Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สูติศาสตร์หัตถการ, image, image, image, image, image, image, image, image,…
สูติศาสตร์หัตถการ
การชักนำการคลอด (Induction of labor)
คือ การก่อให้เกิดการเจ็บครรภ์ในผู้คลอดที่ครรภ์ครบกำหนด แล้วยังไม่มีอาการเจ็บครรภ์ แบ่งเป็นการชัดนำการคลอดโดยการใช้ยา และการชักนำโดยวิธีทางศัลยกรรม ภายหลังการชักน้ำด้วยวิธีดังกล่าว จะทำให้กล้ามเนื้อมดลูกมีการหดรัดตัวเพิ่มมากขึ้น
ปัจจัยชักนำการคลอด
เมื่ออายุครรภ์ครบกำหนด Prostaglandin มีมากขึ้นความพร้อมที่มดลูกและปากมดลูกเพิ่มขึ้น เช่นเดียวกัน
จำนวนครั้งของการตั้งครรภ์และการคลอด ในครรภ์หลังปากมดลูกจะมีการเปิดขยายอยู่บ้างแล้ว ทำให้ง่ายต่อการเจาะถุงน้ำคร่ำ มีการสร้าง Prostaglandin มากขึ้น
ระดับของส่วนนำและลักษณะของปากมดลูก แสดงเป็น
เลข Bishop score > 7 โอกาสในการชักนำสำเร็จสูง
Bishop score 5-7 คะแนน โอกาสชักนำการคลอดสำเร็จปานกลาง
Bishop score < 4 คะแนน โอกาสชักนำการคลอดสำเร็จปานกลาง
ข้อบ่งชี้
ด้านทารก
เด็กเสียชีวิต
Postterm pregnancy
ถุงน้ำคร่ำติดเชื้อ
มีการเจริญเติบโตช้า
PROM
ภาวะน้ำคร่ำน้อย
Abruption Placenta
เด็กพิการ
ด้านแม่
โรคทางอายุรกรรม เช่น เบาหวาน หัวใจ ไต
มีการคลอดเร็ว
ปากมดลูกเปิดเร็ว
รูปแบบ
Elective induction of labor = การชัดนำการคลอดแบบนัดหมาย
Induction of labor = การชักนำที่ให้เกิดการเจ็บครรภ์คลอดโดยที่สตรยังไม่มีอาการเจ็บครรภ์คลอดมาก่อน
Augmentation of labor = การส่งเสริมการคลอด เป็นการช่วยกระตุ้นให้มดลูกมีการหดรัดตัวที่ดียิ่งขึ้น หลังจากมีการเจ็บครรภ์คลอดมาแล้ว
ประเภท
การชักนำการคลอดโดยใช้หัตถการ
Membrane sweeping.
Amniotomy.
Breast stimulation: การกระตุ้นหัวนม
การใช้บอลลูนถ่างขยายปากมดลูก
การใช้ Hygroscopic Dilators
การชักนำการคลอดโดยการใช้ยา
Oxytocin: กระตุ้นการหดรักตัวของมดลูก
ควรให้ร่วมกับการเจาะถุงน้ำคร่ำ
ข้อควรระวัง
หากมดลูกมีการหดรัดตัวมากเกินไป ทำให้มดลูกแตกได้
การพยาบาล
ประเมิน UC และ FHS ก่อนให้ยา
ปรับอัตราการไหลตามการตอบสนองของการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาที - 1 ชั่วโมง
การลดลงหรือหยุดยาเร่งคลอด ควรทำเมื่อพบการหดรัดตัวของมดลูกนาน ถี่ หรือแรงมากเกินไป
ตลอดการให้ยา ควรตืดตาม EFM และบันทึก FHS ทุก 15-30 นาที ในระยะที่ 1 ของการคลอด หรือทุก 5 นาทีในระยะที่ 2 ของการคลอด
Prostaglandins: ทำให้ปากมดลูกนิ่มเปิดขยายได้ง่ายขึ้น
การพยาบาล
กรณีใช้ยาเหน็บช่องคลอด/ปากมดลุก ดูแลให้นอนราบไม่ลุกเดินอย่างน้อย 30 นาที- 2 ชั่วโมง
ON EFM ในช่วง 1 ชม. แรกหลังได้รับยา
ประเมินและบันทึก UC FHR ทุก 15-30 นาที
ประเมิน V/S ทุก 15-30 นาทีในช่วง 1 ชั่วโมงแรก และทุก 1-4 ชม. จนกว่าจะคงที่
PV ประเมินความพร้อมของปากมดลูกภายหลังได้รับยา 4-6 ชม. ถ้ามดลูกหดรัดตัวไม่ดี พิจารณาให้ยาซ้ำ หรือถ้าปากมดลูกพร้อมห้หยุดการใช้ยา
ข้อห้าม
โดยอนุโลม
Grand multiparty
Multifetal pregnancy
Breech presetation
Previous low transverse ceasarean section
Invasive cervical cancer
ข้อห้ามโดยสมบูรณ์
Placenta previa
Vasa previa
Funic presentation
Prolapsed cord
Transverse lie
CPD
Prior classical cesarean section
Myomectomy
Active genital herrpes
Fetal distress
Hypersensitivity to cervical
ภาวะแทรกซ้อน
มารดา
มดลูกแตก
ช่องทางคลอดฉีกขาด
ติดเชื้อในโพรงมดลูก
ตกลือดหลังคลอด
Amniotic fluid embolism
ทารก
คลอดก่อนกำหนด
ขาดออกซิเจน
อันตรายจากการเจาะถุงน้ำคร่ำ เช่น สายสะดือย้อย การติดเชื้อ Vasa previa
ภาวะตัวเหลือง
การช่วยคลอดท่าก้น (Breech extraction)
คือ การช่วยเหลือทารกท่าก้นให้สามารถคลอดทางช่องคลอดได้โดยปลอดภัย
ชนิด
Complete breech (ท่าก้นชนิดสมบูรณ์) ท่าก้นที่ข้อสะโพกงอข้อเข่าทั้ง 2 ข้าง ทารกอยู่ในท่าขัดสมาธิ มือกอดอกและก้นเป็นส่วนนำ
Incomplete breech (ท่าก้นไม่สมบูรณ์)
Frank breech หรือ Extendedbreech (ท่าก้นที่เอาก้นเป็นส่วนนำ) ท่าก้นที่ข้อสะโพก งอข้อเข้าทั้ง 2 ข้าง เหยียดตรงขาแนบไปกับลำตัวและอก
ชนิดของการช่วยคลอด
Spontaneous breech delivery ให้ทารกคลอดผ่านช่องคลอดออกมาเองทั้งหมดโดยไม่ต้องใช้แรงดึง
Breech assisting delivery
ปล่อยให้ทารกคลอดเองตามธรรมชาติจนถึงระดับสะดือ แล้วจึงช่วยคลอดส่วนที่เหลือ
Total breech extraction delivery
ช่วยคลอดทุกส่วนของทารก
ข้อบ่งชี้
มารดา
ระยะที่ 2 ของการคลอดนานเกิน 2 ชั่วโมง
ภาวะแทรกซ้อนที่ขัดต่อการเบ่งคลอด
หลังการทำการกลับเด็กภายใน
ทารก
Fetal distress
สายสะดือย้อย
ไม่มีข้อห้ามของการคลอดทางช่องคลอด เช่น รกเกาะต่ำ ส่วนนำเป็นสายสะดือ กระดูกเชิงกรานแคบเกินไป ไม่เหมาะสมกับการคลอด
ไม่มีประวัติผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องมาก่อน
GA 36 wk. ขึ้นไป
สตรีตั้งครรภ์เข้าสู่ระยะคลอดโดยธรรมชาติ โดยไม่ต้องชัดนำการคลอด
มีสูติแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญในการทำคลอด
ผลการตรวจคลื่นความถี่สูง ทารกส่วนนำเป็นก้นในลักษณะของ Frank breech หรือ Complete breech เท่านั้น
ข้อห้าม
CPD หรือเชิงกรานผิดรูป
ปากมดลูกเปิดไม่หมด
วิธีการช่วยคลอด
การช่วยคลอดส่วนขา
ใช้นิ้วมือปัดหรือเขี่ยที่บริเวณด้านในของขาพับ ให้ต้นขาพลิกกางออ และค่อยจัดท่าทารกให้ส่วนหลังอยู่ด้านบนหรือทางด้านหน้าของเชิงกรานมารดาอยู่เสมอ
การช่วยคลอดไหล่และเเขน
กรณีแขนแนบลำตัว
Cat's pae method ใช้นิ้วมือเกี่ยวแขนคล้ายแมวตะกุย
Muller's method ช่วยให้แขนเด็กคลอดออกมาโดยธรรมชาติ ใช้การหมุนและดึงลำตัวเด็กแทน
กรณีแขนเหยียดขึ้นไปเหนือศีรษะ
Classical method ช่วยแขนหลังให้คลอกออกมาทางด้านหลังของเชิงกราน
Lpovset's method ช่วยคลอดให้แขนหลังคลอกออกมาด้านหน้าเชิงกรานโดยการหมุนไหล่จากด้านหลังของเชิงกรานไปคลอดออกด้านหน้าของกระดูกหัวเหน่า
การช่วยคลอดศีรษะ
ช่วยคลอดด้วยมือ
มือซ้าย อุ้งมือประคองตัวเด็กใช้นิ้วดึงให้หัวเด็กก้ม โดยอาจใช้นิ้วชี้และนิ้วกลางแตะที่ขากรรไกรบนข้างละยฃนิ้วเพื่อรั้งให้หัวเด็กก้ม สอดนิ้วกลางไปในปากเด็กเหนือลิ้น
มือขวา คว่ำมือจับหัวไหล่โดยนิ้วนางและนิ้วก้อยอยู่ที่ไหล่ขวา นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้อยู่ไหล่ซ้าย นิ้วกลางเหยียดทาบกระดูกคอของเด็ก
การช่วยคลอดด้วยคีม
ก่อนใส่คีม Piper PV ตรวจสอบว่าหัวเด็กอยู่ในแนวตรงและลงมาต่ำแล้ว หากยังให้หมุนหัวเด็กก่อน
การใส่คีม Piper ผู้ทำคลอดนั่งคุกเข่าข้างหนึ่งลงกับพื้น ใส่คีมเข้าไปตรงๆ ในแนวขนานกับแนวราบ ใส่คีมท้างด้านซ้ายก่อนเสมอ มือซ้ายจับด้ามคีมซ้าย สอด Blad เข้าด้านซ้าย
เมื่อทำการดึงให้ใช้มือขวาจับด้ามคีมดึงลงติดต่อกัน เมื่อหัวเด็กคลอดลงมาอยู่ในระดับฝีเย็บ จึงยกด้านคีมขึ้นเพื่อให้หัวเด็กคลอด
