Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 9 ยาต้านจุลชีพ - Coggle Diagram

- - - - อาการไม่พึงประสงค์ >> คลื่นไส้อาเจียนท้องเดิน
      - ขับพยาธิปากขอได้ดีมาก พยาธิไส้เดือนกลม พยาธิแส้ม้า พยาธิเส้นด้าย พยาธิใบไม้ลำไส้ และพยาธิตัวตืด
      - พิษต่อตาจนถึงตามัวและบอดได้
    - - ออกฤทธิ์เพิ่มการซึมเข้าของCa2+ ผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ของพยาธิ ทำให้กล้ามเนื้อเป็นอัมพาตแบบหดเกร็ง
      - อาการไม่พึงประสงค์ >> เบื่ออาหาร คลื่นไส้ ปวดท้อง ท้องเดิน ปวดศีรษะ ไม่ควรใช้ในเด็กต่ำกว่า4 ปี หญิงมีครรภ์ หญิงให้นมบุตร
      - ยาแรกในการรักษาโรคพยาธิใบไม้เกือบทุกชนิด
        เป็นยารองในการรักษาพยาธิตัวตืดในลำไส้
        ยาแรกในการรักษาพยาธิตืดหมู
    - - ฤทธิ์ขับพยาธิตืดวัวและตืดหมู
      - อาการไม่พึงประสงค์ >> คลื่นไส้อาเจียนถ้าเป็นสารสกัดจะมีผลข้างเคียงน้อยลง
  - - - อาการไม่พึงประสงค์ >> คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหารอ่อนเพลีย ปวดศีรษะ
      - มีฤทธิ์ฆ่าไมโครฟิลาเรียของพยาธิฟิลาเรียและอาจฆ่าพยาธิตัวแก่
  - - - ออกฤทธิ์ยับยั้งการนาเอากลูโคสจากhost มาใช้ มีผลต่อผิวของพยาธิ
      - งดดื่มแอลกอฮอล์ในวันที่รับประทานยาและหลังจากนั้นอีก1 วัน ยาไม่มีผลต่อไข่ของพยาธิ
      - เป็นยาแรกในการรักษาโรคพยาธิตัวตืดเกือบทุกชนิด มีฤทธิ์ขับพยาธิตืดวัวพยาธิตืดหมูและพยาธิตืดแคระ
      - อาการไม่พึงประสงค์ >> คลื่นไส้ปวดท้องมึนงงแต่ไม่รุนแรงและเกิดขึ้นชั่วคราว
  - - - ออกฤทธิ์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์Cholinesterase ทำให้กล้ามเนื้อพยาธิเป็นอัมพาตแบบหดเกร็ง
      - อาจมีอาการปวดศีรษะ วิงเวียน ไข้ เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดิน
      - มีฤทธิ์ต่อพยาธิปากขอ ไส้เดือน
        เส้นด้าย
    - - ออกฤทธิ์ทำให้พยาธิเป็นอัมพาตแบบอ่อนเปลี้ย
      - อาการไม่พึงประสงค์ >> คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดิน ลมพิษ กล้ามเนื้อกระตุก ประสาทสัมผัสผิดปกติ
      - มีฤทธิ์ขับพยาธิไส้เดือนกลม และพยาธิเส้นด้าย
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ปริมาณ glycogen ที่สะสมไว้ลดลง
        
        พยาธิหยุดการเคลื่อนไหวและตาย
        
        ยับยั้ง การนำกลูโคสจาก host มาใช้
      - อาการไม่พึงประสงค์
        
        ไม่ควรใช้ในหญิงมีครรภ์
        
        ควรระมัดระวังเป็นพิเศษในเด็กเล็ก เพราะไม่เคยมีการทดลองใช้
        
        ปวดศีรษะคลื่นไส้ปวดท้องและท้องเดิน
      - ประสิทธิภาพคล้ายมีเบนดา
        โซล แต่ได้ผลดีในการรักษาโรคพยาธิสต
        รองจิย์ลอยด์ด้วย
    - - ออกฤทธิ์ยับยั้ง enzyme fumarate reductase ในmitochondria ของพยาธิ
      - มีฤทธิ์ขับพยาธิไส้เดือนกลม พยาธิเส้นด้าย พยาธิแส้ม้า
      - อาการไม่พึงประสงค์ >> ปวดศีรษะ ซึม คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ท้องเดิน ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคตับและโรคไต
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> ปวดท้อง ท้องเดิน ไม่ควรใช้ในหญิงมีครรภ์
      - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ถูกกำจัดออกจากทางเดินอาหารจนหมด หลังการรับยาประมาณ 3 วัน
        
        ยับยั้งการนำกลูโคสจาก host มาใช้
        
        ยับยั้งการสังเคราะห์ microtubule ใน
        เซลผิวหนังและลาไส้ของพยาธิตัวกลม
      - ฤทธิ์ขับพยาธิไส้เดือน พยาธิ เส้นด้าย พยาธิแส้ม้า พยาธิปากขอและพยาธิแคปิลลาเรียได้ผลดี
- - - - มีฤทธิ์ต่อ Gram positive cocci
      - มีฤทธิ์ต่อต้านParasite
      - รักษา Dermatophytes, Candidal
    - - ออกฤทธิ์กว้าง
      - คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องอืด และปวดศีรษะ
      - ยาต้านเชื้อราชนิดรับประทานตัวแรกของยาในกลุ่มTriazole
    - - ฤทธิ์และอาการไม่พึงประสงค์
        
        ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย วิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้อาเจียนท้องเดิน ปากแห้ง อาการเหน็บชา
        
        เป็นพิษต่อตับ เม็ดเลือดขาวต่ำ(Leukopenia)
      - ใช้รักษาเชื้อราของผิวหนังรวมทั้งผมและเล็บ
    - - มีผลในการทำลายเชื้อรา
        
        Blastomyces dermatitidis
        
        Cryptococcus sp.
        
        Candida sp.
        
        Coccidioides immitis
        
        Histoplasma capsulatum
        
        Aspergillus sp.
      - ยาอันตรายในการใช้ค่อนข้างสูง
    - - ใช้เป็นยารับประทานรักษาเชื้อCandida ในทางเดินอาหาร
      - มีผลต่อ Candida, Cryptococcus, Histoplasma และ Blastomyces
    - - คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดินและท้องอืด
      - ขนาดที่ใช้ในการรักษาและระยะเวลาในการรักษาขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อรา
      - ใช้ได้ผลในการรักษาการติดเชื้อรา
  - - - รักษา
        
        Tinea cruris
        
        Tinea corporis
        
        Tinea pedis
        
        Cutaneous candidiasis
        
        tinea versicolor
      - มีฤทธิ์เป็น Fungicidal ต่อเชื้อ Candida albicans
    - - มีผลต่อแบคทีเรียและโปรโตซัวบางอย่าง
      - ออกฤทธิ์กว้าง
    - - ใช้รักษาTineapedisได้ผลประมาณ80%
      - ใช้รักษาโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อ Dermatophyte
    - - ไม่มีพิษถ้ารับประทานเข้าไปมาก ๆ มีฤทธิ์เป็นยาระบาย
      - ใช้รักษาเกลื้อนด้วยความเข้มข้น20% ใช้ป้องกันเชื้อราที่เท้าในบริเวณสระน้ำ
      - ใช้ได้ไม่เกิน2 สัปดาห์
    - - มีพิษมากถ้ารับประทานเข้าไป
      - ดูดซึมได้ถ้าผิวหนังอักเสบหรือเป็นแผล
      - มีอาการเบื่ออาหารอาเจียนซีดและตับเสียได้
      - ใช้สระผมรักษารังแคที่ศีรษะและใช้ทารักษาโรคเกลื้อนได้
- - - - อาการไม่พึงประสงค์ >> nausea , vomiting , vertigo
      - มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อวัณโรคค่อนข้างสูง ไม่นำมาใช้เนื่องจากผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่สามารถทนฤทธิ์ของยาได้
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> nausea , vomiting ,เสียดแน่นท้อง ท้องดิน
      - ฤทธิ์ค่อนข้างอ่อน ถ้าใช้ร่วมกับไอโซไนอะซิดพบว่าให้ผลการรักษาดี
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> conjunctivitis , vertigo
        ถ้ารุนแรงerythema multiform , haemolytic anaemia , agranulocytosis , cerebral oedema , hepatitis
      - ใช้ร่วมกับไอโซไนอะซิดในการรักษาวัณโรคครั้งแรก
  - - - อาการไม่พึงประสงค์ >> ตับอักเสบรุนแรง กรดยูริคในเลือดสูง ปวดข้อปวดศีรษะแพ้แสงแดดลมพิษผื่นขึ้นตับโต
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> ตามัว ตาบอดสี ปวดศีรษะ ประสาทหลอน ชาตามปลายนิ้ว เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน ผื่นคัน ปวดข้อ มีไข้
      - ใช้ร่วมกับยาอื่น เพื่อป้องกันการดื้อยาของเชื้อ
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> ตับอักเสบ
      - ข้อควรระวัง >> ผู้ป่วยโรคตับ หญิงมีครรภ์ หญิงให้นมบุตร
      - มีฤทธิ์ฆ่าวัณโรคสูงเทียบเท่าหรืออำจเหนือกว่าไอโซไนอะซิด
    - - อาการไม่พึงประสงค์
        
        พิษต่อไต(nephrotoxicity)
        
        พิษต่อระบบประสาท(neurotoxicity) ชาตามปลายมือปลายเท้า หน้า ปวดศีรษะ อ่อนแรง ตาพร่า
        
        พิษต่อหู(Ototoxicity) ทำลายระบบควบคุมการทรงตัว หน้ามืด วิงเวียน คลื่นไส้อาเจียน
      - ยาแรกที่ใช้ในการรักษาวัณโรค ออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อวัณโรคในภาวะที่เป็นด่าง เป็นเชื้ออยู่นอกเซลล์
    - - อาการไม่พึงประสงค์ >> มีไข้ผื่นขึ้นตามผิวหนังคนที่แพ้มากๆอาจมี agranulocytosis หรือthrombocytopenia
      - ใช้ยานี้รักษานานๆมักมีผลต่อตับ ตัวเหลืองตาเหลือง พบเป็นตับอักเสบได้ร้อยละ1
      - ไม่มีผลต่อเชื้อ แต่เกิดพิษทางระบบประสาทส่วนกลางและปลายในคน
- - - - ปวดหัววิงเวียนอารมณ์แปรปรวนเดินเซปลายประสาทอักเสบชัก
      - เกิดdisulfiram-like effects เมื่อดื่มสุรามีอาการคลื่นไส้อาเจียนปวดหัวหน้าแดง
      - คลื่นไส้อาเจียนปากแห้งรู้สึกมีรสโลหะในปากเบื่ออาหารปวดท้องตับอ่อนอักเสบ
    - - ใช้ร่วมกับยาต้านจุลชีพอื่นๆในการกาจัดเชื้อHelicobacter pylori ในpeptic ulcer