบภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำโดยฉีดอินซูลิน
การตรวจเลือด
ภาวะแทรกซ้อน
เบาหวาน หรือภาวะไฮโปไทรอยด์
อาจมีตารางกิจวัตรประจำวันที่จำกัดมากขึ้น
การรักษา
การรับประทานฮอร์โมนสังเคราะห์ เช่น ไฮโดรคอร์ติโซน เพรดนิโซน คอร์ติโซนสำหรับทดแทนฮอร์โมนคอร์ติซอล ฟลูโดคอร์ติโซนสำหรับทดแทนฮอร์โมนอัลดอสเตอโรน
Sheehan’s syndrome
การขาดฮอร์โมนหรือเปลี่ยนแปลงระดับของฮอร์โมน
เหนื่อยล้า อ่อนเพลีย ร้อนวูบวาบ ประจำเดือนมาไม่ปกติหรือประจำเดือนขาด ความดันโลหิตต่ำ หัวใจเต้นผิดจังหวะ
สาเหตุ
ต่อมใต้สมองจะมีขนาดใหญ่ขึ้นในระหว่างการตั้งครรภ์
ระหว่างคลอดบุตรหากมีการเสียเลือดปริมาณมากอาจส่งผลให้มีเลือดไปเลี้ยงบริเวณต่อมใต้สมองไม่เพียงพอ
ความดันเลือดลดต่ำลงในระหว่างหรือหลังคลอดจนไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปยังบริเวณต่อมใต้สมองได้
การวินิจฉัย
การตรวจเลือดเพื่อหาปริมาณฮอร์โมนในร่างกาย
การตรวจภาพในสมองด้วยเอ็มอาร์ไอ (MRI) หรือซีทีสแกน (CT Scan)
การรักษา
รักษาการทำงานของระบบสืบพันธุ์
รักษาการทำงานของระบบเผาผลาญ
รักษาความหนาแน่นของกระดูก กล้ามเนื้อและไขมัน
รักษาการทำงานของต่อมหมวกไต
Cushing’s syndrome
เพิ่มระดับแคลเซียมในเลือด สลายจากกระดูกทำให้ Osteoporosis บางเปราะหักง่ายหลังโค้งงอ ข้อเสื่อม
กระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดงข้นขึ้น แต่กดการสร้างเม็ดเลือดขาว ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำ เกล็ดเลือดต่ำ เลือดออกง่าย เกิดจ้ำตามผิวหนัง
กระตุ้น CNS ทำให้อารมณ์ขึ้นๆลงๆ เป็นโรคจิต
สลายไขมันในส่วนรยางค์มาสะสมที่ส่วนกลางลำตัว
กระตุ้นการสร้าง GIvcose ทำให้ Metabolism เพิ่ม , V/S สูง / HT
Adrenal medulla
PheochromocIytoma
อาการ
หัวใจเต้นเร็ว เวียนศีรษะ หรือปวดศีรษะรุนแรง ซึ่งมักเกิดในช่วงที่มีความดันโลหิตสูง
มือสั่น ตัวสั่น หายใจเร็วหรือหายใจลำบาก วิตกกังวล กระสับกระส่าย น้ำหนักลด
สาเหตุ
ภาวะวิตกกังวลหรือเครียด
การรับประทานอาหารที่มีสารไทรามีนปริมาณสูง เช่น เบียร์ ไวน์ ช็อกโกแลต ชีส ปลาแห้ง
การใช้ยาบางชนิด อย่างยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ ยาเคมีบำบัด และยาต้านเศร้ากลุ่มเอ็มเอโอไอ เช่น ฟีเนลซีน ทรานิลซัยโปรมีน หรือไอโซคาร์บอกซาซิด
การใช้สารเสพติด เช่น ยาบ้า หรือโคเคน
การคลอด การผ่าตัด และการถูกวางยาสลบ
การวินิจฉัย
ตรวจเลือด
ตรวจปัสสาวะ
ตรวจทางภาพถ่าย
ตรวจสารพันธุกรรม
ตรวจชิ้นเนื้อต่อมหมวกไตหลังการผ่าตัด
การรักษา
ระหว่างการผ่าตัด
แพทย์มักผ่าตัดส่องกล้อง จะตัดเฉพาะเนื้อเยื่อที่ผิดปกติทิ้งไป
ยกเว้นในกรณีที่เป็นมะเร็ง ซึ่งแพทย์ต้องตัดเนื้อร้ายทิ้งไปทั้งหมด
หลังการผ่าตัด
อาจให้ยาควบคุมความดันโลหิตอย่างยากลุ่มสเตียรอยด์
หากผู้ป่วยมีผลตรวจชิ้นเนื้อที่ระบุว่าเป็นมะเร็งก็อาจต้องเข้ารับการรักษาต่อด้วยรังสีบำบัดหรือเคมีบำบัด
ก่อนการผ่าตัด
ผู้ป่วยรับประทานยาลดความดันโลหิตก่อนเข้ารับการผ่าตัดประมาณ 7-10 วัน
รับประทานยา 2 ชนิดร่วมกัน
ยากลุ่มแอลฟา-บล็อกเกอร์ เช่น ด็อกซาโซซิน พราโซซิน หรือฟีน็อกซีเบนซามีน
ยากลุ่มเบต้า-บล็อกเกอร์ เช่น โพรพราโนลอล หรืออะทีโนลอล
ภาวะแทรกซ้อน
ภาวะความดันโลหิตสูงขั้นวิกฤต หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง ระบบหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ประสาทตาเสื่อม ไตวาย รวมทั้งอวัยวะภายในร่างกายทำงานล้มเหลว
ความผิดปกติของฮอร์โมนจากต่อม Thyroid
Hyperthyroidism, Thyrotoxicosis
อาการ
ผู้หญิงมีรอบเดือนผิดปกติ ประจำเดือนมีสีจางและมาไม่สม่ำเสมอ
อารมณ์แปรปรวน วิตกกังวล หงุดหงิดง่าย ไม่มีสมาธิ
มีปัญหาสายตา เช่น ตาโปน เห็นภาพซ้อน
หัวใจเต้นเร็วมากกว่า 100 ครั้ง/นาที โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ
สาเหตุ
โรคเกรฟวส์ (Graves' Disease)
เนื้องอกที่ต่อมไทรอยด์
การอักเสบของต่อมไทรอยด์ (Thyroiditis)
การได้รับการเสริมฮอร์โมนไทรอยด์ที่มากเกินไป
การวินิจฉัย
การตรวจเลือด
ตรวจวัดการทำงานของต่อมใต้สมอง (Thyroid-Stimulating Hormone: TSH)
การตรวจวัดระดับปริมาณแอนติบอดีของต่อมไทรอยด์ (Thyroidglobulin)
ตรวจวัดปริมาณฮอร์โมนไทรอยด์
โดยแพทย์
น้ำหนักลด ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง ตาโปน ต่อมไทรอยด์โต
การเอกซเรย์
การตรวจต่อมไทรอยด์ (Thyroid Scan)
การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
การตรวจอัลตราซาวด์
ด้วยตัวเอง
สังเกตความผิดปกติของร่างกายว่าน้ำหนักลดผิดปกติ มือสั่น เหนื่อยง่าย หายใจสั้น หรือมีอาการบวมที่บริเวณคอ ควรรีบไปพบแพทย์
การรักษา
การปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร
การใช้ยาต้านเบต้า (Beta Blockers)
การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ (Thyroidectomy)
การรักษาด้วยรังสีไอโอดีน (Radioactive Iodine)
การรับประทานยาต้านไทรอยด์
ภาวะแทรกซ้อน
กระดูกเปราะบาง
ไทรอยด์เป็นพิษขั้นวิกฤต
ปัญหาสายตา เกี่ยวกับระบบหัวใจ
Hypothyroidism
การวินิจฉัย
การตรวจเลือด
การตรวจทีเอสเอช
การตรวจฮอร์โมนไทรอยด์
การรักษา
การให้ฮอร์โมนสังเคราะห์อย่างยาเลโวไทรอกซิน (Levothyroxine)
สาเหตุ
โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง (Autoimmune Disease)
การรักษาต่อมไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism)
การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ การรักษาด้วยรังสี ยารักษาโรคบางตัว
ความผิดปกติของต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland)
การขาดธาตุไอโอดีน โรคแต่กำเนิด (Congenital Disease) การตั้งครรภ์
ภาวะแทรกซ้อน
อาการป่วยที่ไม่ได้รับการรักษา
คอพอก ปัญหาสุขภาพหัวใจ ปัญหาสุขภาพจิต ปลายประสาทอักเสบ (Peripheral Neuropathy)
ภาวะมิกซีดีมาโคม่า (Myxedema Coma) , ภาวะมีบุตรยาก , เด็กเกิดมาผิดปกติ
อาการ
อ่อนเพลีย น้ำหนักขึ้น ปวดเมื่อย ซึมเศร้า บวมน้ำ เสียงแหบ ประจำเดือนมาไม่ปกติ มีลูกยาก ความต้องการทางเพศลดลง
ผลข้างเคียง
ยาเลโวไทรอกซินมากเกินไป อาจเกิดอาการใจสั่น ท้องร่วง หงุดหงิด เหงื่อออก เสี่ยงกระดูกพรุน
Goiter
อาการ
ไอ รู้สึกแน่นภายในลำคอ
เสียงเปลี่ยนไปจากปกติ เสียงแหบ
กลืนอาหารลำบาก
หายใจลำบาก หายใจเสียงดังหวีด
สาเหตุ
ภาวะขาดไอโอดีน
ก้อนเดี่ยวของต่อมไทรอยด์ (Solitary Thyroid Nodules)
โรคฮาชิโมโต (Hashimoto's Disease)
โรคเกรฟส์ (Graves' Disease) หรืออาจเรียกว่าโรคคอพอกตาโปน
มะเร็งต่อมไทรอยด์ , การตั้งครรภ์ , การอักเสบ
ก้อนตะปุ่มตะป่ำของต่อมไทรอยด์ (Multinodular Goiter)
การวินิจฉัย
การตรวจเลือด
การอัลตราซาวด์
การถ่ายภาพสแกนไทรอยด์
การตัดเนื้อเยื่อไปตรวจ
การรักษา
การผ่าตัด
การกลืนสารไอโอดีนกัมมันตรังสี
การรับประทานยา
ภาวะแทรกซ้อน
มีอาการอ่อนเพลีย หงุดหงิด มีปัญหาการนอนหลับ น้ำหนักมากขึ้นหรือลดลงผิดปกติร่วมด้วย
ความผิดปกติของฮอร์โมนต่อม Parathyroid
Hyperparathyroidism
ประเภท
ภาวะฮอร์โมนพาราไทรอยด์สูงแบบทุติยภูมิ(secondary hyperparathyroidism)
ภาวะฮอร์โมนพาราไทรอยด์สูงแบบตตยิภูมิ(tertiary hyperparathyroidism)
ภาวะฮอร์โมนพาราไทรอยด์สูงแบบปฐมภูมิ(primary hyperparathyroidism; PHPT)
ลักษณะทางคลินิก
ระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ (musculoskeletal system)
อาการปวดกระดูกและกล้ามเนื้อ ภาวะกระดูกบางและโรคกระดูกพรุน
ระบบทางเดินอาหาร (gastrointestinal system)
ท้องผูก คลื้นไส้อาเจียนและอาการแสบร้อนบริเวณยอดอก
ระบบไต (renal system)
การเกิดนิ่วในไต
ระบบจิตประสาท (neuropsychiatrics system
ภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล ความจำเสื่อม อารมณ์แปรปรวนและภาวะเซื่องซึม
การวินิจฉัย
การถ่ายภาพโดยใช้สารกัมมันตรังสี(scintigraphy)
อัลตราซาวน์ (ultrasonography)
เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (computed tomography, CT)
การสร้างภาพด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (magnetic resonance imaging, MRI)
การรักษา
การรักษาด้วยวิธีอนุรักษ์และไม่ผ่าตัด (nonsurgical management)
การรักษาด้วยวิธีการผ่าตัด (surgical management)
Hypoparathyroidism
สาเหตุ
การกำจัดหรือการบาดเจ็บที่ต่อมพาราไทรอยด์เนื่องจากการผ่าตัดต่อมไทรอยด์ ( thyroidectomy ) การผ่าตัดพาราไทรอยด์ (parathyroidectomy) หรือการผ่าตัดอื่นๆ ที่ส่วนกลางของคอ
การบุกรุกและการทำลายของภูมิต้านทานผิดปกติ
การวินิจฉัย
Pseudohypoparathyroidism (ระดับ PTH ปกติ แต่ไม่รู้สึกเนื้อเยื่อฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับความพิการทางปัญญาและพิกลพิการโครงกระดูก ) และpseudopseudohypoparathyroidism
การขาดวิตามินดีหรือความรู้สึกไม่สบายทางพันธุกรรมกับวิตามินนี้ (X-linked dominant)
เงื่อนไข
ภาวะพร่องพาราไทรอยด์
Pseudohypoparathyroidism เทียม
Pseudopseudohypoparathyroidism เทียม
การรักษา
แคลเซียมทางหลอดเลือดดำ (เช่นแคลเซียมกลูโคเนต)
การให้วิตามินดีที่คล้ายคลึงกันและการเสริมแคลเซียม
อาการ
ความเมื่อยล้า ปวดหัว ปวดกระดูกและนอนไม่หลับ ปวดท้องเป็นตะคริว อาการชัก ความผิดปกติอย่างรุนแรงในหัวใจเต้นปกติ
นางสาวภัชชญา โชชัญยะ ปี 2 เลขที่ 52 รหัสนักศึกษา 64126301053