Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาต้านจุลชีพ - Coggle Diagram
ยาต้านจุลชีพ
ฤทธิ์ไม่พึงประสงค์ของยาต้านจุลชีพ
ระบบทางเดินอาหาร
เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ระคายเคืองทางเดินอาหาร
tetracycline
erythromycin
p-aminosalicylic acid (PAS)
sulfonamides
ท้องเดิน
clindamycin และ ampicillin
tetracycline
p-aminosalicylic acid (PAS)
cephalosporins
amoxycillin+clavulanate
ระบบเลือด
โลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตก
sulfonamides
dapsone
PAS
nitrofurantoin
กดการทำงานของไขกระดูก
chloramphenicol
thiacetazone
streptomycin
ตับ
erythromycin
methicillin
tetracyclines
sulfonamides
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
เกิดการเน่าตายชองหลอดไตฝอย
aminoglycosides
cephalosporin
sulfonamides
เกิดการอักเสบของเซลล์ไต
penicillins
rifampicin
vancomycin
sulfonamides
ยาตกตะกอนที่ทางเดินปัสสาวะทำให้เกิดการระคายเคืองและอุดกั้นทางเดินปัสสาวะ
sulfonamides
ทำให้ปัสสาวะมีสีแดง
rifampicin
ระบบประสาท
มีไข้ ปวดศีรษะ ง่วงซึม วิงเวียน สับสน นอนไม่หลับ กระวนกระวาย และชัก
cyclosporin
imipenem
isoniazid
ethambutol
cotrimoxazole
minocycline
meropenem
ระบบประสาทส่วนปลาย
isoniazid
chloramphenicol
หู
cochlea
aminogylcosides
ผิวหนังและการแพ้ยา
rifampicin
isoniazid
ethambutol
thiacetazone
clindamycin
penicillins
cephalosporins
ตา
ความคมชัดของภาพที่มองเห็นลดลง ตาพร่าและมองเห็นภาพซ้อน
ethionamide
cyclosporin
chloramphenicol
hydroxychloroquine
ตาบอดสีเขียว
ethambutol
กลุ่มอาการ (syndrome)
Disulfiram-like reaction
cefamandole
mocalactam
cefoperazone
ดื่มเหล้าทำให้เกิดอาการร้อนวูบวาบ หน้าแดง
ยาต้านมาลาเรีย
(Antimalarial drugs)
Quinine Sulfate และ Quinine Dihydrochloride
มีฤทธิ์สูงต่อ P.f และเป็น gametocide ต่อ P.v,P.o,P.m
Chloroquine Phosphate, Chloroquine Hydrochloride
ออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้าง DNA และ RNA
Primaquine Sulfate
ป้องกันการเกิดไข้กลับ
Mefloquine
ให้ครัังเดียวเมโฟลควินสามารถก้าจัดเชื้อมาเลเรีย
ในเลือดได้รวดเร็วรวมทั้งเชื้อที่ดื้อต่อ Chloroquine ด้วย
Antifolate
รักษามาเลเรียจากเชื้อที่ดื้อต่อยา Chloroquine
GINGHAOSU (ARTEMISININ)
ฆ่าเชื้อในเลือดเท่านั้นไม่มีผลต่อเชื้อในตับ
ออกฤทธิ์ฆ่าเชื อ P. f ซึ่งดื อต่อยา Chloroquine ได้ผลดี
ยาต้านไวรัส
(Antiviral drugs)
Acyclovir
รักษาโรคติดเชื อเฮอร์พีสที่ดีที่สุดตัวหนึ่ง
โดยเฉพาะไวรัสเริม และ อีสุกอีใส – งูสวัด
Vibarabin
รักษาเชื อไวรัสกลุ่มเฮอร์พีสได้ดีมาก
Idoxuridine ( IDU )
ยาตัวแรกที่ให้ผลดีในการรักษาการอักเสบ
และแผลที่กระจกตา ซึ่งเกิดจากเช้ือเฮอร์พีส
Amantadine , Rimantadine และ
Tromantadine
รักษาไข้หวัดใหญ่ type A
Interferon ( IFN )
มีฤทธิ์ป้องกันไม่ให้เซลล์ที่ยัง
ไม่ติดเชื้อไวรัสติดเชื้อไวรัส
โรคระบบทางเดินหายใจที่ไม่จำเป็นต้องได้รับยาต้านจุลชีพ
โรคคอหอยอักเสบจากเชื้อไวรัส (viral pharyngitis)
โรคไซนัสและเยื่อบุในจมูกอักเสบจากเชื้อไวรัส (viral rhinosinusitis)
โรคหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน (acute otitis media)
โรคหวัด (common cold)
โรคระบบทางเดินหายใจที่ต้องได้รับยาต้านจุลชีพ
โรคคอหอยอักเสบจากเชื้อ group A streptococci (group Astreptococcal pharyngitis)
มีไข้สูงเกินกว่า 38 องศาเซลเซียส ไม่ไอ
ต่อมน้ำเหลืองหน้าขากรรไกรบวมโต
ต่อมทอนซิลบวมหรือมีตุ่มหนอง
โรคไซนัสและเยื่อบุในจมูกอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
(bacterial rhinosinusitis)
โรคหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน (acute otitis media)
มีไข้ < 39 องศาเซลเซียส ปวดหูน้อย
มีไข้ >= 39 องศาเซลเซียส ปวดหูมาก
ยากำจัดพยาธิ (Antihelmintics)
ยาออกฤทธิ์ทำลายกระบวนการป้องกันตัวของพยาธิ
Niclosamide
มีฤทธิ์ขับพยาธิตืดวัว พยาธิตืดหมูและพยาธิตืดแคระ
Diethylcarbamazine
มีฤทธิ์ฆ่าไมโครฟิลาเรียของพยาธิฟิลาเรียและอาจฆ่าพยาธิตัวแก
ยาออกฤทธิ์ยับยั้งไม่ให้พยาธิใช้กลูโคสจาก host
Mebendazole
ขับพยาธิไส้เดือน พยาธิเส้นด้าย พยาธิแส้ม้า
พยาธิปากขอและพยาธิแคปิลลาเรียได้ผลดี
albendazole
ได้ผลดีในการรักษาโรคพยาธิสตรองจิย์ลอยด์
ประสิทธิภาพคล้ายมีเบนดาโซล
ยาออกฤทธิ์ทำให้กล้ามเนื้อพยาธิเป็นอัมพาต
ทำให้พยาธิไม่สามารถเกาะอยู่กับผนังลำไส
Piperazine citrate
มีฤทธิ์ขับพยาธิไส้เดือนกลม และพยาธิเส้นด้าย
Pyrantel pamoate
มีฤทธิ์ต่อพยาธิปากขอ ไส้เดือนเส้นด้าย
ยารักษาวัณโรค
ยาที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อวัณโรค
(Bactericidal activity)
จะย่นระยะเวลาในการรักษาวัณโรคให้สั้นลง
Isoniazid
อาจให้ในผู้ป่วยที่เสี่ยงต่อ meningitis
การใช้ยานี้รักษานานๆมักมีผลต่อตับ
Rifampicin
เป็นยำที่มีฤทธิ์ฆ่าวัณโรคสูง เทียบเท่าหรือ
อาจเหนือกว่าIsoniazid
ควรระวังในผู้ป่วยโรคตับ หญิงมีครรภ์ หญิงให้นมบุตร
Streptomycin
Pyrazinamide
ใช้ร่วมกับยาอื่น เพื่อป้องกันการดื้อยาของเชื้อ
Ethionamide
ยาขนานแรกที่ใช้ในการรักษาวัณโรค
พิษต่อหู (Ototoxicity)
พิษต่อไต (nephrotoxicity)
พิษต่อระบบประสาท (neurotoxicity)
ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อวัณโรค
(Bacteriostatic activity)
เมื่อใช้ร่วมกับยากลุ่มแรกเป็นเวลานาน
สามารถทำให้โรคหายขาดได้เช่นกัน
Thiacetazone
ใช้ร่วมกับIsoniazidในการรักษาวัณโรคครั้งแรก
Ethambutol
มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อวัณโรคค่อนข้างสูง
PAS
ฤทธิ์ค่อนข้างอ่อน
เมื่อใช้ร่วมกับIsoniazidพบว่าให้ผลการรักษาด
Cycloserine
ยารักษาเชื้อรา
ชนิดที่ใช้ทาภายนอก (Topical)
Whitfield’s ointment
ใช้ในการรักษา Tinea pedis
Tolnaftate
รักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อ Dermatophyte
ใช้รักษา Candida ไม่ได้ผล
Ciclopirox olamine
รักษา
Cutaneous candidiasis
Tinea corporis
Tinea cruris
Tinea pedis
tinea versicolor
Imidazoles
มีผลต่อแบคทีเรีย และโปรโตซัวบางอย่าง
Sodium Thiosulphate
รักษาเกลื้อน ใช้ป้องกันเช้ือราที่เท้าในบริเวณสระน้ำ
ชนิดสำหรับใช้รับประทาน (Systemic)
Nystatin
รักษาเชื้อ Candida ในทางเดินอาหาร
Griseofulvin
รักษาเชื้อราของผิวหนัง รวมทั งผมและเล็บ
Ketoconazole
รักษา Dermatophytes, Candidal
มีฤทธิ์ต่อ Gram positive cocci
Itraconazol
ยาต้านเชื้อราตัวแรกของยาในกลุ่ม Triazole
Fluoconazole
ใช้ได้ผลในการรักษาการติดเชื้อรา
Amphotericin B
มีผลในการท้าลายเชื้อรา
Histoplasma capsulatum
Coccidioides immitis
Candida sp.
Blastomyces dermatitidis
Cryptococcus sp.
Aspergillus sp.
ยาต้านไวรัสเอชไอวี
ANTI-HIV
Reverse transcriptase inhibitors
ออกฤทธิ์ยับยั้งการสร้างDNA โดยยับยั้งเอนไซม์reverse transcriptase
zidovudine (AZT)
didanosine (ddI)
zalcitabine (ddC)
stavudine (d4T)
lamivudine (3TC)
Mevirapine
Delavirdine
efavirenz
Protease inhibitors
ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ protease
Saquinavir
Ritronavir
Indinavir
nelfinavir
ยาที่ใช้ในโรคติดเชื้อprotozoals
Metronidazole
เป็นยาที่เลือกใช้เป็นอันดับแรก สำหรับโรคติดเชื้อ
โปรโตซัว trichomoniasis, amebiasis และ grardiasis