Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LAN ZIENTIFIKOA Ainara Bedialauneta, Bi magnitude mota: - Coggle Diagram
LAN ZIENTIFIKOA
Ainara Bedialauneta
METODO ZIENTIFIKOA ETA PAUSUAK
Zer da metodo zientifikoa?
Ikerketa batean egiten diren pausuak.
Pausuak:
Aldagaiak aukeratzea
Esperimentua egiteko aldagaiak finkatu:
Mendeko aldagaia (denbora):
Aukera daitezkeen balioak ez dituen aldagaia da.
Balio horiek aldagai independenteari esleitutakoek baldintzatzen baitituzte.
Aldagai kontrolatua:
Objetuaren forma eta bolumena.
Askatzen duen altuera
Esperimentuan zehar finko eusten zaion aldagaia da.
Aldagai independientea (masa):
Esperimatatzaileak nahi duen balioa ematen zaion aldagaia da.
Muntaketa prestatzea
Esperimentuak egiteko baldintzek kontrolatuak eta berregin daitezkeenak izan behar dira.
Esperimentu bakoitzean Aldagai independente eta medeko aldagai bakar bat izan behar dute eta aldagai kontrolatuak izan behar dute.
Hipotesiak egitea
Problemari dakigunarekin behin behineko azalpen bat ematen da.
Ondorioak
Ikerketan lortutako ondorio frogatuak dira.
Muntaketa ongi diseinatuta dagoen zehaztu behar da.
Problema identifikatzea
Aztertu nahi duguna zehaztea.
MAGNITUDEAK
Zer dira magnitudeak?
Neurriak diren ezaugarriak dira.
Magnitude guztiak tresna bat behar dute eta neurtutako magnitudeak zenbakizko balioa eta unitate bat izango dute.
NEURKETA TRESNAK ETA EZAUGARRIAK
Unitateak:
Tresnak ematen dituen neurketak dituen unitatea.
Zehaztasuna edo sentsibilitatea:
Gutxieneko bali neugarria.
Neurriaren helmena edo bitartea:
Trenak neur dezakeen gehieneko eta gutxieneko balioen arteko bitartea.
ZIFRA ESANGURATSUAK
Zer da zifra esanguratsua?
Neurri esperimental baten zifra esanguratsuak (z.e) esaten zaie neurtzeko tresna baten eskalan irakurtzen diren zifrei.
Arauak:
Zerorekin
Zenbaki baten hasierako zeruak ez dira esanguratsuak.
0,0056g
2 z.e
Koma gabeko zeroak ez dira esanguratsuak.
400m
1 z.e
400.
3 z.e
Koma ondorengo zeroak zenbatzen dira.
25,00 kg
4 z.e
1,0 g
2 z.e
Zeru ez diren zifra guztiak esanguratsuak dira.
3,124
4 z.e
7,12
3 z.e
4,13
3z.e
NOTAZIO ZIENTIFIKOA
Zer da notazio zientifikoa?
Zenbaki oso handiak edo oso txikiak adierazteko modu laburtuta.
Notazio zientifikoa erabilita zenbakiak honela adierazten dira.
.
A zifra , koma aurretik dagoen bakarra ezin da 0 izan.
.
Posizio eskerrera berretzailea +
.
Posizio eskumara berretzailea -
ERROREAK
Zer da errorea?
Esperimentuak egiten dugunean balio desberdinak lortu daitezke neurketa berdinerako.
Besberdintasunak gero eta haudiagoak izan, gure neuketa kalitatea txikiagoa izango da.
Errore neurketa maila neurtuko du eta ahal eta txikiagoa izatea komenitzen zait.
2 errore mota:
Errore absolutua Ea
Neurtutako balioaren eta neurri zehatz gisa hartutakoaren arteko aldearen balio absolutua.
Ea= (X-Xbba)
Errore erlatiboa Er
Esperimentu bakoitzean lortutako balio bakoitzeko errore absolutua eta lortutako balioen arteko batezbestekoen arteko zatidura da.
argaskia
UNITATE ALDAKETAK
1.Pausua
Zenbat unitate aldatu behar diren zebatzeen dira.
Unitate aldaketa bakoitzeko zatiki bat idazten da.
imagen
2.Pausua
Azkenean gertu behar unitatea agertzen nahi dugun posiziotan idazten da.
imagen
3.Pausua
Zatikiak osatzen ditugu unitateen arteko harremana idatzi.
imagen
4.Pausua
Zatikien arteko eragiketak.
Imagen
Bi magnitude mota:
Eratorriak:
Haien unitateak oinarrizko unitateek baldintzatzen dituzte.
Adibidez:
Azalera eta bolumena
Oinarizkoak:
Haren unitatea aukeratzen da.
Adibidez:
Luzera